«Ναι αλλά για την φοιτήτρια στο Ιράν δεν λέτε…»

Υπάρχει μια κατηγορία δημοσιολογούντων γνωστή ως «ναι αλλά…» Αυτό το «ναι αλλά…» σχετικοποιεί και κονταίνει κάθε θέμα για να ταιριάζει στην ιδεολογική περιχαράκωση ανθρώπων που συνήθως δεν παίρνουν θέση και δεν κινητοποιούνται για κανέναν συλλογικό σκοπό.

Αυτή η κατηγορία δημοσιολογούντων γνώρισε μεγάλη άνθιση την περίοδο των Μνημονίων με το αλήστου μνήμης «ναι αλλά για τη Μαρφίν…» λες και υπήρχε άνθρωπος εντός συνόρων που χάρηκε με τον τραγικό θάνατο αθώων εργαζόμενων ανθρώπων και επανέρχεται κάθε τόσο για να αναδείξει τάχα μου την επιλεκτική ευαισθησία του προοδευτικού κόσμου της χώρας που συμμετέχει σε διαδηλώσεις, κινητοποιήσεις ή του κόσμου που απλά παίρνει θέση. Αποτέλεσμα: κάθε θέμα συζήτησης να σχετικοποιείται, με ένα «ναι αλλά».

«Ναι αλλά για την Ουκρανία δεν είπατε…» κι ας είπαμε, για να δικαιολογήσουν τη σιωπή τους στη γενοκτονία στη Γάζα. «Ναι αλλά για το Μάτι δεν κάνατε συναυλία…» κι ας οργανώθηκε συναυλία για το Μάτι για να δικαιολογήσουν την απουσία τους από τη συναυλία στη μνήμη των θυμάτων των Τεμπών. «Ναι αλλά…». «Ναι αλλά…» Πιο πρόσφατο «ναι αλλά» πάλι βγαλμένο από την πιο πηχτή ιδεοληψία, είναι το «ναι αλλά για την ιρανή φοιτήτρια δεν είπατε». Όπου «είπατε», προσθέστε κινητοποιηθήκατε, διαδηλώσατε, αντιδράσατε. Δράσεις δηλαδή που η πλευρά που μεταχειρίζεται το «ναι αλλά» ως εργαλείο σπανίως έχει χρησιμοποιήσει.

Η Ahoo Daryaei, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Επιστημών και Έρευνας του Ιράν που συνελήφθη από την Αστυνομία Ηθών του καθεστώτος όταν σε ένδειξη διαμαρτυρίας έμεινε με τα εσώρουχα σε κοινή θέα, αγνοείται. Υπάρχουν αναφορές ότι έχει πέσει σε κώμα ενώ το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζει ότι γνωρίζει που βρίσκεται η κοπέλα. Το Ιράν κόβει τη συζήτηση κάνοντας λόγο για «διαταραγμένο άτομο» και κοινωνικό ζήτημα.

Οι γυναίκες του Ιράν έχουν ξεκινήσει μια πρωτοφανή κίνηση εξέγερσης στη χώρα μετά το θάνατο της νεαρής Μαχσά Αμινί το Σεπτέμβριο του 2022, η οποία είχε συλληφθεί για παραβίαση του ενδυματολογικού κώδικα. Στα τέλη του ίδιου μήνα, είχε πραγματοποιηθεί διαδήλωση στο Σύνταγμα όπου με τη συμμετοχή και ιρανών προσφύγων και προσφυγισσών τα συνθήματα ήταν «Γυναίκες-Ζωή- Ελευθερία», «Aπό την Τεχεράνη μέχρι την Αθήνα φωνάζουμε κάτω οι δικτατορίες», «Και σήμερα και αύριο και όσο χρειαστεί είμαστε όλοι Ιρανοί», «Αζαντί-Ελευθερία» .

Αυτονόητα, ο «δυτικός κόσμος» εξέφρασε και σωστά τη συμπαράσταση του στην Ahoo Daryaei- που έχει μετατραπεί σε σύμβολο αντίστασης. Και επειδή αυτό δεν αρκεί, ξεκίνησε η σχετικοποίηση και οι εγκλίσεις στις συνήθεις κοινωνικές ομάδες που παίρνουν θέση και διεκδικούν, για να αναδειχθεί τάχα μου η υποκρισία τους και για να επιβεβαιωθεί η ορθότητα της ισλαμοφοβίας ως οριζόντια θέση και αντίληψη του δυτικού κόσμου.

