«Το βρώμικο μυστικό της Barbie»: Το ντοκιμαντέρ που αποκαλύπτει την σκοτεινή πλευρά της Mattel

Στα κινέζικα εργοστάσια όπου κατασκευάζεται η αστραφτερή Barbie, οι εργάτες κερδίζουν λιγότερο από 2 πένες ανά κούκλα και έρχονται αντιμέτωποι με τραγικές παραβιάσεις.

Το βρώμικο μυστικό της Barbie

Το «Barbie’s Dirty Secrets», με τη δημοσιογράφο Ίζομπελ Γέουνγκ, το οποίο έκανε πρεμιέρα την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου, προβάλει εσωτερικά πλάνα από τα εργοστάσια της Mattel  και μιλά για νομικά τεχνάσματα αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.

Δείχνοντας τη σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι που κατασκευάζουν την πιο εμβληματική κούκλα του κόσμου, την Barbie, το ντοκιμαντέρ αποκαλύπτει τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας…

Οι περιγραφές είναι τουλάχιστον εξοργιστικές. Το προσωπικό χειρίζεται καυτό πλαστικό για τις κούκλες χωρίς τον κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό, με αποτέλεσμα να εμφανίζει εγκαύματα και φουσκάλες. Και όπως είναι αναμενόμενο οι εργαζόμενοι δεν έχουν καμία ενημέρωση για την ασφάλεια.

With a billion-dollar movie propelling Barbie back into the limelight, Isobel Yeung investigates one of the world’s most iconic brands and its owner, the toy maker, Mattel. Is there a dark side to their glittering success? #Dispatches #BarbiesDirtySecrets, 8pm on @Channel4 pic.twitter.com/WoRIaBw76B

— 4Viewers (@4Viewers) October 11, 2024

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, φάνηκε να μην αντέχουν τον φόρτο εργασίας με ορισμένους να έχουν αναλάβει να παράγουν 1.000 κούκλες την ημέρα. Κι όλα αυτά ενώ κερδίζουν μόλις 16,90 λίρες για μια 11ωρη βάρδια – λιγότερο από 2 πένες ανά κούκλα.

Στην δισεκατομμυριούχο εταιρεία οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να υπογράψουν συμφωνίες για υποχρεωτικές υπερωρίες, ενώ συχνά εργάζονταν περισσότερες από 100 υπερωρίες το μήνα (τριπλάσιες από το μέγιστο νόμιμο όριο στην Κίνα).

Συνθήκες δουλείας

Περιγράφοντας τις συνθήκες εργασίας τους, το προσωπικό είπε: «Κάθε μέρα νιώθω τόση πίεση που δεν μπορώ να αναπνεύσω. Ο διευθυντής είπε ότι στο εργοστάσιο της Mattel πρέπει να υπακούτε στις εντολές άνευ όρων. Η σύμβαση που υπέγραψα είναι σύμβαση εργασίας, όχι σύμβαση δουλείας».

Ένας άλλος σχολίασε: «Δεν μπορώ το γ*μ**μένα να το τελειώσω ακόμη και αν φτύσω αίμα».

Ένας εργαζόμενος πρόσθεσε: «Έχω κι εγώ οικογένεια και πρέπει να τα βγάλω πέρα. Πληρώνεσαι τόσο λίγα το μήνα στο εργοστάσιο της Mattel. Έχω εξαντληθεί οικονομικά. Δεν έχω ούτε δεκάρα».

Ακόμα και δημοσιογράφος του Channel 4 που βρέθηκε μυστικά στο πλαίσιο ρεπορτάζ εκεί μόλις τρεις μέρες εξουθενώθηκε από την εμπειρία.

«Δούλεψα συνολικά τρεις ημέρες και χθες ήμουν στα όριά μου. Αισθάνομαι ότι αυτό το εργοστάσιο δεν αντιμετωπίζει τους ανθρώπους σαν ανθρώπινα όντα. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούνται σαν ζώα. Είναι πραγματικά σκληρή δουλειά».

Mattel can do better. Our full report here: https://t.co/m18zmqQOnp pic.twitter.com/Ynp1uS1CQV

— China Labor Watch (@chinalaborwatch) September 27, 2024

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η ΜΚΟ China Labour Watch έχει ξεκινήσει δύο έρευνες σε ένα εργοστάσιο της Mattel στο Ντονγκουάν της Νότιας Κίνας, όπου ανακάλυψε ανησυχητικές συνθήκες. Εκφοβισμός, υπερβολικές υπερωρίες, σεξουαλικές παρενοχλήσεις και επικίνδυνο εργασιακό περιβάλλον είναι μόνο κάποιες από αυτές.

