Αμερικανικές εκλογές: Πώς χρήστες του Twitter βγάζουν χιλιάδες δολάρια από τα fake news

Ορισμένοι χρήστες του X (προηγουμένως Twitter), που περνούν τις μέρες τους μοιράζοντας περιεχόμενο που περιλαμβάνει παραπληροφόρηση για τις αμερικανικές εκλογές, εικόνες που δημιουργούνται από την τεχνητή νοημοσύνη και αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας, λένε ότι πληρώνονται «χιλιάδες δολάρια» από τον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.

Το BBC εντόπισε δίκτυα δεκάδων λογαριασμών που μοιράζονται εκ νέου ο ένας το περιεχόμενο του άλλου, πολλές φορές την ημέρα. Συμπεριλαμβάνουν ένα μείγμα αληθινού, αβάσιμου, ψευδούς και πλαστού υλικού, προκειμένου να αυξήσουν την απήχησή τους και, επομένως, τα έσοδά τους από τον ιστότοπο.

Πολλοί λένε ότι τα κέρδη από τους δικούς τους και άλλους λογαριασμούς κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες έως χιλιάδες δολάρια.

Λένε επίσης ότι συντονίζουν την κοινή χρήση των αναρτήσεων τους, ο ένας του άλλου, σε φόρουμ και ομαδικές συνομιλίες. «Είναι κι αυτός ένας τρόπος, στην προσπάθειά μας να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον», είπε ένας χρήστης.

Είχε 11 εκατομμύρια προβολές τους τελευταίους μήνες, από τότε που άρχισε να αναρτά τακτικά δημοσιεύματα για τις αμερικανικές εκλογές

Μερικά από αυτά τα δίκτυα υποστηρίζουν τον Ντόναλντ Τραμπ, άλλα την Καμάλα Χάρις και μερικά είναι ανεξάρτητα. Αρκετά από αυτά τα προφίλ -τα οποία λένε ότι δεν συνδέονται με επίσημες εκστρατείες- έχουν έρθει σε επαφή με πολιτικούς των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των υποψηφίων για το Κογκρέσο, αναζητώντας υποστηρικτικές θέσεις.

Στις 9 Οκτωβρίου, το X άλλαξε τους κανόνες του, ώστε οι πληρωμές που πραγματοποιούνται σε κατάλληλους λογαριασμούς με σημαντική προσέγγιση χρηστών να υπολογίζονται σύμφωνα με το ποσό της αφοσίωσης από τους premium χρήστες -επισημάνσεις «μου αρέσει», κοινοποιήσεις και σχόλια- και όχι με τον αριθμό των διαφημίσεων κάτω από τις αναρτήσεις τους.

Πολλοί ιστότοποι μέσων κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν στους χρήστες να κερδίζουν χρήματα από τις αναρτήσεις τους ή να μοιράζονται περιεχόμενο με χορηγία. Αλλά συχνά έχουν κανόνες που τους επιτρέπουν να αποκομίζουν χρήματα ή να αναστείλουν προφίλ που δημοσιεύουν παραπληροφόρηση. Ο Χ δεν έχει οδηγίες για την παραπληροφόρηση με τον ίδιο τρόπο.

Ισχυρισμοί για νοθεία στις αμερικανικές εκλογές

Ενώ το X έχει μικρότερη βάση χρηστών από ορισμένους ιστότοπους, έχει σημαντικό αντίκτυπο στον πολιτικό λόγο. Εγείρει ερωτήματα σχετικά με το εάν το X παρέχει κίνητρα στους χρήστες να δημοσιεύουν προκλητικούς ισχυρισμούς, είτε είναι αληθινοί είτε όχι, σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη στιγμή για την πολιτική των ΗΠΑ.

Το BBC συνέκρινε τα κατά προσέγγιση κέρδη που αναφέρθηκαν από ορισμένους από αυτούς τους χρήστες του X με το ποσό που θα αναμενόταν να κερδίσουν, με βάση τον αριθμό των προβολών, των ακολούθων και των αλληλεπιδράσεων με άλλα προφίλ, και τα βρήκε αξιόπιστα.

