Ουκρανία: Η άρνηση της Χάρις, η μοίρα του Ζελένσκι και το αβέβαιο μέλλον του ΝΑΤΟ

Η υποψήφια πρόεδρος και αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις, λέει ότι δεν θα συζητήσει με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, χωρίς την παρουσία του ομολόγου του της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι (φωτογραφία, επάνω, από το Reuters/Valentyn Ogirenko).

Ο πόλεμος της Ουκρανίας, που είναι πόλεμος του ΝΑΤΟ, εξελίσσεται άσχημα και το μέλλον της βορειοατλαντικής συμμαχίας είναι αβέβαιο.

Τα «σχέδια ειρήνης» που διακινούνται στην Ευρώπη δεν θ’ αλλάξουν το αποτέλεσμα του πολέμου

Η Κάμαλα Χάρις ξεκαθάρισε ότι δεν θα συζητήσει με τον Πούτιν χωρίς την παρουσία του Ζελένσκι (φωτογραφία Reuters/Tobias Schwarz)

Στο μεταξύ, ο Ζελένσκι, ο οποίος μόλις αναγκάστηκε ν’ ακυρώσει μια επικείμενη «σύνοδο κορυφής για την ειρήνη» (επισήμως ειπώθηκε ότι αναβλήθηκε για κάποια χρονική στιγμή στο μέλλον) επειδή κανένας δεν ήθελε να συμμετέχει, έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα διαπραγματευτεί με τη Μόσχα σε καμία περίπτωση.

Ο ουκρανός πρόεδρος αντιλαμβάνεται ότι οποιαδήποτε παραχώρηση κάνει στη Ρωσία θ’ αποβεί μοιραία γι’ αυτόν. Καθώς ο στρατός του αρχίζει να διαλύεται, βασίζεται σε ταξιαρχίες της νεοναζιστικής ελίτ για την προστασία του.

Επειδή είναι απίθανο να διαφοροποιηθεί, τα διάφορα «σχέδια ειρήνης» που κυκλοφορούν στην Ευρώπη δεν θ’ αλλάξουν τίποτα ούτε θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα, αναφέρει σε ανάλυσή του ο Stephen Bryen, πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, ειδικός στη στρατηγική και την τεχνολογία ασφαλείας.

«Να παγώσουμε τη σύγκρουση»

Η βασική ευρω-ιδέα είναι να προσπαθήσουμε να παγώσουμε τη σύγκρουση, ν’ αποδεχτούμε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει προσωρινά να κατέχει τμήματα της Ουκρανίας, η οποία θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ή, αν αυτό δεν είναι δυνατό, κάποιου είδους εγγυήσεις ασφαλείας για το μέλλον.

Σύμφωνα μ’ αυτήν την προσέγγιση, το Κίεβο θα μπορούσε ν’ ανοικοδομήσει τον στρατό του, να επαναφέρει την ουκρανική οικονομία σε καλό δρόμο και ν’ αντιμετωπίσει τους Ρώσους μερικά χρόνια αργότερα, όταν οι προοπτικές είναι καλύτερες.

Η Μόσχα δεν χρειάζεται ν’ απορρίψει την τελευταία ιδέα γιατί, χάρη στον Ζελένσκι, είναι καταδικασμένη εξαρχής.

Φυσικά αυτό, ούτως ή άλλως, δεν θ’ αποτρέψει την Ευρώπη και ορισμένους στην Ουάσιγκτον από το να πιέσουν για την προώθηση της ιδέας τους, ενώ θα μπουκώνουν με περισσότερα όπλα την Ουκρανία, ελπίζοντας ότι θα μπορέσει ν’ αντέξει το πολύ μέχρι μετά τις αμερικανικές εκλογές.

Εάν διαλυθεί πριν τα τέλη Οκτωβρίου, θα προκληθεί χάος στις τάξεις των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ και, επίσης, είναι πιθανόν να καταρρεύσει η γερμανική κυβέρνηση, ίσως ακόμη και το ασταθές γαλλικό καθεστώς.

Οι Ρώσοι δεν θα δεχτούν κατάπαυση

Οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό δεν θα συμβεί, αλλά οι περισσότεροι ειδικοί συχνά κάνουν λάθος.

Μετά την κατάληψη του Βούλενταρ, οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να προελαύνουν στο μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας (δορυφορική φωτογραφία Planet Labs Inc. via Reuters)

Στο μεταξύ, από την πλευρά τους οι Ρώσοι δεν θα δεχτούν την κατάπαυση του πυρός, αφού δεν τους προσφέρει τίποτα.