Η ροζ φούσκα της Mattel

Σε μία παράλληλη πραγματικότητα, το διοικητικό συμβούλιο της Mattel απένειμε πρόσφατα στον διευθύνοντα σύμβουλο YnonKreiz 11 εκατομμύρια λίρες σε μετοχές.

Το ίδιο το εταιρικό ήθος της Mattel περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός «ασφαλούς και υγιούς χώρου εργασίας» και τη μεταχείριση των εργαζομένων με «αξιοπρέπεια και σεβασμό» μέσω «ανθρώπινων συνθηκών εργασίας».

H ροζ γυναικεία ενδυνάμωση δεν είναι παρά ένα προσωπείο για τις συνθήκες στις οποίες ζουν οι γυναίκες που κατασκευάζουν τις κούκλες

Απαντώντας στα πλάνα, η Thulsi Narayanasamy, διευθύντρια διεθνούς υπεράσπισης της ΜΚΟ The Worker Rights Consortium, δήλωσε στο Channel 4: «Ένας χώρος εργασίας στον οποίο οι ίδιοι οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζονται ως εξίσου αναλώσιμοι με τις κούκλες που φτιάχνουν».

Και πρόσθεσε: «Νομίζω ότι οι συνθήκες εργασίας καταδεικνύουν ότι αυτή η ροζ και χαρωπή γυναικεία ενδυνάμωση δεν είναι παρά μια πρόσοψη για τις συνθήκες εκμετάλλευσης στις οποίες πρέπει να ζουν οι γυναίκες που κατασκευάζουν τις κούκλες».

Η τραγωδία της κούνιας Fisher-Price

Πέρα όμως από τις συνθήκες εργασίας, η εταιρεία κατηγορείται επίσης ότι δεν δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια των προϊόντων.

Αυτό ξεκίνησε όταν ένα από τα προϊόντα της Mattel συνδέθηκε με τον θάνατο περίπου 100 νεογέννητων.

Και ενάντια στα γεγονότα, η Mattel υποστηρίζει ότι έχει αφοσιωθεί στην ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων της…

Το Rock ‘n Play  προωθήθηκε στην αγορά ως ασφαλές για τον ύπνο και απέφερε στην εταιρεία περίπου 150 εκατομμύρια λίρες.

Putting safety first, in partnership with the CPSC, Fisher-Price issued a voluntary recall of our Rock ‘n Play Sleepers. All product use should be discontinued. Learn more at https://t.co/7D8jTEmLxs pic.twitter.com/EqkWW4QXjl

— Fisher-Price® (@FisherPrice) April 12, 2019

Η Mattel προειδοποιήθηκε για τους κινδύνους του προϊόντος στον Καναδά και την Αυστραλία και δεν κυκλοφόρησε ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο, επειδή το 2011 το Βασιλικό Κολέγιο Μαιών συμβούλεψε την εταιρεία να μην το χρησιμοποιήσει.

Μετά από έρευνα στις ΗΠΑ για τις τραγωδίες του Rock ‘n Play, ο διευθύνων σύμβουλος της Mattel, Ynon Kreiz, κλήθηκε να καταθέσει ενώπιον των νομοθετικών αρχών. Ωστόσο παρά τους 97 σχετιζόμενους θανάτους δεν αποδέχτηκε ποτέ ότι το προϊόν ήταν επικίνδυνο .

«Η κούνια Rock N Play είναι ασφαλής όταν χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες και τις προειδοποιήσεις ασφαλείας» δήλωσε στη επιτροπή.

Ο Leonard Aragon, που εκπροσωπεί την οικογένεια ενός μωρού που πέθανε στην κούνια, δήλωσε: «Θα έπρεπε να βγάλει διαφημίσεις και να πει ‘Συγγνώμη κάναμε ένα λάθος. Μην χρησιμοποιείτε αυτό το προϊόν, μην αγοράζετε αυτό το προϊόν, μην πουλάτε αυτό το προϊόν’».

«Θα μπορούσαν να είχαν ξοδέψει το ένα δέκατο ή ακόμα και το ένα εκατοστό από τον προϋπολογισμό για το μάρκετινγκ της ταινίας Barbie και να προβάλουν πόσο επικίνδυνο είναι αυτό το προϊόν και γιατί δεν πρέπει να το αγοράζετε στη δευτερογενή αγορά ».

Αλλά η Mattel επιμένει

Η εταιρεία δήλωσε στο Channel 4: «Η Mattel δεσμεύεται να παρέχει ένα ασφαλές και υγιές εργασιακό περιβάλλον και να διασφαλίζει ότι όλοι οι εργαζόμενοι σε όλη την εταιρεία, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων παραγωγής μας, αντιμετωπίζονται δίκαια και με σεβασμό. Η εταιρεία επενδύει σημαντικούς πόρους για την υποστήριξη των εργαζομένων μας και τη διασφάλιση της ευημερίας τους».