«Εθισμένοι στην αγάπη» – Πώς τα dating apps εκμεταλλεύονται τους χρήστες τους

Τα dating apps είναι διαδικτυακές υπηρεσίες, που υπόσχονται να βρουν την λύση σε ανθρώπους που αγωνίζονται να βρουν έναν ερωτικό σύντροφο. Σύμφωνα με τον Guardian έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τον τζόγο ο οποίος είναι κατασκευασμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να προκαλεί εθισμό.

Σχεδιασμένο για να διαγράφεται;

«Σχεδιασμένο για να διαγράφεται» είναι το σλόγκαν μιας από τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές γνωριμιών στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το Hinge υπόσχεται ότι είναι «η εφαρμογή γνωριμιών για τους ανθρώπους που θέλουν να ξεφύγουν από τις εφαρμογές γνωριμιών», το μέρος για να βρουν την αληθινή αγάπη.

Ωστόσο, οι επικριτές λένε ότι το σύγχρονο dating βρίσκεται σε κρίση.

Υποστηρίζουν ότι οι εφαρμογές γνωριμιών, οι οποίες έχουν εκατοντάδες εκατομμύρια λήψεις παγκοσμίως, είναι μία μορφή εκμετάλλευσης και έχουν σχεδιαστεί όχι για να διαγράφονται αλλά για να προκαλούν εθισμό, για να κρατούν τους χρήστες δέσμιους προκειμένου να δημιουργούν έσοδα.

Όποιος χάνει στα χαρτιά, κερδίζει στην αγάπη…

Μια έρευνα του Observer διαπίστωσε ότι οι εφαρμογές γνωριμιών ωθούν όλο και περισσότερο τους χρήστες να αγοράζουν πρόσθετες παροχές που έχουν παρομοιαστεί με «τζόγο» και μπορεί να κοστίζουν εκατοντάδες λίρες το χρόνο.

Το μόνο που τους νοιάζει είναι τα έσοδα

Πολλές εφαρμογές, συμπεριλαμβανομένων των Tinder, Bumble και Hinge, προσφέρουν πλέον την προοπτική περισσότερων ταιριασμάτων, μεγαλύτερης προβολής του προφίλ και περισσότερων ραντεβού αν οι χρήστες πληρώσουν περισσότερα χρήματα.

Ένας πρώην υπάλληλος της Match Group, στην οποία ανήκουν το Tinder και το Hinge, δήλωσε στον Observer: «Το μόνο που τους νοιάζει είναι τα έσοδα, βρίσκοντας όσο το δυνατόν περισσότερους τρόπους για να προσελκύσουν τους ανθρώπους σε μια επί πληρωμή λειτουργία».

Τουλάχιστον 4,4 εκατομμύρια ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποιούν διαδικτυακές πλατφόρμες ή υπηρεσίες γνωριμιών, σύμφωνα με την εταιρεία δεδομένων Statista.

Περίπου το ένα τέταρτο των χρηστών πληρώνουν για τις υπηρεσίες, δημιουργώντας ετήσια έσοδα ύψους 150 εκατ. λιρών και τοποθετώντας το Ηνωμένο Βασίλειο ως την τρίτη μεγαλύτερη αγορά εφαρμογών γνωριμιών παγκοσμίως, πίσω μόνο από τις ΗΠΑ και την Κίνα.

Ο επιχειρηματικός κολοσσός πίσω από τα dating app

Οι πιο δημοφιλείς εφαρμογές στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι το Tinder, το Bumble και το Hinge, οι οποίες προσφέρουν ένα μοντέλο «freemium», δηλαδή έναν δωρεάν λογαριασμό με επιλογές αναβάθμισης και τιμές συνδρομής έως και 69,99 λίρες το μήνα.

Τα dating app προσανατολίζονται όχι στο να ταιριάξουν ανθρώπους, αλλά στο να τους κρατήσουν στις πλατφόρμες

Η Match Group κατέχει μερίδιο 60% στον τομέα του Ηνωμένου Βασιλείου και η Bumble Inc περίπου 30%. Ο όμιλος Match Group είναι ο αδιαμφισβήτητος κολοσσός, καθώς κατέχει επίσης τις OkCupid, Plenty of Fish, The League, Match.com και πολλές άλλες.

Οι εφαρμογές της έχουν κατέβει 750 εκατ. φορές παγκοσμίως και οι αλγόριθμοί της αποφασίζουν για τις ρομαντικές τύχες εκατομμυρίων ανθρώπων.

Μια πηγή δήλωσε στον Observer: «Υπάρχει η θεωρία ότι τα dating app προσανατολίζονται όχι στο να ταιριάξουν ανθρώπους, αλλά στο να τους κρατήσουν στις πλατφόρμες. Ο αλγόριθμος, με βάση όσα μπορούμε να πούμε από έξω προς τα μέσα, στην πραγματικότητα σας στέλνει ψεύτικα ταίριασματα και δεν σας παραδίδει εκείνα με τα οποία θα μπορούσατε πραγματικά να ταιριάζετε».

