Βία ανηλίκων: Ένα panic button δεν φέρνει την άνοιξη – Πανελλαδική δημοσκόπηση

Σε αναμονή της εφαρμογής Safe Youth, όπως θα ονομαστεί το Panic Button για τους ανήλικους, έρευνα κοινής γνώμης καταγράφει επιφυλάξεις και ερωτηματικά για την αποτελεσματικότητά του.

«Βία μεταξύ ανηλίκων σε δημόσιους χώρους και η επίτευξη της ασφάλειάς τους» είναι το θέμα της δημοσκόπησης που διεξήγαγε η Focus Bari για λογαριασμό της οργάνωσης «Χαμόγελο του Παιδιού», σε αντιπροσωπευτικό δείγμα πάνω από 1000 ενηλίκων, με online συνεντεύξεις.

Η μεθοδολογία της έρευνας

Η έρευνα χωρίζεται σε τρία σκέλη: Το πρώτο αφορά τις απόψεις των Ελλήνων για την εφαρμογή Panic Button ως μέτρο κατά του παιδικού εκφοβισμού. Το δεύτερο τα μέτρα ενίσχυσης για την ασφάλεια ανηλίκων σε δημόσιους χώρους. Το τρίτο σκέλος αφορά το ρόλο των ιδιωτικών επιχειρήσεων στην ασφάλεια των παιδιών.

Από τη δομή του ερωτηματολογίου γίνεται σαφές ότι η έμφαση δίνεται στην ασφάλεια, την αστυνόμευση και τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με στόχο «την ενίσχυση της ασφάλειας στους δημόσιους χώρους». Δεν εξετάζονται ευρύτερα ζητήματα για την ευημερία των παιδιών, ενώ απουσιάζουν ερωτήσεις για το ρόλο του κοινωνικού κράτους στην καταπολέμηση των αιτιών και όχι μόνο των συμπτωμάτων της βίας.

Δεν περιμένει κανείς από μια μονοθεματική δημοσκόπηση, που εστιάζει αποκλειστικά στην «εφαρμογή μέτρων κατά των απειλών προς τα παιδιά σε δημόσιους χώρους» να περιλαμβάνει κοινωνιολογικού τύπου αναλύσεις και συμπεράσματα.  Ωστόσο από τις απαντήσεις των ερωτηθέντων προκύπτει σκεπτικισμός για το κατά πόσο ένα «κουμπί» αρκεί για να φέρει την άνοιξη στο μολυβένιο τοπίο ενός βίαιου κόσμου – που δεν εξαντλείται σε αυτό που βολικά βαφτίζουμε «βία ανηλίκων».

Πατάω ένα κουμπί…

Πάνω από το 50% των ερωτηθέντων είναι είτε επιφυλακτικοί (46%) είτε πλήρως αρνητικοί (7%) στην επέκταση της εφαρμογής Panic Button κατά του παιδικού εκφοβισμού. Προφανώς έχουν δει, από τη μέχρι τώρα χρήση του Panic Button στις υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας, ότι το πάτημα ενός κουμπιού δεν αρκεί από μόνο του για να σε προφυλάξει από το κακό.

Πάντως ένα σημαντικό ποσοστό 42%  – ιδίως γονείς – βλέπει θετικά την επέκταση του «κουμπιού πανικού» για ανηλίκους ως μέτρο κατά του παιδικού εκφοβισμού.

Όσοι είναι επιφυλακτικοί, θέτουν ως απαραίτητη προϋπόθεση την εκπαίδευση των παιδιών, των γονέων και των Αρχών.

Άμεση  ανταπόκριση

Οι βασικοί παράγοντες για την αποδοτική χρήση του Panic Button από ανηλίκους αναφέρονται η άμεση ειδοποίηση και ανταπόκριση των αρχών και η εκπαίδευση παιδιών και κηδεμόνων (59%, 46%). Σε πολύ χαμηλότερα ποσοστά εκφράζονται ανησυχίες για τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων (22%), ενώ ένα σημαντικό ποσοστό (37%) ζητάει η εφαρμογή να εκπέμπει αυτόματα σήμα κινδύνου και στους κηδεμόνες.

Αν και η πλειονότητα είναι επιφυλακτική ως προς τη χρησιμότητα του Panic Button κατά του παιδικού εκφοβισμού, δεν συμβαίνει το ίδιο για την «επέκταση της εφαρμογής και σε άλλους κινδύνους». Οι 7 στους 10 (69%), θεωρούν ότι η επέκταση του μέτρου θα βελτιώσει την ασφάλεια των παιδιών σε δημόσιους χώρους – με τους γονείς παιδιών σχολικής ηλικίας να είναι οι πλέον ένθερμοι υποστηρικτές.

Πιθανόν το κοινό, ιδίως οι γονείς, αναγνωρίζουν την ανάγκη προστασίας των ανηλίκων σε δημόσιους χώρους, αλλά διατηρούν αμφιβολίες για το αν το «κουμπί» είναι αποτελεσματικό και σε άλλες περιπτώσεις εκφοβισμού.

Περισσότερη επιτήρηση

Η «αύξηση εποπτείας» και η «εγκατάσταση συστημάτων εποπτείας» (δηλαδή αστυνομία και κάμερες) είναι οι δύο βασικοί παράγοντες για να κυκλοφορούν οι ανήλικοι με μεγαλύτερη ασφάλεια, απαντούν οι συμμετέχοντες στην έρευνα. Ακολουθεί με υψηλά ποσοστά η εκπαίδευση των γονέων (39%), η βελτίωση της φωταγώγησης και η ευαισθητοποίηση του κοινού (32% αμφότερα). Το Panic Button βρίσκεται χαμηλά στην κατάταξη, με μόλις το 28% των ερωτηθέντων να το θεωρούν σημαντικό.

Αστυνομία, σχολείο, δήμος

Στη κορυφή της λίστας των φορέων που μπορούν να «δραστηριοποιηθούν αποτελεσματικά στην εφαρμογή μέτρων κατά των απειλών προς τα παιδιά σε δημόσιους χώρους», βρίσκεται όπως είναι αναμενόμενο η αστυνομία (68%).

Ακολουθεί το σχολείο ή άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα με 61% και οι τοπικές αρχές (Δήμοι-Περιφέρειες) με 57%. Υψηλά στην κατάταξη των φορέων έρχονται τα ΜΜΕ και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης με 36%.

Πρακτικά η ερώτηση υπαγορεύει την απάντηση. Η αστυνομία θεωρείται ο κατεξοχήν φορέας επιβολής μέτρων «κατά απειλών» – εκτός από τις περιπτώσεις που είναι η ίδια απειλή για την ασφάλεια ανηλίκων που κρίνονται «αποκλίνοντες». Τα ονόματα Αλέξης Γρηγορόπουλος, Νίκος Σαμπάνης, Κώστας Φραγκούλης μας θυμίζουν περιπτώσεις που οι «προστάτες» αποδείχθηκαν δολοφόνοι δεκαεξάχρονων και δεκαοχτάχρονων παιδιών.

Σε ευχαριστώ ω εταιρεία!

«Περίπου δύο στους τρεις Έλληνες πιστεύουν ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα αυτές που δραστηριοποιούνται στον τομέα της τεχνολογίας, έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν την ασφάλεια των ανηλίκων μέσω χορηγιών για ενημέρωση και πρόληψη» σημειώνει η έρευνα.

Μετά τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας και διαδικτύου, ψηλά στη λίστα με τους πιθανούς χορηγούς κατά του παιδικού εκφοβισμού είναι οι εταιρείες με συστήματα παρακολούθησης, φύλαξης και ψηφιακής ασφάλειας. Πεδίο για μπίζνες λαμπρό.

Χαμόγελο του  Παιδιού: Πρόληψη και όχι (μόνο) καταστολή

«Η Πρόληψη μπορεί να είναι η λύση που αναζητούμε και να αποφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα για την ασφάλεια ανηλίκων» σχολιάζει το «Χαμόγελο του Παιδιού», με αφορμή τα ευρήματα της έρευνας της Focus Bari.

Τονίζει την ανάγκη για σωστή εκπαίδευση και ενημέρωση παιδιών, εκπαιδευτικών και γονέων, κάτι που αντανακλάται και στις απαντήσεις των συμμετεχόντων.

«Οι εναλλακτικές λύσεις αντιμετώπισης του φαινομένου της βίας, σε δημόσιους, και όχι μόνο, χώρους είναι πολλές και δεν απαιτούν καταστολή από τον Νόμο. Μέσω της έρευνας της Focus Bari διαφαίνεται σε ποσοστό 32% πως και η  »ευαισθητοποίηση κοινού»’ αποτελεί μια επιθυμητή λύση για την Ελληνική κοινωνία προκειμένου να αυξηθεί η ασφάλεια των ανηλίκων»,  συμπληρώνει η οργάνωση.

Η πλήρης ανακοίνωση του «Χαμόγελου του Παιδιού» και η έρευνα ΕΔΩ