Βρήκε ο Τραμπ το επιχειρηματικό alter ego του στον υποψήφιο καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτζ;

Περίμενε σχεδόν 20 χρόνια την ευκαιρία για να ηγηθεί της Γερμανίας και τώρα φαίνεται πως βρίσκεται περισσότερο κοντά παρά ποτέ. Ο πιθανός επόμενος καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, όχι μόνο είναι φαβορί για τις πρόωρες εκλογές, αλλά ίσως μιλάει καλά και τη «γλώσσα» του Ντόναλντ Τραμπ. Θα μιλάει ο νέος Τραμπ, όμως την ίδια γλώσσα με έναν τέτοιο καγκελάριο;

Ο 69χρονος ηγέτης της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU) βρίσκεται σε καλό δρόμο για την καγκελαρία ενόψει των πρόωρων εκλογών του Φεβρουαρίου 2025, καθώς κατέρρευσε ο συνασπισμός καγκελαρίου Όλαφ Σολτς.

Εάν νικήσει στις εκλογές θα επιφορτιστεί με το τρομακτικό έργο της ανοικοδόμησης μιας γερμανικής οικονομίας που παραμένει στάσιμη από το 2019. Την ίδια στιγμή όμως, θα τον καθιστούσε και τον σημαντικότερο Ευρωπαίο συνομιλητή του νεο-εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με τον οποίο μάλιστα φαίνεται ότι μπορεί να τα πάει καλά, σύμφωνα με τη Wall Street Journal.

«Όταν ένας πρόεδρος και ένας καγκελάριος ξεκινούν τη θητεία τους σχεδόν την ίδια στιγμή, είναι μια καινούργια αρχή και μια καλή ευκαιρία να βελτιωθεί η σχέση», δήλωσε ο Γενς Σπαν, βουλευτής του CDU, πρώην υπουργός και μέλος της ηγετικής ομάδας του Μερτς.

«Έχω μακρά επιχειρηματική εμπειρία με τις ΗΠΑ και νομίζω ότι μπορώ να καταλάβω πώς λειτουργούν οι Αμερικανοί»

Ρωμαιοκαθολικός από τη βιομηχανική ζώνη Rust της Γερμανίας, ο Μερτς έγινε Γερμανός βουλευτής πριν από τρεις δεκαετίες. Έφυγε από την πολιτική το 2009 για μια επαγγελματική σταδιοδρομία που τον έκανε πολυεκατομμυριούχο και ιδιοκτήτη ενός αεροπλάνου Diamond DA42, το οποίο έμαθε να πετάει, καθότι το χόμπι του είναι τα αεροπλάνα.

O Μερτζ είναι δικηγόρος, έχοντας δουλέψει στο μεγάλο δικηγορικό γραφείο Mayer Brown και αργότερα πρόεδρος της BlackRock Γερμανίας. Υπηρέτησε σε διοικητικά συμβούλια μερικών από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Γερμανίας: Commerzbank, χημικός κολοσσός BASF, Deutsche Börse και άλλες.

Ενώ λοιπόν, οι προηγούμενοι καγκελάριοι ήταν πολιτικοί καριέρας ή είχαν μέτριο υπόβαθρο, η Wall Street Journal, υποστηρίζει ότι η πλούσια εμπειρία του στον ιδιωτικό τομέα θα τον καταστήσει έναν ασυνήθιστο καγκελάριο.

Η πρώτη γνωριμία με Τραμπ

Πρώην πρόεδρος της Atlantik-Brücke, μιας οργάνωσης που προωθεί τις αμερικανο-γερμανικές σχέσεις, ο Μερτς γνώρισε τον Τραμπ πριν από πολλά χρόνια, όταν ήταν ακόμη κατασκευαστής ακινήτων, σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του.

Αν και δεν μίλησε ποτέ δημόσια για την τότε εντύπωσή του για τον Τραμπ σε ραδιοφωνική συνέντευξη λίγες μέρες πριν από τις εκλογές στις ΗΠΑ το 2016, ο Μερτς χαρακτήρισε την απόδοση του ντιμπέιτ του Τραμπ εναντίον της Χίλαρι Κλίντον «εντελώς εκτός ελέγχου». Στις 6 Ιανουαρίου 2021, έγραψε στο Twitter: «Ο Τραμπ, φαίνεται, δεν είναι δημοκράτης».

Βέβαια, όπως αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα, ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι έχουν πει χειρότερα πράγματα γι΄ αυτόν στο παρελθόν και τώρα είναι κοντά του.

Πάντως ο Μερτς έκτοτε είναι πολύ πιο προσεκτικός και σε πρόσφατη συνέντευξή του είπε ότι θα έχει ως στόχο να συνάψει αμοιβαία επωφελείς εμπορικές και αμυντικές συμφωνίες με τον επερχόμενο πρόεδρο.

«Έχω μακρά επιχειρηματική εμπειρία με τις ΗΠΑ και νομίζω ότι μπορώ να καταλάβω πώς λειτουργούν οι Αμερικανοί», είπε στο περιοδικό Stern. «Παρατηρώ τον Τραμπ. Μιλάω με πολλούς ανθρώπους που τον γνωρίζουν πολύ καλά».

Η Γερμανία έχει πολλά να χάσει από το σχέδιο Τραμπ να επιβάλει δασμούς 10% έως 20% στις περισσότερες εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Η αντιπαλευόμενη οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές.

Ο Μερτς θα προσεγγίσει την αμερικανική κυβέρνηση αμέσως μετά την εκλογή του με προσφορές για συμφωνίες για δασμούς και άμυνα, είπε ο Σπαν, ο οποίος παρευρέθηκε στο συνέδριο των Ρεπουμπλικανών αυτό το καλοκαίρι.

Η ομάδα του Τραμπ «δεν θα επηρεαστεί μόνο από τη συζήτηση, αλλά είναι ανοιχτή σε συμφωνίες και σέβεται την οικονομική ισχύ», είπε ο Σπαν.

Ένα άλλο σημείο που φαίνεται να συμφωνεί με τον Ντόναλντ Τραμπ είναι «κινεζικός φόβος». Δημόσια, ο Μερτζ ήταν πιο επικριτικός απέναντι στην Κίνα από τον Όλαφ Σόλτς και την Άνγκελα Μέρκελ.

Προέτρεψε τις γερμανικές εταιρείες να μειώσουν την εξάρτησή τους από τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Το Πεκίνο «συμπεριφέρεται όλο και πιο κατασταλτικά στο εσωτερικό και επιθετικά στο εξωτερικό. Η Κίνα γίνεται μια σοβαρή απειλή για την ασφάλειά μας», είπε σε γερμανικό ειδησεογραφικό δίκτυο τον Απρίλιο.

Το υψηλό κόστος, η σημαδιακή παγκόσμια ζήτηση και ο αυξημένος ανταγωνισμός από την Κίνα έχουν πλήξει τους Γερμανούς κατασκευαστές, οι οποίοι έχουν δει την παραγωγή τους να μειώνεται συνεχώς από το 2017. Πολλοί έχουν ανακοινώσει μεγάλες περικοπές θέσεων εργασίας. Η ανεργία, αν και εξακολουθεί να είναι χαμηλή, αρχίζει να αυξάνεται.

Τα αγκάθια μέχρι την καγκελαρία

Ωστόσο, μέχρι την στιγμή που θα πιεί μπύρες στο ίδιο τραπέζι με τον Τραμπ υπάρχει δρόμος ακόμα. Ανάμεσα στα «μείον» του συντηρητικού πολιτικού είναι η έλλειψη ψυχραιμίας του. Ορισμένοι κριτικοί βλέπουν τον παρορμητισμό του ως τον χειρότερο εχθρό του. Ένας δημόσιος υπάλληλος που εργάστηκε στο κοινοβούλιο τη δεκαετία του 1990 λέει ότι ο Μερτζ συχνά έχανε την ψυχραιμία του και έλεγε πράγματα για τα οποία αργότερα μετάνιωνε.

