Ο Τραμπ θα θελήσει να υιοθετήσει την τακτική του «διαίρει και βασίλευε», οπότε η ΕΕ θα πρέπει να έχει κοινή φωνή, δηλώνει στη συνέντευξή της στα «ΝΕΑ» η Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια, κοσμήτωρ της Σχολής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Sciences Po στο Παρίσι.

«Το πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ ούτε λύση θα ήταν η Χάρις – Να συνειδητοποιήσουμε ότι θα πρέπει να πάρουμε το μέλλον μας στα χέρια μας»

Η πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας, την οποία συναντήσαμε στο περιθώριο του συνεδρίου «Η κατάσταση της Ευρώπης» του think tank «Friends of Europe» στις Βρυξέλλες, προτρέπει την Ευρώπη να σταθεροποιήσει τις σχέσεις της με άλλες χώρες ανά τον κόσμο, περιλαμβανομένης της Τουρκίας.

Τι σημαίνει για την Ευρώπη η επανεκλογή Τραμπ;

Το πρόβλημα δεν είναι ο Τραμπ και η λύση δεν θα ήταν η Κάμαλα Χάρις. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι θα πρέπει να πάρουμε το μέλλον μας στα χέρια μας. Δεν μπορούμε να αφήνουμε το μέλλον μας σε μια χούφτα ψηφοφόρων στις μεσοδυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ ή στα χέρια του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε την ικανότητα να ορίσουμε το μέλλον μας, αλλιώς είναι σαν να παραιτούμαστε από τις ευθύνες μας.

Από πού πρέπει να ξεκινήσουμε; Μήπως πρέπει να περιμένουμε να δούμε ποιες θα είναι οι πολιτικές του Τραμπ;

Επρεπε να είχαμε ξεκινήσει από χθες. Πρέπει να κινηθούμε προς διάφορες κατευθύνσεις. Να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητά μας. Μια ισχυρότερη οικονομία μπορεί να αντισταθεί καλύτερα στον άνεμο προστατευτισμού του Τραμπ.

Να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην άμυνα, καθώς η προστασία μας από το ΝΑΤΟ γίνεται ευάλωτη, να το κάνουμε σε ευρωπαϊκή κλίμακα, συγκεντρώνοντας κοινούς πόρους και πιθανώς κοινό χρέος, για κοινές επενδύσεις. Να αναλάβουμε περισσότερη ευθύνη για τον ευρωπαϊκό πυλώνα του ΝΑΤΟ. Θα πρέπει επιπλέον να προστατεύουμε τη δημοκρατία, η οποία απειλείται, διότι η Ευρώπη κοιτά στον καθρέφτη την αμερικανική δημοκρατία, η οποία ασθενεί.

Οι αυταρχικές φωνές της Ευρώπης θα ενισχυθούν λόγω Τραμπ;

Τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη θα αισθάνονται δικαιωμένα λόγω της νίκης Τραμπ και θα εφαρμόζουν τη στρατηγική του, δαιμονοποιώντας θεσμούς, αποδυναμώνοντας το κράτος δικαίου, χρησιμοποιώντας παραπληροφόρηση σε μεγάλη κλίμακα. Οι φωνές αυτές υπάρχουν στην Ευρώπη και θα πρέπει και η άλλη πλευρά, οι δημοκρατικές δυνάμεις, να προετοιμαστεί για τη μάχη.

Πώς θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη τον Τραμπ χωρίς «ηγεσία»;

Εχουμε κρίση στη γαλλογερμανική σχέση, κρίση στη Γερμανία και τη Γαλλία, που είναι οι «ατμομηχανές» της Ευρώπης, αλλά υπάρχουν και άλλες «ατμομηχανές» που μπορούμε να θέσουμε σε λειτουργία. Η Πολωνία είναι μια σημαντική χώρα. Στην Ουκρανία η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει τις πρώτες δοκιμασίες και η φωνή της Βαρσοβίας θα είναι σημαντική. Επίσης η Ιταλία, η Ισπανία, παρότι έχουν πολύ διαφορετικά κόμματα στην εξουσία, και υπάρχουν πολλά μικρά κράτη που πηγαίνουν καλά και έχουν την ικανότητα μέσω συλλογικής ενέργειας να ωθήσουν την Ευρώπη προς τα μπρος.

Ανησυχείτε για τις επιπτώσεις στην ΕΕ της κυβερνητικής κρίσης στη Γερμανία;

Η Γερμανία είχε τους τελευταίους μήνες έναν μη λειτουργικό συνασπισμό. Είναι πρόοδος ότι ο γερμανός καγκελάριος έβαλε τέλος στον συνασπισμό. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για αναδιαμόρφωση του πολιτικού χώρου, που αποτελεί προϋπόθεση για να αντιμετωπίσει η Γερμανία τα εσωτερικά της ζητήματα, τα οποία συνδέονται άρρηκτα με τα ευρωπαϊκά.

