Ελαιόλαδο: Σε κρίσιμη καμπή η παραγωγή – Πιέσεις στις τιμές

Αντιστροφή του αισιόδοξου σεναρίου για το ελαιόλαδο τη νέα ελαιοκομική σεζόν καταγράφεται το τελευταίο διάστημα, με τις τιμές παραγωγού να υποχωρούν και την παραγωγή να αντιμετωπίζει προβλήματα ελέω ανομβρίας.

Οι εκτιμήσεις για μια ισχυρή συγκομιδή ελαιολάδου τη σεζόν 2024/25, φαίνεται να αναθεωρούνται προς τα κάτω, καθώς η παρατεταμένη ξηρασία και η έλλειψη ποτιστικών βροχοπτώσεων έχουν δημιουργήσει προβλήματα στα δέντρα και τους καρπούς ελιάς. Προβλήματα, που αν δεν έρθουν οι πολυπόθητες βροχές θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην καλλιέργεια και την επόμενη ελαιοκομική περίοδο 2025/26.

Όπως όλα δείχνουν το επόμενο διάστημα θα είναι το πιο κρίσιμο για τον ελαιοκομικό τομέα, καθώς η συγκομιδή, που τώρα βρίσκεται στην αφετηρία, μεγαλύτερων ποσοτήτων θα επιτρέψει το πλήρες άνοιγμα της αγοράς. Και αυτές ακριβώς τις νέες παρτίδες ελαιολάδου αναμένουν οι αγοραστές, ευελπιστώντας ότι μαζί με αυτές θα έρθει και μια πτώση στις τιμές. Πάντως αυτή την περίοδο, οι πωλήσεις γίνονται με ορίζοντα 10 – 15 ημερών προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες.

Ποια θα είναι η πραγματική εικόνα των τιμών τόσο του παραγωγού όσο και στην κατανάλωση θα εξαρτηθεί από το πώς θα ισορροπήσει το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης

Όσο όμως η αγορά αναμένει για το πού θα κινηθεί η νέα παραγωγή και πώς θα καθοριστούν οι τιμές, οι παραγωγοί δίνουν τη μάχη στο πεδίο της καλλιέργειας, ευελπιστώντας σε μια καλή χρονιά που θα συνοδευτεί από ένα καλό εισόδημα.

Καταλυτικό ρόλο για το πού θα καθίσει η μπίλια της τιμής θα παίξει για ακόμη μια χρονιά η κατανάλωση, η οποία λόγω της εκτίναξης της αξίας του ελαιόλαδου στο ράφι, στράφηκε σε άλλες φθηνές λύσεις όπως ηλιέλαια. Να σημειωθεί ότι η κατανάλωση έχει κάνει «βουτιά» σε ποσοστό που φτάνει και το 40%.

Πώς διαμορφώνονται οι τιμές στο ελαιόλαδο

Αυτή την περίοδο, όπου μαζεύονται τα πρώτα ελαιόλαδα, η τιμή παραγωγού έχει υποχωρήσει από τα 5,9 ευρώ/κιλό έως 6,1 ευρώ/κιλό.

«Ακόμα όμως δεν υπάρχουν μεγάλες ποσότητες, καθώς η συγκομιδή έχει ξεκινήσει εδώ και 10 ημέρες περίπου. Από κει και πέρα όσο θα προχωρά η χρονιά θα βλέπουμε μια πίεση στις τιμές γιατί από την μία ο παραγωγός θα προσπαθεί να πουλήσει εκτιμώντας ότι θα δει μείωση και οι αγοραστές θα προμηθεύονται για να καλύψουν ανάγκες 10 – 15 ημερών, εκτιμώντας επίσης ότι αργότερα θα αγοράσουν με μειωμένη τιμή. Άρα με αυτή την συνταγή εκ των πραγμάτων η κατάσταση θα οδηγηθεί σε μείωση της τιμής. Το πού θα φτάσει όμως κανείς δεν μπορεί να το ξέρει σήμερα», εξηγεί στον ΟΤ ο Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου.

Πάντως, σύμφωνα με τον ίδιο, το πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει φέτος η παγκόσμια ελαιοκομία είναι το πού θα πουλήσει το προϊόν. «Η μείωση της κατανάλωσης είναι πολύ μεγάλη και είναι βέβαιο ότι υπάρχει πλεόνασμα προϊόντος τη φετινή χρονιά, με υπαρκτό τον κίνδυνο το 2025 να είμαστε με πολύ υψηλά αποθέματα και να μείνουν τα λάδια απούλητα», σημειώνει ο πρόεδρος της Εθνικής ΔΟΕ.

«Η φετινή παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να κινηθεί στους 200.000 με 250.000 τόνους, αυξημένη συγκριτικά με τα περσινά χαμηλά των 120.000 – 130.000 τόνους»

Με υπερπροσφορά το ελαιόλαδο

Η φετινή παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να κινηθεί στους 200.000 με 250.000 τόνους, αυξημένη συγκριτικά με τα περσινά χαμηλά των 120.000 – 130.000 τόνους. Την ίδια στιγμή, η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα η Ισπανία, φαίνεται να ανακάμπτει με την παραγωγή να αναμένεται αυξημένη κατά 50% με 60%, ενώ αντίστοιχα καλές παραγωγές αναμένει όλη η λεκάνη της Μεσογείου.

«Το ισοζύγιο προσφοράς – ζήτησης θα είναι προφανώς πλεονασματικό από την άποψη της προσφοράς, με την κατανάλωση να είναι μειωμένη κατά 40%. Άρα θα υπάρχει μια υπερεπάρκεια προϊόντος και μια σοβαρή πίεση στις τιμές, η οποία θα αποτυπωθεί σταδιακά τόσο στην τιμή παραγωγού (ήδη αποτυπώνεται) όσο και μεσοπρόθεσμα στο ράφι», εκτιμά ο κ. Γιαννούλης.

Στη δίνη της ξηρασίας το ελαιόλαδο

Τα μηνύματα που έρχονται από τις μεγάλες παραγωγικές περιοχές της χώρας κάνουν λόγο για σημαντικές ζημιές στην καλλιέργεια, καθώς η παρατεταμένη ανομβρία σε συνδυασμό με τους διαρκείς και ασυνήθιστους καύσωνες έχουν προκαλέσει αφυδάτωση των καρπών, μικροκαρπία και ακαρπία στις ελιές.

Τα αποτελέσματα της ανομβρίας στα δέντρα θα φανούν, σύμφωνα με τους παραγωγούς και τους γεωπόνους, την επόμενη ελαιουργική σεζόν 2025/26. Και αυτό, γιατί η καταπόνηση των βλαστών από την τρέχουσα ανομβρία θα επηρεάσει την εξέλιξη της ανθοφορίας και οι βλαστοί που υπέστησαν έντονο στρες ή ξήρανση φέτος, θα παρουσιάσουν μειωμένη παραγωγή την επόμενη χρονιά.

Φέτος όμως, η συγκομιδή αφυδατωμένων καρπών προσδίδει αρνητικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (όπως η φρουτώδη γεύση) στο ελαιόλαδο. Από πλευράς όμως, φυσικομηχικών χαρακτηριστικών (π.χ. οξύτητητας) όπως μας εξηγεί ο κ. Γιαννούλης τα φετινά λάδια είναι πολύ καλά και ποιοτικά.

«Πολλές φορές εστιάζουμε στην τιμή του ελαιολάδου στο ράφι και στον καταναλωτή όμως, από την άλλη πλευρά υπάρχει ο παραγωγός»

Και η μάχη των παραγωγών

Μάχη να κρατήσουν τις καλλιέργειές τους και να εξασφαλίσουν ένα καλό εισόδημα δίνουν και φέτος οι παραγωγοί ελαιολάδου, οι οποίοι έχουν έρθει αντιμέτωποι με τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η ανομβρία.

«Πολλές φορές εστιάζουμε στην τιμή του ελαιολάδου στο ράφι και στον καταναλωτή όμως, από την άλλη πλευρά υπάρχει ο παραγωγός. Μόλις πριν από 3-4 χρόνια η τιμή ελαιολάδου ήταν στα 2 με 2.5 ευρώ/κιλό. Αυτή ήταν μια τιμή που πολύ απλά δεν κάλυπτε ούτε τα καλλιεργητικά έξοδα. Έτσι, την ίδια στιγμή που ο καταναλωτής μπορούσε να αγοράσει ελαιόλαδο με χαμηλή τιμή, είδαμε πολλούς παραγωγούς να εγκαταλείπουν την καλλιέργεια, να αφήνουν τα δέντρα αφρόντιστα. Οπότε θα πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία ώστε και οι δύο πλευρές να είναι συγκρατημένα χαμογελαστές».

Πηγή ΟΤ