Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προ το παρόν «μαδάνε τη μαργαρίτα» για να δουν αν ο Τραμπ θα πραγματοποιήσει τις απειλές του για επιβολή αυξημένων δασμών στις εισαγωγές προϊόντων από την ΕΕ στις ΗΠΑ. Καλό θα ήταν να προετοιμαστούν έγκαιρα, καθώς ο Τραμπ δεν μπλοφάρει, αλλά είναι έτοιμος να «πατήσει το κουμπί», προειδοποιούν οικονομολόγοι από το στενό περιβάλλον του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ.

Πρόκειται για πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους που υπηρέτησαν στον Λευκό Οίκο στην προηγούμενη θητεία του Τραμπ, το 2017-2021, ως σύμβουλοι για τη διεθνή οικονομική πολιτική των ΗΠΑ. Τότε ο Τραμπ είχε εξαπολύσει έναν «εμπορικό πόλεμο», αρχικά κατά της Κίνας, στον οποίο σύντομα συμπεριέλαβε και την ΕΕ, με  επιπλέον δασμούς σε μια λίστα που περιλάμβανε πάνω από 180 προϊόντα.

«Μη νομίζετε ότι πρόκειται περί μπλόφας», λέει με νόημα  οικονομολόγος, από το προηγούμενο επιτελείο του Τραμπ, σε ρεπορτάζ του Politico.  Επιμένει δε ότι ο εκλεγμένος επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, είναι αποφασισμένος να παρακάμψει την γραφειοκρατία των Βρυξελλών, και να διαπραγματευθεί με κάθε χώρα ξεχωριστά τις εμπορικές συμφωνίες.

Πρόσω ολοταχώς για δασμούς

«Ο πρόεδρος Τραμπ μίλησε επανειλημμένα στην προεκλογική εκστρατεία του για την ιδέα επιβολής ενός ενιαίου βασικού δασμού σε όλους τους εταίρους μας», δήλωσε η Κέλι Αν Σόου, οικονομική σύμβουλος του Λευκού Οίκου στην πρώτη θητεία Τραμπ.

Τώρα, με τον «αέρα» που του δίνει η αποφασιστική του νίκη στις προεδρικές εκλογές, είναι έτοιμος να κάνει πράξη τις προεκλογικές του δεσμεύσεις.

Θεωρεί ότι οι δασμοί που επιβάλλουν προς το παρόν οι ΗΠΑ είναι χαμηλότεροι από αυτούς που επιβάλλει η ΕΕ στις εισαγωγές, και θέλει να «γεφυρώσει» το χάσμα. Πιθανότατα θέλει να πείσει χώρες της ΕΕ να μειώσουν τους δασμούς για τις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων.

Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι ο Τραμπ θα κινηθεί με ταχύτητα, σχεδιάζοντας την επιβολή δασμών από τις πρώτες εβδομάδες της θητείας του.

Η πραγματική κατάσταση

Με μια πρώτη ματιά, πάντως, δεν υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ των δασμολογικών συντελεστών των ΗΠΑ και της ΕΕ.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου,  ο μέσος δασμός στις ΗΠΑ  ήταν 3,3% το 2023, ακόμη και μετά τους δασμούς που επέβαλε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία σε κινεζικά προϊόντα αξίας άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σε προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Συγκριτικά, ο μέσος δασμός της ΕΕ το ίδιο έτος ήταν 5,0%.Υπάρχει όμως ένας δασμός που έχει εκνευρίσει πραγματικά τον Τραμπ: το 10% της ΕΕ στα επιβατικά αυτοκίνητα από τις ΗΠΑ, όταν ο αντίστοιχος συντελεστής των ΗΠΑ είναι μόλις 2,5%.

Επίσης, ο μέσος γεωργικός δασμός της ΕΕ είναι 11,3%, σε σύγκριση με το 4,8% στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι αμερικανικοί αγροτικοί και επιχειρηματικοί όμιλοι διαμαρτύρονται εδώ και καιρό για μια σειρά φραγμών μη δασμολογικού χαρακτήρα που εμποδίζουν τις πωλήσεις τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θηλιά το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ

Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την ΕΕ έχει αυξηθεί κατακόρυφα την τελευταία τετραετία και πιθανώς θα σημειώσει νέο ρεκόρ το 2024, φτάνοντας τα 230 δισεκατομμύρια δολάρια.

Για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, ο Τραμπ απειλεί να επιβάλει διασυνοριακούς δασμούς ύψους 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, με περίπου 575 δισεκατομμύρια να προέρχονται από τη δασμολόγηση προϊόντων της ΕΕ. Αυτό βέβαια θα παραβίαζε τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι Ηνωμένες Πολιτείες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, όμως το πιθανότερο είναι ότι ο Τραμπ θα το δικαιολογήσει για λόγους εθνικής ασφάλειας.

«Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν πρέπει να υποθέτουν ότι οι απειλές του Τραμπ για την επιβολή δασμών είναι απλώς μια μπλόφα ή ότι δεν πρόκειται να συμβεί», δηλώνει στο Politico ο Έβερετ Άισενστατ, ο οποίος ήταν επίσης μέλος του οικονομικού επιτελείου του Τράμπ κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του. «Ο πρόεδρος ήταν αρκετά συνεπής κάνοντας αυτό που λέει και η ομάδα που χτίζει είναι φτιαγμένη για αυτό», συνεχίζει ο Άισενστατ.

Επίσης, δεν θα πρέπει να αναμένουν από το Κογκρέσο να χαλιναγωγήσει τον Τραμπ, παρά τη  δυσφορία πολλών Ρεπουμπλικάνων με τους δασμούς, εξαιτίας του μεγέθους της νίκης του στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές. Όπως εξηγεί ο Άισενστατ, «το γεγονός ότι ο Τραμπ κέρδισε τη λαϊκή ψήφο ενώ έκανε προεκλογική εκστρατεία μιλώντας για τους δασμούς σημαίνει ότι θα υπάρξει και στο Κογκρέσο σεβασμός στους στόχους της πολιτικής του».

Headlines