Ωστόσο, τίποτα το υποκριτικό δεν υπάρχει στη θέση που θέλει, διεκδικεί και αγωνίζεται για την αυτοδιάθεση σωμάτων και λαών. Οριζόντια και όχι α λα καρτ. Ούτε εκεί που η απόσταση της εξέγερσης είναι ασφαλής. Είμαστε με τις εξεγέρσεις των καταπιεσμένων. Όχι μόνο όταν αυτές λαμβάνουν χώρα στο Ιράν ή κάπου βολικά για το αφήγημα μας. Οι αγώνες δεν αγκαλιάζονται α λα καρτ με γνώμονα το αν ταιριάζουν σε μια δυτικοκεντρική αντίληψη. Ούτε οι πολιτισμικές παραδόσεις γίνονται σεβαστές όταν ταιριάζουν με τις δικές μας, είμαστε εκεί, να σεβαστούμε τον τρόπο και τον ρυθμό της χειραφέτησης γιατί κατανοούμε πως βρισκόμαστε σε άλλη φάση και βιώνουμε άλλη εκδοχή της πατριαρχικής καταπίεσης.

Είμαστε απέναντι σε καταπιεστικά καθεστώτα πόσο μάλλον θεοκρατικά. Ούτε του Ιραν ούτε της Σαουδικης Αραβίας ούτε των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ούτε του Αφγανιστάν. Όχι γιατί ανήκομεν εις την Δύσιν αλλά γιατί είμαστε απέναντι σε κάθε καταπίεση με τον ίδιο τρόπο. Είτε πρόκειται για τη γενοκτονία στην Παλαιστίνη είτε πρόκειται για την Ιρανή φοιτήτρια Ahoo Daryaei. Ο φεμινισμός που παίρνει θέση για την Ιρανή φοιτήτρια αλλά όχι για τις χιλιάδες νεκρές της Παλαιστίνης, δεν είναι φεμινισμός.

Και για να αντιστρέψω το «ναι αλλά…»

«Οι ίδιοι άνθρωποι δεν έχουν βρει μια κουβέντα να πουν να την Ahed Tamimi, το σύμβολο αντίστασης στην Κατοχή του Ισραήλ. Ήταν το 2015, όταν ήταν ακόμη κοριτσάκι 14χρονών που οι κάμερες την απαθανάτισαν να δαγκώνει έναν Ισραηλινό στρατιώτη προκειμένου να τον εμποδίσει να συλλάβει τον μικρό αδερφό της που είχε το ένα χέρι του στον γύψο και βρισκόταν ακινητοποιημένος στο έδαφος. Από τότε συλλαμβάνεται και φυλακίζεται κάθε τόσο. Πέρυσι τέτοια εποχή, η Jerusalem Post, ανέφερε ότι η Tamimi είχε καλέσει μέσω ανάρτησης στο Instagram τη δολοφονία εποίκων της Δυτικής Όχθης. Δεν έγινε καν διασταύρωση πως ο λογαριασμός της ανήκε και εκπρόσωπος του στρατού δήλωνε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο AFP: «Η Ahed Tamimi συνελήφθη ως ύποπτη για υποκίνηση βίας και τρομοκρατικές δραστηριότητες στην πόλη Nabi Salih» κοντά στη Ραμάλα. Αφέθηκε τελικά ελεύθερη μετά από έναν μήνα στο πλαίσιο ανταλλαγής ομήρων της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου της Χαμάς.

Ο λόγος που δεν αναφέρομαι με ονόματα στις γυναίκες της Γάζας είναι γιατί αυτές δεν έχουν ονόματα. Είναι αριθμοί. Ή μελλοθάνατες. Αριθμοί που δεν αμφισβητούνται από τα Ηνωμένα Έθνη αλλά αμφισβητούνται από τους υπερασπιστές «του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα».

Και για να το φέρω περισσότερο στα καθ’ ημάς, αν η Ahoο θέλοντας να ξεφύγει από το παραβιαστικό θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν κατάφερνε με χίλια ζόρια και όσα λεφτά διέθετε να φτάσει «παράνομα» ως τον Έβρο ή στ’ανοιχτά της Πύλου; Εκεί δεν θα υπήρχε αμφιβολία, θα μετατρεπόταν άμεσα σε «λαθραία».