Μεταξύ των παραπλανητικών αναρτήσεων που κοινοποιήθηκαν από ορισμένα από αυτά τα δίκτυα προφίλ, ήταν ισχυρισμοί για νοθεία στις αμερικανικές εκλογές, τους οποίους είχαν αντικρούσει οι Αρχές, καθώς και ακραίες, αβάσιμες κατηγορίες για παιδεραστία και σεξουαλική κακοποίηση κατά των υποψηφίων προέδρων και αντιπροέδρων.

Δεν μοιράζεται το πλήρες όνομά του ή την πραγματική του ταυτότητα επειδή λέει ότι τα προσωπικά στοιχεία της οικογένειάς του έχουν εκτεθεί

Ορισμένες παραπλανητικές και ψευδείς δημοσιεύσεις που προήλθαν από το X έχουν επίσης μεταδοθεί σε άλλους ιστότοπους κοινωνικών μέσων με μεγαλύτερο κοινό, όπως το Facebook και το TikTok.

Σε ένα παράδειγμα, ένας χρήστης του X με λίγους ακόλουθους λέει ότι δημιούργησε μια επεξεργασμένη εικόνα που υποτίθεται ότι δείχνει την Κάμαλα Χάρις να εργάζεται στα McDonald’s ως νεαρή γυναίκα. Άλλοι χρήστες στη συνέχεια προώθησαν ισχυρισμούς χωρίς στοιχεία ότι το Δημοκρατικό Κόμμα χειραγωγούσε τις εικόνες του υποψηφίου του.

Αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας από το Χ σχετικά με την απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ τον Ιούλιο αναφέρθηκαν επίσης σε άλλους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης.

Το Χ δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με το εάν ο ιστότοπος δίνει κίνητρα στους χρήστες να δημοσιεύουν κάτι τέτοιο, ούτε σε αιτήματα για συνέντευξη από τον ιδιοκτήτη Έλον Μασκ.

«Έχει γίνει πολύ πιο εύκολο να βγάλεις χρήματα»

O δημιουργός περιεχομένου και ιδρυτής του Freedom Uncut -όπου κάνει streaming και αναρτά βίντεο – έχει διακομίσει τη σελίδα του με λαμπιόνια σε σχήμα αμερικανικής σημαίας. Λέει ότι είναι ανεξάρτητος, αλλά θα προτιμούσε ο Ντόναλντ Τραμπ να γίνει πρόεδρος παρά η Καμάλα Χάρις.

Ο Free (Ελεύθερος) -όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του- λέει ότι μπορεί να περνά έως και 16 ώρες την ημέρα στo Freedom Uncut, δημοσιεύοντας στο X, αλληλεπιδρώντας με ένα δίκτυο δεκάδων δημιουργών περιεχομένου και μοιράζοντας φωτογραφίες που δημιουργούνται από AI. Δεν μοιράζεται το πλήρες όνομά του ή την πραγματική του ταυτότητα επειδή λέει ότι τα προσωπικά στοιχεία της οικογένειάς του έχουν εκτεθεί στο Διαδίκτυο, οδηγώντας σε απειλές.

Δεν είναι σε καμία περίπτωση από τις πιο ακραίες περιπτώσεις και συμφώνησε να συναντηθεί με το BBC και να εξηγήσει πώς λειτουργούν αυτά τα δίκτυα στο X.

Λέει ότι είχε 11 εκατομμύρια προβολές τους τελευταίους μήνες, από τότε που άρχισε να αναρτά τακτικά δημοσιεύματα για τις αμερικανικές εκλογές. Τους έδειξε πολλά κατά τη διάρκεια της συζήτησής τους στο σπίτι του στην Τάμπα της Φλόριντα.