Κάποια από αυτά τα ξεσπάσματα ήταν δημόσια. Πέρυσι, αντιμετώπισε αντιδράσεις αφότου είπε σε ένα talk show ότι οι αιτούντες άσυλο που απορρίφθηκαν «κάθονταν στον γιατρό και έκαναν επανόρθωση των δοντιών τους, ενώ οι Γερμανοί πολίτες δεν μπορούν καν να κλείσουν ραντεβού». Ζήτησε συγγνώμη επειδή είπε ότι ορισμένοι άνεργοι Ουκρανοί πρόσφυγες στη Γερμανία ασχολούνταν με τον «κοινωνικό τουρισμό».

Ένας εκπρόσωπος του Μερτζ αμφισβήτησε ότι είναι γνωστός ότι έχει χάσει την ψυχραιμία του. Ο Μερτζ είπε σε ένα γερμανικό podcast νωρίτερα αυτό το έτος ότι μερικές φορές ήταν επιρρεπής σε υπερβολές, αλλά θεώρησε άδικα τα σχόλια για την έλλειψη αυτοελέγχου του. Είπε ότι οι άνθρωποι που τον περιγράφουν ως υπερβολικά παρορμητικό δεν τον γνωρίζουν πραγματικά.

Ως κοινοβουλευτικός ηγέτης, έχει προσεγγίσει τους αντιπάλους και τους έφερε στην ηγετική του ομάδα. «Ο Μερτζ είναι αφοσιωμένος ακροατής, αλλά είναι επίσης και ηγέτης. Ενδιαφέρεται για το τι σκέφτονται οι άλλοι, αλλά ξέρει επίσης ότι πρέπει να ληφθούν αποφάσεις», είπε ο Σπαν. «Οι άνθρωποι θέλουν πολιτική ηγεσία και αυτό πρεσβεύει».

Επιπλέον, σύμφωνα πάντα με το αμερικανικό δημοσίευμα, ένα επιπλέον εμπόδιο είναι ότι η προσωπική του δημοτικότητα, υστερεί αυτής του κόμματός του. Πρόσφατη δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Forsa έδειξε ότι το 1/4 των ερωτηθέντων θα ήθελε να τον έχει καγκελάριο, 10 μονάδες πίσω από τον κεντροαριστερό υπουργό Άμυνας Μπόρις Πιστόριους, πλέον τον πιο δημοφιλή πολιτικό της Γερμανίας.

«Δεν ξέρω αν ο Μερτς έχει αλλάξει, αλλά οι ψηφοφόροι δεν έχουν αλλάξει γνώμη για τον Μερτζ», δήλωσε ο Μάνφρεντ Γκύλνερ, πρόεδρος της Forsa. «Εξακολουθούν να τον βλέπουν ως ικανό αλλά αντιπαθητικό».

Ωστόσο, δεδομένης της αντιδημοφιλίας της κυβέρνησης, το CDU θα πρέπει να είναι πιο δημοφιλές, είπε ο Γκύλνερ. Εάν το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) εκθρονίσει τον Σολτς και παρουσιάσει τον Πιστόριους ως υποψήφιο, ο Μερτς μπορεί να τα βρει δύσκολα.

Επιπλέον, δεδομένης της σθεναρής απόρριψης μιας συμμαχίας με την Εναλλακτική για της Γερμανία (AfD) θα χρειαστεί να συμμετάσχει σε έναν συνασπισμό με τουλάχιστον μία κεντροαριστερή ομάδα, ίσως δύο, για να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Κοντολογίς ο Μερτζ θα πρέπει να κάνει συμβιβασμούς, παραχωρήσεις και συναίνεσεις για να διατηρήσει την κυβέρνησή του ενωμένη, κάτι για το οποίο, καταλήγει η Wall Street Journal το επιχειρηματικό background του -που διασυνδέεται με τις ΗΠΑ- δεν τον είχε προετοιμάσει.