Bryan Ferry, μουσικός και δανδής – «Το ροκ εν ρολ δεν είναι μόνο τζιν και T-Shirt»
Ο Bryan Ferry δεν ξέρει πόσα σακάκια έχει στη ντουλάπα του. «Πάρα πολλά», λέει σηκώνοντας τους ώμους του. Περισσότερα από εκατό;
Ο Άγγλος τραγουδιστής, Bryan Ferry, γιορτάζει τα 50 χρόνια μουσικής δημιουργίας με μια αναδρομή στην καριέρα του.
«Οι Roxy Music ήταν ένα σπουδαίο συγκρότημα, με μοναδικούς χαρακτήρες, οπότε το να συμμετέχω σε αυτό ήταν πραγματική ευχαρίστηση», λέει στην EL PAÍS
Ο Bryan Ferry δεν ξέρει πόσα σακάκια έχει στη ντουλάπα του. «Πάρα πολλά», λέει σηκώνοντας τους ώμους του. Περισσότερα από εκατό; «Δεν έχω ιδέα». Στη συνέχεια κοιτάζει το γαλάζιο πουκάμισο που φοράει με τα δύο πάνω κουμπιά ανοιχτά ενώ απουσιάζει το σακάκι. Γελάει: «Σήμερα, θα είμαι casual».
Roxy Music / Photo: Wikimedia Commons
Μετρ του αντρικού ντυσίματος
Ο 79χρονος Bryan Ferry είναι γνωστός τόσο για τη μουσική με το συγκρότημά του – Roxy Music – όσο και ως σολίστας. Υπάρχει μια επίμονη κομψότητα γύρω του: καλλιεργεί μια σαφώς δανδιστική αισθητική, μερικές φορές φοράει κοστούμι και γραβάτα, ή ακόμα και σμόκιν, το οποίο φορούσε στο εξώφυλλο του άλμπουμ του 1974, Another Time, Another Place.
Το 2020, η βρετανική έκδοση του περιοδικού GQ τον χαρακτήρισε ως «τον μετρ του ανδρικού ενδύματος».
«Τα ρούχα είναι διασκεδαστικά», εξηγεί. «Όταν ήμουν νέος, ενώ σπούδαζα, δούλευα τα Σάββατα σε ένα ραφείο. Αυτό με έκανε να ενδιαφερθώ να γνωρίσω τους διαφορετικούς τρόπους σχεδιασμού ενός κοστούμι». Το τζέντλεμαν στυλ του είναι διαχρονικό.
«Μου αρέσουν οι παλιές ταινίες του Χόλιγουντ, με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, τον Κάρι Γκραντ, τον Ρόμπερτ Μίτσαμ… ήταν πάντα καλοντυμένοι, φορούσαν ακόμη και καπέλα. Μου λείπουν αυτά τα πράγματα».
Το ροκ είναι συμβατό με την τάξη και τη φινέτσα
Ο Άγγλος τραγουδοποιός ίδρυσε τους Roxy Music ενώ σπούδαζε Καλές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο του Newcastle. Η εικόνα έχει παίξει εξέχοντα ρόλο στη δουλειά του.
Αυτό είναι κοινό με πολλούς άλλους καλλιτέχνες, αλλά η διαφορά είναι ότι ο Bryan Ferry διακηρύσσει – για περισσότερα από 50 χρόνια – ότι το ροκ είναι συμβατό με την τάξη και τη φινέτσα.
«Το ροκ εν ρολ δεν είναι μόνο τζιν και T-Shirt. Αν κοιτάξετε ανθρώπους όπως ο Little Richard, έδειχνε απίστευτος. Otis Redding, Sam & Dave, Booker T. Jones… έβγαιναν να παίξουν με πολύ κομψά κοστούμια, με διαφορετικά χρώματα. Ήταν κάτι που με ενέπνευσε πολύ στην αρχή της καριέρας μου», επιβεβαιώνει στην El PAÍS.
«Όταν ήμουν νέος, ενώ σπούδαζα, δούλευα τα Σάββατα σε ένα ραφείο. Αυτό με έκανε να ενδιαφερθώ να γνωρίσω τους διαφορετικούς τρόπους σχεδιασμού ενός κοστούμι»
Roxy Music / Photo: Wikimedia Commons
Η σόλο καριέρα του Bryan Ferry
Για τον ένα ή τον άλλο λόγο, ο Bryan Ferry – ο οποίος ανακηρύχθηκε Διοικητής του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας το 2011 – είναι μια από τις πιο εξέχουσες προσωπικότητες στην ιστορία της ροκ μουσικής.
