Ελεύθεροι επαγγελματίες: Σε οικονομικό αδιέξοδο – Στα πρόθυρα κοινωνικού κραχ

Σε καθεστώς «ασφυξίας» οι ελεύθεροι επαγγελματίες εξαιτίας της τεκμαρτής φορολόγησης και της ετήσιας αύξησης που τους φτωχοποιεί βίαια και μαζικά, σύμφωνα με έρευνα της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝ.ΥΠ.Ε.Κ.Κ.).

Εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες δεν μπόρεσαν, λόγω μνημονίων και κορονοϊού, να πληρώσουν τις εισφορές προς τα Ταμεία. Πολλοί από αυτούς, μάλιστα, καθώς και οι οικογένειές τους, από 1-4-2024, έχουν απωλέσει και την ασφαλιστική τους ικανότητα αφού δεν μπόρεσαν να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τις τρέχουσες τουλάχιστον οφειλές
τους. Την ανησυχητική κατάσταση επέτειναν κυρίως η θέσπιση της τεκμαρτής φορολόγησης του εισοδήματός τους καθώς και η ετήσια αύξηση των ασφαλιστικών τους εισφορών.

7 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες οφείλουν στον ΕΦΚΑ. 9 στους 10 έχουν επιλέξει την πρώτη (χαμηλή) ασφαλιστική κλάση. 4 στους 10 δεν έχουν περίθαλψη λόγω οφειλών. 8 στους 10 θα λάβουν σύνταξη έως 800 ευρώ μεικτά. 300.000 επαγγελματίες χωρίς σύνταξη λόγω χρεών

Από την επεξεργασία των στοιχείων που έκανε ο πρόεδρος της Ένωσης, Αλέξης Μητρόπουλος, λαμβάνοντας υπόψη τα τελευταία επίσημα στοιχεία του ΚΕΑΟ/ΕΦΚΑ για τις οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών, η διαπίστωση είναι πως τα στοιχεία «είναι άκρως ανησυχητικά». Κυρίως οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και οι αγρότες, οφείλουν στον ΕΦΚΑ ποσό ίσο με το 1/4 του ελληνικού ΑΕΠ.

Ειδικότερα, «πάνω από 300.000 ασφαλισμένοι σε όλα τα πρώην Ταμεία που έχουν υπαχθεί σήμερα στον ΕΦΚΑ είναι όμηροι αυτού και του ΚΕΑΟ. Οι περισσότεροι από αυτούς, ήδη σε προχωρημένη ηλικία, αδυνατούν να λάβουν σύνταξη επειδή χρωστούν στον ΕΦΚΑ ποσά άνω των 20.000 € οι ελεύθεροι επαγγελματίες, άνω των 15.000 € οι επιστήμονες και άνω των 6.000 € οι αγρότες».

Οφειλές και οφειλέτες

Σύμφωνα με την 2η τριμηνιαία έκθεση προόδου έτους 2024 του ΚΕΑΟ (Απρίλιος-Ιούνιος 2024), στο τέλος Ιουνίου 2024: Το συνολικό χρέος στο ΚΕΑΟ ήταν 48.576.693.016 €,.

Οι οφειλέτες μη μισθωτοί e-EΦΚΑ, των τέως ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠΜΜΕ και ΕΤΕΑΕΠ και των φορέων εκτός e-ΕΦΚΑ ανέρχονταν στους 1.662.857 ασφαλισμένους και

Οι μη μισθωτοί e-ΕΦΚΑ και οι ασφαλισμένοι στον τέως ΟΓΑ, ανέρχονταν στους 1.106.389 ασφαλισμένους (835.052 + 271.337).

Οι νέοι οφειλέτες που εντάχθηκαν στο ΚΕΑΟ κατά το β’ τρίμηνο του 2024 ανήλθαν συνολικά σε 106.116 με οφειλές ύψους 121.256.063 € (κύριες οφειλές και πρόσθετα τέλη), εκ των

οποίων:

• 23.892 οφειλέτες από το e-ΕΦΚΑ Μισθωτών/τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ,
• 81.655 οφειλέτες από τον e-ΕΦΚΑ Μη Μισθωτών,
• 218 οφειλέτες από τον τ.ΟΑΕΕ,
• 152 οφειλέτες από το τ.ΕΤΑΑ,
• 2 οφειλέτες από το τ.ΕΤΑΠ-ΜΜΕ,
• 144 οφειλέτες από το τ.ΕΤΕΑΕΠ και
• 53 οφειλέτες από φορείς εκτός e-ΕΦΚΑ.

