Εκλογές στις ΗΠΑ: Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουμε για τη μάχη ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Κάμαλα Χάρις

Την Τρίτη 5 Νοεμβρίου οι Αμερικανοί ψηφοφόροι θα πάνε στις κάλπες – αν και εκατομμύρια έχουν ήδη ψηφίσει – για να εκλέξουν τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ.

Τα αποτελέσματα των αμερικάνικων εκλογών ορισμένες φορές γίνονται γνωστά λίγες ώρες μετά που κλείνουν οι κάλπες, αλλά αυτή τη φορά μάλλον θα χρειαστεί να περιμένουμε περισσότερο για να μάθουμε ποιος ή ποια από τους Ντόναλντ Τραμπ και Κάμαλα Χάρις θα πανηγυρίσει για τη νίκη του.

Πότε αναμένεται να ξέρουμε τον νικητή

Σε κάποιες από τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις ο νικητής έγινε γνωστός τη βραδιά των εκλογών ή νωρίς το επόμενο πρωί, υπογραμμίζει το BBC.

Αυτή τη φορά επειδή η αναμέτρηση είναι ιδιαίτερα αμφίρροπη σε πολλές πολιτείες αυτό σημαίνει ότι πολλά ΜΜΕ θα περιμένουν μέχρι να ανακηρύξουν τον νικητή.

Οι οριακές νίκες μπορεί επίσης να σημάνουν ότι θα χρειαστεί να υπάρξουν επανακαταμετρήσεις. Στη swing state Πενσιλβάνια (μια από τις επτά που θεωρείται ότι το αποτέλεσμα θα μετρήσει ιδιαίτερα για τον νικητή), θα χρειαστεί επανακαταμέτρηση σε ολόκληρη την πολιτεία αν υπάρχει διαφορά μισής μονάδας. Το 2020 η διαφορά ήταν λίγο πάνω από 1,1%.

Μπορεί επίσης να υπάρξουν νομικές προσφυγές. Όπως σημειώνει το βρετανικό μέσο, έχουν ήδη κατατεθεί περισσότερες από 100 αγωγές πριν από τις εκλογές. Ανάμεσά τους υπάρχουν ορισμένες που έχουν κατατεθεί από τους Ρεπουμπλικανούς που αμφισβητούν το δικαίωμα ορισμένων να ψηφίσουν ή τη διαχείριση εκλογικών καταλόγων.

Άλλα σενάρια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν καθυστερήσεις περιλαμβάνουν οποιαδήποτε αναταραχή υπάρξει, ιδιαίτερα στα εκλογικά κέντρα.

Από την άλλη πλευρά, η καταμέτρηση των ψήφων θα γίνει πολύ πιο γρήγορα σε ορισμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της κρίσιμης πολιτείας του Μίσιγκαν, και πολύ λιγότερες ψήφοι θα δοθούν ταχυδρομικώς από ό,τι στις προηγούμενες εκλογές, οι οποίες έγιναν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.

Πότε είχαν ανακοινωθεί τα προηγούμενα αποτελέσματα

Οι εκλογές του 2020 πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη 3 Νοεμβρίου. Ωστόσο, τα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα δεν ανακήρυξαν τον Τζο Μπάιντεν νικητή παρά μόνο αργά το πρωί του Σαββάτου 7 Νοεμβρίου αφού ξεκαθάρισε το αποτέλεσμα στην Πενσιλβάνια.

Σε άλλες πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις, οι ψηφοφόροι – αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης – χρειάστηκε να περιμένουν πολύ λιγότερο.

Το 2016, όταν κέρδισε ο Τραμπ, ανακηρύχθηκε νικητής λίγο μετά τις 03:00 τα ξημερώματα Τετάρτης (ώρα EST, 10:00 η ώρα Ελλάδας το πρωί της Τετάρτης).

Το 2012, όταν ο Μπαράκ Ομπάμα εξασφάλισε τη δεύτερη θητεία του, η νίκη του θεωρούνταν δεδομένη πριν από τα μεσάνυχτα της ίδιας της ημέρας της ψηφοφορίας.

Με ποια διαφορά είχαν κριθεί οι swing states του 2024 το 2020.

Ωστόσο, οι εκλογές του 2000 μεταξύ του Τζορτζ Μπους και του Αλ Γκορ αποτέλεσαν μια αξιοσημείωτη εξαίρεση.