Αυτό μπορεί να συμβαίνει για δύο λόγους, κατέληξε η πηγή. «Για να σας κρατήσει στην πλατφόρμα», αλλά και, «να κάνει τους χρήστες να σπάσουν στέλνοντας ακατάλληλα ταίρια, έτσι ώστε να νομίζουν ότι αυτοί είναι το πρόβλημα. Έτσι θα έχουν κίνητρο να συνεχίσουν με κλιμάκωση του κόστους συνδρομής και να κάνουν τα πάντα επειδή αισθάνονται ότι δεν μπορούν να βρουν ταίρι».

Οι εφαρμογές γνωριμιών σήμερα είναι διαφορετικές από το πώς ήταν μόλις πριν από λίγα χρόνια.

Το Tinder, η εφαρμογή γνωριμιών με τα υψηλότερα έσοδα στον κόσμο, ήταν δωρεάν όταν έγινε η πρώτη mainstream πλατφόρμα γνωριμιών για smartphone το 2012.

Άλλες εφαρμογές μιμήθηκαν τον πρωτοποριακό σχεδιασμό του που έμοιαζε με παιχνίδι, με ένα καρουζέλ προφίλ που οι χρήστες μπορούν να «σύρουν» και να κάνουν «like» για να ταιριάξουν και να κουβεντιάσουν.

Τεχνικές marketing

Ο εθιστικός σχεδιασμός φαίνεται να έχει ενσωματωθεί στο Tinder από την αρχή. Ο Τζόναθαν Μπάντεν, συνιδρυτής του Tinder, εφηύρε τον μηχανισμό swipe και έγραψε την αρχική εφαρμογή Tinder για iPhone.

Το 2018 δήλωσε στο ντοκιμαντέρ Swiped του HBO ότι «έχουμε κάποια από αυτά τα στοιχεία που μοιάζουν σχεδόν με παιχνίδι, όπου σχεδόν αισθάνεσαι ότι ανταμείβεσαι. Λειτουργεί κάπως σαν κουλοχέρης».

«Είσαι ενθουσιασμένος να δεις ποιος είναι ο επόμενος … Ελπίζουμε ότι είσαι ενθουσιασμένος να δεις την οθόνη “It’s a Match!”. Μια ωραία μικρή έξαψη».

Ο Μπάντεν είπε ότι είχε μάθει για το «σύστημα διαλείπουσας μεταβλητής ανταμοιβής», μια μορφή μηχανικού συμπεριφορικού εθισμού, στα μαθήματα επιχειρήσεων στο κολέγιο.

«Το να έχεις απρόβλεπτες αλλά συχνές ανταμοιβές είναι ο καλύτερος τρόπος για να παρακινήσεις κάποιον να συνεχίσει να κινείται προς τα εμπρός», είπε.

Οι διαλείπουσες ή τυχαίες ανταμοιβές προκαλούν εθισμό, επειδή ξεγελάνε τα συστήματα του εγκεφάλου που αναζητούν ανταμοιβές, ώστε να περιμένουν κάτι καλό να έρθει χωρίς να ξέρουν πότε, οπότε οι άνθρωποι αισθάνονται υποχρεωμένοι να συνεχίσουν να παίζουν.

Εκμετάλλευση της απογοήτευσης

Η Καρολίνα Μπαντινέλι, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Warwick που ειδικεύεται στην ψηφιακή επαφή, πήρε συνεντεύξεις από χρήστες εφαρμογών γνωριμιών στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιταλία. «Μπορώ να καταθέσω την οργή των ανθρώπων με τον αλγόριθμο και το πώς ο αλγόριθμος δεν λειτουργεί», είπε.

Dating apps: Tinder, Hinge sued for exploiting user addiction for profit – https://t.co/tUJtii75Fp pic.twitter.com/RrFNqPMfkK

— Nairametrics (@Nairametrics) February 15, 2024

«Αυτές οι premium συνδρομές είναι η επιχειρηματική εκμετάλλευση, η οικονομική εκμετάλλευση αυτής της απογοήτευσης, η υπόσχεση ότι αν κάνεις κάτι διαφορετικό, αν κάνεις κάτι περισσότερο, τότε ο αλγόριθμος θα σε ανταμείψει».

«Υπάρχει ένας ορισμένος εκβιασμός», είπε. «Οι εφαρμογές γνωριμιών είναι επιχειρήσεις. Αν λειτουργούσαν, θα ήταν οικονομικά μη βιώσιμες».

Άλλο αγάπη και άλλο match

Το Tinder ισχυρίζεται ότι έχει κάνει 55 δισ. match, αλλά η Match Group δεν τηρεί στοιχεία για το πόσες μόνιμες σχέσεις έχουν δημιουργηθεί μέσω των πλατφορμών της.

Ένας εκπρόσωπος της Bumble δήλωσε: «Η Bumble Inc υπάρχει για να βοηθά τους ανθρώπους να οικοδομούν υγιείς και δίκαιες σχέσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της επιδημίας μοναξιάς πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι σχέσεις αποτελούν το κρίσιμο θεμέλιο μιας ευτυχισμένης και υγιούς ζωής».