«Χρυσή Μπάλα»: Βινίσιους, Μπέλινγκχαμ ή κάποια μεγάλη έκπληξη;

Απόψε το βράδυ (28/10) στο «Théâtre du Châtelet», στο Παρίσι, θα γίνει γνωστός ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής της χρονιάς, στην ετήσια εκδήλωση για την απονομή της 68ης «Χρυσής Μπάλας» και άλλων εννέα βραβείων.

Παρά την παρουσία άλλων μεγάλων ατομικών βραβείων -συμπεριλαμβανομένου του «FIFA The Best»- η «Χρυσή Μπάλα» του γαλλικού περιοδικού France Football, έχει διατηρήσει τη θέση της ως η κορυφαία αναγνώριση του καλύτερου παίκτη της χρονιάς, από την έναρξή της το 1956.

Οι παίκτες-όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η γαλλική εφημερίδα L’ Equipe- θα ανταμειφθούν κατά την προηγούμενη αθλητική σεζόν και με βάση διάφορα κριτήρια, με πιο κυρίαρχο την ατομική παρουσία. Ακολουθούν «η συλλογική πτυχή και τα τρόπαια που κατακτήθηκαν» και «η κλάση και η αίσθηση του fair-play»

Επιτροπές και ψηφοφορία για τη «Χρυσή Μπάλα»

Ο νικητής των ανδρών επιλέγεται από μια κριτική επιτροπή 100 δημοσιογράφων, ένας ανά χώρα στην πρώτη 100άδα της κατάταξης της FIFA. Είναι 50 οι δηοσιογράφοι για τις γυναίκες.

Κάθε ψηφοφόρος ορίζει έναν πρώτο 10 με φθίνουσα σειρά με βαθμούς για κάθε θέση: 15 βαθμούς για την πρώτη θέση, 12 για τη δεύτερη και 10, 8, 7, 5, 4, 3, 2 και 1 βαθμός. Εάν δύο ή περισσότεροι παίκτες ισοβαθμούν, ο αριθμός των ψήφων για την πρώτη θέση που έλαβαν χρησιμοποιείται ως κριτήριο.

Τα φαβορί σε γυναίκες και άνδρες

Όσον αφορά τα φαβορί για τη φετινή «Χρυσή Μπάλα», είναι ένας αγώνας μεταξύ τεσσάρων με πέντε για τους άνδρες: Βινίσιους Τζούνιορ, Τζουντ Μπέλινγκχαμ, Ρόδρι, Ντάνι Καρβαχάλ  και Τόνι Κρόος. Μεταξύ των γυναικών, ξεχωρίζουν οι, Σάλμα Παραγουέλο, Κάρολιν Γκράχαμ Χάνσεν, Αϊτάνα Μπονμάτι.

Το τρόπαιο «Γκερντ Μίλερ» στα…δύο

Το τρόπαιο «Γκέρντ Μίλερ» απονέμεται στον πρώτο σκόρερ της σεζόν για σύλλογο και χώρα. Ο Χάρι Κέιν και ο Κιλιάν Μπαπέ είναι ισόπαλοι με 52 γκολ το 2023-2024. Έτσι θα έχουμε λοιπόν σίγουρα δύο νικητές φέτος.  Αυτό θα είναι τον Χάρι Κέιν το πρώτο μεγάλο ατομικό τρόπαιο της καριέρας του.

Τα νέα τρόπαια

Η τελετή της Δευτέρας θα σημαδευτεί και από κάτι νέο. Θα απονεμηθούν δύο επιπλέον τρόπαια: αυτό του προπονητή της ανδρικής ομάδας της χρονιάς και αυτό της γυναικείας ομάδας. Πεπ Γκουαρντιόλα λοιπόν, Κάρλο Αντσελότι, Τσάμπι Αλόνσο για τις ομάδες των ανδρών και ο  προπονητής της γυναικείας ομάδας της Μπαρτσελόνα Πέρε Ρομέου για τις γυναίκες.

Τα άλλα επτά τρόπαια

Στην τελετή θα απονεμηθούν συνολικά επτά τρόπαια, αφού, εκτός της «Χρυσής Μπάλας» για τους άνδρες, θα δοθεί η «Χρυσή Μπάλα» στην κορυφαία γυναίκα παίκτρια, ενώ θα απονεμηθούν το τρόπαιο «Κοπά» για τον καλύτερο νεαρό παίκτη, το τρόπαιο «Γιασίν» για τον καλύτερο τερματοφύλακα, το τρόπαιο «Γκερντ Μίλερ» για τον καλύτερο σκόρερ, το έπαθλο για τον σύλλογο της χρονιάς και το «Βραβείο Σόκρατες» («Prix Socrates») ως φόρος τιμής στον διάσημο Βραζιλιάνο ποδοσφαιριστή, ο οποίος απεβίωσε στις 4 Δεκεμβρίου 2011.

Η… γέννηση, η ένωση και ο χωρισμός

Η «Χρυσή Μπάλα» του «France Football», το πιο… πολυπόθητο βραβείο του ποδοσφαίρου, το οποίο κάθε παίκτης ονειρεύεται να κερδίσει, ξεκίνησε, όπως το Κύπελλο Πρωταθλητριών, το 1956 και το 2010, υπό την προεδρία του Ζεπ Μπλάτερ στην FIFA, καταβλήθηκαν 15.000.000 ευρώ στον Όμιλο Αμορί, που έχει στην κατοχή του την «L’Equipe» και το «France Football», προκειμένου να αποκτηθούν τα δικαιώματα του τροπαίου.

Με την έλευση του Τζιάνι Ινφαντίνο στην προεδρία της FIFA, υπήρξε ρήξη και αποφασίστηκε να μην συνεχιστεί η συμφωνία, μιας και επιθυμεί ένα βραβείο που να απονέμεται αποκλειστικά από την FIFA.

