Η πρόκληση των BRICS

Στις 22 – 24 Οκτωβρίου στο Καζάν της Ρωσίας θα γίνει η επόμενη Σύνοδος των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Αφρική). Tων συνεργαζόμενων χωρών δηλαδή που εμφανίζονται σαν αντίβαρο της Δύσης και του ΝΑΤΟ στην παγκόσμια σκηνή. Για τη Ρωσία αυτή η συνάντηση των ισχυρών αυτών παγκόσμιων δυνάμεων στο έδαφός της έχει ιδιαίτερη σημασία. Διότι σηματοδοτεί προς πάσα κατεύθυνση, και ιδιαίτερα προς τον ίδιο τον λαό της, πως δεν υπάρχει απομόνωση της χώρας.

Η συγκέντρωση αυτή σημαντικών διεθνών ηγετικών προσωπικοτήτων, όπως ο Σι Τζινπίνγκ της Κίνας, ο Ναρέντρα Μόντι της Ινδίας, ο Σίριλ Ραμαφόζα της Ν. Αφρικής και ο Λούλα ντα Σίλβα της Βραζιλίας, στην εμβληματική πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, στις όχθες του Βόλγα, θα ενισχύσει το προφίλ και το κύρος του Βλαντίμιρ Πούτιν διεθνώς.

Ηδη τα ρωσικά ΜΜΕ διαφημίζουν σε όλους τους τόνους την επικείμενη συνάντηση, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην πληθυσμιακή ισχύ των κρατών που μετέχουν σε αυτήν, τον ξεχωριστό οικονομικό τους ρόλο όπως και στο ενδιαφέρον κι άλλων κρατών να γίνουν μέλη.

Ηδη χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Αζερμπαϊτζάν και η Τουρκία έχουν επίσημα ζητήσει να γίνουν μέλη του οργανισμού αυτού. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν, ισχυρίζονται τα ρωσικά ειδησεογραφικά μέσα, να γίνεται λόγος για απομόνωση της Μόσχας όταν βρίσκεται στη συντροφιά τέτοιων και τόσων χωρών;

Να σημειωθεί επίσης και ο συμβολισμός της επιλογής του Καζάν για τη Σύνοδο. Στην καρδιά του μουσουλμανικού στοιχείου της Ρωσίας, το Καζάν ξεχωρίζει από τα εντυπωσιακά του τζαμιά και τους υψηλούς του μιναρέδες – από την εποχή της Μεγάλης Αικατερίνης ακόμα – ώστε να εκπέμπει κάποιο χαρακτηριστικό μήνυμα στο σύνολο του ισλαμικού κόσμου. Ολα αυτά αποδεικνύουν πως η Ρωσία εξακολουθεί να βρίσκεται στο κέντρο των διεθνών εξελίξεων κι όχι τιμωρημένη, από κάποιες κυρώσεις της Δύσης, στη γωνία.

Αυτή η επιτυχημένη κίνηση δημοσίων σχέσεων του Κρεμλίνου έχει και πολλές ουσιαστικές συνέπειες. Οι χώρες που επιθυμούν να συμμετάσχουν στις BRICS αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στήριξης, μέχρι τώρα τουλάχιστον, των επιδιώξεων της Δύσης.

Τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν έχουν παίξει σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της Δύσης. Εξίσου και η Σαουδική Αραβία έχει ζωτική σημασία για την προώθηση πολλών δυτικών συμφερόντων.

Τι θα γίνει λοιπόν αν προσχωρήσουν στις BRICS και συντονισθούν με την κατ’ αρχήν ανταγωνιστική τους στάση απέναντι στις ΗΠΑ και τη Δυτική Ευρώπη; Το πιο παράδοξο μάλιστα είναι η κίνηση της Τουρκίας να γίνει μέλος. Διότι αυτή είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Τυχόν ένταξή της θα αποτελέσει ένα σημαντικό χτύπημα του Κρεμλίνου εναντίον της Ουάσιγκτον στο παγκόσμιο διπλωματικό παιχνίδι. Η πιθανή μάλιστα συμμετοχή του τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Σύνοδο στον Βόλγα θα δημιουργήσει διεθνή αίσθηση.

Η φημολογούμενη επίσης παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στη Σύνοδο των BRICS στο Καζάν προσθέτει νέες σκοτούρες στους διπλωματικούς σχεδιασμούς της Δύσης. Σε γενικές γραμμές ο τρόπος με τον οποίο η Ρωσία αξιοποιεί τον ρόλο της στον οργανισμό αυτό είναι εξαιρετικά επιτυχημένος.

Χωρίς να ελέγχονται από το Κρεμλίνο, οι BRICS συνθέτουν στην πράξη ένα σοβαρό μέτωπο πρόκλησης της Δύσης και παρέμβασης στις διεθνείς υποθέσεις. Για παράδειγμα, η επίσκεψη Γκουτέρες στην Σύνοδο του Καζάν έχει και τον σκοπό συζήτησης με τους ηγέτες των BRICS των αλλαγών στη δομή του ΟΗΕ που αυτοί έχουν προτείνει! Δεν αποτελούν όμως ενιαίο μέτωπο – για την ώρα τουλάχιστον. Γιατί υπάρχουν σοβαρές διαφορές μεταξύ τους…