Το Ισραήλ, ο γιός του έκπτωτου Σάχη του Ιράν και τα σχέδια μιας «Ιρανικής Άνοιξης»

«Ναι, θέλω επανάσταση» διακήρυττε στα τέλη της άνοιξης -λίγο μετά τον, ομιχλώδη κατά πολλούς, θάνατο του Ιρανού προέδρου Ραΐσί– ο Ρεζά Παχλαβί, πρωτότοκος γιος του τελευταίου Σάχη του Ιράν, Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί.

Σαράντα πέντε χρόνια μετά την ανατροπή της φιλοδυτικής, αυταρχικής μοναρχίας του πατέρα του από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, ο ίδιος συνεχίζει να αυτοαποκαλείται πρίγκιπας διάδοχος.

Τώρα, εν μέσω ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή, ο 63χρονος Παχλαβί -εξόριστος στις ΗΠΑ και εσχάτως συνομιλητής του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου- δεν κρύβει την ανυπομονησία του για καθεστωτική αλλαγή στην Τεχεράνη.

Παρά τη μικρή απήχησή του στους κόλπους της ιρανικής αντιπολίτευσης, ακόμη και στην ιρανική διασπορά -πέραν των πέριξ αυτού φιλομοναρχικών κύκλων- αυτοπροβάλλεται ως εγγυητής της σταθερότητας ενός κοσμικού δημοκρατικού Ιράν.

«Σας λέω λοιπόν, φίλοι μας σε όλη τη Μέση Ανατολή – η περιοχή μας αξίζει κάτι πολύ καλύτερο», αναφέρει σε βίντεο που ανήρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την επέτειο της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ κι ενώ το Τελ Αβίβ προετοίμαζε τα αντίποινα στην πρόσφατη πυραυλική επίθεση της Τεχεράνης.

«Για να το πετύχουμε πρέπει πρώτα να φύγει αυτό το καθεστώς, που μας κρατάει ομήρους εδώ και σχεδόν μισό αιώνα».

«Ο τύραννος στην Τεχεράνη ενδύει την πολεμοκαπηλεία του με τον μανδύα του ιρανικού εθνικισμού. Όμως δεν μιλάει για το έθνος μας», προσθέτει ο Ρεζά Παχλαβί, έχοντας στο πέτο του μια καρφίτσα με την ιρανική σημαία επί Σάχη.

«Ξέρω ότι μπορεί να φοβάστε ότι η αλλαγή θα φέρει χάος. Μη φοβάστε, δεν θα επιτρέψουμε κενό εξουσίας μετά την κατάρρευση αυτού του καθεστώτος».

Όχι τυχαία, το σχεδόν τεσσεράμισι λεπτών βίντεο ήταν στα αγγλικά, με διαθέσιμους υπότιτλους στα φαρσί, στα εβραϊκά και στα αραβικά.

Κύριος αποδέκτης του μηνύματος ήταν οι περιφερειακές δυνάμεις.

Και δη αυτές του Κόλπου.

Μεθοδικές ευθυγραμμίσεις, ευσεβείς πόθοι

Αμερικανοτραφής από την εφηβεία του -με σπουδές στις ΗΠΑ, αλλά και με συμμετοχή σε πρόγραμμα εκπαίδευσης πιλότων σε βάση του Τέξας, ως δόκιμος της Αυτοκρατορικής Ιρανικής Αεροπορίας λίγο πριν από την Ισλαμική Επανάσταση, εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου- ο Ρεζά Παχλαβί ζητά την ανατροπή του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν εδώ και πολλά χρόνια.

Με έδρα του μια τεράστια έπαυλη -ως «βασιλική κατοικία»- στο Μέριλαντ  και εφαλτήριο τους δεσμούς τους πρωτίστως με (νεο)συντηρητικούς κύκλους στις ΗΠΑ, μεταφέρει αυτό το μήνυμα τα τελευταία χρόνια ταξιδεύοντας στη Δύση, ακόμη και σε συμμάχους της στη μακρινή Ασία.

Πέρυσι εκφώνησε ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες. Συμμετείχε επίσης στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.

Τυχαίο ή μη, το τελευταίο μήνυμα του Παχλαβί έρχεται στον απόηχο της πρόσφατης εμφάνισης του Μπενιαμίν Νετανιάχου στο X ως… αυτόκλητου «υπερασπιστή» των Ιρανών.

«Όταν επιτέλους το Ιράν απελευθερωθεί -και αυτή η στιγμή θα έρθει πολύ νωρίτερα από ό,τι νομίζει ο κόσμος– όλα θα είναι διαφορετικά», υποστήριξε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός.

«Οι δύο αρχαίοι λαοί μας, ο εβραϊκός και ο περσικός, θα είναι επιτέλους σε ειρήνη», προδίκασε, και «το Ιράν θα γνωρίσει όσο ποτέ άλλοτε ευημερία» με «διεθνείς επενδύσεις, τεράστιο τουρισμό, λαμπρή τεχνολογική καινοτομία».

