Δασμοί: Πυκνώνουν τα σύννεφα στην Ευρώπη – Τι θα συμβεί στην Ελλάδα

Προσεχώς… πολιτικές προστατευτισμού. Η επόμενη κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών που θα σχηματίσει ο Ντόναλντ Τραμπ έρχεται με φόρα και στην ατζέντα της είναι εξαιρετικά πιθανό να περιλαμβάνονται… δασμοί. Η Ευρώπη θα πρέπει να είναι καλύτερα προετοιμασμένη αν δεν θέλει να επαναληφθεί το 2018.

Ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ που θα αναλάβει καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου έχει υποσχεθεί μεγάλη αύξηση των εμπορικών φραγμών, ανάμεσά τους και την επιβολή ενιαίου δασμού 10% σε όλες τις εισαγωγές από ξένες χώρες και δασμούς 60% στις εισαγωγές από την Κίνα με στόχο την μείωση του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ.

Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί μεγάλη αύξηση των εμπορικών φραγμών. Η αντίστροφη μέτρηση για την υλοποίηση των υποσχέσεων του έχει ξεκινήσει.

Οι εμπορικές εντάσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη είχαν αρχίσει να αυξάνονται κατά την διάρκεια της πρώτης προεδρίας Τραμπ και η Ευρώπη δυσκολευόταν να καταλήξει σε κοινή απάντηση.

Έρχεται…

Έχοντας τα παραπάνω δεδομένα αξίζει να δούμε ποιες ευρωπαϊκές χώρες βασίζονται περισσότερο στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. Το Euronews Business εξέτασε προσεκτικά το μερίδιο τα δεδομένα που οδηγούν σε μερικά κρίσιμα συμπεράσματα.

Το «σενάριο» μοιάζει να έχει γραφτεί… «Δεν παίρνουν τα αυτοκίνητά μας [οι χώρες της ΕΕ]. Δεν παίρνουν τα αγροτικά μας προϊόντα. Πουλάνε εκατομμύρια και εκατομμύρια αυτοκίνητα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Όχι, όχι, όχι, θα πρέπει να πληρώσουν μεγάλο τίμημα», δήλωνε λίγο πριν από τις εκλογές ο Ντόναλντ Τραμπ.

Μετά τον θρίαμβο του ρεπουμπλικάνου επιχειρηματία η ΕΕ εξετάζει τώρα τις επιλογές της για την αντιμετώπιση μιας πιθανής επιβολής δασμών 10% σε όλα τα προϊόντα που παράγει και που εξάγονται στις ΗΠΑ.

Ποιες όμως χώρες της ΕΕ θα επηρεάζονταν περισσότερο από πιθανούς δασμούς 10%; Ποια ευρωπαϊκά κράτη έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο εξαγωγών στις ΗΠΑ; Ποιο είναι το ποσοστό των εξαγωγών κάθε χώρας;

Η ανάλυση του Euronews Business, με βάση τα στοιχεία της Eurostat, δείχνει πως το 2023, η Γερμανία προηγείται με μεγάλη διαφορά, εξάγοντας αγαθά αξίας 157,7 δισ. ευρώ προς τις ΗΠΑ.

Ακολουθούν η Ιταλία και η Ιρλανδία, με εξαγωγές αξίας 67,3 δισ. ευρώ και 51,6 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Μαζί, οι τρεις αυτές χώρες αντιπροσωπεύουν το 55% των εξαγωγών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ.

Η Γαλλία εξήγαγε 43,9 δισ. ευρώ, οι Κάτω Χώρες 40,5 δισ. ευρώ, το Βέλγιο 31,3 δισ. ευρώ και η Ισπανία 18,9 δισ. ευρώ.

Επικέντρωση στις μετοχές έναντι του όγκου

Η ανάλυση του μεριδίου των ΗΠΑ στις εξαγωγές εκτός ΕΕ και του μεριδίου των ΗΠΑ στις συνολικές εξαγωγές αγαθών για κάθε χώρα της ΕΕ αναδεικνύει τους δυνητικούς κινδύνους για κάθε χώρα, ακόμη και για εκείνες με μικρότερο συνολικό όγκο εξαγωγών.

