Έπειτα από αρκετά ταραχώδη χρόνια, ο πρώην συνεργάτης του Banksy, Στιβ Λαζαρίδης (Steve Lazarides) είδε μια ακτίνα φωτός.

Μεταξύ των προκλήσεων της πανδημίας, του κλιμακούμενου κόστους ζωής, των αγώνων για την ψυχική υγεία και μιας βαριάς οικονομικής αποτυχίας από την εταιρεία κατασκευής που είχε πλέον κλείσει, ο Λαζαρίδης βρέθηκε ξαφνικά να λαχταρά να ξαναβρεί την πρώτη του αγάπη, τη φωτογραφία.

Για να αφοσιωθεί πλήρως στην τέχνη του, πουλάει τη μοναδική συλλογή έργων τέχνης και αντικειμένων του Banksy.

«Αυτό ήταν ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου τα τελευταία 25 χρόνια, είτε δούλευα μαζί του είτε όχι», δήλωσε ο Λαζαρίδης στον Guardian.

«Θέλω απλώς να φύγει από πάνω μου και να επικεντρωθώ ξανά στη λήψη φωτογραφιών».

Ο Στιβ Λαζαρίδης με τον κόρη του 

Θέλει να γυρίσει στην προ-Banksy εποχή

Δεν είναι ότι ο Λαζαρίδης δεν έχει περάσει χρόνο πίσω από το φακό τις τελευταίες δυόμισι δεκαετίες.

Το 2019 δημοσίευσε το Banksy Captured, ένα χρονικό του Banksy πίσω από τα παρασκήνια, όπως το αφηγείται μέσα από τις φωτογραφίες και τα ανέκδοτα του Λαζαρίδη, και ένα χρόνο αργότερα ακολούθησε ένας δεύτερος τόμος.

Παρόλα αυτά, ο Λαζαρίδης λέει: «Ποτέ δεν βρήκα τον χρόνο να αφιερώσω στη φωτογραφία που πραγματικά ήθελα, οπότε εκεί βρίσκομαι τώρα.

»Επίσης, αυτή τη στιγμή επεξεργάζομαι μερικές εκατοντάδες χιλιάδες εικόνες που τράβηξα σε μια προ-Banksy εποχή».

Όλα τα έργα του Banksy που έχουμε αγαπήσει

Με πρωτότυπα έργα τέχνης, συμπεριλαμβανομένου ενός πίνακα της θρυλικής φιγούρας με τη κουκούλα, ενός χειροποίητου στένσιλ του Drill Rat και ενός σχεδίου του Burning Police Car, και περισσότερες από 40 εκτυπώσεις, συμπεριλαμβανομένων των Rude Copper, Love Is In The Air (AKA Flower Thrower) και Bomb Hugger, ο θησαυρός αυτός προσφέρει επίσης μια ματιά στη δημιουργική διαδικασία του Banksy με τα σκίτσα των Paparazzi Rat και Every Time I Make Love To You, I Think of Someone Else.

Η ποικιλομορφία των διαφόρων αντικειμένων κυμαίνεται από ένα πρωτότυπο πιστοποιητικό καταχώρισης ονόματος τομέα του 2002 έως τα Puma Clydes περιορισμένης έκδοσης που φορούσε ο Banksy στην έκθεση Turf War του 2003.

Ο Στιβ Λαζαρίδης συνάντησε για πρώτη φορά τον Banksy το 1997 στο Μπρίστολ, όπου τον έστειλε το περιοδικό Sleazenation με έδρα το Λονδίνο για να φωτογραφίσει και να πάρει συνέντευξη από τον street artist

«Αυτό το πράγμα με τα στένσιλ, ήταν πολιτικό, θρασύ και αστείο»

Ο Στιβ Λαζαρίδης συνάντησε για πρώτη φορά τον Banksy το 1997 στο Μπρίστολ, όπου τον έστειλε το περιοδικό Sleazenation με έδρα το Λονδίνο για να φωτογραφίσει και να πάρει συνέντευξη από τον street artist.

«Είδα τα πράγματά του στο δρόμο και με ξετρέλανε. Ήταν τελείως διαφορετικά από κάθε άλλη μ@λακία που έβλεπα», λέει ο Λαζαρίδης.

«Αυτό το πράγμα με τα στένσιλ, ήταν πολιτικό, θρασύ και αστείο. Και μπορούσε να το βάλει σε τρελά σημεία που δεν μπορούσες να το πετύχεις με ένα πλήρες γκράφιτι».

Από εκεί και πέρα, η σχέση τους εξελίχθηκε γρήγορα, με τον Λαζαρίδη να γίνεται σύντομα ατζέντης, μάνατζερ και γκαλερίστας του Banksy.