Στο τέλος Ιουνίου 2024:

• μέχρι 15.000 € όφειλαν 1.645.875 ασφαλισμένοι,
• από 15.000-30.000 € όφειλαν 312.295 ασφαλισμένοι,
• από 30.000-50.000 € όφειλαν 89.487 ασφαλισμένοι και
• πάνω από 30.000 € όφειλαν συνολικά 255.233 ασφαλισμένοι.

Στο τέλος Ιουνίου 2024, οι συνολικές ενεργές ρυθμίσεις ήταν 347.959 με ρυθμισμένο ποσό ύψους 4.800.751.690 € ενώ οι ολοκληρωμένες ρυθμίσεις ήταν 691.081 για οφειλές ύψους 3.349.186 €, γεγονός που μαρτυρά ότι «οι νόμοι 4611/2019, 4738/2020, 4821/2021 και 5036/2023 δεν διευκόλυναν ουσιαστικά τους οφειλέτες (που έχασαν τις ρυθμίσεις λόγω αδυναμίας αποπληρωμής) κι έτσι δεν απέδωσαν».

Το 90% επαγγελματιών και αγροτών επέλεξαν την χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση

Λόγω της ετήσιας αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών κατά 9,6% το 2023 και κατά 3,45% το 2024, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες επέλεξαν τις χαμηλές ασφαλιστικές κλάσεις.

Ειδικότερα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ, το 78,3% των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών επέλεξε τη χαμηλότερη ασφαλιστική κλάση και το 11,2%, που αντιστοιχεί στους νέους επαγγελματίες, επέλεξε (όπως δικαιούται) την ειδική ασφαλιστική κατηγορία. Δηλαδή το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών-επιστημόνων-αγροτών επέλεξε τις χαμηλότερες ασφαλιστικές κλάσεις. Το 4,5% επέλεξε τη 2η ασφαλιστική κλάση ενώ μόνο το υπόλοιπο 5% επέλεξε τις υψηλότερες ασφαλιστικές κατηγορίες (3η-6 η).

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ και ως προς το κομμάτι των κρατήσεων ανά ασφαλιστική κατηγορία και πώς θα αποδώσουν στο μέλλον. Από τα στοιχεία, σε συνδυασμό με τα ευρήματα της έκθεσης του ΚΕΑΟ, συνάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών, θα λάβουν σύνταξη έως 800 € μεικτά, με 40 χρόνια εργασίας, αφού επιλέγουν μαζικά την κατώτερη ασφαλιστική κλάση.

Διαγραφή μεγάλου μέρους των χρεών

Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μεγάλο οικονομικό αδιέξοδο τόσο των ασφαλισμένων οφειλετών επαγγελματιών και αγροτών όσο και του ΕΦΚΑ, το οποίο έχει ήδη αναχθεί σε μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, απαιτείται, σύμφωνα με την Ένωση, «διαγραφή τουλάχιστον μεγάλου μέρους των οφειλών και αύξηση του ισχύοντος πλαφόν από τα 30.000 € ή τα 10.000 € αντίστοιχα για μη μισθωτούς και αγρότες, στο ύψος των 50.000 € για ΟΛΕΣ τις κατηγορίες των οφειλετών.

Nα σημειωθεί πως, όπως γράφει ο OT.gr, ελαφρύτερο θα είναι το «ραβασάκι» της φορολογικής δήλωσης που θα υποβάλουν το 2025 οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι ατομικές επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι» αλλά και όσοι προχώρησαν φέτος σε προσλήψεις εργαζομένων πλήρους απασχόλησης. Το τέλος επιτηδεύματος, το μνημονιακό «χαράτσι», σβήνει οριστικά από τον φορολογικό χάρτη το 2025 για πάνω από 750.000 φορολογουμένους.