Κοράλλια: Έκτακτη σύσκεψη του ΟΗΕ για την πανδημία στα πολύτιμα οικοσυστήματα

Με τους περισσότερους κοραλλιογενείς υφάλους να βρίσκονται σήμερα σε κρίσιμη κατάσταση λόγω των ακραίων θερμοκρασιών που φέρνει η κλιματική αλλαγή, ο ΟΗΕ προχώρησε στην ασυνήθιστη κίνηση να συγκαλέσει έκτακτη σύσκεψη για την οικολογική κρίση, κάτι που συνήθως γίνεται μόνο για την αντιμετώπιση ένοπλων συγκρούσεων ή φυσικών καταστροφών.

Η έκτακτη σύσκεψη, με κύριο ζήτημα την αύξηση της χρηματοδότησης για την προστασία των κοραλλιών, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στο περιθώριο της COP16, της διεθνούς διάσκεψης του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα, η οποία ολοκληρώνεται στο Κάλι της Κολομβίας, όπως φαίνεται χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

«Πλησιάζουμε το σημείο όπου μπορεί να χάσουμε το πρώτο οικοσύστημα που εμφανίστηκε στον πλανήτη» προειδοποίησε σύμφωνα με το Reuters ο Πίτερ Τόμσον, ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τους ωκεανούς.

«Τα κοράλλια είναι τα πρώτα που θα χαθούν αν συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο» είπε, αναφερόμενος στην κλιματική αλλαγή, η οποία ανεβάζει τη θερμοκρασία των θαλασσών και παράλληλα κάνει τα νερά πιο όξινα λόγω απορρόφησης CO2.

Οι πολύποδες που παράγουν τον λευκό ασβεστολιθικό σκελετό των κοραλλιών συμβιώνουν με μονοκύτταρα φύκη που ονομάζονται ζωοξανθέλες. Σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας, τα πολύχρωμα φύκη εγκαταλείπουν την αποικία, η οποία έτσι αποχρωματίζεται και μένει άσπρη σαν φάντασμα. Αν οι ζωοξανθέλες δεν επιστρέψουν σύντομα, τα κοράλλια πεθαίνουν.

Αποχρωματισμένο κοράλλι που φωτογραφήθηκε τον Απρίλιο στη Βραζιλία (Reuters)

Επεισόδια αποχρωματισμού έπληξαν φέτος το 77% των κοραλλιογενών υφάλων σε όλο τον κόσμο –είναι το τέταρτο και μεγαλύτερο επεισόδιο που έχει καταγραφεί ποτέ και επηρεάζει και τα δύο ημισφαίρια, ανέφερε το Ταμείο Ανάπτυξης Κεφαλαίων του ΟΗΕ.

Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, τα πιο παραγωγικά θαλάσσια οικοσυστήματα, στηρίζουν το 25% της θαλάσσιας ζωής. Σχεδόν ένα δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από τους υφάλους για την εξεύρεση τροφής και την προστασία των ακτών τους από τη διάβρωση.

Στην έκτακτη σύσκεψη, ειδικοί και εκπρόσωποι χωρών συζήτησαν μέτρα όπως ο περιορισμός της υπεραλίευσης, η δημιουργία νέων θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και η αναγνώριση πληθυσμών κοραλλιών με ιδιαίτερη αντοχή στη ζέστη.

Μετά τη σύσκεψη, αναφέρει το Associated Press, οι κυβερνήσεις τη Νέας Ζηλανδίας, της Βρετανίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας προχώρησαν σε νέες δεσμεύσεις, συνολικού ύψους 30 εκατ. δολαρίων, για το ταμείο προστασίας των κοραλλιών που θεσμοθετήθηκε το 2020.

Από την έκτακτη σύσκεψη για τα κοράλλια που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της συνόδου για τη βιοποικιλότητα (Reuters)

Μέχρι το 2030 το ταμείο εκτιμάται ότι θα χρειαστεί 3 δισ. δολάρια σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για να χρηματοδοτήσει τις προσπάθειες προστασίας. Μέχρι στιγμής έχουν συγκεντρωθεί μόνο 225 εκατ.

Στο Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα της Αυστραλίας, τον μεγαλύτερο ύφαλο του κόσμου, ο αποχρωματισμός επηρέασε το 90% των εκτάσεων που αξιολογήθηκαν το 2022.

Στις ακτές του Μεξικού στον Ειρηνικό, το 50 με 93 τοις εκατό των κοραλλιών νεκρώθηκαν, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε φέτος τον Απρίλιο.

Το πρώτο παγκόσμιο επεισόδιο αποχρωματισμού καταγράφηκε το 1998. Το δεύτερο το διάστημα 2011-13 και το τρίτο το 2016, επισήμανε ο κενυάτης θαλάσσιος βιολόγος Ντέιβιντ Ομπούρα.

Όπως είπε, τα επεισόδια αυτά «διαρκούν πάνω από ένα έτος κάθε φορά, κάτι που προκαλεί ανησυχία».