Χρέη προς τον ΕΦΚΑ: Νέοι τρόποι πληρωμών

Δυο νέες επιλογές πληρωμών για τις ασφαλιστικές εισφορές και των οφειλών τους έχουν πλέον από χθες οι εργοδότες με την ενεργοποίηση των συστημάτων IRIS και Online ΔΙΑΣ. Μέσω των νέων συστημάτων θα ενημερώνεται αυτόματα ο ΕΦΚΑ, σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας την άμεση καταχώρηση των συναλλαγών και την άμεση έκδοση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την ταχύτητα της διαδικασία. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι με τις νέες αυτές υπηρεσίες πληρωμών, οι πολίτες δεν θα χρειάζεται να περιμένουν την εκκαθάριση των πληρωμών από τις τράπεζες, η οποία στο παρελθόν απαιτούσε αρκετές ημέρες.

Ωστόσο το μεγάλο πρόβλημα αγορά στο ύψος των χρεών προς τον ΕΦΚΑ, τα οποία φτάνουν τα 45,5 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 16,5 δις ευρώ αποδίδονται σε «εταιρίες και πρόσωπα που δεν υφίστανται» και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να εισπραχθούν.

Ισολογισμός του ΕΦΚΑ

Ο ισολογισμός του ΕΦΚΑ εμφανίζει χρέη τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, καθώς σύμφωνα με τον ν.4997/22, σε δεκαετή παραγραφή υπόκεινται οι απαιτήσεις του ΕΦΚΑ από μη καταβληθείσες εισφορές χρονικής περιόδου ασφάλισης έως 31/12/2025. Από τον μεθεπόμενο χρόνο η παραγραφή θα επέρχεται μόλις συμπληρωθεί η 5ετία, με μία σοβαρή υποσημείωση, ότι δεν θα παραγράφονται χρέη για τα οποία οι οφειλέτες έχουν λάβει σημείωμα απαίτησης.

Σύμφωνα με τη λίστα των μεγαλοοφειλετών των Ταμείων που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο περιλαμβάνονται 10.000 οφειλέτες (κυρίως νομικά πρόσωπα) με χρέη περίπου 10 δισ. ευρώ προς τον ΕΦΚΑ, τα οποία δεν επιδέχονται είσπραξη είτε γιατί ανήκουν σε πτωχευμένες επιχειρήσεις, είτε επειδή δεν έχουν αποδώσει τα αναγκαστικά μέτρα που έχουν ληφθεί.  Είτε ακόμα γιατί οι οφειλέτες απεβίωσαν αφήνοντας χρέη σε κληρονόμους που είναι χρονοβόρο να αναζητηθούν και οι οποίοι εφόσον εντοπισθούν αποποιούνται την κληρονομιά.

Τα χρέη

Σε αυτά τα 10 δισ. ευρώ έρχονται να προστεθούν άλλα 5 δισ. ευρώ από χρέη πριν από το 2009 που δεν μπορούν να εισπραχθούν, με τους τόκους και τις προσαυξήσεις να επιβάλλονται χωρίς κανένα όριο και όχι μόνον διπλασιάζουν την αρχική οφειλή, αλλά συνεχίζουν να αυξάνουν τα χρέη με γεωμετρική πρόοδο.

Έως το 2012 υπήρχε οροφή στον ανατοκισμό των οφειλών στα Ταμεία, που σταματούσε στο 100%, δηλαδή μια οφειλή των 5.000 ευρώ έφτανε στα 10.000 ευρώ με τις προσαυξήσεις και πάγωνε σε αυτό το ποσό, ενώ κάθε νέα οφειλή που δημιουργούνταν και έμενε απλήρωτη είχε οροφή το 100% με τις προσαυξήσεις.  Από 1/1/2013 καταργήθηκε η οροφή του 100% της προσαύξησης και όλα τα ληξιπρόθεσμα χρέη προσαυξάνονται χωρίς όριο με ετήσιο επιτόκιο 8,5%.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΚΕΑΟ μετά την κατάργηση των κριτηρίων για τη διαβίβαση των θεωρητικά εισπράξιμων οφειλών από τα Ταμεία στο ΚΕΑΟ πολλές από τις οφειλές που έχουν ενταχθεί στο ΚΕΑΟ εμφανίζουν πολύ χαμηλή ή μηδενική εισπραξιμότητα. Για τον λόγο αυτό, το ΚΕΑΟ, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που θέτει, εντοπίζει και διαχωρίζει τις οφειλές με χαμηλό, ίσως και μηδενικό βαθμό «εισπραξιμότητας».

Πηγή ΟΤ