Ωστόσο, η σόλο καριέρα του είναι μόνο εν μέρει δημοφιλής στο ευρύ κοινό. Οι λιγότερο πεφωτισμένοι οπαδοί πιθανώς τον αναγνωρίζουν μόνο από το άλμπουμ Boys & Girls του 1985 , που κυκλοφόρησε μετά τη συντριπτική επιτυχία του Avalon (1982), από τους Roxy Music, το οποίο περιλαμβάνει αξιομνημόνευτα singles όπως το Slave to Love και το Don’t Stop the Dance.
Ορισμένοι μάλιστα πιστεύουν ότι ξεκίνησε τη σόλο καριέρα του τη δεκαετία του 1980. Αλλά αυτή η αρχή χρονολογείται στην πραγματικότητα από το 1973, όταν κυκλοφόρησε το These Foolish Things.
Επανέρχεται με ρετροσπεκτίβα
Έχει ηχογραφήσει 16 άλμπουμ, αφήνοντας για τις επόμενες γενιές έναν τεράστιο κατάλογο που καλύπτει 50 χρόνια. Τώρα συγκεντρώνονται σε μια ανθολογία που αποτελείται από 81 τραγούδια με τίτλο Retrospective: Selected Recordings 1973-2023.
Όταν ο Ferry έκανε το σόλο ντεμπούτο του, οι Roxy Music ήταν ακόμα στα σπάργανα: είχε κυκλοφορήσει μόνο ένα άλμπουμ, ένα ομώνυμο. Αλλά οι συνάδελφοί του δεν του κρατούσαν κακία.
«Υποθέτω ότι το πρώτο μου άλμπουμ ήταν ένα πείραμα», εξηγεί ο ίδιος. «Κατάλαβαν ότι ήθελα να κάνω έναν δίσκο διαφορετικό, λίγο πιο διασκεδαστικό. Ο Paul Thomson [ντράμερ των Roxy Music] έπαιξε σε όλο το άλμπουμ και ο [κιθαρίστας] Phil Manzanera έπαιξε σε τουλάχιστον ένα τραγούδι. Κατάλαβαν ότι ήταν ένα είδος εκτροπής. Εξακολουθούσα να αισθάνομαι ότι η κύρια δουλειά μου ήταν το συγκρότημα, για το οποίο έγραφα και το οποίο ήταν το όχημα για τα τραγούδια μου. Ήταν μια σπουδαία μπάντα, πολύ καλή, με μοναδικούς χαρακτήρες, το να είμαι μέλος της ήταν πραγματική ευχαρίστηση».
Slave to Love
«Θέλεις να κάνεις εντύπωση»
Θυμάται ότι ήταν ένας 28χρονος που μπήκε σε ένα στούντιο για να ηχογραφήσει το πρώτο του άλμπουμ ως κάποιος «γεμάτος φιλοδοξίες και ενθουσιασμένος που μπορούσε να ηχογραφήσει τραγούδια.
Ήμουν οπαδός της μουσικής από πολύ μικρή ηλικία και δεν είχα ποτέ ονειρευτεί να εκφραστώ μέσω αυτής.
Ήταν συναρπαστικό να βρω έναν τρόπο να το κάνω και να νιώθω ολοκληρωμένος. Ως καλλιτέχνης, θέλεις να κάνεις εντύπωση ή να διευρύνεις τη συνείδησή σου και, σε κάποιο βαθμό, να προσφέρεις μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου».
Αυτό που έκανε το These Foolish Things διαφορετικό ήταν ότι ήταν ένα άλμπουμ με διασκευές. Το ρεπερτόριο περιελάμβανε τραγούδια του Bob Dylan, του Elvis Presley, των Beach Boys, των Rolling Stones, των Beatles και των Four Tops, μεταξύ άλλων.
Το 2020, η βρετανική έκδοση του περιοδικού GQ τον χαρακτήρισε ως «τον μετρ του ανδρικού ενδύματος»
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Tα άλμπουμ διασκευών
«Σκέφτηκα ότι θα ήταν ενδιαφέρον να προσπαθήσω να ηχογραφήσω τραγούδια άλλων ανθρώπων και να αναπτύξω το ταλέντο μου ως ενορχηστρωτής, τραγουδιστής και παραγωγός», εξηγεί ο Ferry.
Από εκείνη την κυκλοφορία, τα άλμπουμ διασκευών έχουν γίνει όλο και πιο σημαντικά στη δισκογραφία του Ferry, σε σημείο που μπορεί να ειπωθεί ότι, χάρη στις προσπάθειές του, έθεσε τις βάσεις για να κάνουν το ίδιο και άλλοι μεγάλοι της ροκ. Το 2007, ηχογράφησε ένα πλήρες άλμπουμ με συνθέσεις του Bob Dylan με τίτλο Dylanesque.