Μερικά απλά σατιρίζουν -ο Ντόναλντ Τραμπ αποφεύγει τις σφαίρες σαν να είναι ο Νίο στο The Matrix, ενώ ο Τζο Μπάιντεν παρουσιάζεται ως δικτάτορας. Άλλες εικόνες τεχνητής νοημοσύνης είναι λιγότερο φανταστικές – συμπεριλαμβανομένης της εικόνας ενός ανθρώπου που βρίσκεται στη στέγη του πλημμυρισμένου σπιτιού της οικογένειάς του καθώς περνούν μαχητικά αεροσκάφη, με το σχόλιο: «Να θυμάστε ότι οι πολιτικοί δεν νοιάζονται για εσάς στις 5 Νοεμβρίου».

Η εικόνα απηχεί τον ισχυρισμό του κ. Τραμπ ότι «δεν υπήρχαν ελικόπτερα, ούτε διάσωση» για ανθρώπους στη Βόρεια Καρολίνα μετά τον τυφώνα Helene. Ο ισχυρισμός διαψεύστηκε από την Εθνική Φρουρά της Βόρειας Καρολίνας, η οποία λέει ότι διέσωσε εκατοντάδες ανθρώπους σε 146 αποστολές πτήσης.

Ο Free λέει ότι βλέπει τις εικόνες του ως «τέχνη» που πυροδοτεί μια συζήτηση. Λέει ότι «δεν προσπαθεί να ξεγελάσει κανέναν» αλλά ότι μπορεί «να κάνει πολλά περισσότερα χρησιμοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη».

Δεδομένου ότι το προφίλ του είχε έσοδα, λέει ότι μπορεί να βγάζει «λίγες χιλιάδες» μηνιαίως από το X: «Νομίζω ότι έχει γίνει πολύ πιο εύκολο για τους ανθρώπους να βγάλουν χρήματα».

Η κυβέρνηση «διαδίδει περισσότερη παραπληροφόρηση από ό,τι το υπόλοιπο Διαδίκτυο μαζί»

Προσθέτει ότι ορισμένοι χρήστες που γνωρίζει έχουν βγάλει «εξαψήφια ποσά» και ισχυρίζεται ότι θα μπορούσε να το επιβεβαιώσει βλέποντας την εμβέλεια των αναρτήσεών τους: «Σε αυτό το πεδίο γίνεται η πραγματική δουλειά».

Λέει ότι είναι το «αμφιλεγόμενο» υλικό που τείνει να έχει τις περισσότερες προβολές – και το συγκρίνει αυτό με τα «αισθητηριακά» παραδοσιακά μέσα.

Ενώ δημοσιεύει «προκλητικά πράγματα», λέει ότι «συνήθως βασίζεται σε κάποια εκδοχή της πραγματικότητας». Προσθέτει ότι, όπως παρατηρεί, άλλα προφίλ μοιράζονται με χαρά δημοσιεύσεις που γνωρίζουν ότι δεν είναι αληθινές. Αυτός, λέει, είναι ένας εύκολος «κερδίζοντας χρήματα».

Ο Free απορρίπτει τις ανησυχίες για ψευδείς ισχυρισμούς που επηρεάζουν τις αμερικανικές εκλογές, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση «διαδίδει περισσότερη παραπληροφόρηση από ό,τι το υπόλοιπο Διαδίκτυο μαζί».

Λέει επίσης ότι είναι «πολύ σύνηθες» οι τοπικοί πολιτικοί να απευθύνονται σε λογαριασμούς όπως ο δικός του στο X για υποστήριξη. Λέει ότι, κάποιοι από αυτούς, μιλήσει μαζί του για εμφάνιση στις ζωντανές εκπομπές του. Του έχουν, δε, μιλήσει για δημιουργία και κοινή χρήση μιμιδίων (τα γνωστά memes), εικόνων τεχνητής νοημοσύνης και άλλων κατασκευασμάτων για λογαριασμό των ιδίων.

Θα μπορούσε κάποια από αυτές τις αναρτήσεις -παραπλανητικές ή όχι- να έχει απτό αντίκτυπο σε αυτές τις εκλογές;

«Νομίζω ότι το βλέπετε αυτήν τη στιγμή. Νομίζω ότι μεγάλο μέρος της υποστήριξης του Τραμπ προέρχεται από αυτό», λέει.

