WWF: Η πραγματική εικόνα για τις πυρκαγιές – Πάνω από 90.000 τα καμμένα στρέματα δάσους στην Αττική

Γροθιά στο στομάχι είναι η ανάλυση της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF για την αποτίμηση της αντιπυρικής περιόδου του 2024 – που έληξε επισήμως στις 31 Οκτωβρίου, αφήνοντας πίσω 500.000 στρέμματα καμένης γης.

Καταρχάς, η WWF  αμφισβητεί, με επιχειρήματα, τους ισχυρισμούς ότι φέτος είχαμε πιο πολλές φωτιές από κάθε άλλη χρονιά – γι’αυτό και ήταν τιτάνιο έργο η έγκαιρη ανταπόκριση. Με βάση συγκριτικά στοιχεία, τα περιστατικά της φετινής αντιπυρικής περιόδου δεν διαφέρουν από το μέσο όρο των προηγούμενων ετών σε βάθος 20ετίας.

To πιο σημαντικό όμως είναι ότι αποκαλύπτει την πραγματική εικόνα για τις δασικές πυρκαγιές, που σε αντίθεση με ό,τι παρουσιάζεται,  δεν αφορά μόνο τα πυκνά δάση, αλλά και εκτάσεις που βρίσκονται υπό αναδάσωση ή φυσική αναγέννηση. Οι εκτάσεις αυτές ανεβάζουν τον αριθμό των καμένων δασών στην Αττική σε πάνω από 90.000 στρέμματα, και όχι στα 10.000, όπως αναφέρεται συνήθως. Η WWF προειδοποιεί ότι «κοιτώντας πάλι το δέντρο κινδυνεύουμε να χάσουμε το δάσος» και τονίζει ότι  «η αποτίμηση της αντιπυρικής περιόδου 2024 διδάσκει μόνο αν είμαστε διατεθειμένοι να δούμε και να ακούσουμε».

πηγή: WWF

Επικοινωνιακό αφήγημα

Η WWF επισημαίνει ότι, παρότι η λήξη της αντιπυρικής περιόδου τοποθετείται επίσημα στις 31 Οκτωβρίου, τα τελευταία χρόνια «βλέπουμε μια παράταση αυτής που από μόνη της λέει πολλά».

Η οργάνωση, η οποία ηγείται καμπάνιας για μεγαλύτερη διαφάνεια στα στοιχεία για τις πυρκαγιές, αναφέρεται αρχικά στον επίσημο απολογισμό για τα 500.000 στρέματα καμένων εκτάσεων – συμπεριλαμβανομένων των πυρκαγιών κάτω των 300 στρεμμάτων».

Διευκρινίζει ότι «μπορεί η καταμέτρηση μόνο υψηλών δασών να δημιουργεί  ένα καλό επικοινωνιακό αφήγημα κάνοντας τις καμένες δασικές εκτάσεις να φαίνονται λιγότερες, ωστόσο αυτή η εικόνα  απέχει πολύ από την πραγματικότητα».

Οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια

Η πυρκαγιά στη Βορειοανατολική Αττική έπληξε 109.710 στρέμματα, εκ των οποίων τα 90.500 (82,4%) ήταν δασική έκταση, και όχι μόλις τα 10.000 στρέμματα που ακούμε να επαναλαμβάνεται διαρκώς, τονίζει η WWF.

Σε μόλις 40 ώρες κάηκαν ώριμα δάση που είχαν απομείνει κυρίως στις βόρειες παρυφές του Πεντελικού και τον Μαραθώνα και αυτά ακριβώς αφορούν τα 10.000 στρέμματα στα οποία αναφέρεται συχνά η κυβέρνηση.

Εκτός από αυτά, όμως, διευκρινίζει η ανακοίνωση «κάηκαν ξανά πολύτιμες περιοχές με θάμνους, χαμηλή βλάστηση, επίμονη φυσική αναγέννηση και αναδασωτικές προσπάθειες προηγούμενων ετών που, κατά την κυβέρνηση, δεν αποτελούν δάσος και δεν αξίζει να προσμετρηθούν στις δασικές απώλειες».

