Πολεμικά σενάρια από Αμερικανικό Πεντάγωνο με καύσωνες και άνοδο της θάλασσας

Μέχρι σήμερα, το Αμερικανικό Πεντάγωνο έστηνε παιχνίδια πολέμου, λαμβάνοντας υπόψιν ακραία σενάρια, όπως πυρηνική κλιμάκωση, πανδημίες και τεχνητή νοημοσύνη. Οι παίκτες σε αυτά τα παιχνίδια μπορεί να αντιμετωπίσουν πολλές καταστροφές, αλλά η οργή της φύσης δεν ήταν μια από αυτές.

Το αμερικανικό στρατιωτικό κατεστημένο δεν περίμενε να εκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ -με μειωμένη περιβαλλοντική ευαισθησία- καθώς ήδη το Πεντάγωνο επενδύει εκατομμύρια δολάρια για να ενσωματώσει καλύτερα την κλιματική αλλαγή στα πολεμικά σενάρια.

Δεδομένουότι το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ περιγράφει την κλιματική αλλαγή ως «κρίσιμο ζήτημα εθνικής ασφάλειας», έναν «πολλαπλασιαστή απειλών», δημιούργησε μια ομάδα εργασίας για να μοντελοποιήσει στρατιωτικά το μέλλον του κλίματος. Μόλις πριν τρία χρόνια πραγματοποιήθηκε το πρώτο του σημαντικό κλιματικό παιχνίδι με συνάριο πολέμου σε μια μελλοντική Ανατολική Αφρική που πλήττεται από ξηρασία, πλημμύρες και κυκλώνες.

Η κλιματική αλλαγή δεν πρόκειται να ακολουθήσει μια ενιαία τροχιά όπως θα περίμεναν οι παίκτες. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να συλλάβει κανείς όλα τα δεδομένα…

Οι ερευνητές στη RAND, της γνωστής δεξαμενής σκέψης που διασυνδέεται με το αμερικανικό Πεντάγωνο, τώρα επεξεργάζεται τακτικά τις κλιματικές καταστροφές στα σενάρια των παιχνιδιών τους, από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, βυθίζοντας στρατιωτικές βάσεις έως τα κύματα καύσωνα που καθιστούν επικίνδυνες τις επιχειρήσεις σε εξωτερικό περιβάλλον.

Ο ειδικευμένος στα πολεμικά παίγνια της RAND, Μπράιαν Ρούνεϊ, προσπαθώντας να μεταφέρει τους τεράστιους κινδύνους και τις αβεβαιότητες της κλιματικής αλλαγής στο κοινό του, που είναι στρατιωτικοί, χρησιμοποίησε ένα παιχνίδι τράπουλας

«Οι άνθρωποι μερικές φορές πιστεύουν ότι η κλιματική αλλαγή θα προχωρήσει με μια φυσική σειρά», είπε ο Ρούνεϊ. «Αυτό δεν είναι σωστό. Θα είναι διαφορετικά επίπεδα κακού, σε διαφορετικά μέρη, σε διαφορετικές στιγμές. Αυτό θα έχει πραγματικές κοινωνικές, πολιτικές και στρατιωτικές επιπτώσεις. Εάν δεν έχετε παιχνίδια με πληροφορίες για το κλίμα, τότε δεν καταλαβαίνετε πραγματικά το φυσικό περιβάλλον. Και θα χάσετε πολλά από αυτά που έρχονται».

Το παιχνίδι με κάρτες της RAND ξεκίνησε με αίτημα του Πενταγώνου, με στόχο να αναλύσει πώς η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να επηρεάσει τους ανθρώπους, τις υποδομές και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Νότια Ασία γύρω στο 2040. Οι ερευνητές, δεν αρκέστηκαν απλά να στήσουν ένα παιχνίδι στρατηγικής, με παίκτες να σπρώχνουν δείκτες γύρω από έναν χάρτη, αλλά σκέφτηκαν ότι αυτό που χρειάζονταν, ήταν ένας τρόπος να βάλουν τους ανθρώπους στη Νότια Ασία το 2040, βοηθώντας τους να καταλάβουν πώς μπορεί να μοιάζει στην πραγματικότητα η κλιματική αλλαγή. Και για αυτό χρειάζονταν ένα παιχνίδι με κάρτες.

