«Καμπανάκι» ΔΝΤ για τους κινδύνους που ενέχουν οι πόλεμοι για την παγκόσμια οικονομία

H έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας ήταν το κυρίαρχο γεγονός της εβδομάδας που πέρασε, με το Ταμείο να προειδοποιεί για την αύξηση των κινδύνων που προέρχονται από τους πολέμους και την επέκταση του εμπορικού προστατευτισμού, που αλλάζει το χάρτη του παγκόσμιου εμπορίου όπως είχε διαμορφωθεί μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.

Στην Κίνα οι εμπορικές τράπεζες μείωσαν τα επιτόκια δανεισμού ακολουθώντας την έκκληση της κεντρικής τράπεζας η οποία αποκλιμάκωση το κόστος δανεισμού στα τέλη του Σεπτεμβρίου. Οι κινήσεις αποτελούν μέρος της δέσμης μέτρων που έχει σχεδιάσει το Πεκίνο με στόχο να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη και να σταματήσει την ύφεση στον τομέα ακινήτων.

Στις παγκόσμιες αγορές ομολόγων οι προοπτικές της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής και η αβεβαιότητα για τις προεδρικές εκλογές οδήγησε σε μίνι sell off, που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ , μεταδόθηκε στην Ευρώπη και επεκτάθηκε στην Ασία. H μεγαλύτερη αγορά ομολόγων του πλανήτη, τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα, βρίσκονται σε τροχιά για έναν από τους χειρότερους μήνες των τελευταίων ετών, με τις αποδόσεις των 10ετών να κινούνται στο 4,2%, αφού τα ισχυρά οικονομικά στοιχεία και το αναδυόμενο «εμπόριο Τραμπ» (Trump Trade)  έστειλαν τους εμπόρους να αναδιατυπώσουν τις προσδοκίες τους για την πορεία των επιτοκίων.

Στον Καναδά η κεντρική τράπεζα επιτάχυνε το ρυθμό μείωσης των επιτοκίων αποφασίζοντας να μειώσει το επιτόκιο αναφοράς μιας μέρας κατά 50 μονάδες βάσης στο 3,75%. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έστειλαν μήνυμα με αυτή την επιλογή ότι η μετα-πανδημική εποχή του υψηλού πληθωρισμού έχει τελειώσει.

Τα κυριότερα γεγονότα της εβδομάδας που πέρασε όπως τα κατέγραψε το Bloomberg είναι τα ακόλουθα:

Παγκόσμια οικονομία

Το ΔΝΤ αναθεώρησε καθοδικά τις προβλέψεις για το παγκόσμιο ΑΕΠ και αναμένει να διαμορφωθεί σε 3,2% το 2024. Το Ταμείο προειδοποιεί εδώ και δύο χρόνια ότι η παγκόσμια οικονομία είναι πιθανό να επεκταθεί στο σημερινό μέτριο επίπεδό της μεσοπρόθεσμα – πολύ λίγο για να δώσει στα έθνη τους πόρους που χρειάζονται για τη μείωση της φτώχειας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η παγκόσμια οικονομία οδεύει προς το τέλος του έτους με απροσδόκητους ούριους ανέμους, καθώς η επιβράδυνση του πληθωρισμού ανοίγει το δρόμο για μια ήπια προσγείωση. Ωστόσο η οικονομία συναντά εμπόδια από τη σφαίρα της πολιτικής.

Οι αμφίρροπες αμερικανικές εκλογές δημιουργούν αβεβαιότητα, καθώς όποιος εκλεγεί επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ θα ασκήσει διαφορετική οικονομική πολιτική και ως εκ τούτου θα είναι διαφορετικές οι επιπτώσεις στις οικονομίες. Η ανησυχία γίνεται πιο έντονη με την εκτίναξη του κρατικού χρέους.

Επιπλέον πυκνώνουν οι γεωπολιτικές αναταράξεις με την κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή, τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και τις εντάσεις στα Στενά της Ταϊβάν.

ΗΠΑ – Καναδάς

Η μείωση των καναδικών επιτοκίων – που αναμενόταν από τις αγορές και τους οικονομολόγους σε έρευνα του Bloomberg – αποσκοπεί στην τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και στη διατήρηση του πληθωρισμού κοντά στο στόχο του 2%. Ο πληθωρισμός επιβραδύνθηκε στο 1,6% τον Σεπτέμβριο, με τις προσδοκίες για τις πληθωριστικές πιέσεις να τείνουν πλέον πιο κοντά στο φυσιολογικό.