«Ο Banksy είναι μια δουλειά πλήρους απασχόλησης»

Όσο κοντά και αν ήταν, όμως, ο Λαζαρίδης λέει ότι η σχέση τους δεν ήταν πάντα εύκολη.

Περιγράφει τη συνεργασία με τον Banksy ως «full tilt» και σημειώνει ότι ο αμείλικτος ρυθμός του παραγωγικού καλλιτέχνη έκανε τη δυναμική τους «πολύ έντονη».

Παρ’ όλα αυτά, ο Λαζαρίδης θαυμάζει την αφοσίωση του Banksy στην τέχνη του, αποκαλώντας τον «the real deal».

Θυμάται με ένα ζεστό χαμόγελο τις περιπτώσεις που συναντιόντουσαν για ποτό και ο Banksy έβγαινε έξω για να μαρκάρει το μπαρ, επιστρέφοντας γρήγορα και μυρίζοντας σπρέι, πριν καν σερβιριστούν οι μπύρες τους.

Μέχρι το 2008, ωστόσο, η απαιτητική 24/7 δουλειά είχε καταβάλει το τίμημά της στον Λαζαρίδη.

«Ο Banksy είναι μια δουλειά πλήρους απασχόλησης και εγώ ήθελα να φροντίζω άλλους καλλιτέχνες, οπότε αυτός πήρε τον δρόμο του και εγώ τον δικό μου», λέει.

O Λαζαρίδης λέει με ευκολία ότι τελευταία φορά είδε τον Banksy «να εξαφανίζεται μέσα από το πλήθος σε μια συναυλία των Massive Attack»

Η εμπορευματοποίηση της τέχνης

Στη συνέχεια, και μέχρι πέρυσι, ο Λαζαρίδης εργαζόταν ως έμπορος τέχνης, γκαλερίστας και διοργανωτής έργων τέχνης.

Απογοητεύτηκε, ωστόσο, από την εμπορευματοποίηση της τέχνης.

«Πόσο κοστίζει και πόσο θα αξίζει σε τρία χρόνια; Αυτό ήταν όλο», λέει παραπονούμενος για τις ερωτήσεις για την τέχνη που δέχονταν τακτικά.

«Αυτό είναι το πρόβλημα με ολόκληρο τον κόσμο της τέχνης αυτή τη στιγμή». Σηματοδοτεί μια έντονη αντίθεση από την προέλευσή του με τον Banksy.

«Ποτέ δεν το ξεκίνησε για τα χρήματα. Δεν ξέραμε καν ότι μπορούσες να βγάλεις χρήματα», λέει. «Δεν ήταν καλή τέχνη. Αυτό ήταν στους δρόμους για όλους».

Θα βγάλει ωστόσο χρήματα

Παρόλα αυτά, ο Λαζαρίδης μπορεί να κερδίσει πολλά χρήματα από τη σημερινή δημοπρασία, η οποία εκτιμάται ότι θα αποφέρει 1-2 εκατομμύρια δολάρια.

Μια εκτύπωση του 2004 περίπου του εμβληματικού έργου του Banksy, Girl with Balloon, με την οποία θα ξεκινήσει η δημοπρασία, έχει ήδη προσελκύσει προσφορά 60.000 δολαρίων στις πρώτες ηλεκτρονικές προσφορές.

Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Λαζαρίδης απεχθάνεται το παγκοσμίως αγαπημένο αριστούργημα. «Δεν μπορώ να αντέξω την εκτύπωση Girl with Balloon», λέει.

«Όλοι πιστεύουν ότι αυτή είναι μια χαρούμενη σκηνή, και εγώ λέω: ‘Μπα, είναι ένα κοριτσάκι που χάνει την καρδιά του. Πού βλέπεις την ευτυχία σε αυτό, αρρωστημένο κάθαρμα;». Δεν υπάρχει καμία ευτυχία σε αυτό».

Ένα από τα πιο δυνατά έργα performance art

Από την άλλη, ο Λαζαρίδης εγκωμιάζει τον περιβόητο τεμαχισμό ενός πίνακα του 2006 «Κορίτσι με μπαλόνι», ο οποίος τεμαχισμός, ενορχηστρωμένος από τον Banksy, αυτοκαταστράφηκε μέσα στον καμβά του σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s το 2018, αμέσως μετά την πώλησή του για περισσότερα από 1 εκατ. δολάρια.

«Αυτό, από μόνο του, εξασφαλίζει στον Banksy μια θέση στην ιστορία της τέχνης», λέει ο Λαζαρίδης.

«Νομίζω ότι είναι ένα από τα πιο δυνατά έργα performance art που έχω δει εδώ και πολλά γ@μημένα χρόνια. Ήταν τολμηρό και προκλητικό και χρειάστηκε προγραμματισμός».

