Λίβανος: Η νέα και ριψοκίνδυνη στρατηγική των ΗΠΑ στη σύγκρουση Ισραήλ – Χεζμπολάχ

Για την αλλαγή στρατηγικής των ΗΠΑ σε σχέση με τη σύγκρουση Ισραήλ και Χεζμπολάχ στον Λίβανο γράφει το Reuters, με αναλυτές να σημειώνουν ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για το ξέσπασμα ενός ευρύτερου πολέμου.

Ο ισραηλινός στρατός πραγματοποιεί χερσαίες επιχειρήσεις στον νότιο Λίβανο, ενώ βομβαρδίζει τη Βηρυτό

Με λίγες λέξεις η νέα αμερικάνικη στρατηγική αποτυπώνεται στη φράση: «Αφήστε τη σύγκρουση να εξελιχθεί».

Το ειδησεογραφικό πρακτορείο θυμίζει ότι μόλις δύο εβδομάδες πριν, οι ΗΠΑ και η Γαλλία απαιτούσαν μια εκεχειρία 21 ημερών για να αποτραπεί μια ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο.

Αυτή η προσπάθεια καταποντίστηκε από τη δολοφονία του Χασάν Νασράλα, τις χερσαίες επιχειρήσεις του Ισραήλ στον νότιο Λίβανο που ξεκίνησαν την 1η Οκτωβρίου και τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς που σκότωσαν μια σειρά από ηγετικά στελέχη της Χεζμπολάχ.

Τώρα, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν κάνει στην άκρη τις εκκλήσεις για εκεχειρία, υποστηρίζοντας ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει.

«Υποστηρίζουμε το Ισραήλ να εξαπολύει αυτές τις επιδρομές για να υποβαθμίσει τις δυνατότητες της Χεζμπολάχ ώστε τελικά να μπορέσουμε να επιτύχουμε μια διπλωματική λύση», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάθιου Μίλερ σε συνέντευξη Τύπου νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Αυτή η αλλαγή στρατηγικής αντικατοπτρίζει δύο αντικρουόμενους στόχους για τις ΗΠΑ. Από τη μία θέλουν να περιορίσουν τη συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, από την άλλη επιθυμούν να αποδυναμωθεί σε μεγάλο βαθμό η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ.

Η νέα στρατηγική είναι τόσο πρακτική όσο και ριψοκίνδυνη, εκτιμά το Reuters.

Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την ήττα ενός κοινού εχθρού, της Χεζμπολάχ, την οποία η Τεχεράνη χρησιμοποιεί για να απειλεί τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, αλλά ενθαρρύνοντας την ολοένα και πιο ευρεία στρατιωτική εκστρατεία του Τελ Αβίβ αυτό που μπορεί να προκληθεί είναι μια σύγκρουση εκτός ελέγχου.

Ο Τζον Άλτερμαν, πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να δουν τη Χεζμπολάχ να αποδυναμώνεται, αλλά πρέπει να ζυγίσουν το ρίσκο δημιουργίας «κενού» στον Λίβανο ή της πρόκλησης περιφερειακού πολέμου.

Η προσέγγιση της Ουάσινγκτον, τόνισε ο Άλτερμαν, φαίνεται να είναι: «Αν δεν μπορείς να αλλάξεις την ισραηλινή προσέγγιση, μπορείς να προσπαθήσεις να τη διοχετεύσεις με εποικοδομητικό τρόπο».

Πώς άλλαξε σταδιακά η προσέγγιση των ΗΠΑ

Το Reuters θυμίζει ότι η σύγκρουση ανάμεσα σε Ισραήλ και Χεζμπολάχ ξεκίνησε στις 8 Οκτωβρίου του 2023, μία μέρα μετά την επίθεση της Χαμάς.

Αφού οι έμμεσες συνομιλίες ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς δεν έφεραν την κατάπαυση του πυρός, το Ισραήλ ξεκίνησε να χτυπά τη Χεζμπολάχ, όπως με τις φονικές εκρήξεις βομβητών και ασυρμάτων των στελεχών της λιβανέζικης οργάνωσης.

Μετά τη δολοφονία του Χασάν Νασράλα – την οποία οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν «μέτρο δικαιοσύνης» – ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν ζήτησε εκ νέου κατάπαυση του πυρός κατά μήκος των συνόρων Ισραήλ και Λιβάνου.

Ωστόσο, η κυβέρνηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ξεκίνησε την χερσαία εισβολή της και μέσα σε λίγες ημέρες οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τις εκκλήσεις τους για κατάπαυση του πυρός, εκφράζοντας την υποστήριξή τους στην εκστρατεία του συμμάχου τους.