Το 2023, η Ιρλανδία είχε το υψηλότερο μερίδιο εξαγωγών προς τις ΗΠΑ μεταξύ των χωρών της ΕΕ, με το 45,8% των εξαγωγών της (εκτός ΕΕ) να κατευθύνεται προς τις ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν οι μισές από τις εξαγωγές της Ιρλανδίας -εκτός ΕΕ- προορίζονταν για τις ΗΠΑ.

Επιπλέον, επτά άλλες χώρες της ΕΕ είχαν ποσοστά 20% και άνω, που κυμαίνονταν από 20% έως 26%. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται η Φινλανδία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Γερμανία, η Σλοβακία και η Σουηδία.

Μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ, η Ισπανία είχε το χαμηλότερο μερίδιο εξαγωγών προς τις ΗΠΑ στις εξαγωγές της εκτός ΕΕ με 13%, ακολουθούμενη από τη Γαλλία με 16%.

Το ποσοστό αυτό ήταν μικρότερο από 10% σε επτά χώρες της ΕΕ. Πρόκειται για τη Σλοβενία, την Κύπρο, τη Βουλγαρία, τη Λετονία, την Κροατία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα.

Μερίδιο των ΗΠΑ στις συνολικές εξαγωγές αγαθών

Η Ιρλανδία είναι μακράν η χώρα της ΕΕ που εξαρτάται περισσότερο από τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. Το 2023, περισσότερο από το ένα τέταρτο (26,6%) του συνόλου των ιρλανδικών εξαγωγών αγαθών κατευθύνεται στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τη Eurostat.

Ακολουθούν η Φινλανδία, η Ιταλία και η Γερμανία, με 11,1%, 10,7% και 9,9% των συνολικών εξαγωγών αγαθών τους να κατευθύνονται στις ΗΠΑ, αντίστοιχα.

Μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών της ΕΕ, οι εξαγωγές της Γαλλίας προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούσαν στο 7,3%, ενώ της Ισπανίας στο 4,8%.

Οι σκανδιναβικές χώρες έχουν σημαντικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ κατέχουν επίσης σημαντικό μερίδιο στις εξαγωγές των σκανδιναβικών χωρών. Εκτός από τη Φινλανδία (11,1%), η οποία κατέλαβε τη δεύτερη θέση, η Σουηδία (8,9%) και η Δανία (8,3%) κατέλαβαν την πέμπτη και την έκτη θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το μερίδιο των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ.

Το ποσοστό αυτό ήταν επίσης πάνω από 5% σε άλλες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Αυστρίας (7,1%), της Πορτογαλίας (6,8%) και του Βελγίου (6,3%).

Συνολικά, το μερίδιο των ΗΠΑ στις εξαγωγές ξεπέρασε το 5% σε 10 χώρες της ΕΕ,

Έτσι, ένας ενδεχόμενος δασμός 10% σε όλα τα προϊόντα της ΕΕ που εξάγονται στις ΗΠΑ θα είχε σημαντικό αντίκτυπο όχι μόνο στην Ιρλανδία, τη Γερμανία και την Ιταλία, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες.

«Καμπανάκι» πληθωρισμού

«Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι οι υψηλοί εισαγωγικοί δασμοί για τους οποίους γίνεται λόγος μπορεί να έχουν επιβλαβείς συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία», δήλωσε ο Φινλανδός κεντρικός τραπεζίτης Όλι Ρεν. «Ενας νέος εμπορικός πόλεμος είναι το τελευταίο που χρειαζόμαστε σε μία συγκυρία γεωπολιτικής αντιπαλότητας – κυρίως μεταξύ συμμάχων».

Ο κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας, Ρόμπερτ Χόλτσμαν, προειδοποίησε ότι εάν ο Ντόναλντ Τραμπ εφαρμόσει τις πολιτικές που έχει εξαγγείλει, τα αμερικανικά επιτόκια και ο πληθωρισμός θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, πράγμα που θα σημαίνει πίεση των τιμών προς τα επάνω αλλού.