Η ψηφοφορία διεξήχθη στις 7 Νοεμβρίου, αλλά τα δύο στρατόπεδα επιδόθηκαν σε πόλεμο για το αποτέλεσμα στη Φλόριντα και η προεδρική κούρσα δεν κρίθηκε μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου.

Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ψήφισε υπέρ του τερματισμού της διαδικασίας επανακαταμέτρησης των ψήφων στην πολιτεία, γεγονός που διατήρησε τον Μπους στη θέση του νικητή και του έδωσε τα κλειδιά για τον Λευκό Οίκο.

Ποιες είναι οι κρίσιμες πολιτείες για το 2024 – Πότε κλείνουν οι κάλπες

Το BBC έχει συγκεντρώσει τις ώρες που κλείνουν οι κάλπες στις κρίσιμες πολιτείες, στις swing states (Νεβάδα, Βόρεια Καρολίνα, Ουισκόνσιν, Αριζόνα, Μίσιγκαν, Τζόρτζια και Πενσιλβάνια).

Για τη διευκόλυνση των αναγνωστών, θα αναφέρουμε μόνο την ώρα Ελλάδας.

Σε όλες τις ΗΠΑ, οι πρώτες κάλπες θα κλείσουν στη 01:00 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδας και οι τελευταίες κάλπες θα κλείσουν στις 08:00 ώρα Ελλάδας, το πρωί της Τετάρτης.

Στις 02:00 η ώρα Ελλάδας, κλείνουν οι κάλπες στην Τζόρτζια και άλλες πέντε πολιτείες, και εν μέρει σε άλλες δύο πολιτείες. Τότε είναι που τα αμερικάνικα τηλεοπτικά δίκτυα είναι πιο πιθανό να ανακοινώσουν τις πρώτες εκτιμήσεις τους για πολιτείες που το αποτέλεσμα θεωρείται ότι είναι πιο εύκολο να προβλεφθεί, όπως το Κεντάκι.

Στις 02:30 η ώρα Ελλάδας, οι κάλπες κλείνουν σε άλλες τρεις πολιτείες, ανάμεσά τους και αυτές στη Βόρεια Καρολίνα.

Στις 03:00 η ώρα Ελλάδας, κλείνουν οι κάλπες στη Πενσιλβάνια, σε άλλες 15 πολιτείες και στην Περιφέρεια της Κολούμπια, όπως και μερικώς στο Μίσιγκαν και σε άλλες τέσσερις πολιτείες.

Στις 04:00 η ώρα Ελλάδας, κλείνουν όλες οι υπόλοιπες κάλπες στο Μίσιγκαν. Επίσης, η ψηφοφορία ολοκληρώνεται σε Αριζόνα, Ουισκόνσιν και άλλες 12 πολιτείες.

Στις 05:00 η ώρα Ελλάδας, κλείνουν οι κάλπες στη Νεβάδα και σε δύο άλλες πολιτείες, εν μέρει σε δύο ακόμη.

Το ρεπορτάζ του MEGA για τις swing states:

Πώς καταμετρούν τις ψήφους

Συνήθως, πρώτα καταμετρώνται οι ψήφοι από την ημέρα των εκλογών και στη συνέχεια οι πρόωρες και οι επιστολικές ψήφοι, οι ψήφοι που έχουν αμφισβητηθεί και στη συνέχεια οι υπερπόντιες ψήφοι και οι ψήφοι από στρατιωτικούς.

Οι υπεύθυνοι για τις εκλογές ανά τόπο – άλλοτε διορισμένοι κι άλλοτε εκλεγμένοι – καταμετρούν και ελέγχουν την εγκυρότητα των ψήφων (π.χ. άκυρα) σε μια διαδικασία που είναι γνωστή ως canvassing στην αγγλική γλώσσα.

Χρησιμοποιούνται ηλεκτρονικοί σαρωτές, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται η κλασική καταμέτρηση (με το χέρι) ή γίνεται διπλός έλεγχος.

Κάθε πολιτεία και τόπος έχει αυστηρούς κανόνες σχετικά με το ποιος μπορεί να συμμετάσχει στην καταμέτρηση, τη σειρά με την οποία καταμετρώνται – τσεκάρονται οι ψήφοι και ποια μέρη είναι ανοικτά στο κοινό, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο οι κομματικοί αντιπρόσωποι μπορούν να παρακολουθούν και να παρεμβαίνουν στην καταμέτρηση των ψήφων.

Τι θα συμβεί εάν αμφισβητηθούν τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών

Αφού συμπεριληφθεί κάθε έγκυρη ψήφος στα τελικά αποτελέσματα, τότε θα πρέπει να βγει το κολέγιο των εκλεκτόρων.

Σε κάθε πολιτεία μπορεί να κερδηθεί ένας διαφορετικός αριθμός εκλεκτόρων, και η εξασφάλιση αυτών των ψήφων – και όχι μόνο η υποστήριξη των ίδιων των ψηφοφόρων – είναι αυτή που τελικά οδηγεί στην προεδρία.

Για παράδειγμα, το 2016 η Χίλαρι Κλίντον είχε ψηφισθεί από περισσότερους ψηφοφόρους, αλλά είχε κερδίσει λιγότερους εκλέκτορες.

Γενικά, πάντως, οι πολιτείες εκχωρούν όλες τις ψήφους τους στο κολέγιο των εκλεκτόρων σε όποιον κερδίσει τη λαϊκή ψήφο και αυτό επιβεβαιώνεται μετά τις συνεδριάσεις της 17ης Δεκεμβρίου.

Στη συνέχεια, το νέο Κογκρέσο των ΗΠΑ συνεδριάζει στις 6 Ιανουαρίου για να καταμετρήσει τις ψήφους του κολεγίου των εκλεκτόρων και να επικυρώσει τον νέο πρόεδρο.

Μετά τις εκλογές του 2020, ο Τραμπ αρνήθηκε να παραδεχτεί ότι έχασε και συγκέντρωσε υποστηρικτές του για να διαδηλώσουν στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ την ώρα που το Κογκρέσο συνεδρίαζε για να πιστοποιήσει τη νίκη του Μπάιντεν.

Προέτρεψε τον αντιπρόεδρό του, Μάικ Πενς, να μη δεχτεί το αποτέλεσμα, αλλά ο Πενς αρνήθηκε.

Ακόμη και μετά την αποτυχία της εφόδου στο Καπιτώλιο, 147 Ρεπουμπλικανοί ψήφισαν ενάντια στο αποτέλεσμα, αλλά δεν κατάφεραν να το ανατρέψουν.

Οι εκλογικές μεταρρυθμίσεις από τότε έχουν καταστήσει δυσκολότερο για τους βουλευτές να αντιταχθούν στα πιστοποιημένα αποτελέσματα που τους αποστέλλονται από τις επιμέρους πολιτείες.

Έχουν επίσης αποσαφηνίσει ότι ο αντιπρόεδρος δεν έχει την εξουσία να απορρίπτει μονομερώς τις εκλεκτορικές ψήφους.

Ωστόσο, οι παρατηρητές των εκλογών αναμένουν ότι οι προσπάθειες για την καθυστέρηση της πιστοποίησης της ψηφοφορίας του 2024 θα μπορούσαν να λάβουν χώρα σε τοπικό και πολιτειακό επίπεδο, όπως επισημαίνει το BBC.

Ο Τραμπ, ο υποψήφιος αντιπρόεδρός του Τζέι Ντι Βανς και κορυφαίοι Ρεπουμπλικάνοι ηγέτες στο Καπιτώλιο έχουν αρνηθεί πολλές φορές να δηλώσουν απερίφραστα ότι θα αποδεχθούν τα αποτελέσματα αν χάσουν.

Πότε είναι η ορκωμοσία του νέου προέδρου των ΗΠΑ

Ο εκλεγμένος πρόεδρος θα ξεκινήσει τη θητεία του μετά την ορκωμοσία του τη Δευτέρα, 20 Ιανουαρίου 2025, στους χώρους του αμερικανικού Καπιτωλίου.

Αυτή Θα είναι η 60ή προεδρική ορκωμοσία στην ιστορία των ΗΠΑ.

Στην εκδήλωση θα ορκιστεί ο νέος πρόεδρος με την υπόσχεση να τηρήσει το Σύνταγμα και στη συνέχεια θα εκφωνήσει την πρώτη ομιλία του.