Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Άξιο πολιτικής μελέτης φαινόμενο

Πώς ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έπεισε τους Χαρίλαο Φλωράκη και Λεωνίδα Κύρκο πως μόνη λύση είναι η κυβέρνηση Τζαννετάκη;

Ο Μίμης Ανδρουλάκης δίνει τη δική του ερμηνεία:

«Ο Μητσοτάκης, εκείνες τις κρίσιμες ώρες των εντολών του Προέδρου της Δημοκρατίας, έπαιξε σαν γάτα ένα τακτικίστικο παιχνίδι πάνω σ’ ένα τεντωμένο σχοινί και κέρδισε. Έμεινε στην άκρη, άφησε το ΠΑΣΟΚ και τον Συνασπισμό να διαπληκτίζονται, να δεσμεύονται και να εκτίθενται αμοιβαία, προτείνοντας το ένα προοδευτική κυβέρνηση και ο άλλος κυβέρνηση κοινής αποδοχής, έτσι ώστε κανείς να μην μπορεί να κάνει πίσω. Ταυτόχρονα, διαβεβαίωνε ανεπίσημα τους ηγέτες του Συνασπισμού ότι αποδέχεται την πρότασή τους, προκειμένου να μην ενδώσουν στις προσεγγίσεις του ΠΑΣΟΚ και κυρίως να μη φοβηθούν την προσφυγή στις εκλογές και σπεύσουν να συμφωνήσουν με τον Α. Παπανδρέου. Από την άλλη, όμως, δε δήλωνε δημόσια και κατηγορηματικά την υποστήριξή του σε οικουμενική λύση, από φόβο μήπως το ΠΑΣΟΚ κάνει πίσω και αποδεχτεί τελικά την πρόταση του Συνασπισμού. Από την πλευρά του το ΠΑΣΟΚ πίστευε, φαίνεται, ότι ο Συνασπισμός μοιραία θα συνεργαζόταν μαζί του ή ότι είχε προσεγγίσει αρκετά μαζί του σε συμφωνία. Επίσης, πιθανόν να πίστευε ότι ο Μητσοτάκης μπλόφαρε. Και όταν ο Συνασπισμός δήλωνε ότι θα συνεργαστεί μ’ όποιον υιοθετήσει την πρότασή του, προκειμένου να πιέσει διαπραγματευτικά το ΠΑΣΟΚ, και όταν πια ήταν αδύνατο να κάνει πίσω το ΠΑΣΟΚ, τότε ο Μητσοτάκης κολακεύει τον Συνασπισμό ότι δήθεν δέχεται την πρότασή του, και μάλιστα με προσωπική του… θυσία. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά…»

«ΤΑ ΝΕΑ», 9.11.1992, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Και συνεχίζει, κάνοντας κατ’ ουσίαν λόγο για ένα μάθημα επικοινωνίας από πλευράς Κωνσταντίνου Μητσοτάκη:

«Ο Μητσοτάκης αξιοποίησε ένα βαθύτερα ανθρώπινο αίσθημα των ηγετικών προσώπων της Αριστεράς για αναγνώριση και νομιμοποίηση από την επίσημη κοινωνία, το οποίο δημιουργήθηκε στα χρόνια του πολιτικού και προσωπικού εξοστρακισμού τους, στις παρανομίες και στις διώξεις. Ένα αίσθημα που μένει καμουφλαρισμένο στο υποσυνείδητο και, σε ορισμένες συγκυρίες, βγαίνει στην επιφάνεια πολύ ισχυρό. Ένα αίσθημα που ουδεμία σχέση έχει με το φόβο ή με το σπάσιμο…

«ΤΑ ΝΕΑ», 9.11.1992, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

O Κ. Μητσοτάκης, από ιδιοσυγκρασία, έχει μια μοναδική ικανότητα να δημιουργεί την εντύπωση σε πολλούς συνομιλητές του ότι μιλούν και δεσμεύονται σαν άνδρες και ότι ο νόμος της μπέσας καθορίζει τις σχέσεις τους. Μάλιστα, επειδή πάντα, ακόμα και στους πιο δύσκολους καιρούς για τους κομμουνιστές, διατηρούσε άριστες σχέσεις με τα στελέχη της Αριστεράς, επειδή δεν ήταν άμεσα ανταγωνιστικός μ’ αυτόν το χώρο, όπως ήταν το ΠΑΣΟΚ, και επειδή έλκεται από τις σχέσεις με τους ακραίους ιδεολογικά αντιπάλους του, είχε πράγματι μια επιτυχία στην επικοινωνία του με ηγετικά πρόσωπα της Αριστεράς».

«ΤΑ ΝΕΑ», 9.11.1992, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Η γενικότερη αντίληψη του Μίμη Ανδρουλάκη για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη συμπυκνώνεται στα ακόλουθα:

«Δεν είναι τυπολογικά χαρισματικός. Δεν δίνει όραμα, δεν μαγνητίζει, δεν κάνει στρατηγικές τομές. Δεν παθιάζει και δεν παθιάζεται. Όμως είναι άξιο πολιτικής μελέτης το φαινόμενο του πολιτικού ταλέντου της δεκαετίας του ’50, που διαπράττει το μοιραίο σφάλμα το ’65, που γίνεται και θεωρείται καμένο χαρτί όσο κανείς άλλος, αλλά καταφέρνει να γίνει ηγέτης μιας μεγάλης και διαφορετικής παράταξης, και μάλιστα πρωθυπουργός. Θα μπορούσε να προσέγγιζε και τη χαρισματικότητα, αν οι κινήσεις του το ’89 ή το ’90 —ανεξάρτητα από αξιολόγηση— είχαν τα σπέρματα μιας στρατηγικής καινοτομίας, την πρόθεση μιας μεγάλης πολιτικής, όπως ήταν η σύλληψη του Μπερλιγκουέρ ή του Μόρο για τον ιστορικό συμβιβασμό».

Αυτά έγραψε ο Μίμης Ανδρουλάκης για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη στο βιβλίο του που τιτλοφορείται «Μετά» και κυκλοφόρησε το 1992 (εκδόσεις «Νέα Σύνορα» – Α. Α. Λιβάνη). Τα αλιεύσαμε από σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα», στο φύλλο που είχε κυκλοφορήσει τη Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 1992.

Ο Μίμης Ανδρουλάκης

«ΤΑ ΝΕΑ», 9.11.1992, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πρώην πρωθυπουργός της χώρας με μακρότατη πολιτική διαδρομή, γεννήθηκε στη Χαλέπα Χανίων στις 18 Οκτωβρίου 1918 και απεβίωσε στην Αθήνα σχεδόν εκατοντούτης, στις 29 Μαΐου 2017.