Ζάχαρη: Τι μας διδάσκει η γενιά που την έπαιρνε με δελτίο

Η γενιά που μεγάλωσε τρώγοντας ζάχαρη μόνο με το δελτίο εμφανίζει θεαματικά μικρότερο κίνδυνο υπέρτασης και διαβήτη τύπου 2, διαπιστώνει μια ασυνήθιστη ανάλυση στη Βρετανία, η οποία έρχεται να προστεθεί σε ένα βουνό προηγούμενων ερευνών για την δηλητηριώδη επίδραση των γλυκών στον μεταβολισμό.

Η έρευνα που δημοσιεύεται στο κορυφαίο περιοδικό Science δείχνει ότι η πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 στην ενήλικη ζωή επηρεάζεται σημαντικά από την ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνει ένα παιδί τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής του, και ειδικά τους πρώτους έξι μήνες.

Σύμφωνα με την ανάλυση, ακόμα τα παιδιά γυναικών που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πιθανότερο να εμφανίσουν διαβήτη ή υπέρταση δεκαετίες μετά.

Αυτό πάντως δεν σημαίνει ότι οι έγκυοι και τα μικρά παιδιά πρέπει να εξαλείψουν εντελώς τη ζάχαρη από τη διατροφή τους, διευκρίνισε μιλώντας στον δικτυακό τόπο του Science η Ταντίντζα Γκράτσνερ, επικεφαλής της μελέτης.

Σημαίνει όμως ότι πρέπει να περιορίσουν τη ζάχαρη, είπε, δεδομένου ότι η τυπική έγκυος ή θηλάζουσα στις ΗΠΑ καταναλώνει τρεις φορές τη μέγιστη συνιστώμενη ποσότητα πρόσθετων σακχάρων.

Βερετανός μπακάλης διανέμει τρόφιμα με κουπόνια το 1943 (United States Office of War Information)

Μεταπολεμική γλύκα

Την περίοδο που ολοκληρωνόταν η ανάλυση, η Γκράτσνερ, μια από τις τρεις οικονομολόγους του Πανεπιστημίου της Νότια Καλιφόρνια που υπογράφουν τη μελέτη, ήταν έγκυος στο πρώτο της παιδί και καθηλωμένη στο κρεβάτι με εντολή γιατρού.

«Σκεφτόμουν ‘Όχι, όχι, όχι! Μόνο αυτό που έλειπε. Πιθανότατα έτρωγα σοκολάτες όλη την ώρα» σχολίασε η ερευνήτρια.

Οι οικονομικές δυσκολίες στη μεταπολεμική Βρετανία της δεκαετίας του 1950 έδωσε στους ερευνητές μια σπάνια ευκαιρία για τη μελέτη της σύνδεσης ανάμεσα στην διατροφή των παιδιών και τα προβλήματα υγείας που εμφανίζουν μεγαλώνοντας.

Στη Βρετανία η διανομή με δελτίο καταργήθηκε για τα περισσότερα τρόφιμα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1945, όχι όμως και για τη ζάχαρη, για την οποία το μέτρο παρατάθηκε μέχρι το 1953.

Σε πρώτη φάση, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι η κανατάλωση ζάχαρης εκτινάχθηκε μετά την άρση της διανομής σε δελτίο. Στη συνέχεια, αναζήτησαν στο UK Biobank, μια τράπεζα ιατρικών και γενετικών δεδομένων, πληροφορίες για τους ανθρώπους που είχαν γεννηθεί τα χρόνια πριν και μετά την άρση του περιορισμού κατανάλωσης.

Η ανάλυση των δεδομένων αποκάλυψε ότι τα άτομα που είχαν συλληφθεί όσο ίσχυε το δελτίο είχαν 35% μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 και 20% μικρότερο κίνδυνο υπέρτασης.

Θεωρητικά, τα αποτελέσματα μπορεί να επηρεάζονται από άσχετους παράγοντες όπως για παράδειγμα άλλοι διατροφικοί παράγοντες, το στρες ή οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της εποχής.

Ωστόσο η επίδραση που προκύπτει από τη μελέτη είναι πολύ μεγάλη για να εξηγηθεί αλλιώς. Τα ευρήματα «είναι αδιαμφισβήτητα» σχολίασε η Βαλεντίνα Ντούκε, οικονομολόγος του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον που δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Η μεγάλη αλλαγή εδώ πρέπει να έχει σχέση με τη ζάχαρη» είπε.

Περιέργως, πάντως, δεν είναι μόνο η μεγάλη κατανάλωση ζάχαρης που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο διαβήτη: μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature τον Αύγουστο διαπίστωνε αυξημένο κίνδυνο για τα παιδιά γυναικών που ήταν έγκυοι σε περιόδους λιμού.