Οι θέσεις των Δήμων της Αττικής στα καίρια ζητήματα της Αυτοδιοίκησης-Τι ζητούν από την Πολιτεία

Το ετήσιο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο που πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα(7-9 Νοεμβρίου) μονοπολεί το ενδιαφέρον της Αυτοδιοίκησης, ωστόσο καίρια είναι η παρέμβαση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής που ολοκλήρωσε τη γενική της συνέλευσης, με γεμάτη συμπεράσματα και διεκδικήσεις «χάρτα».

Συγκεκριμένα, η ΠΕΔΑ ανακοίνωσε τις κεντρικές θέσεις και προτάσεις για το τι πρέπει να γίνει τόσο από πλευράς Δήμων όσο και από πλευράς κυβέρνησης, είναι κατά θεματική ενότητα οι εξής:

Οικονομικά των Δήμων

Τα οικονομικά ζητήματα αποτελούν ίσως τα πλέον κρίσιμα, γιατί από εκεί ξεκινούν όλα. Οι Δήμοι έχουν φορτωθεί με κόστη και έξοδα που δεν υπολόγιζαν και δεν προέκυψαν από δική τους ευθύνη, συνεπώς θα πρέπει να στηριχτούν ώστε να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα.

Η ΠΕΔ ζητάει:

• Άμεση και μόνιμη αύξηση των ΚΑΠ, η οποία θα καλύπτει όλες τις δαπάνες των Δήμων με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες.
• Δημιουργία Νέων Χρηματοδοτικών Εργαλείων:
  • Για κοινωνικές δομές (π.χ. Κοινωνικό Ιατρείο, Φαρμακείο).
  • Για έργα υποδομών.
  • Για την Πολιτική Προστασία.
• Κατάργηση Τέλους Ταφής.
• Ενίσχυση της χρηματοδότησης των σχολείων λόγω αυξημένου ενεργειακού κόστους και μισθών καθαριστριών.
• Εξαίρεση του ορίου κατανάλωσης (πλαφόν) των καυσίμων της δημοτικής συγκοινωνίας και οχημάτων των δομών κοινωνικής υπηρεσίας.
• Επαναφορά του προγράμματος προσλήψεων από την ΔΥΠΑ για της ηλικίες (55-67).
• Νομοθετική Πρωτοβουλία για τον ορισμό ανώτατου επιτοκίου δανεισμού από το ΤΠΔ και επιμήκυνση του χρόνου εξυπηρέτησης των δανείων προς το ΤΠΔ.

Ακολουθούν Ζητήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης, σύμφωνα με την ΠΕΔ:

• Εκταμίευση επιχορηγήσεων: Καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση επενδυτικών προγραμμάτων που επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς.
• Δυσκολίες επικοινωνίας με ΔΟΥ: Έλλειψη διαλειτουργικότητας και ηλεκτρονικής ενημέρωσης για οφειλέτες, με την αλληλογραφία να γίνεται ταχυδρομικά.
• Έλλειψη δεδομένων για πρόστιμα πολεοδομίας από ΑΑΔΕ: Αναγκαία η ηλεκτρονική διασύνδεση για καλύτερη ενημέρωση.
• Ενημέρωση για μεταβιβάσεις ακινήτων από Κτηματολόγιο: Χρειάζεται καλύτερη ενημέρωση για τον υπολογισμό των πραγματικών τ.μ. χρεώσεων.
• Ανακρίβειες στις καταστάσεις τέλους παρεπιδημούντων από Κ.Ε.Β.ΕΙΣ: Ζητείται η διαλειτουργικότητα με την ΑΑΔΕ για την ακριβή καταγραφή πληρωμών και ρυθμίσεων.

Θεσμοί και Διαφάνεια

• Απαραίτητη η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε θέσεις καθαριότητας και πρασίνου.
• Επιτάχυνση Διαδικασιών ΑΣΕΠ και προτάσεις για γρηγορότερη κάλυψη αναγκών.
• Επαναφορά Προγραμμάτων Προσωρινών Προσλήψεων, ιδιαίτερα για κοινωνικές θέσεις, όπως το πρόγραμμα 55-67 ετών.
• Εξορθολογισμός Πειθαρχικού Ελέγχου: Αυστηροί κανόνες για παραπομπές δημάρχων με σαφή απόδειξη δόλου.
• Μείωση Άγονων Ελέγχων: Θέσπιση ορίων για τις αναδρομικές διαδικασίες ελέγχου.

Βελτίωση Διαδικασιών και Ψηφιοποίηση

• Υποχρεωτική εφαρμογή της ψηφιακής υπογραφής σε όλες τις διαδικασίες.
• Εξασφάλιση πόρων για την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών.
• Σύσταση Επιτροπής Νομοπαρασκευαστικού Έργου για απλοποίηση των διαγωνιστικών διαδικασιών.
• Δημιουργία συστήματος καταγραφής εγκαταλελειμμένων ακινήτων.

Θέματα Λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου

• Επανεξέταση για πιο ευέλικτη διαδικασία λογοδοσίας των Δημοτικών Συμβουλίων.
• Διαχωρισμός ρόλων μεταξύ Δημοτικού Συμβουλίου και Δημοτικής Επιτροπής.

Καταστατική θέση των αιρετών

• Χορηγία τ. δημάρχων από τον δημοτικό προϋπολογισμό.
• Αύξηση της αντιμισθίας δημάρχων.
• Αποζημίωση μελών δημοτικής επιτροπής

Περιβάλλον και καθαριότητα

• Νέο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) προσαρμοσμένο στις ανάγκες των Δήμων.
• Προσωρινές παρατάσεις στη λειτουργία των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) μέχρι την ολοκλήρωση του νέου Πολεοδομικού Σχεδίου.
• Προσλήψεις σε υποστελεχωμένες υπηρεσίες, με έμφαση σε εντοπιότητα και κατάρτιση.
• Χρηματοδότηση για την ανανέωση του στόλου οχημάτων και εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων «έξυπνων» απορριμματοφόρων και οχημάτων, σύμφωνα με τις λειτουργίες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε δήμου.
• Υποστήριξη προγραμμάτων ανακύκλωσης και χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων.
• Άρση του τέλους ταφής και επιστροφή του ποσού στους Δήμους για περιβαλλοντικά έργα.
• Ενίσχυση της χρηματοδότησης από το Πράσινο Ταμείο, σύμφωνα με τα τοπικά σχέδια διαχείρισης.
• Στήριξη έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) με χρηματοδοτικά κίνητρα και σύγχρονων τρόπων διαχείρισης υδάτων για την εξοικονόμηση του αγαθού..
• Οριζόντιες δράσεις ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης.

Πολιτική προστασία και εθελοντισμός

• Μόνιμη και επαρκής στελέχωση της Πολιτικής Προστασίας, με προσανατολισμό στις ανάγκες της κλιματικής κρίσης.
• Προσαρμογή των χρηματοδοτικών πόρων για τους Δήμους, ώστε να καλύπτουν τις αυξανόμενες ανάγκες Πολιτικής Προστασίας σε προσωπικό (τουλάχιστον 10μηνης διάρκειας) και εξοπλισμό.
• Απλοποίηση των διαδικασιών για έκτακτες ανάγκες, κατ’ αντιστοιχία με τη διαχείριση της πανδημίας.
• Υποστήριξη εθελοντών με καλύτερα προγράμματα κατάρτισης, πιστοποίηση και δημιουργία ενός σύγχρονου μητρώου εθελοντικών οργανώσεων.
• Ενημέρωση των πολιτών μέσω προγραμμάτων και συνεργασιών, ώστε να συμμετέχουν ενεργά και να κατανοούν τα σχέδια Πολιτικής Προστασίας.

Χωροταξία, υποδομές και δίκτυα

• Παράταση Καταληκτικής Ημερομηνίας για Διορθώσεις Κτηματολογικών Εγγράφων. Τουλάχιστον μέχρι τις 31-3-2025, ώστε να διευκολυνθεί η άσκηση ενδίκων βοηθημάτων.
• Εξαγορά Θέσεων Στάθμευσης. Έχουν δημιουργηθεί σοβαρά προβλήματα στις πόλεις -παράνομη στάθμευση και κυκλοφοριακή συμφόρηση- με τις χρηματοδοτήσεις να μην διατίθενται για αναβάθμιση πολεοδομικών σχεδίων. Τα έσοδα από την εξαγορά θέσεων στάθμευσης πρέπει να αποδίδονται απευθείας στους Δήμους για τη χρηματοδότηση δημόσιων σταθμών αυτοκινήτων. Προτείνεται να καταργηθεί η εξαγορά θέσεων στάθμευσης.
• Θέματα Υψών με τον Ισχύοντα ΝΟΚ. Οι κάτοικοι αντιδρούν σχετικά με τα μεγάλα ύψη κτιρίων από τα bonus δόμησης. Η νέα τροπολογία περιορίζει τα ύψη των κτιρίων και προγραμματίζεται η έγκριση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων μέχρι το 2025. Προτείνεται η αναστολή έκδοσης αδειών για υπερβάσεις ύψους και δόμησης μέχρι την έγκριση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
• Τέλη Διατήρησης & Τακτοποίησης Αυθαιρέτων σε Δήμους. Διασφάλιση ότι τα έσοδα θα χρησιμοποιούνται για αποκατάσταση περιοχών που έχουν υποστεί αυθαιρεσίες και πρόσβαση Δήμων στους πόρους για περιβαλλοντική αναβάθμιση. Προτείνεται να γίνεται κατ΄ αναλογία κατανομή των ποσών στους δήμους που δηλώνονται.

Θέματα Διαχείρισης Φυτικών Υπολειμμάτων. Εξεύρεση πόρων για κάλυψη εξόδων αποκομιδής και οργάνωση προγραμμάτων διαχείρισης φυτικών υπολειμμάτων για βελτίωση πυροπροστασίας και υγειονομικής κατάστασης.

Πολιτισμός, αθλητισμός και παιδεία

• Απλούστευση της διαδικασίας χορηγιών σε πολιτιστικές δραστηριότητες.
• Υιοθέτηση συμβάσεων μίσθωσης έργου για κάλυψη εποχιακών αναγκών.
• Σαφείς ρυθμίσεις για ωράριο και άδειες καλλιτεχνικού προσωπικού.
• Ενεργοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων για ιστορικά και πολιτιστικά κτίρια.
• Πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε θέσεις πολιτιστικών δράσεων.
• Απαλλαγή των Δήμων από την υποχρέωση να καταβάλλουν πνευματικά δικαιώματα σε παραστάσεις και δρώμενα που παρέχονται δωρεάν στους πολίτες
• Ενίσχυση του θεσμού των χορηγιών στις τοπικές αθλητικές δράσεις.
• Αύξηση κονδυλίων για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών αθλητικών υποδομών.
• Πρόσληψη προσωπικού για τη φύλαξη και συντήρηση των υποδομών.
• Αξιοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων για βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων.
• Παράταση της διάρκειας του προγράμματος «Άθληση για Όλους», πάνω από 8 μήνες.

Σχολικές Υποδομές

• Δημιουργία ειδικών κωδικών για σχολικές δαπάνες, ώστε να διευκολυνθεί η προμήθεια υλικών και οι λειτουργικές ανάγκες.
• Διεύρυνση των δαπανών που δύναται να καλύπτονται από την πάγια προκαταβολή που αποδίδεται στους Διευθυντές των σχολικών μονάδων.
• Αύξηση χρηματοδότησης για την κάλυψη ενεργειακών δαπανών και καθαριστριών, ενώ εξετάζεται η πρόσληψη βοηθητικού προσωπικού.
• Πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου»: Στόχος η υποστήριξη των δήμων στην ωρίμανση και υλοποίηση έργων μέσω χρηματοδοτήσεων.
• Ανέγερση νηπιαγωγείων για την υποστήριξη της δίχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
• Υποστήριξη αγορών και επισκευών κτιρίων από την ΚΤΥΠ σε συνεργασία με τους Δήμους.
• Νομοθετική επίλυση ιδιοκτησιακών ζητημάτων: Προτείνεται να ενταχθούν όλα τα σχολικά κτίρια σε χρηματοδοτικά προγράμματα.
• Ανάγκη για εξειδικευμένο προσωπικό για διαχείριση σύγχρονων κοινωνικών ζητημάτων στις σχολικές κοινότητες.
• Επαναλειτουργία Προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης σε συνεργασία με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ.
• Επέκταση Προγράμματος Σχολικών Γευμάτων: Προσλήψεις προσωπικού για την προετοιμασία ζεστών γευμάτων.
• Δικαιότερη μοριοδότηση του προσωπικού καθαρισμού.
• Επιτάχυνση των προσεισμικών ελέγχων, ειδικά σε παλαιότερα κτίρια.
• Σύστημα Μεταφοράς Μαθητών ΑμεΑ για την άμεση εξυπηρέτησή τους.
• Εξοπλισμός με σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία.
• Αποφυγή συγχώνευσης τμημάτων και εξατομικευμένη αντιμετώπιση, με βάση μαθησιακές ανάγκες και κοινωνικές ομάδες.

Κοινωνική πολιτική και υγεία

• Προώθηση της ενίσχυσης των κεφαλαίων για την Υγεία και την Πρόνοια, ώστε οι Δήμοι να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις αυξανόμενες υποχρεώσεις τους και στα νέα καθήκοντα που αναμένονται.
• Σχετική εκπαίδευση των Δήμων μετά την ψήφιση του Νόμου 5056/2023.
• Υλοποίηση στοχευμένων δράσεων στον τομέα της πρόληψης και της προαγωγής της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως δράσεις πρόληψης στα σχολεία και δημιουργία κοινωνικών φαρμακείων και δημοτικών ιατρείων.
• Άμεση καταγραφή των κοινωνικών και υγειονομικών δομών σε κάθε Δήμο της Αττικής, καθώς και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, ώστε να εξεταστούν λύσεις σχετικά με τις Κοινωνικές Υπηρεσίες και την οργάνωση του προσωπικού.
• Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ Δήμων και φορέων Υγείας, προκειμένου να αναπτυχθούν προτάσεις και ιδέες για τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες.
• Δημιουργία 24ωρων Κέντρων Υγείας.
• Εστίαση στις δράσεις κατά της βίας, της παιδικής παχυσαρκίας και της κοινωνικής απομόνωσης, με στόχο τη στήριξη των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού.

Ζητήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης όπως ανέφερε η ΠΕΔΑ:

• Η χρηματοδότηση του τομέα Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας είναι θεμελιώδης για την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών.
• Οι Δήμοι δεν μπορούν να υποκαταστήσουν πλήρως τις κρατικές υπηρεσίες με τα Δημοτικά Ιατρεία, καθώς το οικονομικό βάρος είναι υπερβολικό. Επιπλέον, υπάρχει σοβαρή υποστελέχωση σε υγειονομικό προσωπικό.
• Η ανάγκη για Γενικά και Παιδιατρικά Νοσοκομεία είναι επιτακτική.
• Κοινωνικές Υπηρεσίες χρειάζονται υποστήριξη, αντιμετωπίζουν καθημερινά προβλήματα.
• Πρέπει να ενισχυθούν δομές, όπως τα Κέντρα Κοινότητας και οι υπηρεσίες που απευθύνονται σε ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Ισότητα

• Ευρωπαϊκή Χάρτα για την Ισότητα στις Τοπικές Κοινωνίες

Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για το 2023, 115 από τους 332 Δήμους της χώρας μας δεν έχουν υπογράψει την Ευρωπαϊκή Χάρτα για την Ισότητα των Φύλων στις τοπικές κοινωνίες. Κάθε Δήμος που υπογράφει τη Χάρτα οφείλει να καταρτίσει και να εφαρμόσει το δικό του Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα, το οποίο να προβλέπει δράσεις κατά της βίας και της σεξουαλικής παρενόχλησης, καθώς και πρωτοβουλίες για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στα τοπικά δρώμενα. Προτείνεται:

• Οικονομική ενίσχυση: Να ενισχυθούν οικονομικά οι Δήμοι για την εκπόνηση Σχεδίων Δράσης.
• Υποστήριξη από τη Γενική Γραμματεία: Να παρέχεται τεχνογνωσία και υποστήριξη στις Δημοτικές Επιτροπές Ισότητας.
• Εφαρμογή Σύμβασης Κωνσταντινούπολης

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης), απαιτεί από τα κράτη μέλη να ακολουθούν αυστηρά κριτήρια για την πρόληψη της έμφυλης βίας και την προστασία των θυμάτων. Το ανεξάρτητο σώμα που παρακολουθεί την εφαρμογή της, αναγνώρισε την πρόοδο της Ελλάδας, αλλά επισημαίνει την ανάγκη βελτίωσης. Προτείνεται:

• Δημιουργία κέντρων υποστήριξης: Να ενισχυθούν τα κέντρα προστασίας γυναικών και παιδιών θυμάτων βίας.
• Νομική υποστήριξη: Να παρέχεται νομική βοήθεια και υπηρεσίες διερμηνείας για γυναίκες που ζητούν άσυλο.
• Νέοι Οργανισμοί Εσωτερικής Υπηρεσίας στους Δήμους

Σύμφωνα με το άρθρο 97 του Ν. 3852/2010, οι Δήμοι είναι υπεύθυνοι για το σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών κοινωνικής φροντίδας. Οι υπηρεσιακές μονάδες Άσκησης Κοινωνικής Πολιτικής και Πολιτικών Ισότητας θα πρέπει να είναι περιλαμβάνονται στους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας (ΟΕΥ).

Τουρισμός

• Ανάδειξη περιοχών που μέχρι σήμερα παραμένουν τουριστικά αναξιοποίητες.
• Παροχή κινήτρων για προσέλκυση επενδύσεων στον τομέα του τουρισμού, πολιτισμού και αθλητισμού.
• Σχεδιασμός του παράκτιου μετώπου της Αττικής και των νήσων της, βάσει των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης, του γαλάζιου τουρισμού, της κυκλικής οικονομίας, και της ανάδειξης του περιβαλλοντικού πλούτου.
• Αξιοποίηση των ολυμπιακών εγκαταστάσεων του Αθήνα 2004, με στόχο τη φιλοξενία μεγάλων αθλητικών αγώνων και MEGA events.
• Ανάδειξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, ιδίως στα νησιά της Αττικής (Αίγινα, Αγκίστρι, Μέθανα, Πόρο, Ύδρα, Σπέτσες, Τροιζήνα, Κύθηρα).
• Δημιουργία δικτύου συγκοινωνίας με υδροπλάνα και σύνδεση της Αττικής με τα νησιά του Αργοσαρωνικού και τα Κύθηρα.
• Δημιουργία Ενιαίου Οργανισμού της Αττικής.

Ευρωπαϊκά προγράμματα

Στόχος:

• Διασύνδεση των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στους Δήμους

Μορφές συνεργασίας προγραμμάτων

Υποστήριξη Ευρωπαϊκών Φορέων προς Δήμους

• Επαφή με Ευρωπαϊκούς Φορείς
• Καταγραφή των δεδομένων για περαιτέρω αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών πόρων
• Εκπαίδευση Αιρετών και Υπαλλήλων – Ανάπτυξη Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος
• Παρακολούθηση – Προτεραιότητες και στόχοι της ΕΕ τα επόμενα χρόνια.