Τρία χρόνια αργότερα, τα τεμαχισμένα απομεινάρια, τα οποία ο Banksy ονόμασε Love Is In The Bin, πωλήθηκαν για 25,4 εκατομμύρια δολάρια στον οίκο Sotheby’s.

Παρά τη διαβόητη φάρσα, ο Λαζαρίδης λέει ότι ο Banksy «φαίνεται να υποστηρίζει αρκετά αυτή [τη δημοπρασία], πράγμα για το οποίο είμαι πολύ χαρούμενος».

Πώς ξέρει ότι έχει την ευλογία του Banksy; Αποστρέφοντας το βλέμμα του, ο Λαζαρίδης γίνεται υπεκφεύγων.

«Α, ξέρετε, απλά μέσω αυτών των δονήσεων που έρχονται από τον ουρανό», λέει, πριν ξεσπάσει σε ένα χαμόγελο με μια σκανδαλώδη λάμψη στα μάτια του.

Περιγράφει τη συνεργασία με τον Banksy ως «full tilt» και σημειώνει ότι ο αμείλικτος ρυθμός του παραγωγικού καλλιτέχνη έκανε τη δυναμική τους «πολύ έντονη»

Είναι ο τραγουδιστής των Massive Attack;

Ωστόσο, ο Λαζαρίδης λέει με ευκολία ότι τελευταία φορά είδε τον Banksy «να εξαφανίζεται μέσα από το πλήθος σε μια συναυλία των Massive Attack».

Εδώ και χρόνια υπάρχουν εικασίες ότι ο Banksy είναι ο τραγουδιστής του συγκροτήματος από το Μπρίστολ, Robert Del Naja, ο οποίος είναι επίσης καλλιτέχνης γκράφιτι γνωστός ως 3D.

Ωστόσο, σύμφωνα με τη φημολογία, ο ιδρυτής των Gorillaz, Jamie Hewlett, ο οποίος συνδημιούργησε το κόμικ Tank Girl, είναι επίσης πιθανός υποψήφιος για τον Banksy, όπως και ο καλλιτέχνης Robin Gunningham.

Επίσης, κάποιοι θεωρούν ότι ο Banksy είναι ένα ψευδώνυμο που περιλαμβάνει μια κολεκτίβα καλλιτεχνών.

Ο Λαζαρίδης παραμένει σιωπηλός, αλλά εκτιμά ότι του έχουν ζητήσει 100.000 φορές να αποκαλύψει την ταυτότητα του μυστηριώδους καλλιτέχνη. Επιπλέον, μοιράζεται ότι «ένας μεγάλος Αμερικανός έμπορος τέχνης», το όνομα του οποίου επίσης κρατάει μυστικό, του έκανε κάποτε προσφορά 10.000 δολαρίων για να αποκαλύψει την κάλυψη του Banksy.

Οι θυμωμένες σημειώσεις του Banksy στον Λαζαρίδη

Η δέσμευση του Λαζαρίδη να προστατεύσει την ανωνυμία του Banksy αντανακλάται σε ένα σετ από 15 διαφορετικά κινητά τηλέφωνα, τα οποία διατίθενται επίσης στη δημοπρασία.

Κάθε δύο εβδομάδες, ο Λαζαρίδης, ο οποίος λέει ότι «διοικούσε ένα γ@μημένα πλοίο», αγόραζε ένα νέο κινητό τηλέφωνο με μετρητά και συναντούσε τον Banksy σε μια εκκλησία προκειμένου να ανταλλάξουν το τηλέφωνό του, με κάθε νέο αριθμό τηλεφώνου να παραμένει ιδιωτικός μεταξύ τους.

Στα πρόθυρα της παραίτησης από τόσο αξιοσημείωτα αναμνηστικά, προσωπικά αντικείμενα και θρυλικά έργα τέχνης, θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί αν ο Λαζαρίδης θα το μετανιώσει μετά τη δημοπρασία.

Ο ίδιος όμως τονίζει ότι δεν είναι επιρρεπής ούτε στη νοσταλγία ούτε στην ενασχόληση με το παρελθόν. «Έχω κρατήσει μερικά κομμάτια που απευθύνονταν σε μένα, όπως θυμωμένες σημειώσεις που έβρισκα κολλημένες στην οθόνη του υπολογιστή μου το πρωί», λέει ο Λαζαρίδης.

«Αλλά δεν χρειάζομαι 1.000 εκτυπώσεις για να αποδείξω ότι συνεργάστηκα με τον Banksy. Έχει γίνει».

*Με στοιχεία από theguardian.com | Αρχική Φωτό: Steve Lazarides / Instagram