Έτσι ο ιστορικός θεσμός της «Χρυσής Μπάλας» επέστρεψε και διοργανώνεται ξανά εξ ολοκλήρου από το γαλλικό περιοδικό «France Football» μετά από έξι χρόνια συνύπαρξης με τη FIFA (World Player of the Year) και τον νικητή θα επιλέξουν και πάλι 173 δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο.

Σημαντικό ρόλο στην διαμάχη με την FIFA φαίνεται να έπαιξε και μία μελέτη, η οποία έδειξε ότι το ταλέντο μπορεί να μην είναι αρκετό για να οδηγήσει έναν παίκτη στην επιτυχία, αφού φαίνεται να παίζουν αποφασιστικό ρόλο σχέσεις και φιλίες. Συγκεκριμένα, η γαλλική αθλητική εφημερίδα «L’Equipe», που ανήκει στον ίδιου εκδοτικό όμιλο με το «France Football», είχε παρουσιάσει μελέτη τριών οικονομολόγων από Λονδίνο, Παρίσι και Αμπού Ντάμπι, που υποστήριζαν ότι, από το 2010, το βάρος της ψήφου δίνεται υπέρ συμπαικτών στην ίδια ομάδα, αλλά και ιδιαίτερα ποδοσφαιριστών που προέρχονται από το ίδιο έθνος.

Η κυριαρχία Μέσι

Ο Λιονέλ Μέσι (8 Χρυσές Μπάλες) και ο Κριστιάνο Ρονάλντο (5 Χρυσές Μπάλες) έχουν κερδίσει 12 από τις τελευταίες 14 «Χρυσές Μπάλες», με τον Λούκα Μόντριτς (Ρεάλ Μαδρίτης) να αποσπά το 2018 -μετά το Μουντιάλ της Ρωσίας- το πιο σημαντικό ατομικό βραβείο στον κόσμο και τον Καμίρ Μπενζεμά, τελευταίο νικητή (2022).

Η πρώτη φορά του Λιονέλ Μέσι

Ήταν 1η Δεκεμβρίου 2009, όταν σε ηλικία 22 ετών, ο Λιονέλ Μέσι πήρε για πρώτη φορά τη «Χρυσή Μπάλα»  με 240 βαθμούς περισσότερους από τον δεύτερο Κριστιάνο Ρονάλντο. Αυτή είναι η μεγαλύτερη διαφορά στην ιστορία του βραβείου. Μία χρονιά γεμάτη επιτυχίες για τον διάσημο Αργεντινό που κέρδισε τα πάντα με την Μπαρτσελόνα: πρωτάθλημα, Κύπελλο, Champions League, ευρωπαϊκό Super Cup, Ισπανικό Super Cup και Παγκόσμιο Κύπελλο συλλόγων.

Πριν ο διάσημος Αργεντινός είχε βρεθεί κοντά στο βραβείο, μιας και ήταν στην τρίτη θέση στο 2007 και την δεύτερη το 2008. Η επιτυχία του 2009 συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια, κατακτώντας άλλες τρεις διαδοχικές διακρίσεις (2010, 2011, 2012), ενώ έχει συνολικά επτά-μοναδικός που το έχει καταφέρει- με αυτές του 2015, 2019 και 2021.

Ο Μέσι ήταν επίσης ο πρώτος Αργεντινός που κέρδισε το βραβείο από το 1996, έτος κατά την οποία το τρόπαιο επεκτάθηκε και σε μη Ευρωπαίους. Αρχικά, ξεκινώντας τη διαδρομή του από το μακρινό 1956, ήταν ένα βραβείο μόνο για παίκτες από την Ευρώπη και ευρέως γνωστό ως βραβείο Ευρωπαίου ποδοσφαιριστή της χρονιάς. Το 1995, το Ballon d’Or επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλάβει όλους τους παίκτες που αγωνίζονταν σε ευρωπαϊκούς συλλόγους, ενώ έγινε παγκόσμιο βραβείο το 2007 με όλους τους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές από όλο τον κόσμο.

Μάθιους, ο πρώτος νικητής

Ο Στάνλεϊ Μάθιους της Μπλάκπουλ ήταν ο πρώτος νικητής, ενώ ο Ζορζ Γουεά της Μίλαν έγινε ο μοναδικός Αφρικανός που τα έχει καταφέρει, όντας ο πρώτος μη Ευρωπαίος που κέρδισε το βραβείο. Τρεις κατακτήσεις έχουν ο Μισέλ Πλατινί (1983, 1984, 1985), ο Γιόχαν Κρόιφ (1971, 1973, 1974) και ο Μάρκο Φαν Μπάστεν (1988, 1989, 1992).

Οι τελευταίοι 10 νικητές της «Χρυσής Μπάλας»:

2013   Κριστιάνο Ρονάλντο   Ρεάλ Μαδρίτης
2014   Κριστιάνο Ρονάλντο   Ρεάλ Μαδρίτης
2015   Λιονέλ Μέσι  Μπαρτσελόνα
2016   Κριστιάνο Ρονάλντο  Ρεάλ Μαδρίτης
2017   Κριστιάνο Ρονάλντο  Ρεάλ Μαδρίτης
2018   Λούκα Μόντριτς  Ρεάλ Μαδρίτης
2019   Λιονέλ Μέσι  Μπαρτσελόνα
2020   Δεν έγινε απονομή, λόγω της πανδημίας της Covid-19
2021   Λιονέλ Μέσι  Μπαρτσελόνα
2022   Καρίμ Μπενζεμά  Ρεάλ Μαδρίτης
2023  Λιονέλ Μέσι Παρί Σεν Ζερμέν/Ίντερ Μαϊάμι