Μπουλέντ Ετσεβίτ: Το διαρκές έγκλημά του

Στις 6 Νοεμβρίου 2006 ο τουρκικός και ο διεθνής Τύπος ανακοίνωσαν το θάνατο του τούρκου πολιτικού Μπουλέντ Ετσεβίτ τις νυχτερινές ώρες της προτεραίας, Κυριακής 5ης Νοεμβρίου, ύστερα από εξάμηνη σχεδόν νοσηλεία του (σε κωματώδη κατάσταση) σε νοσοκομείο της Άγκυρας. Ο Ετσεβίτ είχε γεννηθεί στην Κωνσταντινούπολη στις 28 Μαΐου 1925.

Ηγετική προσωπικότητα με μακρά και πολυκύμαντη πολιτική διαδρομή, ο Ετσεβίτ, ο οποίος καταπιάστηκε επίσης κατά τη διάρκεια του βίου του με τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία, διετέλεσε τέσσερις φορές πρωθυπουργός της γείτονος. Την πρώτη εξ αυτών, το 1974, συνέδεσε —άρρηκτα και διά παντός— το όνομά του με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, με το διαβόητο «Αττίλα».

Τον Μπουλέντ Ετσεβίτ αφορούσε ένα άρθρο που είχε φιλοξενηθεί στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Το Βήμα» την Τετάρτη 21 Απριλίου 1982 και έφερε τον τίτλο «Μονόπαντη» ευαισθησία. Την περίοδο εκείνη η Τουρκία τελούσε υπό το δικτατορικό καθεστώς του στρατηγού Κενάν Εβρέν και ο Ετσεβίτ, όπως και άλλοι αντιφρονούντες πολιτικοί της γείτονος, υφίστατο διώξεις.

Στο εν λόγω άρθρο, που είχε δημοσιευτεί ακριβώς στη δέκατη πέμπτη θλιβερή επέτειο του πραξικοπήματος των δικών μας στρατιωτικών, αναφέρονταν τα εξής:

Δεν ψέγει η ελληνική κοινή γνώμη τη Σοσιαλιστική Διεθνή για το διάβημά της προς το στρατιωτικό καθεστώς της Άγκυρας υπέρ του εκλεκτού «συντρόφου» της κ. Μπουλέντ Ετσεβίτ, ο οποίος συνελήφθη προ ημερών για πολλοστή φορά και πρόκειται να ξαναδικασθεί για παράβαση του στρατιωτικού νόμου, που ισχύει στη γείτονα.

Οι Έλληνες κι οι Ελληνίδες εμπνέονται σε κάθε στάση τους από μία παράδοση φιλελευθερισμού. Σ’ αυτήν προστίθεται η νωπή εμπειρία τους από το δικό τους πρόσφατο στρατιωτικό καθεστώς που, σαν σήμερα, πριν από δέκα πέντε ακριβώς χρόνια, κατέλυσε, καθόλου «στιγμιαίως», τη δημοκρατική νομιμότητα, συνέχισε να τη βιάζει «διαρκώς» επί επτά ολόκληρα χρόνια και τελικά κατέρρευσε κατησχυμμένο το 1974, μέσα στο πένθος μιας εθνικής καταστροφής.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 21.4.1982, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Με τέτοιες παραδόσεις κι εμπειρίες, Έλληνες κι Ελληνίδες είναι φυσικό να συμμερίζονται κάθε διαμαρτυρία για την κατάπνιξη της ελευθερίας —εθνικής, πολιτικής, θρησκευτικής, φυλετικής, γλωσσικής— καθώς και για το στραγγαλισμό όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων γενικά, οπουδήποτε της γης: στην Άγκυρα, στο Αφγανιστάν, στη Βαρσοβία, στη Λατινική Αμερική, στη Νότιο Αφρική…

Συνεπής με τον εαυτό της, λοιπόν, η ελληνική κοινή γνώμη προσβλέπει με συμπάθεια αυτή τη στιγμή στο διάβημα της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, ακόμη κι υπέρ αυτού του κ. Μπουλέντ Ετσεβίτ. Παραβλέπει, πρώτο, ότι το δικό του προσωπείο και το δικό του μανδύα, ως πρωθυπουργού της Τουρκίας τότε, έφερε πριν από οκτώ χρόνια ο Αττίλας, όταν αποβιβάσθηκε με τις ορδές του στην αιμάσσουσα Μεγαλόνησο. Βάζει κατά μέρος, δεύτερο, τις επιφυλάξεις που προκαλεί η εισδοχή του κόμματος του κ. Μπουλέντ Ετσεβίτ στη διεθνή σοσιαλιστική κοινότητα — μια εισδοχή ανομιμοποίητη ιδεολογικά, ιστορικά, καταστατικά, αλλά κυρίως από την άποψη του πρόσφατου αντισοσιαλιστικότατα βεβαρημένου πολιτικού μητρώου του: της τουρκικής στρατιωτικής εισβολής στην Κύπρο, η οποία πλήττει καθαυτήν τις πιο θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς σοσιαλιστικού κινήματος, που τελικός σκοπός του είναι η Ειρήνη κι ο Άνθρωπος.

«Χαλάλι», συνεπώς, του κ. Μπουλέντ Ετσεβίτ, αφού κατάφερε ο δόλιος, θύμα σήμερα, να γίνει κι αυτός σύμβολο της αυθαιρεσίας και των διωγμών της χούντας στην πατρίδα του…

Πώς να περάσει όμως απαρατήρητη η «μονόπαντη» ευαισθησία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, που ενώ σωστά διαμαρτύρεται για την προφυλάκιση του κ. Μπουλέντ Ετσεβίτ, δεν αρθρώνει δυο λόγια για ένα από τα πιο ανατριχιαστικά εγκλήματα γενοκτονίας που έχουν σημειωθεί σε παγκόσμια κλίμακα μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: τον ξεριζωμό από τις εστίες τους, υπό την έμπνευση του τωρινού προφυλακισμένου της Άγκυρας, δυόμισι εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων της Κύπρου και την απαγωγή πλήθους Ελληνοκυπρίων νέων στα βάθη της Μικράς Ασίας;

Κι αυτό ωστόσο το έγκλημα δεν είναι στιγμιαίο, είναι διαρκές, δεν είναι παρελθόν, παρόν είναι και συνεχίζεται. Υπήρχε κι υπάρχει πάντα καιρός να στιγματίζεται από τους εκπροσώπους της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, μιας από τις ευγενέστερες πολιτικές κινήσεις που λειτουργούν στους κόλπους της διεθνούς κοινωνίας, να διαδηλώνεται η συμπαράσταση της Σοσιαλιστικής Διεθνούς προς τις εκατοντάδες χιλιάδες των θυμάτων της θηριωδίας του Αττίλα, που βρίσκεται στους αντίποδες των ανθρωπιστικών αρχών του σοσιαλισμού· και να επισημαίνεται ότι, όσο η διεθνής κοινωνία είναι, ή καμώνεται πως είναι, ανίσχυρη να κλονίσει την τουρκική στρατιωτική κατοχή στην Κύπρο, θα ηχούν σαν ουρανομήκεις υποκρισίες όλες οι διακηρύξεις που περιέχονται στα καταστατικά των διεθνών οργανισμών για διεθνή ειρήνη κι ασφάλεια ή για ειρηνική επίλυση των διακρατικών διαφορών.