Η μέρα που ο Νίκος Καζαντζάκης «κατέκτησε» τη Νέα Υόρκη

Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκαν οι ιστορικές εκδηλώσεις για τον Νίκο Καζαντζάκη στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ που διοργάνωσε η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και στις οποίες συμμετείχε το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη ως συνδιοργανωτής. Οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών, της Γ.Γ. Αποδήμου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας και με την οικονομική στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, της οικογένειας Μανώλη Ε. Βεληβασάκη (Πολιτισμική Κρήτη–ΗΠΑ) και του κ. Γιώργου Στασινάκη. Εκπληρώθηκε έτσι μια μεγάλη επιθυμία του ίδιου του συγγραφέα, που δεν ήταν άλλη από το να ταξιδέψει και να γνωρίσει τον Νέο Κόσμο. Το ταξίδι αυτό αλλά και η ίδρυση ενός Ινστιτούτου Νεοελληνικού Πολιτισμού που σχεδίαζε με τον Παντελή Πρεβελάκη δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ. Ωστόσο, τα έργα του μεταφρασμένα στα αγγλικά και οι μεταμορφώσεις αυτών σε άλλες μορφές τέχνης αγαπήθηκαν από αμερικάνικο κοινό.

Οι εκδηλώσεις έλαβαν χώρα το διάστημα 21-25 Οκτωβρίου 2024 υπό τον γενικό τίτλο: «Η Κρήτη και ο Νίκος Καζαντζάκης συναντούν τη Νέα Υόρκη και τον Νέο Κόσμο». Η Περιφέρεια Κρήτης εκπροσωπήθηκε από την Αντιπεριφερειάρχη Πολιτισμού κα Γεωργία Μηλάκη η οποία είναι και μέλος του Δ.Σ. του Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη. Το Μουσείο εκπροσωπήθηκε επίσημα από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. του Μουσείου, καθ. Μιχάλη Ταρουδάκη και από τη Διευθύντρια κα. Μαριλένα Μηλαθιανάκη και συμμετείχε ενεργά σε όλες τις επιμέρους δράσεις. Η Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη είχε επίσης πολυμελή εκπροσώπηση υπό την Πρόεδρό της κα Κατερίνα Ζωγραφιστού, ενώ στην αποστολή συμμετείχε και η κα. Νίκη Σταύρου, πνευματική δικαιούχος του έργου του Νίκου Καζαντζάκη.

Το «οδοιπορικό» ξεκίνησε με επισκέψεις στα ομογενειακά σχολεία Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια, Αγίου Νικολάου στο Flushing και Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης στο Μπρούκλιν, όπου σε κλίμα συγκίνησης, παρουσιάστηκε για πρώτη φόρα στην εκπαιδευτική κοινότητα η νέα Εκπαιδευτική Μουσειοσκευή για τον Νίκο Καζαντζάκη την οποία σχεδίασε το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Κρήτης. Η μουσειοσκευή ταξίδεψε στις ΗΠΑ ειδικά για αυτές τις επισκέψεις και θα παραμείνει εκεί για να διατίθεται στο εξής στα ελληνόφωνα σχολεία της αμερικανικής ηπείρου.

Το ταξίδι συνεχίστηκε με φιλολογική εσπερίδα «Νίκος Καζαντζάκης: Ο Κρητικός οικουμενικός συγγραφέας και ταξιδιώτης»  που έλαβε χώρα στο Queens College, της Νέας Υόρκης. Στην εσπερίδα προβλήθηκε το μικρής διάρκειας πρόσφατο ντοκιμαντέρ του Μουσείου «Είμαι λέφτερος», και παρουσιάστηκε σειρά ομιλιών από διακεκριμένους μελετητές του έργου του Νίκου Καζαντζάκη προβάλλοντας τον παγκόσμιο χαρακτήρα του μεγάλου συγγραφέα. Στα πλαίσια της Εσπερίδας ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Μουσείου, καθ. Μιχάλης Ταρουδάκης, ανέπτυξε το θέμα «Νίκος Καζαντζάκης και πολιτιστική διπλωματία».

Σημαντική από σημειολογικής πλευράς ήταν η εκδήλωση σε αίθουσα του κεντρικού κτηρίου του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, παρουσία προσκεκλημένων διπλωματών,  με τίτλο  «Νίκος Καζαντζάκης: Ένας παγκόσμιος ταξιδευτής» στα πλαίσια της οποίας πραγματοποιήθηκαν ομιλίες από τον Ανδρέα Μανάτο, τους καθηγητές Πήτερ Μπην, Έλενα Αβραμίδου και Νίκο Αλεξίου, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν η κ. Γεωργία Μηλάκη, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου καθ. Μιχάλης Ταρουδάκης και η κ. Νίκη Σταύρου.

Το «οδοιπορικό» του Μουσείου στις ΗΠΑ ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της Κινητής Έκθεσής του με τίτλο «Νίκος Καζαντζάκης: η ζωή και το έργο» σε καλλιτεχνική επιμέλεια του Δημήτρη Καλοκύρη που προσαρμόστηκε και μεταφράστηκε στα αγγλικά ειδικά για αυτόν τον σκοπό. Η Κινητή Έκθεση αναπτύχθηκε σε αίθουσα του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη και έντυσε υποδειγματικά την έκθεση τεκμηρίων από τη ζωή και το έργο του Νίκου Καζαντζάκη που παρουσίασε η κα. Νίκη Σταύρου. Η Γενική Πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη κα. Ιφιγένεια Καναρά, καλωσορίζοντας τις αποστολές αναφέρθηκε στη σημασία της διάδοσης του έργου του Νίκου Καζαντζάκη στις νεαρές ηλικίες,  Την έκθεση τίμησαν με την παρουσία τους πολυάριθμοι ομογενείς οι οποίοι εκφράστηκαν με θερμά λόγια για το Νίκο Καζαντζάκη και το Μουσείο του.

Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη με τη συμμετοχή του στις δράσεις αυτές και τη συνεργασία του με την Περιφέρεια Κρήτης, τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη αλλά και όλους τους συνδιοργανωτές με επικεφαλής τον Μανώλη Βεληβασάκη, Υπεύθυνο Αμερικής της ΔΕΦΝΚ, συνέβαλε στην ανάδειξη της ζωής και το έργο του συγγραφέα και τον οικουμενικό και διαχρονικό χαρακτήρα της σκέψης του Καζαντζάκη. Οι εκδηλώσεις στο σύνολό του απέδειξαν και πάλι πως ο Νίκος Καζαντζάκης αποτελεί έναν διεθνή, φωτεινό και ζωντανό εκπρόσωπο του Νεοελληνικού πολιτισμού και το έργο του αποτελεί παγκόσμιο σύμβολο ειρήνης και ελευθερίας. Τέλος, μέσα από τη δυναμική παρουσία του Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη σε όλες τις δράσεις, προβλήθηκε η πολύπλευρη δραστηριότητά του ως σύγχρονου φορέα πολιτισμού και εκπαίδευσης με διεθνή ακτινοβολία.