Η Μόσχα ζητά ξεκάθαρα ν’ αποστρατιωτικοποιηθεί η Ουκρανία και ν’ αποκτήσει καθεστώς ουδετερότητας, και πιθανότατα δεν θα δεχτεί εγγυήσεις ασφαλείας υπό το ΝΑΤΟ (αν και οι δημόσιες δηλώσεις των ρώσων αξιωματούχων είναι διφορούμενες).

Επίσημα, η Ρωσία θέλει ν’ αναγνωριστεί η κατοχή της στο Λουγκάνσκ, το Ντονέτσκ, τη Ζαπορίζια και την Κριμαία (τις οποίες έχει ήδη προσαρτήσει) και απαιτεί την προστασία των ρωσόφωνων στην Ουκρανία.

Υπάρχει ελάχιστη ή καμία προοπτική να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της, είτε από τη σημερινή ουκρανική κυβέρνηση είτε από τις περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ.

Ρωσόφιλη ουκρανική κυβέρνηση

Για τον λόγο αυτόν, η σκληρή γραμμή Ζελένσκι, όσο διαρκεί, διαβεβαιώνει ότι ο πραγματικός στόχος της Ρωσίας θα είναι ν’ αντικαταστήσει την ουκρανική κυβέρνηση με μια εντελώς φιλορωσική και πρόθυμη να συμφωνήσει με τις απαιτήσεις της.

Εάν οι Ρώσοι το καταφέρουν, τότε το ΝΑΤΟ θα πρέπει να περιοριστεί, κάτι που πρέπει να κάνει ούτως ή άλλως, εάν θέλει να διατηρήσει την οποιαδήποτε αξιοπιστία του.

Δυστυχώς, παρά τις πολλές πομπώδεις ανακοινώσεις, η προσπάθειά του ν΄ ανανεωθεί ως στρατιωτική συμμαχία, δεν φαίνεται πολλά υποσχόμενη.

Υπάρχουν σημαντικές αιτίες για τις οποίες η βορειοατλαντική συμμαχία παραπαίει, παρά τα φαινόμενα.

Η σπουδαιότερη όλων είναι ότι επεκτείνεται χωρίς να δίνει σημασία στην ταυτόχρονη ανάγκη της να διατηρείται ως μια αξιόπιστη αμυντική συμμαχία.

Η Ουκρανία καταστρέφεται

Η Ουκρανία αποτελεί μέρος της επέκτασης, η οποία, υπό την πίεση των ΗΠΑ και της ΕΕ, εκδηλώνεται στην Κεντρική Ασία, μέχρι την Αρμενία.

Ενα μεγαλύτερο ΝΑΤΟ μετατρέπεται σε μια συμμαχία χωρίς δυνατότητες υπεράσπισης των συνόρων της, όπως καθίσταται όλο και πιο προφανές.

Οι Ρώσοι δεν αναμένεται να δεχτούν κατάπαυση του πυρός, αφού δεν τους προσφέρει τίποτα (φωτογραφία Sergei Kholodilin/BelTA via Reuters)

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ουκρανία καταστρέφεται, παρά το γεγονός ότι αδειάζουν τα δυτικά οπλοστάσια σε μια προσπάθεια να τη σώσουν.

Οι Ρώσοι δεν θα παραμελήσουν την Κεντρική Ασία ή την Αρμενία όταν έρθει η ώρα. Είναι λυπηρό που το ΝΑΤΟ έφτασε μόνο του σ’ αυτό το χάλι καθώς η πολιτική του σήμερα αφορά την επέκταση και όχι την άμυνα.

Ανησυχία στις ΗΠΑ

Οσον αφορά την άμυνα, εξαρτάται απόλυτα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη δέσμευσή τους να στείλουν τον στρατό, την αεροπορία και το ναυτικό τους για να υπερασπιστούν τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Η επέκτασή του απαιτεί τεράστιες στρατιωτικές υποχρεώσεις από τους συμμάχους της Αμερικής. Κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Είναι δίκαιο, λοιπόν, ν’ αναρωτηθούμε: τι κερδίζουν οι ΗΠΑ υποστηρίζοντας μια επεκτατική πολιτική του;

Υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία στις Ηνωμένες Πολιτείες για τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια που σπαταλήθηκαν στην Ουκρανία, χωρίς πλέον να είναι δυνατή η διευθέτηση του πολέμου.

Κάποια στιγμή αυτή η πολιτική θα οδηγήσει σε μια σημαντική αποστασιοποίηση των ΗΠΑ από τη συμμαχία του ΝΑΤΟ και από οποιαδήποτε δέσμευσή τους να υπερασπιστούν την Ευρώπη καθώς πραγματικά η ίδια κάνει ελάχιστα για να υπερασπιστεί τον εαυτό της.