Αλμπέρ Καμύ και Ζαν-Πολ Σαρτρ – «Χαμένη» επιστολή δείχνει ότι ήταν φίλοι πριν γίνουν εχθροί

«Μη περπατάς μπροστά μου, ίσως να μην ακολουθήσω. Μη περπατάς πίσω μου ίσως να μην οδηγήσω. Περπάτα δίπλα μου, απλά να είσαι φίλος μου» θα πει ο Αλμπέρ Καμύ μεταξύ τόσων άλλων δυνατών αποτυπώσεων της φωτογενούς σκέψης τους.

Από την άλλη όταν ο Ζαν-Πολ Σαρτ έγραφε «l’enfer, c’est les autres» (η κόλαση είναι οι άλλοι άνθρωποι), ήταν εύκολο να φανταστεί κανείς ότι αναφερόταν στον υμνημένο αντίπαλό του.

Ήταν και δύο μανιώδεις καπνιστές και στιβαροί διανοούμενοι της Γαλλίας -η σχέση τους όμως κύλισε, δημοσίως, στην αμοιβαία αντιπάθεια.

Ωστόσο, μια άγνωστη μέχρι το 2014, επιστολή που έστειλε ο Αλμπέρ Καμύ στον Ζαν-Πολ Σαρτρ δείχνει ότι οι δύο άνδρες ήταν οι καλύτεροι φίλοι μόλις λίγους μήνες πριν έρθουν σε ρήξη.

O Ζαν-Πολ Σαρτρ / Photo: Wikimedia Commons

«Αγαπητέ μου Σαρτρ» γράφει ο Αλμπέρ Καμύ

Η αχρονολόγητη επιστολή, που ταυτοποιήθηκε από ειδικούς, πιστεύεται ότι γράφτηκε την άνοιξη του 1951.

«Την απέκτησε ένας συλλέκτης αυτόγραφων τη δεκαετία του 1970 και έκτοτε την κρατούσε σε μια κορνίζα πάνω από το τζάκι του», δήλωσε ο Νικολάς Λιέν του βιβλιοπωλείου Le Pas Sage, το οποίο ειδικεύεται στη λογοτεχνία του 19ου και του 20ού αιώνα.

«Πωλήθηκε σε έναν ιδιώτη Γάλλο συλλέκτη, ο οποίος κατέχει μία από τις πιο όμορφες συλλογές Καμύ», πρόσθεσε.

Ξεκινώντας με το «αγαπητέ μου Σαρτρ», η μακροσκελής επιστολή που υπογράφει ο Αλμπέρ Καμύ, τελειώνει με το «σφίγγω το χέρι σου».

Ο νομπελίστας συγγραφέας του Ξένου περιλαμβάνει στο γράμμα του μια σύσταση -να εξετάσει ο Σαρτρ μια ηθοποιό ονόματι Αμίντα Βάλς για το νέο του έργο

O Αλμπέρ Καμύ / Photo: Wikimedia Commons

Η σύσταση του Αλμπέρ Καμύ για μια νεαρή ηθοποιό του θεάτρου

Ο νομπελίστας συγγραφέας του Ξένου περιλαμβάνει στο γράμμα του μια σύσταση -να εξετάσει ο Σαρτρ μια ηθοποιό ονόματι Αμίντα Βάλς για το νέο του έργο.

Ο Καμύ περιγράφει την ηθοποιό, η οποία ήταν επίσης φίλη της Γαλλίδας σταρ του θεάτρου Μαρία Καζαρές, ως «Ισπανίδα ρεπουμπλικανή» και «θαύμα της ανθρωπιάς».

Εκείνη την εποχή, ο Σαρτρ ετοιμαζόταν να ανεβάσει το έργο του Ο Διάβολος και ο Καλός Άρχοντας, το οποίο έκανε πρεμιέρα το 1951 στο Théâtre Antoine του Παρισιού.

Ενώ η Καζαρές πήρε τον ρόλο της Χίλντα, τελικά, η Βαλς δεν κατέληξε να λάβει μέρος στην παραγωγή.

Ο Καμύ ξεκαθαρίζει επίσης ότι έγραψε το γράμμα από το διαμέρισμά του στην Rue Madame στο μεγάλο έκτο διαμέρισμα του Παρισιού, όπου ζούσε μεταξύ 1950 και 1954.

Δείτε το σχετικό βίντεο

Ο Αλμπέρ Καμύ πήρε το Νόμπελ, ο Ζαν-Πολ Σαρτρ το απέρριψε

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ανακαλύφθηκε ένα κομμάτι αλληλογραφίας μεταξύ των δύο πνευματικών αστέρων του Παρισιού.

Το 2013, ένα σύντομο σημείωμα που έγραψε ο Καμύ στον Σαρτρ τη δεκαετία του 1940 έριξε φως σε μια από τις πιο διαβόητες φιλίες του 20ού αιώνα.

Οι δύο άνδρες ήταν, πράγματι, στενά συνυφασμένοι καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας τους.

Γνωρίστηκαν για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής της Γαλλίας και έγιναν διάσημοι εν μία νυκτί όταν το Παρίσι απελευθερώθηκε.

Ήταν και οι δύο δοκιμιογράφοι, θεατρικοί συγγραφείς, κριτικοί λογοτεχνίας και θεάτρου, φιλόσοφοι, δημοσιογράφοι και αρχισυντάκτες.

Είχαν τον ίδιο εκδότη. Και οι δύο τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας.

Ο Καμύ παρέλαβε το βραβείο του το 1957. Ο Σαρτρ απέρριψε μεγαλόπρεπα τον τίτλο επτά χρόνια αργότερα, ισχυριζόμενος ωστόσο ότι δεν προσβλήθηκε «επειδή ο Καμύ το είχε λάβει πριν από μένα».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Albert-Camus-Official (@albertcamusofficial)

«Ο Αλμπέρ Καμύ ήταν ίσως ο τελευταίος καλός μου φίλος»

Ωστόσο, το δίδυμο των διανοούμενων απομακρύνθηκε εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου γιατί άρχισε να διαφωνεί σε θέματα φιλοσοφίας και πολιτικής.

Λίγους μόνο μήνες μετά την επιστολή, ο Καμύ θα δημοσιεύσει τον Επαναστατημένο Άνθρωπο, στο οποίο βιβλίο επικρίνεται έντονα από τον Σαρτρ.

Αυτό προκάλεσε την πικρή και πολύ δημόσια διαφωνία τους.

Ο Σαρτρ έγραψε σε μια ανοιχτή επιστολή: «Αγαπητέ Καμύ, η φιλία μας δεν ήταν εύκολη, αλλά θα μου λείψει» και κατηγόρησε τον πρώην φίλο του για «φιλοσοφική ανικανότητα».

Κατέστρεψε επίσης σχεδόν όλη την αλληλογραφία τους.

Η ρήξη, το καλοκαίρι του 1952, δίχασε τους φιλοσοφικά σκεπτόμενους Παριζιάνους.

Οι δύο διανοούμενοι δεν ξαναμίλησαν ποτέ, αν και συνέχισαν να διαφωνούν δημοσίως, κωδικοποιημένα, μέχρι τον θάνατο του Καμύ το 1960 -είχε γεννηθεί στις 7 Νοεμβρίου του 1913.

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, ο 70χρονος τότε Σαρτρ, ερωτηθείς για τη σχέση του με τον Καμύ σε μια συνέντευξη για το περιοδικό Les Temps Μodernes, είπε: «Ο Καμύ ήταν ίσως ο τελευταίος καλός μου φίλος».