Κατά την άποψη του Free, υπάρχει «περισσότερη εμπιστοσύνη στα ανεξάρτητα μέσα» -συμπεριλαμβανομένων των λογαριασμών που μοιράζονται εικόνες και παραπληροφόρηση που δημιουργούνται από τεχνητή νοημοσύνη- παρά σε «ορισμένες εταιρείες παραδοσιακών μέσων».

«Δεν υπάρχει τρόπος να φτάσω στην αλήθεια»

Αντιμέτωποι με τους λογαριασμούς υπέρ του Τραμπ που περιγράφει ο Free είναι προφίλ όπως η Brown Eyed Susan (Καστανομάτα Σούζαν), η οποία έχει περισσότερους από 200.000 ακόλουθους στο X.

Είναι μέρος ενός δικτύου «σκληρών» λογαριασμών που δημοσιεύουν περιεχόμενο πολλές φορές, κάθε ώρα, για να υποστηρίξουν την υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις. Ενώ χρησιμοποιεί το μικρό της όνομα, δεν μοιράζεται το επώνυμό της λόγω απειλών περί κακοποίηση που δέχεται στο Διαδίκτυο.

Μιλώντας στο BBC από το Λος Άντζελες, η Σούζαν λέει ότι ποτέ δεν σκόπευε να αρχίσει να κερδίζει χρήματα από τις αναρτήσεις της ή να «εκραγεί» η απήχηση του λογαριασμού της. Μερικές φορές δημοσιεύει και αναδιανέμει περισσότερα από 100 μηνύματα την ημέρα – και η καθεμιά από τις μεμονωμένες αναρτήσεις της μερικές φορές αγγίζουν περισσότερους από δύο εκατομμύρια χρήστες.

Λέει ότι κερδίζει χρήματα μόνο από τις αναρτήσεις της επειδή της… απονεμήθηκε ένα «μπλε τικ», το οποίο σηματοδοτεί τους πληρωμένους χρήστες στον ιστότοπο και ορισμένους εξέχοντες λογαριασμούς. «Δεν το ζήτησα. Δεν μπορώ να το κρύψω, και δεν μπορώ να το επιστρέψω. Οπότε έκανα κλικ στη δημιουργία εσόδων», λέει, εκτιμώντας ότι μπορεί να βγάζει μερικές εκατοντάδες δολάρια το μήνα.

Εκτός από την ανάρτηση σχετικά με την πολιτική, μερικές από τις πιο viral αναρτήσεις της -με περισσότερες από τρία εκατομμύρια προβολές- έχουν προωθήσει αβάσιμες και ψευδείς θεωρίες συνωμοσίας που υποδηλώνουν ότι η απόπειρα δολοφονίας του Ιουλίου οργανώθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Υποστηρίζει ότι όλες οι εικόνες της είναι «προφανώς» ψεύτικες

Αναγνωρίζει ότι ένα άτομο από το εκεί πλήθος και ο δράστης σκοτώθηκαν, αλλά λέει ότι έχει ειλικρινείς ερωτήσεις σχετικά με τον τραυματισμό του Ντόναλντ Τραμπ, τις αδυναμίες της ασφάλειάς του και εάν το περιστατικό έχει διερευνηθεί σωστά.

«Δεν υπάρχει τρόπος να φτάσουμε στην αλήθεια σε αυτό. Και αν θέλουν να το πουν συνωμοτικό, μπορούν», λέει.

Η Σούζαν μοιράζεται επίσης μιμίδια, μερικά από τα οποία χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, στοχεύοντας τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο. Αρκετά πιο πειστικά, είναι τα παραδείγματα που τον κάνουν να φαίνεται μεγαλύτερος ή αδιάθετος. Λέει ότι αυτά «απεικονίζουν την τρέχουσα κατάστασή του».

Άλλοι τον δείχνουν να μοιάζει με δικτάτορα. Υποστηρίζει ότι όλες οι εικόνες της είναι «προφανώς» ψεύτικες.

