Πως «διαβάζει» το Μαξίμου την επανεκλογή Τραμπ – Στην Ουγγαρία η πρώτη σύναξη Μητσοτάκη και ευρωπαίων

Στο συγχαρητήριο μήνυμά του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι προσβλέπει στην «περαιτέρω εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών μας».

Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ήταν ενδεχόμενο που προφανώς είχε εξεταστεί (και) από την Αθήνα, με αναμενόμενες τόσο τη μέχρι πρότινος ουδετερότητα για τον επόμενο ένοικο του Λευκού Οίκου, όσο και τις πρώτες «θεσμικές» αντιδράσεις.

Στην κυβερνητική παράταξη υπήρχαν άλλωστε εκείνοι που το… έβλεπαν να έρχεται (τη νίκη Τράμπ) – έτσι είπε δημοσίως, για παράδειγμα, η Ντόρα Μπακογιάννη σε πρωινές δηλώσεις της (Σκάι).

Σε λίγη ώρα αναμένεται νέα τοποθέτηση του πρωθυπουργού για το εκλογικό αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών στο πλαίσιο της ομιλίας του κατά την παρουσίαση του σχεδίου για τον απόδημο ελληνισμό στο υπουργείο Εξωτερικών. Βεβαίως, από τους πρώτους ηγέτες που έσπευσαν για τα συγχαρητήρια στον 47ο Πρόεδρο των ΗΠΑ ήταν ο ευρωπαίος… φίλος του Τραμπ, Βίκτορ Όρμπαν. Ο Ούγγρος έκανε λόγο για «μια άκρως απαραίτητη νίκη για τον κόσμο» και για τη «μεγαλύτερη επάνοδο» στην αμερικανική πολιτική ιστορία.

Είναι ο ίδιος που αύριο και μεθαύριο υποδέχεται στη Βουδαπέστη τους ευρωπαίους και ηγέτες τρίτων χωρών, ανάμεσά τους ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αρχικά για τη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας και έπειτα για την άτυπη σύνοδο κορυφής της ΕΕ. Επί ουγγρικού εδάφους και σε χαλαρό πλαίσιο οι ευρωπαίοι θα έχουν τις πρώτες συζητήσεις τους μετά τις εξελίξεις στην άλλη όχθη του Ατλαντικού.

Τον τόνο των παρεμβάσεών του, τον έχει δώσει ήδη ο Μητσοτάκης και δεν αναμένεται να διατυπωθεί κάτι διαφορετικό το μεσημέρι από το υπουργείο Εξωτερικών: το μέγα στοίχημα είναι η «η γεωπολιτική ωρίμανση της Ευρώπης», η περιλάλητη στρατηγική αυτονομία της. Αυτή που πολλοί τονίζουν ως το κυρίαρχο ζητούμενο σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται με ταχύτητα, αλλά που συνοδεύεται από τεράστια ερωτηματικά ως προς το εάν και τον τρόπο με τον οποίο μπορεί πράγματι να προχωρήσει: σε μια Ευρώπη χωρισμένη σε «στρατόπεδα» με σύγκρουση συμφερόντων, με ενίσχυση των ακραίων «φωνών», με δυσκολίες στην οικονομία της.

Αμοιβαία συμφέροντα

Σε ό,τι αφορά τα διμερή, το Μαξίμου δεν περιμένει θεαματικές ανατροπές. Εξάλλου, τα αμοιβαία συμφέροντα είναι εκεί – αποτυπώνονται σε στρατηγικό επίπεδο στη Σούδα, στην Αλεξανδρούπολη και αλλού. Με το πρωθυπουργικό σκεπτικό ο «πυρήνας» της ελληνοαμερικανικής σχέσης δεν θα τεθεί υπό αμφισβήτηση. Αρμόδιες πηγές παραπέμπουν με νόημα αφενός στο γεγονός ότι επί προεδρίας Τραμπ θεσμοθετήθηκε ο στρατηγικός διάλογος αφετέρου ότι παρά τη μεγαλύτερη… άνεση Τραμπ – Ερντογάν, η Τουρκία βγήκε από το πρόγραμμα των F-35 και πάλι επί προεδρίας Τραμπ. «Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι στρατηγικές και πιστεύω ότι ως προς το περιεχόμενό τους δεν θα επηρεαστούν» είπε χθες ο Μητσοτάκης στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Κομβικά τα πρόσωπα

Για την Αθήνα είναι ακόμα περισσότερο κομβική η στελέχωση της αμερικανικής κυβέρνησης και του επιτελείου του Τραμπ – τα πρόσωπα κλειδιά της επόμενης μέρας, δηλαδή. Ήδη πάντως προδιαγράφεται ότι ο αμερικανός θα είναι πανίσχυρος, με περισσότερες δυνάμεις και στη Γερουσία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Το προηγούμενο διάστημα η ελληνική διπλωματία προσπαθούσε να ζωηρέψει διαύλους συνεννόησης και με ρεπουμπλικάνους και με δημοκρατικούς.

Ο Μητσοτάκης, που έχει συναντηθεί με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, είχε κατ’ ιδίαν ραντεβού στην Αθήνα με τον Μάικ Πομπέο το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, έχοντας καλλιεργήσει και προσωπικές σχέσεις με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. Μένει βέβαια να φανεί εάν και πόσο «ισχυρός» θα είναι ο ρόλος του Πομπέο στην επόμενη φάση Τραμπ. Επίσης προ μηνός ο Μητσοτάκης είχε καλέσει σε πρωινό εργασίας στο σπίτι του στα Χανιά πέντε ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές.

Είναι σαφές ότι (και) το Μαξίμου «ξενύχτησε» χθες με ψυχραιμία αλλά και προβληματισμούς ως προς την επόμενη μέρα στα σημαντικότερα πεδία της εξωτερικής πολιτικής. Είτε αυτά είναι εθνικού ενδιαφέροντος όπως η πορεία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης ή και της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ (καθώς είτε τρέχουν είτε έχουν δρομολογηθεί μεγάλα προγράμματα), είτε είναι περιφερειακά, όπως οι δύο ανοιχτοί πόλεμοι σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία.