Πυρηνικά όπλα: Με τι θα έρθει αντιμέτωπος ο Τραμπ

Όταν αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα κληρονομήσει μια σειρά από προκλήσεις εθνικής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πολέμων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.

Ωστόσο, λιγοτερο έχουν συζητηθεί οι αυξανόμενες πυρηνικές απειλές που αντιμετωπίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, μεταξύ άλλων από τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν.

Ακολουθούν οι πέντε πιο πιεστικές προκλήσεις για τον πυρηνικό εξοπλισμό που αντιμετωπίζει ο Τραμπ, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Reuters, Τζόναθαν Λάντεϊ.

Ρωσία

Ο Τραμπ θα πρέπει να διαχειριστεί τις σοβαρότερες εντάσεις με τη Μόσχα εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, εν μέρει τροφοδοτούμενες από τις απειλές του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα στον πόλεμό του κατά της Ουκρανίας και την ανάπτυξη νέων εξωτικών οπλικών συστημάτων.

Διαχειριστής του μεγαλύτερου πυρηνικού οπλοστασίου στον κόσμο, ο Πούτιν εκσυγχρονίζει τις πυρηνικές του δυνάμεις και έχει απορρίψει τις συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για την αντικατάσταση του New START, του τελευταίου αμερικανο-ρωσικού συμφώνου περιορισμού των όπλων, όταν αυτό λήξει στις 5 Φεβρουαρίου 2026.

Ένας διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος Yars εκτοξεύεται κατά τη διάρκεια δοκιμής από το κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στην περιοχή του βόρειου Αρχανγκέλσκ της Ρωσίας, σε αυτή τη φωτογραφία από βίντεο που δημοσιεύτηκε στις 29 Οκτωβρίου 2024.

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι ο Πούτιν παραμένει εντός των ορίων που θέτει η συνθήκη, παρά την «αναστολή» του 2023 του συμφώνου που δεσμεύει τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναπτύξουν 1.550 στρατηγικές πυρηνικές κεφαλές σε 700 διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους (ICBM), υποβρύχια και βομβαρδιστικά.

Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Πούτιν συμφώνησαν για παράταση το 2021, αλλά, όπως ορίζεται, το σύμφωνο δεν μπορεί να παραταθεί περαιτέρω. Ο Τραμπ αντιτάχθηκε σε μια παράταση κατά την πρώτη του θητεία, ζητώντας αντ’ αυτού μια νέα συνθήκη που θα συμπεριλάμβανε την Κίνα, η οποία απέρριψε την πρόταση.

Ο Πούτιν επικαλέστηκε την υποστήριξη της Ουάσινγκτον προς την Ουκρανία απορρίπτοντας τις προσκλήσεις του Μπάιντεν για συνομιλίες χωρίς όρους για την αντικατάσταση της Νέας START. Αλλά και οι δύο πλευρές λένε ότι θα τηρήσουν τα όρια της συνθήκης εφόσον το κάνει και η άλλη.

Κίνα

Η Κίνα – η οποία επί μακρόν διέθετε μικρότερο πυρηνικό οπλοστάσιο – ενισχύει τις στρατηγικές πυρηνικές της δυνάμεις.

Το Πεντάγωνο εκτιμούσε το 2020 ότι το επιχειρησιακό απόθεμα πυρηνικών κεφαλών του Πεκίνου ανερχόταν σε χαμηλό αριθμό 200 και υπολόγιζε ότι θα διπλασιαζόταν μέχρι το 2030.

Η εκτίμηση αυτή αναθεωρήθηκε δύο χρόνια αργότερα, με το Πεντάγωνο να λέει ότι η Κίνα πιθανότατα θα διέθετε 1.500 πυρηνικές κεφαλές μέχρι το 2035, εάν συνεχιζόταν ο ρυθμός της αύξησής της.

Το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον πραγματοποίησαν τις πρώτες τους συνομιλίες για τη μείωση του πυρηνικού κινδύνου μετά από σχεδόν πέντε χρόνια τον Νοέμβριο του 2023.

Όμως η Κίνα, η οποία έχει το δόγμα της «μη πρώτης χρήσης», τον Ιούλιο σταμάτησε επισήμως περαιτέρω διμερείς συζητήσεις για τον έλεγχο των εξοπλισμών σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πωλήσεις όπλων των ΗΠΑ στην Ταϊβάν, το δημοκρατικά διοικούμενο νησί που διεκδικεί το Πεκίνο.

ΗΠΑ

Ο Τραμπ θα πρέπει να διαμορφώσει μια πολιτική για την αποτροπή των πυρηνικών απειλών από τη Ρωσία και την Κίνα, ενώ αντιμετωπίζει τη λήξη του New START.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν λέει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ίσως χρειαστεί να αναπτύξουν περισσότερα στρατηγικά πυρηνικά όπλα στο μέλλον και ο Τραμπ ενδέχεται να κάνει ακριβώς αυτό.

Στην πρώτη του θητεία, η πολιτική του Τραμπ για τα πυρηνικά όπλα προέβλεπε νέες πιθανές δυνατότητες, αντιστρέφοντας τις προσπάθειες δεκαετιών για τη μείωση των αμερικανικών εξοπλισμών, ενώ τάχθηκε κατά της παράτασης της Νέας START.

Το πυρηνικό εργοστάσιο Three Mile Island στο Middletown, Πενσυλβάνια, ΗΠΑ, 15 Οκτωβρίου 2024.

Ωστόσο, θα έρθει αντιμέτωπος με την εκτίναξη του κόστους του εκσυγχρονισμού της ίδιας της Αμερικής για κάθε σκέλος της αμερικανικής πυρηνικής «τριάδας» – ICBM, βομβαρδιστικά και υποβρύχια – το οποίο βρίσκεται πίσω στο χρονοδιάγραμμα και πολύ πάνω από τον προϋπολογισμό.

Το κόστος της προσπάθειας, η οποία έχει αυξηθεί και περιλαμβάνει νέα σχέδια πυρηνικών κεφαλών, πυραύλους, ένα βομβαρδιστικό και ένα υποβρύχιο, προβλέπεται από την ομάδα υπεράσπισης της Arms Control Association ότι θα ξεπεράσει το 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια τα επόμενα 30 χρόνια.

Οι ειδικοί λένε ότι το ποσό αυτό είναι βέβαιο ότι θα αυξηθεί, απειλώντας να εκτρέψει κεφάλαια που απαιτούνται για τις συμβατικές στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ ή για μη αμυντικά προγράμματα. «Κάποια στιγμή, θα βρεθούμε σε ένα περιορισμένο δημοσιονομικό πεδίο», προειδοποίησε ένας σύμβουλος του Κογκρέσου, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Ιράν

Το Ιράν μπορεί να αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα μετά τα ανταποδοτικά χτυπήματα με τον μεγάλο εχθρό Ισραήλ και την αποτυχία του Μπάιντεν να αναβιώσει τις συνομιλίες των μεγάλων δυνάμεων με το Ιράν για την αποκατάσταση των περιορισμών στο πυρηνικό του πρόγραμμα.

Η Ουάσινγκτον και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της θα χάσουν τη διαπραγματευτική τους επιρροή έναντι της Τεχεράνης όταν λήξει τον ερχόμενο Οκτώβριο το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που επιτρέπει την «επαναφορά» των διεθνών κυρώσεων κατά του Ιράν.

Οι κυρώσεις είχαν αρθεί σε αντάλλαγμα για την αποδοχή από το Ιράν αυστηρών περιορισμών στο πρόγραμμά του στο πλαίσιο μιας συμφωνίας του 2015 που σχεδιάστηκε για να αποτρέψει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.

Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να αποχωρήσει από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, 2018.

Ο Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από το σύμφωνο το 2018, με επακόλουθο το Ιράν να παραβιάσει τα όριά του.

Ο χρόνος που θα χρειαζόταν το Ιράν για να κατασκευάσει αρκετό υψηλά εμπλουτισμένο ουράνιο για μια πυρηνική κεφαλή έχει πλέον μειωθεί από έναν χρόνο σε μόλις εβδομάδες ή ημέρες, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι, αν και η Τεχεράνη θα χρειαζόταν λίγο περισσότερο χρόνο για να κατασκευάσει μια πραγματική βόμβα.

Ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας IRIB μετέδωσε στις 08 Μαΐου 2019 ότι ο πρόεδρος Χασάν Ρουχανί ανακοίνωσε την απόφαση του Ιράν να αποχωρήσει από μέρος της διεθνούς πυρηνικής συμφωνίας του 2015.

Το Ιράν έχει προτείνει την επανέναρξη των πυρηνικών διαπραγματεύσεων. Αλλά τα ισραηλινά πλήγματα θα μπορούσαν να ωθήσουν την Τεχεράνη να αναζωογονήσει το πρόγραμμά της. Μετά τα χτυπήματα, ένας κορυφαίος Ιρανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η Τεχεράνη ενδεχομένως θα μπορούσε να αναθεωρήσει την αυτοεπιβαλλόμενη απαγόρευση ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.

Βόρεια Κορέα

Οι εντάσεις με τη Βόρεια Κορέα έχουν αυξηθεί λόγω της συνεργασίας της Πιονγκγιάνγκ στον πόλεμο της Μόσχας κατά της Ουκρανίας και της δοκιμής ενός νέου ICBM στις 31 Οκτωβρίου, η οποία υπογράμμισε την ικανότητα της χώρας να πλήξει το μεγαλύτερο μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών με πυρηνικά όπλα. Πρόσφατη έκθεση της Υπηρεσίας Πληροφοριών Άμυνας των ΗΠΑ ανέφερε ότι η Πιονγκγιάνγκ συνεχίζει να επεκτείνει τα αποθέματα υλικών για το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων της.

Σημειώνεται επίσης ότι ο Βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ Γιονγκ Ουν έθεσε ένα αμυντικό σχέδιο το 2021 που προβλέπει την παραγωγή τακτικών κεφαλών, «ελαφρύτερων πυρηνικών όπλων» και «υπερμεγέθων πυρηνικών κεφαλών».

Η Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων εκτιμά ότι η Βόρεια Κορέα, η οποία έχει πραγματοποιήσει έξι υπόγειες πυρηνικές δοκιμές από το 2006 και περισσότερες από 100 εκτοξεύσεις πυραύλων από το 2022, διαθέτει αρκετό σχάσιμο υλικό για έως και 90 πυρηνικές κεφαλές, αλλά ενδεχομένως έχει κατασκευάσει μόλις 50.

Η κυβέρνηση του Μπάιντεν έχει αποτύχει να πείσει τον Κιμ να αναβιώσει τις συνομιλίες αποπυρηνικοποίησης που κατέρρευσαν αφού ο Τραμπ απέτυχε το 2019 στην τελευταία από τις τρεις συναντήσεις που είχε για να πείσει τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας να εγκαταλείψει τα πυρηνικά του όπλα.