Ρίχνουν τα “άρματα” οι Ευρωπαίοι στην Ουκρανία – Τι άλλαξε;

Μέχρι πριν έξι μήνες, οι προεκλογικές δηλώσεις του υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, περί γρήγορου τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία, έφερναν κρύο ιδρώτα στους Ευρωπαίους. Με τον Ντόναλντ Τραμπ να ξανακάθεται όμως στον Λευκό Οίκο σε δύο μήνες, οι άνεμοι της ευρωπαϊκής διπλωματίας άλλαξαν.

Υπενθυμίζεται ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έβλεπαν με τρόμο τη δέσμευση του επιτελείου του Τραμπ για λήξη του πολέμου με fast track διαπραγματεύσεις, εν μέσω φόβων ότι ο έκλεινε συμφωνία με το Κρεμλίνο σε βάρος της Ουκρανίας. Εκεί που οι ανησυχίες παραμένουν βαθιές στην Ευρώπη, ωστόσο, είναι ο βαθμός στον οποίο η κυβέρνηση Τραμπ θα αρνηθεί την ουκρανική συμμετοχή σε τυχόν διπλωματική διευθέτηση.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν επίσης για το ποιες ρωσικές απαιτήσεις είναι διατεθειμένος να δεχτεί ο εκλεγμένος πρόεδρος, ως μέρος μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ή ειρήνης.

Σύμφωνα, όμως, με ρεπορτάζ της Wall Street Journal, φαίνεται πως η ώθηση του εκλεγμένου πλέον προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας βρίσκει αυξανόμενη αποδοχή από τους Ευρωπαίους συμμάχους της Ουκρανίας.

«Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της Ουκρανίας στον πόλεμο» αναφέρει το δημοσίευμα, σημειώνοντας «πώς η Ρωσία κερδίζει έδαφος καθώς η Ουκρανία αγωνίζεται για στρατεύματα και όπλα».

«Ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για να δουν εάν θα μπορούσαν να καλύψουν οποιοδήποτε χρηματοδοτικό κενό για το Κίεβο εάν η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ διακόψει την υποστήριξη, αξιωματούχοι σε πολλές πρωτεύουσες αναγνωρίζουν ότι η έξοδος από τη σύγκρουση φαίνεται ολοένα και πιο απαραίτητη».

Έτσι αυτή η αυξανόμενη ευθυγράμμιση Ευρώπης και κυβέρνησης Τραμπ σχετικά με το άνοιγμα για συνομιλίες είναι μια απότομη ανατροπή, αναφέρει η The Wall Street Journal.

H νέα αμερικανική κυβέρνηση είναι όλο και πιο πεπεισμένη ότι η Ουκρανία είναι πιο επιδεκτική στη διεξαγωγή ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία από ό,τι λέει δημόσια, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

Μετά από μια σειρά τηλεφωνικών συνομιλιών με τον εκλεγμένο πρόεδρο, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημείωσαν μια κάπως πιο αισιόδοξη νότα

«Ο Τραμπ και οι ανώτεροι σύμβουλοί του πιστεύουν ότι η Ουκρανία, λόγω των υποχωρήσεων στο πεδίο της μάχης, θα έχει σύντομα λίγη επιλογή από το να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ουκρανοί αξιωματούχοι επιβεβαιώνουν δημοσίως ότι στόχος τους εξακολουθεί να είναι η απελευθέρωση του σχεδόν 20% της επικράτειάς τους που κατέχει η Ρωσία. Αυτή η θέση υποστηρίζεται ευρέως από τους Ουκρανούς, αλλά η αποδοχή πιθανών εδαφικών παραχωρήσεων αυξάνεται καθώς η Ρωσία προχωρά αργά αλλά σταθερά στο κύριο ανατολικό μέτωπο παρά τις μεγάλες απώλειες».

Εξάλλου, πρόσφατη δημοσκόπηση από το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου τον Οκτώβριο έδειξε ότι το 32% των ερωτηθέντων ήταν έτοιμοι να εγκαταλείψουν κάποιο έδαφος με αντάλλαγμα τον τερματισμό του πολέμου και την ανεξαρτησία της χώρας, ενώ έναν χρόνο νωρίτερα ήταν στο 14%.

Στη σύνοδο κορυφής στη Βουδαπέστη, 7-8 Νοεμβρίου 2024, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν για πρώτη φορά τι θα κάνουν εάν οι ΗΠΑ διακόψουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ τον Ιανουάριο.

Ωστόσο, μετά από μια σειρά τηλεφωνικών συνομιλιών με τον εκλεγμένο πρόεδρο, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σημείωσαν μια κάπως πιο αισιόδοξη νότα, λέγοντας ότι ενώ ο Τραμπ φαινόταν αποφασισμένος να επιδιώξει διπλωματικό τέλος στις μάχες, ήταν δεκτικός στις προειδοποιήσεις ότι πρέπει να αποσπάσει πραγματικές παραχωρήσεις από τον Πούτιν και ότι η επίδειξη αδυναμίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη σύμμαχο της Μόσχας, Κίνα, να είναι πιο επιθετική στην περιοχή της.

Στις περισσότερες πρωτεύουσες, το επίσημο μήνυμα παραμένει ότι η Ευρώπη θα στηρίξει την Ουκρανία όσο χρειαστεί. Αυτή είναι μια άποψη που υποστηρίζεται σταθερά σε ορισμένες χώρες όπως η Πολωνία, τα κράτη της Βαλτικής και τα Σκανδιναβικά κράτη.

Ωστόσο, το αμερικανικό δημοσίευμα προσθέτει ότι οι κυβερνήσεις δύο βασικών χωρών της ΕΕ, της Γαλλία και της Ιταλίας, έχουν διαφορετική στάση σχετικά με το εάν η Ευρώπη θα μπορούσε να παράσχει την απαιτούμενη στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική στην Ουκρανία εάν ο Τραμπ περικόψει τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ. Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι στην άτυπη σύνοδο στη Βουδαπέστη, δεν έκρυψαν τον προβληματισμό τους.

Το αμερικανικό δημοσίευμα δεν θα μπορούσε να μη συμπεριλάβει και τον Ούγγρο πρωθυπουργό, Βίκτορ Όρμπαν, που ζητούσε εδώ και καιρό να στραφεί η Ευρώπη στη στρατηγική του Τραμπ να επιδιώξει ένα γρήγορο τέλος του πολέμου. Το επιχείρημά του ότι η Ευρώπη δεν έχει μια ρεαλιστική στρατηγική για να επιτύχει αυτό που λέει ότι θέλει -μια νίκη της Ουκρανίας με ανάκτηση των εδαφών- επαναλαμβάνεται ακόμη και σε χώρες που υποστηρίζουν πολύ περισσότερο το Κίεβο.

Πράγματι, ακόμη και σε ορισμένες από τις πιο υποστηρικτικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, η ελπίδα τώρα είναι ότι η Ουκρανία μπορεί να παραμείνει αναξάρτητη τερματίζοντας τον πόλεμο, υπογραμμίζει η Wall Street Journal, ακόμα κι αν πρέπει να εκχωρηθεί έδαφος προς το παρόν. Ένα νωρίτερο τέλος των μαχών φαίνεται πιο πιθανό να εξασφαλίσει αυτόν τον στόχο, λένε ορισμένοι διπλωμάτες, σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα.