Στις 7 Νοεμβρίου 1944, εν μέσω του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ σπάει ένα μοναδικό ρεκόρ: Εκλέγεται για τέταρτη φορά πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.

Πρωτοέγινε πρόεδρος των ΗΠΑ τον Μάρτιο του 1933 και κρατώντας στα χέρια του το τιμόνι της χώρας μέχρι τον θάνατό του, τον Απρίλιο του 1945, συνδέθηκε με τον ρόλο που έπαιξαν οι ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Γράφει ο αμερικανός John T. Mcallister στον «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ» της 19ης Απριλίου 1968:

«Ο Ρούζβελτ ανέβηκε στην εξουσία το 1939, ακριβώς όταν στη Γερμανία ανέλαβε την κυβέρνησι ο Χίτλερ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, εκτός που είχαν δεινοπαθήσει από την μεγάλη κρίσι (σ.σ. Κραχ) που ανέβασε τον αριθμό των ανέργων σε 13 εκατομμύρια, είχαν και άλλους λόγους να απομονωθούν στην ήπειρό τους και να αδιαφορήσουν για την Ευρώπη:

Λάθος

»Η επέμβασί τους στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε καταλήξει σε μια βαθειά απογοήτευσι γι’ αυτούς. Ενώ είχαν προστρέξει για να σώσουν τις δημοκρατίες της Ευρώπης από τον ιμπεριαλισμό του Κάιζερ και για να βοηθήσουν την γηραιά ήπειρο να βρη μια καινούργια ισορροπία, είχαν δη να ξαναδημιουργούνται όλες οι παλιές αιτίες διχόνοιας, με τις συνθήκες ειρήνης – και να προστίθενται μάλιστα και άλλες, καινούργιες.

»Σε μια έρευνα που έγινε το 1937, τα 70% των Αμερικανών απάντησαν: “Η επέμβασί μας ήταν ένα χονδροειδέστατο λάθος”.

O Φραγκλίνος Ρούζβελτ στις αρχές της δεκαετίας του ’30

Η αντίδραση του Ρούζβελτ

»Ωστόσο, ο Ρούζβελτ παρακολουθούσε με ολοένα μεγαλύτερη αγωνία τις ενέργειες του Μουσολίνι, του Χίτλερ και της Ιαπωνίας.

»Έβλεπε να μαζεύωνται πάνω από την υφήλιο τα σύννεφα της θύελλας. Προσπάθησε λοιπόν να προετοιμάση τις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα αιώνα που φαινόταν πιο αναπόφευκτος. Υπερασπίσθηκε την ειρήνη ως το τέλος, αλλά αρνήθηκε κάθε συμβιβασμό με τον ναζισμό.

»Όταν η Αγγλία έμεινε μόνη απέναντι στον Χίτλερ, ο Ρούζβελτ, με τον νόμο “Περί δανεισμού” (Mάρτιος 1941) μετέβαλε την ουδέτερη ακόμη Αμερική σε οπλοστάσιο για τους αγωνιστές της δημοκρατίας.

»Πλοία, όπλα, τρόφιμα, υλικά κάθε είδους, πλημμύρισαν τη Μεγάλη Βρεταννία, την Ελλάδα και την Κίνα. Φυσικά, ο Ρούζβελτ έδινε σκληρό αγώνα με τους Αμερικανούς “απομονωτικούς”, που είχαν για κυριωτέρους εκπροσώπους τους τον Τσαρλ Λίντμπεργκ (τον αεροπόρο που πέρασε τον Ατλαντικό το 1927) και τον πάτερ – Κούλιν, ιδρυτή ενός “Χριστιανικού Μετώπου”  και θαυμαστή του γερμανικού αντισημιτισμού.

Στιγμιότυπο από την ιαπωνική επίθεση στην αμερικανική ναυτική βάση του Περλ Χάρμπορ.

Περλ Χάρμπορ

»Όταν όμως στις 7 Δεκεμβρίου 1941, οι Γιαπωνέζοι επετέθησαν αιφνιδιαστικά κατά του αμερικανικού στόλου, στο Περλ Χάρμπορ, κατέστρεψαν 8 θωρηκτά και σκότωσαν 4.500 άνδρες των πληρωμάτων μας, έλειψε πια κάθε αντίδρασι και η τεράστια μηχανή της αμερικανικής βιομηχανικής παραγωγής κινήθηκε εντατικά.