Ένα αυξανόμενο ποσοστό νοικοκυριών μεσαίου εισοδήματος ήταν πρόθυμο να ωθήσει το χρέος του σε πιο επικίνδυνα εδάφη πέρυσι για να κάνει το άλμα προς την ιδιοκτησία κατοικίας, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg σε 10 εκατομμύρια ομοσπονδιακά αρχεία στεγαστικών δανείων από το 2018 έως το 2023.

Οι αμερικανικές μετοχές είναι απίθανο να διατηρήσουν τις άνω του μέσου όρου επιδόσεις της τελευταίας δεκαετίας, καθώς οι επενδυτές στρέφονται σε άλλα περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των ομολόγων, για καλύτερες αποδόσεις, εκτιμούν οι στρατηγικοί αναλυτές της Goldman Sachs Group Inc.

Ο S&P 500 αναμένεται να σημειώσει ετησιοποιημένη ονομαστική συνολική απόδοση μόλις 3% τα επόμενα 10 χρόνια, σύμφωνα με την ανάλυση. Αυτό συγκρίνεται με 13% την τελευταία δεκαετία και με μακροπρόθεσμο μέσο όρο 11%.

Ασία

Οι μειώσεις στο βασικό επιτόκιο δανεισμού – το οποίο καθορίζεται από μια ομάδα μεγάλων κινεζικών τραπεζών – έρχονται αφού η κεντρική τράπεζα της Κίνας (PBOC) ανακοίνωσε μέτρα τον περασμένο μήνα για να ενθαρρύνει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να δανείζονται χρήματα.

Τα μέτρα περιλαμβάνουν μείωση των επιτοκίων και απελευθέρωση της ρευστότητας για την ενθάρρυνση του τραπεζικού δανεισμού.

Η οικονομία της Νότιας Κορέας αναπτύχθηκε ελάχιστα το περασμένο τρίμηνο μετά από προηγούμενη συρρίκνωση, υπογραμμίζοντας τους κινδύνους από την εξασθένηση του ράλι των εξαγωγών, τη διεύρυνση των γεωπολιτικών εντάσεων και τις αμερικανικές εκλογές  που μπορεί να επηρεάσει τις χώρες που εξαρτώνται από το εμπόριο.

Η Κίνα θα αντιπροσωπεύει λιγότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας κατανάλωσης χάλυβα το 2024 για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια, σύμφωνα με την Παγκόσμια Ένωση Χάλυβα, καθώς η πτώση του τομέα των ακινήτων της χώρας χτυπά τη ζήτηση για το μέταλλο.

Ευρώπη

Η πτωτική τάση της δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα στη ζώνη του ευρώ επεκτάθηκε για δεύτερο μήνα, με τις δύο κορυφαίες οικονομίες της περιοχής να επιβαρύνουν την παραγωγή και ελάχιστα σημάδια ανάκαμψης να έρχονται.

Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας προχώρησε στην αύξηση των επιτοκίων κατά 200 μονάδες βάσης, διαμορφώνοντας το κόστος δανεισμού στο 21%, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις των αναλυτών, που σύμφωνα με το Reuters ανέμεναν αύξηση κατά 100 μονάδες βάσης. Η κίνηση αυτή οδηγεί το επιτόκιο αναφοράς στο υψηλότερο σημείο από το Φεβρουάριο του 2003.

Η μεγαλύτερη από το αναμενόμενο κλιμάκωση των επιτοκίων αποσκοπεί στην τιθάσευση των αυξανόμενων πληθωριστικών πιέσεων, καθώς οι στρατιωτικές δαπάνες επιβαρύνουν την ικανότητα της οικονομίας να παράγει αγαθά και υπηρεσίες και αυξάνει τους μισθούς των εργαζομένων.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, η Ρωσία πρόκειται να δαπανήσει σχεδόν το 9% του ΑΕΠ της για την άμυνα και την ασφάλεια φέτος, ποσοστό που είχε να σημειωθεί από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης.

Αναδυόμενες αγορές

Τα έσοδα της Σαουδικής Αραβίας από τις εξαγωγές πετρελαίου υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών και πλέον ετών, καθώς η υποτονική αύξηση της ζήτησης επιβαρύνει τις τιμές του αργού.

Ο αριθμός των εταιρειών στην Κολομβία που θα καταθέσουν αίτηση αφερεγγυότητας φέτος  οδεύουν για να φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας, αυξάνοντας την πίεση στον πρόεδρο Γκουστάβο Πέτρο να βγάλει τη χώρα από το οικονομικό τέλμα.

Πηγή: ΟΤ