Ο Ρούνεϊ και άλλοι wargamers στη RAND άρχισαν να συνεργάζονται με την Άμπι Τίνγκσταντ, η οποία έχει συνεργαστεί με το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και άλλους κλιματικούς επιστήμονες. Έσκαψαν μελέτες, επανεξέτασαν κλιματικά μοντέλα και εκτιμήσεις κινδύνου και άντλησαν τις τελευταίες προβλέψεις της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Στη συνέχεια συνόψισαν όλα όσα είχαν μάθει σε μια τράπουλα 31 φύλλων.

Κάθε κάρτα απεικονίζει έναν κλιματικό κίνδυνο που θα μπορούσε να χτυπήσει τη Νότια Ασία τη δεκαετία του 2040. Τα περισσότερα αντιπροσωπεύουν αυτό που μέχρι τότε θα είναι μια νέα κανονικότητα: «Τρομακτικές πλημμύρες», «Τα πηγάδια μας στεγνώνουν». Άλλοι αυξάνουν το διακύβευμα: «Οι καλλιέργειες μαραίνονται, οι τιμές εκτινάσσονται στα ύψη». Μερικά αντιπροσωπεύουν ακραία γεγονότα: «Χωρίς νερό, χωρίς φώτα, χωρίς ελπίδα». Και οι πιο άτυχοι παίκτες μπορεί να τραβήξουν μια κάρτα καταστροφής: «Βομβάη, μια πόλη χαμένη στη θάλασσα».

Οι παίκτες τραβούν ένα φύλλο για κάθε γύρο, ο οποίος αντιπροσωπεύει ένα έτος. Στη συνέχεια, πρέπει να περιγράψουν πώς μπορεί να είναι η κατάσταση στο έδαφος υπό αυτές τις συνθήκες. Πρέπει επίσης να αναλογιστούν τις συνέπειες. Επισιτιστική ανασφάλεια που θα μπορούσε να επηρεάσει εκατομμύρια. Ζημιές σε υποδομές. Πολιτικές αναταραχές στην Ινδία ή το Πακιστάν, δύο δυνάμεις με πυρηνικά όπλα που θα μπορούσαν να υποστούν το μεγαλύτερο βάρος των κλιματικών επιπτώσεων.

Κάθε νέα κάρτα κάθε έτος- παρέχει νέους κινδύνους. Έτσι, ένας τρομακτικός κατακλυσμός τη μια χρονιά δεν σημαίνει ότι οι καλλιέργειες δεν θα μαραθούν τον επόμενο. Οι ερευνητές έχουν παίξει το παιχνίδι πολλές φορές με στρατιωτικούς αξιωματούχους, και αυτοί αναρωτιούνται εάν τα σενάρια που σχεδιάζουν από την τράπουλα είναι πραγματικά τόσο πιθανά. Μια κάρτα, για παράδειγμα, δείχνει την κατανομή του ετήσιου μουσώνα που αποδίδει το μεγαλύτερο μέρος της βροχόπτωσης στην Ινδία. Ενώ όμως οι στρατιωτικοί παίχτες σχεδιάζουν τις κινήσεις τους θεωρώντας τον κίνδυνο αυτό ελάχιστα πιθανό, οι ερευνητές τους λένε: Όχι μόνο πέφτει μέσα στις κλιματικές προβλέψεις για το 2040, αλλά δεν είναι καν ένα από τα χαρτιά ακραίων γεγονότων στην τράπουλα.

«Όλα αυτά βρίσκονται στη σφαίρα των δυνατοτήτων», δήλωσε η Φλάνερι Ντόλαν, ερευνητής της RAND που ειδικεύεται στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του κλίματος. Η κλιματική αλλαγή, πρόσθεσε, «δεν πρόκειται να ακολουθήσει μια ενιαία τροχιά όπως θα περίμεναν οι παίκτες. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να συλλάβει κανείς όλα τα δεδομένα, όλους τους διαφορετικούς τρόπους που θα μπορούσε να συμβεί. Παιχνίδια σαν αυτό βοηθούν τους ανθρώπους να κατανοήσουν τα όρια του δυνατού».

Τα παιχνίδια είπε ο Ρούνεϊ «βάζουν τους ανθρώπους να σκέφτονται, τι σημαίνει αυτό για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις; Τι σημαίνει αυτό για τους ανθρώπους που ζουν σε αυτές τις τοποθεσίες που μπορεί να υποστούν πραγματικά ζημιές από την κλιματική αλλαγή; Μπορείτε να φτάσετε σε μερικά άσχημα μέρη μέχρι το τέλος — αλλά είναι καλύτερα να το ξέρετε τώρα παρά στη δεκαετία του 2040, όταν ξαφνικά είναι ακριβώς έξω από την πόρτα σας».