»Τον Οκτώβριο του 1942, πραγματοποιήθηκε η κολοσσιαία απόβασι στο Μαρόκο, προοίμιο της επομένης, που έγινε στην Ιταλία».

Εναντίον του Κραχ

«ΤΟ ΒΗΜΑ» αναφέρεται στις οικονομικές πολιτικές που επεχείρησε να εφαρμόσει ο Ρούζβελτ από την αρχή της πορείας του.

«Την εποχή όπου ο Ρούζβελτ εγκαταστάθηκε στον Λευκό Οίκο η μεγάλη οικονομική κρίση που είχε ξεσπάσει το 1929, το περίφημο «Κραχ», εξακολουθούσε να ταλανίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες σκορπίζοντας στην κοινωνία απελπισία και φόβο. Ο Ρούζβελτ υποσχέθηκε να δράσει αμέσως και το έπραξε.

»Κατά τη φάση των Εκατό Ημερών, όπως ονομάστηκε η πρώτη περίοδος της προεδρίας του, κατέκλυσε το Κογκρέσο με επείγοντα νομοθετικά μέτρα. Το τραπεζικό σύστημα αναμορφώθηκε ώστε να διευκολυνθούν οι πιστώσεις, ο κανόνας του χρυσού εγκαταλείφθηκε, σειρά δημόσιες υπηρεσίες ιδρύθηκαν για να αναδιοργανώσουν υπό έλεγχο τη βιομηχανία και τη γεωργία και να αναζωογονήσουν την οικονομία μέσω προγράμματος εκτεταμένων δημοσίων επενδύσεων.

»Αργότερα ακολούθησαν και άλλα μεταρρυθμιστικά μέτρα, μεταξύ των οποίων και σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που προστάτευε τους εργαζομένους από την ανεργία, την ασθένεια και το γήρας. Καταργήθηκαν επίσης ανόητα και ατελέσφορα μέτρα όπως η ποταπαγόρευση. Ακόμη η κυβέρνηση ανέλαβε άμεσο ρόλο στην ανάπτυξη των φυσικών πόρων της χώρας με την εκτέλεση έργων μεγάλης πνοής και κλίμακας.

»Με συχνές ομιλίες του από το ραδιόφωνο, τις «κουβέντες δίπλα στο τζάκι», όπως ονομάστηκαν, ο Ρούζβελτ σχολίαζε και εξηγούσε στους συμπατριώτες του την πολιτική του, το περίφημο Νιου Ντιλ.

»Τα μέτρα του Ρούζβελτ προκάλεσαν, όπως ήταν φυσικό, τη σφοδρή αντίδραση των συντηρητικών κύκλων που κατηγορούσαν τον πρόεδρο ως «προδότη της τάξης του». Παρ’ όλα αυτά και παρά το ότι ο ρυθμός της μεταρρύθμισης επιβραδύνθηκε με την πάροδο του χρόνου, ο Ρούζβελτ επανεξελέγη το 1936 με μεγάλη πλειοψηφία».

H σύντομη προεδρία

Η τέταρτη θητεία του Ρούζβελτ έμελλε να είναι και η συντομότερη. Διήρκησε μόλις τέσσερις περίπου μήνες. Εξελέγη στις 6 Νοεμβρίου 1944, ανέλαβε καθήκοντα τον Ιανουάριο του 1945 και πέθανε τον Απρίλιο του ίδιου έτους.

»Τον Νοέμβριο του 1944 ο Ρούζβελτ αναδείχθηκε για τέταρτη φορά πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. H θητεία του αυτή επέπρωτο να τερματιστεί πρόωρα. Ο Ρούζβελτ πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία στις 12 Απριλίου του 1945, λιγότερο από έναν μήνα πριν από την παράδοση της Γερμανίας.

»H προσωπικότητα και τα επιτεύγματα του Ρούζβελτ εξακολουθούν πάντα να προκαλούν έντονες συζητήσεις ανάμεσα στους θερμούς οπαδούς του και στους ανυποχώρητους αρνητές του. Κανένας ωστόσο δεν μπορεί να αμφισβητήσει την τεράστια ενεργητικότητα και αυτοπεποίθησή του, την πολιτική του δεξιοσύνη και τη βαθιά επίδραση που άσκησε η προεδρία του στην ανάπτυξη της χώρας του και στις διεθνείς εξελίξεις».

Headlines