Βρίσκει πραγματική χαρά στο να δουλεύει με τα τραγούδια άλλων ανθρώπων: «Το καλύτερο είναι ότι δεν έχεις την ευθύνη των στίχων και της μελωδίας. Υπάρχει μεγάλη ελευθερία σε αυτό.
Λες: “Είναι ένα σπουδαίο τραγούδι, ας δοκιμάσουμε κάτι διαφορετικό, ας εξερευνήσουμε τις δυνατότητες”. Συνήθως το κάνω ενστικτωδώς, όταν νιώθω ότι θα είναι ενδιαφέρον για μένα και για τους άλλους ανθρώπους».
Charlie Parker, Ella Fitzgerald, Billie Holiday, Frank Sinatra…
Ο Ferry πήρε παραδείγματα από φωστήρες της τζαζ. «Όταν ήμουν έφηβος, άκουγα δίσκους τζαζ. Ανακάλυψα ότι το ίδιο τραγούδι παιζόταν από διαφορετικούς μουσικούς: Charlie Parker, Ella Fitzgerald, Billie Holiday, Frank Sinatra… υπήρχαν διαφορετικοί τρόποι να γίνει το ίδιο standard.
»Μου αρέσουν τα τραγούδια μου, αλλά ήταν διασκεδαστικό να ηχογραφώ τραγούδια που ήταν διαφορετικά από το δικό μου στυλ σύνθεσης. Το πρώτο σόλο άλμπουμ είχε ένα ευρύ φάσμα μουσικών ειδών.
»Το τραγούδι These Foolish Things έχει πολύ ρομαντικούς στίχους. Το ομώνυμο άλμπουμ ήταν ένα ποπ άλμπουμ, κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που έκανα με τους Roxy, το οποίο ήταν πιο έντονο, σκοτεινό και μυστηριώδες. Ήταν ένας τρόπος να διασκεδάσουμε για δύο εβδομάδες».
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
«Ήταν μια διεστραμμένη κίνηση»
Συνδύασε τη δουλειά του με τους Roxy Music με τα προσωπικά του σχέδια μέχρι το 1983, όταν – μετά την περιοδεία για το άλμπουμ Avalon – το συγκρότημα διαλύθηκε. Ο δίσκος αυτός όμως έγινε το άλμπουμ των Roxy Music με τις μεγαλύτερες πωλήσεις – δύο εκατομμύρια αντίτυπα πουλήθηκαν παγκοσμίως, τα μισά από αυτά μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες – αλλά και ο επιτάφιός τους.
Ήταν τόσο παράξενο που είπαν αντίο στο απόγειό τους που είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τα στελέχη της δισκογραφικής τους εταιρείας εκείνη την εποχή να χτυπούν τις γροθιές τους στο τραπέζι και να φωνάζουν: «Όχι! Θέλουμε άλλο ένα τέτοιο άλμπουμ!»
«Ήταν μια διεστραμμένη κίνηση», παραδέχεται ο Ferry. «Ήταν κάτι πολύ αγγλικό. Το Avalon λειτούργησε πολύ καλά. Πήγα πρόσφατα στο Λος Άντζελες, όπου ο Bob Clearmountain, ο αρχικός ηχολήπτης του άλμπουμ, το έκανε remix με ήχο Dolby Atmos. Έκλαψα όταν άκουσα πόσο όμορφα ακουγόταν».
«Μετά το Avalon, το επόμενο ήταν το Boys and Girls», συνεχίζει. «Και παρόλο που είναι ένα σόλο άλμπουμ, έχει παρόμοιο άρωμα, παρόμοιο ήχο. Γι’ αυτό και μου αρέσει πολύ».
Δεν είναι μόνο η μουσική τους που θεωρείται σέξι, αλλά και τα εξώφυλλα των άλμπουμ τους, στα οποία συχνά εμφανίζονται λιτά ντυμένα γυναικεία μοντέλα
Το εξώφυλλο Country Life των Roxy Music / Photo: YouTube
Ήταν μια σέξι εποχή και ο Bryan Ferry το γνώριζε
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η μουσική των Roxy Music είναι πολύ σέξι. Ο Bryan Ferry δεν το αρνείται αυτό: «Υπάρχει σεξουαλικότητα σε όλη την ιστορία του ροκ εν ρολ. Ο Little Richard, ο Elvis Presley, ο Fats Domino… είχαν ένα είδος αισθησιασμού.
»Η μουσική είναι αφηρημένη, είναι ρυθμική και μπορεί να είναι ρομαντική. Ταξιδεύει τους ανθρώπους σε μια άλλη σφαίρα, η οποία είναι αρκετά ωραία».