Ποιος θα είναι ο συνομιλητής του Τραμπ;

Γνωρίζουμε από την πρώτη του θητεία ότι θα ακολουθήσει την τακτική του «διαίρει και βασίλευε». Θα θελήσει να «αγοράσει» μεμονωμένα  κράτη-μέλη και η ενότητα της ΕΕ είναι σημαντική. Δεν έχει σημασία ποιος θα μιλά, σημασία έχει να έχουμε κοινή θέση. Αυτό είναι το σημαντικό. Χωρίς ενότητα θα γίνουμε ασήμαντοι.

Πώς θα συνεργαστούμε με τις ΗΠΑ αν επιβάλουν δασμούς στην ΕΕ;

Πρέπει να βρούμε χώρο για συνεργασία με τις ΗΠΑ. Αν κάνουν μονομερείς κινήσεις, θα πρέπει να έχουμε τη δική μας αποτρεπτική ικανότητα. Αν δεν αρκεί, θα πρέπει να χτυπήσουμε με τα δικά μας εργαλεία, ακόμα και με δασμούς. Πρώτα πρόληψη, μετά αποτροπή, μετά κυρώσεις, ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσουμε σχέσεις με άλλες χώρες ανά τον κόσμο.

Εχουμε κοινή φωνή στην Ουκρανία, αλλά διαφορετική στη Μέση Ανατολή. Πώς θα κινηθούμε στην εξωτερική μας πολιτική ενόψει της δεύτερης θητείας Τραμπ;

Η ενότητά μας στην Ουκρανία έχει φέρει αποτελέσματα. Η Ουκρανία αντιστέκεται στη Ρωσία. Το κάνουμε διότι κατανοούμε ότι το επόμενο μέτωπο για τον Πούτιν θα είναι η ΕΕ. Προστατεύοντας την Ουκρανία, προστατεύουμε την ΕΕ. Στη Μέση Ανατολή δεν υπάρχει ενότητα διότι μέρη της ΕΕ είναι αγκιστρωμένα στο παρελθόν. Στη Μέση Ανατολή η ΕΕ είναι ανθρωπιστικός παίκτης, όχι πολιτικός.

Θα πρέπει να εμπλακεί η ΕΕ αν ο Τραμπ θελήσει να «τελειώσει» τον πόλεμο στην Ουκρανία;

Η ΕΕ δεν θα πρέπει να περιμένει. Με ενωμένη φωνή θα πρέπει να συζητήσει με τον Τραμπ πώς θα τερματιστεί ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η απάντηση για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία περιλαμβάνει την Ουκρανία.

Με τον Τραμπ πρόεδρο ποια θα πρέπει να είναι η στάση της ΕΕ έναντι ηγετών, όπως της Τουρκίας;

Η ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσει ότι έχει μια λειτουργική σχέση με την Τουρκία, η οποία δεν είναι μέσω των ΗΠΑ. Αυτό ισχύει και για άλλες περιοχές του κόσμου. Σε μια εποχή που ο σύμμαχός μας στην ασφάλεια γίνεται απρόβλεπτος, θα πρέπει να επενδύσουμε στο να σταθεροποιήσουμε τις σχέσεις μας με άλλες χώρες ανά τον κόσμο. Η Τουρκία είναι ένα καλό παράδειγμα. Γνωρίζουμε ότι η Τουρκία έχει παίξει έναν ρόλο εντός του ΝΑΤΟ αλλά με αυτονομία, εντός του G20 αλλά με αυτονομία, εντός της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ, αλλά και εκτός, γνωρίζουμε την αμφιθυμία, η οποία έχει σχέση με την άποψη της Τουρκίας για τον ρόλο της στον κόσμο, αλλά και με την ικανότητά μας να εμπλέξουμε την Τουρκία σε μια συζήτηση. Θα πρέπει να έχουμε μια σοβαρή συζήτηση με την Τουρκία με όρους της ΕΕ και της Τουρκίας και όχι επηρεαζόμενη από άλλους.

Όσον αφορά την Κίνα;

Εχουμε ζητήματα με την Κίνα ανεξάρτητα από το ποιος είναι πρόεδρος στις ΗΠΑ. Πρέπει να έχουμε τη δική μας στρατηγική ανεξάρτητα από τις ΗΠΑ. Κατανοούμε ότι πρέπει να είναι εταίρος μας σε ορισμένα ζητήματα, ανταγωνιστής μας σε άλλα, όπως στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, στην πράσινη τεχνολογία, και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο ανταγωνισμός είναι θεμιτός, και υπάρχουν τομείς όπου είμαστε αντίπαλοι και πρέπει να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητά μας.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»

Headlines