Όπως και ο Free, έτσι και η Σούζαν, λέει ότι οι πολιτικοί -συμπεριλαμβανομένων των υποψηφίων για το Κογκρέσο- έχουν έρθει σε επαφή μαζί της για υποστήριξη και λέει ότι προσπαθεί να «μην διατυπώσει την πραγματική εικόνα που έχει σχηματίσει για αυτούς».

«Θέλουν να είναι αληθινό»

Μετά από μια διαμάχη για το αν η Κάμαλα Χάρις… εργαζόταν κάποτε στα McDonald’s, μια καλοφτιαγμένη εικόνα της με τη στολή της αλυσίδας fast food κοινοποιήθηκε στο Facebook από τους υποστηρικτές της και έγινε viral.

Όταν ορισμένοι λογαριασμοί υπέρ του Τραμπ συνειδητοποίησαν ότι ήταν μια επεξεργασμένη φωτογραφία μιας διαφορετικής γυναίκας με τη στολή, προκάλεσε αβάσιμες κατηγορίες ότι η εικόνα προήλθε από το ίδιο το Δημοκρατικό Κόμμα.

Ένας λογαριασμός που ονομάζεται «The Infinite Dude» στο X φάνηκε να είναι ο πρώτος που μοιράστηκε την εικόνα με τη λεζάντα: «Αυτό είναι ψεύτικο». Το άτομο πίσω από την εικόνα λέει στο BBC ότι το όνομά του είναι Blake και ότι το μοιράστηκε ως μέρος ενός πειράματος. Το προφίλ του δεν έχει τόσους followers όσο οι άλλοι λογαριασμοί με τους οποίους μιλούσε το BBC.

Όταν το BBC του ζήτησε αποδείξεις ότι επεξεργάστηκε την εικόνα, απάντησε ότι έχει «τα πρωτότυπα αρχεία και τις χρονικές σημάνσεις δημιουργίας», αλλά δεν τα μοιράστηκε με το βρετανικό μέσο ενημέρωσης, υποστηρίζοντας ότι η απόδειξη δεν έχει πραγματικά σημασία.

«Οι άνθρωποι μοιράζονται περιεχόμενο όχι επειδή είναι πραγματικό, αλλά επειδή θέλουν να είναι αληθινό. Και οι δύο πλευρές το κάνουν εξίσου – απλώς επιλέγουν διαφορετικές ιστορίες για να πιστέψουν», λέει.

Οι λογαριασμοί τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ιδιωτικοί και δεν στέλνουν μηνύματα σε αληθινούς ανθρώπους

Η πολιτική του ταυτότητα παραμένει ασαφής και λέει ότι αυτό «δεν έχει να κάνει με την πολιτική».

Το X λέει στο Διαδίκτυο ότι προτεραιότητά του είναι η προστασία και η υπεράσπιση της φωνής του χρήστη. Ο ιστότοπος προσθέτει επεξεργασμένες ετικέτες πολυμέσων σε ορισμένα βίντεο, ηχητικά και εικόνες που έχουν δημιουργηθεί και διαμορφωθεί με τεχνητή νοημοσύνη. Διαθέτει επίσης μια λειτουργία που ονομάζεται «Σημειώσεις κοινότητας», η οποία συγκεντρώνει τον έλεγχο γεγονότων από τους χρήστες.

Κατά τη διάρκεια των εκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Χ ανέλαβε όντως δράση σε ένα δίκτυο λογαριασμών που μοιράζονταν πλαστά κλιπ που ερεύνησε το BBC. Στην προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ, ωστόσο, το BBC δεν έχει λάβει καμία απάντηση στις ερωτήσεις ή τα αιτήματά του να πάρει συνέντευξη από τον Έλον Μασκ.

Αυτό έχει σημασία, λέει το BBC, επειδή, όπως εξηγεί, εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως η δική του θα μπορούσαν να επηρεάσουν αυτό που εκτυλίσσεται ενόσω οι ψηφοφόροι κατευθύνονται στις κάλπες.