Δεν είναι μόνο η μουσική τους που θεωρείται σέξι, αλλά και τα εξώφυλλα των άλμπουμ τους, στα οποία συχνά εμφανίζονται λιτά ντυμένα γυναικεία μοντέλα.
Η πιο προφανής περίπτωση είναι το Country Life από το 1974, στο εξώφυλλο του οποίου εμφανίζονται δύο μοντέλα (Constanze Karoli και Eveline Grunwald), τα οποία ο Ferry εντόπισε προσωπικά στην Πορτογαλία. Τις προσκάλεσε να επισκεφθούν το στούντιο του φωτογράφου Eric Boman.
Η μία από αυτές απεικονίζεται φορώντας διαφανή λευκά εσώρουχα (με το ένα χέρι να καλύπτει το εσώρουχο) και η άλλη είναι τόπλες, καλύπτοντας το στήθος της και με τα δύο χέρια.
Η εικόνα αυτή λογοκρίθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία και την Ισπανία, όπου αποφασίστηκε να μεγεθυνθεί η εικόνα και να παρουσιαστεί ένα κοντινό πλάνο -κομμένο πάνω από τις θηλές- του μοντέλου στα αριστερά. Αναρωτιέται κανείς πώς θα γινόταν δεκτό αυτό το εξώφυλλο σήμερα.
Photo: Wikimedia Commons
Οπαδός της ελευθερίας της έκφρασης
«Οι καιροί έχουν αλλάξει, αυτό είναι ξεκάθαρο», απαντά. «Δεν γνωρίζω τους αριθμούς για το πόσοι άνθρωποι σκέφτονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Πάντα πίστευα στην ελευθερία της έκφρασης και της επιλογής και της σκέψης.
»Δεν είναι διασκεδαστικό όταν βλέπεις ανθρώπους να φοβούνται να μιλήσουν για τα γούστα τους ή για το τι δεν τους αρέσει. Είναι δύσκολο». Σε κάθε περίπτωση, ο Ferry λέει ότι, σε γενικές γραμμές, αυτό που επιδιώκει είναι τα εξώφυλλα να αντικατοπτρίζουν την ευαισθησία της μουσικής που κρύβεται πίσω τους.
«Στο παρελθόν, στα καταστήματα βινυλίου, έβλεπες τις βιτρίνες των δίσκων και ήταν σαν τέχνη του δρόμου. Δεν βρίσκονταν σε κάποιο μουσείο, αλλά σε απόσταση αναπνοής από τον καθένα», θυμάται.
Περισσότερες γυναίκες στον κόσμο της δισκογραφίας
Ο Bryan Ferry κρατάει αποστάσεις από τη μουσική που φτιάχνεται σήμερα. Λέει ότι, μόλις χθες, πέρασε λίγο χρόνο ακούγοντας το Harvest (1972) του Neil Young. «Είναι πραγματικά όμορφο. Μου αρέσουν αυτού του είδους τα άλμπουμ, με 40 ολόκληρα λεπτά μουσικής», χαμογελάει.
«Ακούω πολλά κλασικά, συμπεριλαμβανομένης της κλασικής μουσικής, την οποία βάζω στο ραδιόφωνο για να μην χρειάζεται να επιλέξω ένα τραγούδι. Διαβάζω για νέα συγκροτήματα και, περιστασιακά, ακούω νέα τραγούδια, αλλά όχι πολύ. Αν υπάρχει κάτι πραγματικά καλό, οι άνθρωποι σου το λένε».
Παραδέχεται ότι «έχει γίνει τόση πολλή μουσική τα τελευταία 50 χρόνια που είναι δύσκολο για ένα συγκρότημα που ξεκινάει να κάνει κάτι καινούργιο».
Ακόμα κι έτσι όμως, επιλέγει τις The Last Dinner Party και τις Wet Leg -δύο κοριτσίστικα συγκροτήματα- να συγκαταλέγονται στις πρόσφατες προτιμήσεις του. «Θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότερες γυναίκες στον κόσμο της δισκογραφίας: μηχανικοί, παραγωγοί… έχουν καλό μουσικό ένστικτο».
*Με στοιχεία από elpais.com | Αρχική Φωτό: Bryan Ferry / Roxy Music / Instagram
Το παρασκήνιο πίσω από την πρόταση της Νέας Αριστεράς για την Προεδρία της Δημοκρατίας
Τον Χρήστο Ράμμο της ΑΔΑΕ προτείνει για ΠτΔ η Νέα Αριστερά. Πώς φθάσαμε στην απόφαση και μετέπειτα στην πρόταση.
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
