Κακά μαντάτα για την πορεία της κλιματικής αλλαγής: με τις συνομιλίες της COP29 στο Αζερμπαϊτζάν να έχουν κολλήσει στο θέμα της χρηματοδότησης, κορυφαίοι ειδικοί και αξιωματούχοι προειδοποιούν με επιστολή τους ότι η διαδικασία των διαπραγματεύσεων δεν είναι πια αποτελεσματική και χρειάζεται μεταρρύθμιση.

Σχεδόν 200 χώρες συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις της COP29 στο Μπακού, με κύριο ζήτημα τη χρηματοδότηση που απαιτείται προκειμένου να προσαρμοστεί ο αναπτυσσόμενος κόσμος στην κλιματική αλλαγή και να αποζημιώνονται οι χώρες που υφίστανται κλιματικές καταστροφές.

Με τη σύνοδο να λήγει επίσημα στις 22 Νοεμβρίου, η πρόοδος  είναι μέχρι στιγμής μικρή.

Ο Έντι Ράμα έκανε λόγο για ηγέτες που κάθονται σε καναπέδες, με τις ομιλίες της συνόδου να παίζουν σε οθόνες με κλειστό τον ήχο.

Την πρώτη μέρα των συνομιλιών, οι διαπραγματευτές χρειάστηκαν ώρες για να συμφωνήσουν στην ατζέντα, και το κλίμα βάρυνε από την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει απειλήσει να αποσύρει τις ΗΠΑ από την κλιματική Συμφωνία του Παρισιού.

Η COP29 διεξάγεται στο Ολυμπιακό Στάδιο της αζέρικης πρωτεύουσας (Reuters)

Η αντιπροσωπεία της Αργεντινής αποχώρησε και η οικοδέσποινα χώρα του Αζερμπαϊτζάν δέχτηκε επικρίσεις ότι κλείνει το μάτι στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων και σπρώχνει συμφωνίες πετρελαίου και αερίου κάτω από το τραπέζι.

«Είναι πια σαφές ότι oι COP δεν είναι πλέον κατάλληλες για τον σκοπό τους. Η σημερινή δομή τους απλά δεν μπορεί να οδηγήσει σε εκθετικές αυξήσεις ταχύτητας και κλίμακας, οι οποίες έχουν ζωτική σημασία για να διασφαλίσουμε ένα ασφαλές κλίμα για την ανθρωπότητα» λέει η επιστολή που υποβλήθηκε στον OHE.

«Αυτό μας οδήγησε στην έκκληση για μεταρρύθμιση των COP εκ θεμελίων. Απαιτείται μια μετάβαση από τις διαπραγματεύσεις στην εφαρμογή των μέτρων, η οποία θα επιτρέψει στις COP να υλοποιήσουν τις συμφωνημένες δεσμεύσεις και να διασφαλίσουν την επείγουσα ενεργειακή μετάβαση και τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων».

Ο όρος COP σημαίνει «Σύνοδος των Συμμετεχόντων», όπου συμμετέχοντες είναι οι χώρες που έχουν επικυρώσει τη Συνθήκη-Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC). Η φετινή σύνοδος είναι η 29η από την υπογραφή της συνθήκης το 1995.

Την επιστολή υπογράφουν περισσότεροι από 20 επιστήμονες και αξιωματούχοι, ανάμεσά τους ο πρώην γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν και η πρώην επικεφαλής της UNFCCC Κριστιάνα Φιγκέρες. Η διαδικασία των COP έχει πετύχει πολλά αλλά πρέπει τώρα να αλλάξει, γράφουν.

Ακραία καιρικά φαινόμενα όπως οι πρόσφατες πλημμύρες στην Ισπανία είναι σήμερα πιο συχνά λόγω της κλιματικής αλλαγής (Reuters)

Μετά τη δημοσιοποίηση της επιστολής, η Φιγκέρες υποστήριξε με ανάρτησή της στο LinkedIn ότι κάποια σημεία του κειμένου παρερμηνεύτηκαν.

«Η διαδικασία των COP είναι ένα ουσιώδες και αναντικατάστατο όχημα για τη στήριξη της πολύπλευρης, πολυκλαδικής και συστημικής αλλαγής που χρειαζόμαστε επειγόντως. Τώρα περισσότερο από ποτέ» έγραψε.

Κριτική στη διαδικασία στο Μπακού έχουν ασκήσει πάντως και άλλοι. Αυτή την εβδομάδα, η πρωθυπουργός των Μπαρμπέιντος, Μία Μότλεϊ, ζήτησε ταχεία μεταρρύθμιση, ενώ ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα έκανε λόγο για ηγέτες που κάθονται σε καναπέδες, με τις ομιλίες της συνόδου να παίζουν σε οθόνες με κλειστό τον ήχο.

Σε ερώτηση σχετικά με την επιστολή, ο διαπραγματευτής της προεδρίας της COP29 Γιάλτσιν Ραφίγιεβ απάντησε: «Η διαδικασία έχει ήδη αποδώσει… μέχρι στιγμής μειώνοντας τις προβολές για την άνοδο της θερμοκρασίας και προσφέροντας χρηματοδότηση σε όσους τη χρειάζονται –και είναι καλύτερη από οποιαδήποτε εναλλακτική λύση.

Αναγνώρισε πάντως ότι η διαδικασία βρίσκεται υπό πίεση και ότι η COP29 θα είναι ένα «τεστ για την παγκόσμια κλιματική αρχιτεκτονική.