Ο Άαρον Ντέιβιντ Μίλερ, πρώην διαπραγματευτής των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον έχει λίγες ελπίδες να συγκρατήσει το Ισραήλ και βλέπει πιθανά οφέλη στην επιχείρηση.

«Σίγουρα δημιούργησε μια δυναμική στην οποία η κυβέρνηση πιθανότατα σκέφτηκε: ‘Ας κάνουμε την ανάγκη, φιλοτιμία’», είπε ο Μίλερ, προσθέτοντας ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πιθανότατα έχουν στη φαρέτρα τους έναν μοχλό πίεσης για να προσπαθήσουν να περιορίσουν τα αντίποινα του Ισραήλ για την επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους που πραγματοποίησε η Τεχεράνη την περασμένη εβδομάδα.

Σήμερα δεν διεξάγονται ουσιαστικές συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός, δήλωσαν ευρωπαϊκές πηγές που γνωρίζουν το θέμα, προσθέτοντας ότι οι Ισραηλινοί θα συνεχίσουν την επιχείρησή τους στον Λίβανο «για εβδομάδες, αν όχι μήνες». Δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο Reuters ότι αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το χρονοδιάγραμμα του Ισραήλ.

Τα πιθανά οφέλη για τις ΗΠΑ

Για τις ΗΠΑ η ισραηλινή εκστρατεία θα μπορούσε να αποφέρει τουλάχιστον δύο οφέλη.

Πρώτον, η αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ – της πιο ισχυρής οργάνωσης που συνδέεται με το Ιράν – θα μπορούσε να περιορίσει την επιρροή της Τεχεράνης στην περιοχή και να μειώσει την απειλή για το Ισραήλ και τις αμερικανικές δυνάμεις.

Η Ουάσινγκτον πιστεύει επίσης ότι η στρατιωτική πίεση θα μπορούσε να αναγκάσει τη Χεζμπολάχ να καταθέσει τα όπλα και να ανοίξει τον δρόμο για την εκλογή μιας νέας κυβέρνησης στον Λίβανο, η οποία θα εκτοπίσει την ισχυρή ένοπλη οργάνωση που αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη χώρα εδώ και δεκαετίες.

Ο Τζόναθαν Λορντ, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου που τώρα εργάζεται στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια στην Ουάσιγκτον, δήλωσε ότι αυτό θα ήταν δύσκολο να επιτευχθεί.

«Από τη μία πλευρά, πολλοί Λιβανέζοι αγχώνονται από το βάρος της παρουσίας της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Αλλά, την ίδια στιγμή, αυτή η αλλαγή επιβάλλεται στον Λίβανο μέσω μιας πολύ βίαιης εκστρατείας», σημείωσε ο Λορντ.

Εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο

Ο απώτερος στόχος, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι αυτή την εβδομάδα, είναι η επιβολή της απόφασης 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η οποία ανέθεσε σε μια ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ – γνωστή ως UNIFIL – να βοηθήσει τον λιβανέζικο στρατό να διατηρήσει τη νότια συνοριακή περιοχή με το Ισραήλ ελεύθερη από όπλα ή ένοπλο προσωπικό εκτός από εκείνα του λιβανέζικου κράτους.

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι οι συνομιλίες με τα μέρη για την επίτευξη αυτών των στόχων μπορούν να πραγματοποιηθούν καθώς συνεχίζονται οι μάχες, αν και οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η σύγκρουση αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο ενός ευρύτερου πολέμου, ιδίως καθώς η περιοχή αναμένει την απάντηση του Ισραήλ στην πυραυλική επίθεση του Ιράν.

Πέρα από την πιθανότητα ενός πολέμου που θα μπορούσε να παρασύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχει ο φόβος ότι ο Λίβανος θα γίνει άλλη μια Γάζα.

Ένας χρόνος ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων έχουν μετατρέψει τον παλαιστινιακό θύλακα σε έρημο και έχουν σκοτώσει πάνω από 42.000 ανθρώπους, σύμφωνα με τους αξιωματούχους υγείας της Γάζας. Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποιούν ανοιχτά ότι η επίθεση του Ισραήλ στον Λίβανο δεν πρέπει να μοιάζει καθόλου με εκείνη στη Λωρίδα της Γάζας.

Παρά τους κινδύνους αυτούς, ο Άλτερμαν, ο οποίος είναι τώρα επικεφαλής του προγράμματος για τη Μέση Ανατολή στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, δήλωσε ότι η διπλωματία είναι απίθανο να σταματήσει τις μάχες σύντομα.

Ο ίδιος εκτιμά ότι ο Νετανιάχου βλέπει τα σχέδιά του να αποδίδουν και ότι είναι δύσκολο αυτή τη στιγμή να κάνει το Ισραήλ πίσω ενώ έχει το πλεονέκτημα.