The people of Iran should know – Israel stands with you pic.twitter.com/MfwfNqnTgE

— Benjamin Netanyahu – בנימין נתניהו (@netanyahu) September 30, 2024

Μόλις πέρυσι τον Απρίλιο εν τω μεταξύ -σχεδόν έξι μήνες πριν από τη φρικαλέα επίθεση της Χαμάς- ο Ρεζά Παχλαβί είχε επισκεφθεί, μετά της συζύγου του, το Ισραήλ κατόπιν επίσημης πρόσκλησης.

Στο φόντο ήταν οι πολύμηνες ταραχές στο Ιράν, εν μέσω κινητοποιήσεων υπέρ του εκδημοκρατισμού, με θρυαλλίδα τον θάνατο της Μαχσά Αμινί.

Στο πλαίσιο της πενθήμερης επίσκεψης, ο Παχλαβί είχε συναντήσεις με τον πρωθυπουργό και τον πρόεδρο του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου και Ιτσχάκ Χέρτζογκ.

Συμμετείχε στην ετήσια τελετή μνήμης του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ και προσευχήθηκε στο Τείχος των Δακρύων, αποφεύγοντας το Τέμενος Αλ-Άκσα.

Yasmine and I were very pleased to meet with @IsraeliPM and Sara @netanyahu. We expressed appreciation for Israel’s continued support for the Iranian people’s democratic aspirations and emphasized that, as the children of Cyrus the Great, Iranians aspire to have a government that… pic.twitter.com/lInuy4lwdC

— Reza Pahlavi (@PahlaviReza) April 19, 2023

Εξ ονόματος των Ιρανών, χωρίς να ερωτηθούν

Κατά την ισραηλινή δεξαμενή σκέψης JCFA, τα μηνύματα εκείνης της «ιστορικής επίσκεψης» ήταν «σαφή και ισχυρά» για τον ρόλο που έχει ο Ρεζά Παχλαβί στα σχέδια του Ισραήλ για την επόμενη ημέρα στο Ιράν.

«Ο διάδοχος συμβολίζει μια ηγεσία διαφορετική από αυτή του καθεστώτος των αγιατολάχ», είχε σχολιάσει ενδεικτικά η Ισραηλινή τότε υπουργός Πληροφοριών, Γκίλα Γκαμλιέλ -η οποία έχει έκτοτε ταχθεί ανοιχτά υπέρ μιας… «ανθρωπιστικής μετανάστευσης» των Παλαιστινίων από την μεταπολεμική Γάζα.

Εν μέσω της συνεχιζόμενης αιματοχυσίας στον παλαιστινιακό θύλακα από τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, η σύζυγος του Παχλαβί, Γιασμίν, συμμετείχε σε διαδήλωση υπέρ του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον.

Μέλη του ιρανο-αμερικανικού λόμπι «Εθνική Ένωση για τη Δημοκρατία στο Ιράν» (NUFDI), που ταυτίζεται με τον Παχλαβί, έχουν καταγγελθεί για εκφοβισμό φιλοπαλαιστίνιων ακτιβιστών στις ΗΠΑ.

Ο ίδιος εν τω μεταξύ επαινεί την «ισχυρή ηγεσία» του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος -παραμονές των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ και εν μέσω ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή- προέτρεψε το Ισραήλ να βομβαρδίσει πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν «και ανησυχήστε για τα υπόλοιπα μετά».

«Το τέλος του [ιρανικού] καθεστώτος θα σημάνει ένα τέλος σε όλα τα προβλήματα» στη Μέση Ανατολή, υπερθεμάτισε τις προάλλες ο Ρεζά Παχλαβί, βρίσκοντας φιλόξενο βήμα στο φιλοτραμπικό υπερσυντηρητικό δίκτυο Fox News.

Τον περασμένο Ιούλιο, εν τω μεταξύ, σε ομιλία του στο «Συνέδριο Εθνικού Συντηρητισμού» στην Ουάσιγκτον, τάχθηκε υπέρ της αποκατάστασης της συνταγματικής μοναρχίας στο Ιράν, προτάσσοντας ως επιχείρημα την αποφυγή ενός χάους παρόμοιου με αυτό στο Αφγανιστάν.

«Το ερώτημα που θέτω ενώπιον σας σήμερα είναι απλό», ήταν το μήνυμα του Παχλαβί από βήματος του Ισραηλινο-Αμερικανικού Συμβουλίου (IAC, από τα ισχυρά εβραϊκά λόμπι στις ΗΠΑ) στην Ουάσιγκτον, στα τέλη Σεπτεμβρίου, όπου μίλησε και ο Τραμπ.

«Είστε έτοιμοι να δράσουμε μαζί;»…

* Κεντρική photo: @PahlaviReza