Εκλογικός νόμος, δημοσκοπήσεις και στο βάθος…Σαμαράς

Υπάρχει ζήτημα αλλαγών στον εκλογικό νόμο; Μπορεί ο Άδωνις Γεωργιάδης να επικαλέστηκε το 33,6% των Εργατικών στο Ηνωμένο Βασίλειο, μιλώντας για την ανάγκη ενός σταθερού εκλογικού συστήματος, που θα δίνει στο πρώτο κόμμα αυτοδυναμία, εντούτοις, το Μέγαρο Μαξίμου, δια στόματος Παύλου Μαρινάκη, έσπευσε να «γειώσει» οποιαδήποτε συζήτηση περί αλλαγής της εκλογικής νομοθεσίας.

Κυβερνητικές πηγές επαναλαμβάνουν στο in ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια συζήτηση. Βέβαια, δεν πρόκειται για ένα ζήτημα που προέκυψε «εξ ουρανού». Άλλωστε, αρκετοί ψιθυρίζουν ότι υπάρχουν σενάρια και εισηγήσεις που «πηγαινοέρχονται» στο Μαξίμου.

Κάποιοι δε, εκτιμούν ότι η δήλωση του υπουργού Υγείας δεν ήταν τόσο τυχαία. Ωστόσο, να σημειωθεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης το όχι και τόσο μακρινό καλοκαίρι, είχε ξεκαθαρίσει ότι ζήτημα αλλαγής εκλογικού νόμου δεν υπάρχει. Σε τηλεοπτική του συνέντευξη είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «όσο μιλάμε για το ζήτημα αυτό τόσο δίνουμε την εντύπωση στους πολίτες ότι μας ενδιαφέρουν οι τακτικισμοί και η διαιώνιση της θητείας μας και όχι τα πραγματικά προβλήματα».

Φαίνεται πάντως ότι στην κυβέρνηση επιμένουν στο μότο «πρόγραμμα-πρόγραμμα-πρόγραμμα», υπενθυμίζοντας ότι οι εκλογές ακόμα αργούν, δεδομένου ότι οι επόμενες κάλπες θα στηθούν-εκτός απροόπτου- το 2027.

Πολιτικό σύστημα και εκλογικός νόμος

Με το υπάρχον εκλογικό σύστημα, το πρώτο κόμμα, εφόσον λαμβάνει ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 25%, παίρνει μπόνους 20 εδρών, ενώ για κάθε 0,5% επιπλέον ποσοστό, τότε κερδίζει μία ακόμη έδρα.

Χρειάζεται αλλαγή του ποσοστού εισόδου στη Βουλή από το 3 στο 5% ή αλλαγή του ποσοστού αυτοδυναμίας;

Στην παρούσα φάση, σχεδόν όλοι εντός των γαλάζιων τειχών εκτιμούν ότι δεν είναι τώρα η ώρα για μία συζήτηση αλλαγής του εκλογικού νόμου. Άλλωστε, εάν έτρεχε με σοβαρούς όρους ένα τέτοιο σενάριο και μονοπωλούσε τη δημόσια συζήτηση, η κυβέρνηση θα εξέπεμπε στην πραγματικότητα ένα μήνυμα ηττοπάθειας. Ότι δηλαδή η αυτοδυναμία είναι άπιαστο όνειρο και άρα απαιτούνται μαθηματικές αλχημείες για να αποφευχθεί η κυβερνητική αστάθεια.

Παράλληλα, τρία χρόνια πριν τις εκλογές, μία τέτοια συζήτηση θα αποτελούσε εν μέρει και ομολογία αποτυχίας ως προς την ανάσχεση των εκ δεξιών διαρροών. Ταυτόχρονα, μία ενδεχόμενη σύγκρουση για τον εκλογικό νόμο θα «στραπάτσαρε» de facto τη θεσμική εικόνα, στην οποία επενδύει η κυβέρνηση, καθώς οι πολιτικοί της αντίπαλοι θα την κατηγορούσαν για εκλογικά μαγειρέματα, προκειμένου να διατηρήσει την κυβερνητική της προοπτική.

Τα «αγκάθια» των δημοσκοπήσεων

Οι δημοσκοπικές μετρήσεις επιβεβαιώνουν ότι το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε περίοδο αναδιατάξεων και ανασυνθέσεων, με την κυβερνητική φθορά να παραμένει στο επίκεντρο. Συγχρόνως, οι πολιτικοί αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο περαιτέρω κατακερματισμού του πολιτικού συστήματος, το οποίο φαίνεται πως βρίσκεται σε μία νέα κρίση με αποκορύφωμα το ποσοστό της αποχής στις πρόσφατες ευρωεκλογές.

Τούτων δοθέντων, μία αλλαγή εκλογικού νόμου στην πραγματικότητα θα επιχειρούσε να επιλύσει ένα πολιτικό πρόβλημα, αυτό της ενδεχόμενη ακυβερνησίας, με τεχνητούς όρους. Εάν οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τα κόμματα, τότε αυτά θα έπρεπε να αλλάξουν πορεία, κι αυτό γιατί ένα λιγότερο αναλογικό εκλογικό σύστημα, στην πραγματικότητα δεν απαντά  επί της ουσίας στην κρίση εκπροσώπησης.

Βέβαια, σε περίπτωση που υπήρχε νέος εκλογικός νόμος στο τραπέζι και το κατώφλι εισόδου ανέβαινε στο 5%, τα μικρά κόμματα θα συμπιέζονταν. Άρα, οι πολιτικές δυνάμεις εκ δεξιών της ΝΔ, όπως η Φωνή Λογικής και η Νίκη θα καλούνταν να απαντήσουν σε ερωτήματα υπαρξιακού χαρακτήρα, ενώ ο Κυριάκος Βελόπουλος, ενδεχομένως, να έβγαινε ενισχυμένος. Από την άλλη πλευρά, ένα τέτοιο σενάριο θα ευνοούσε μία ακροδεξιά σύμπραξη, προκειμένου να εξασφαλιστεί η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

Παρόμοια ερωτήματα θα απασχολούσαν και τα μικρότερα κόμματα που κινούνται στα αριστερά του πολιτικού άξονα, τη στιγμή μάλιστα, που εκεί τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο. Η διαλυτική κρίση που χαρακτηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ είναι δεδομένη, το ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να ανακάμψει, ενώ Νέα Αριστερά και Μέρα25 καταγράφουν χαμηλές δημοσκοπικές «πτήσεις».

Παρ’ όλα αυτά, ανεξαρτήτως σεναριολογίας, αυτό που απασχολεί προς το παρόν τους γαλάζιους βουλευτές και κατ’ επέκταση την κυβέρνηση, δεν είναι ο εκλογικός νόμος, αλλά ο Αντώνης Σαμαράς. Αρκετοί γαλάζιοι βουλευτές δηλώνουν «μουδιασμένοι» και όπως φαίνεται η διαχείριση της επικείμενης συνάντησης Γεραπετρίτη – Φιντάν θα αποτελέσει ένα ισχυρό crash-test για τις ισορροπίες εντός της ΝΔ.