Όταν αυτές οι περιοχές πλήττονται από αλλεπάλληλες πυρκαγιές  χάνουν σταδιακά τη δυνατότητα τους να φιλοξενήσουν οποιαδήποτε δασική βλάστηση και καταλήγουν πετρότοποι, όπως έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια σε πάρα πολλές περιοχές της Αττικής και της χώρας γενικότερα.

Η πυρκαγιά στη Βορειοανατολική Αττική

Αναλύοντας τα δεδομένα, η WWF υποστηρίζει ότι η πορεία της πυρκαγιάς στη Βορειοανατολική Αττική ήταν παρόμοια με αυτή του 2009.

Θεωρεί ότι η πυρκαγιά θα μπορούσε να είχε αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά αν είχε μελετηθεί δημόσια και με επιστημονικό τρόπο η συμπεριφορά της, και είχαν αξιοποιηθεί τα συμπεράσματα για καλύτερο σχεδιασμό και εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων.

«Όταν μία περιοχή που διαθέτει τις περισσότερες δυνάμεις πυρόσβεσης στη χώρα, καίγεται τόσες φορές μέσα σε λίγα χρόνια κάτι πάει ξεκάθαρα λάθος και σίγουρα δεν αξιοποιήθηκαν χρήσιμα διδάγματα από το παρελθόν», τονίζει η οργάνωση

Έχουν γίνει βήματα

Παραδέχεται ότι έχουν γίνει βήματα στην σωστή κατεύθυνση, τόσο στην πρόληψη όσο και στην καταστολή, διαπιστώνει ωστόσο ότι «τα προβλήματα στρατηγικής και συνολικού σχεδιασμού παραμένουν ίδια για πολλά χρόνια».

Γι’ αυτό και ζητά να γίνεται καλύτερη μελέτη όλων των περιστατικών και να υπολογίζονται όλοι οι παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την ένταση και άρα, τον τρόπο διαχείρισης μιας πυρκαγιάς (π.χ. κλιματική αλλαγή, εγκατάλειψη υπαίθρου, απουσία σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο).

Λέει ότι δεν μπορούμε να επικαλούμαστε μονίμως την κλιματική αλλαγή και το πώς επηρεάζει την ένταση των δασικών πυρκαγιών,  κάτι που ούτως ή άλλως  είναι γνωστό επιστημονικά εδώ και χρόνια.

«Το μεγάλο θέμα είναι λοιπόν, τι γίνεται για την προσαρμογή δασών και κοινωνίας σε αυτή την πραγματικότητα. Η συνεχής απουσία αυτοκριτικής και σχεδιασμού οδηγούν αναπόφευκτα στο εύκολο αφήγημα «έγινε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν να γίνει» και κατ’ επέκταση, σε ένα κακό μοτίβο που επαναλαμβάνεται και θα συνεχίσει να επαναλαμβάνεται».

Απλά να «βγει» η αντιπυρική

Η WWF αναφέρεται στα πορίσματα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που παραδόθηκαν στην ελληνική Κυβέρνηση τον Ιούνιο και τον Μάιο, όπου διαπιστώνονται ελλείψεις σε κρίσιμα θέματα, πρόληψης, εκπαίδευσης και σχεδιασμού αντιμετώπισης των πυρκαγιών.

«Πώς θα πάμε μπροστά και πώς θα μειωθούν τα περιστατικά όταν δεν υπάρχει γνώση για τα ακριβή αίτια πολλών εξ αυτών των πυρκαγιών;

Πώς θα μπορέσουμε ως χώρα να διαχειριστούμε  πιο αποτελεσματικά τις δασικές πυρκαγιές  όταν δεν μελετώνται όλα τα χρήσιμα στοιχεία που προκύπτουν από παλιότερα περιστατικά; Η πυρκαγιά διδάσκει, μόνο αν μελετηθεί σωστά και αυτή είναι η μία και μοναδική λύση για να βελτιωθεί το σύστημα δασοπυροπροστασίας στη χώρα μας, προστατεύοντας τα δάση μας, αλλά τους ανθρώπους», καταλήγει η οργάνωση.

ο πλήρης απολογισμός της WWF εδώ