Στις 21 Νοεμβρίου εκδόθηκε η απόφαση 1781/2024 της Επταμελούς Συνθέσεως του Γ΄ Τμήματος του ΣτΕ, η οποία με ψήφους 5-2 παραπέμπει στην Ολομέλεια του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου το ζήτημα της συνταγματικότητας των διατάξεων των επίμαχων άρθρων 4 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του συγκεκριμένου Προεδρικού Διατάγματος.

Αίτηση ακυρώσεως κατά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 είχαν καταθέσει είκοσι αιτούντες.

Πρόκειται για 18 Ανώτερες Ιδιωτικές Σχολές Δραματικής Τέχνης, μία σπουδάστρια και έναν απόφοιτο.

Οι αιτούντες στρέφονται κατά του Ελληνικού Δημοσίου, όπως εκπροσωπείται από την τότε Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, τον Υπουργό Εσωτερικών και τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, οι οποίοι προσυπογράφουν το προσβαλλόμενο Διάταγμα.

Οι πρώτες αντιδράσεις το 2022

Η κυβερνητική απόφαση, που επισημοποιήθηκε και με την υπογραφή της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου και δημοσιεύθυκε στις 17 Δεκέμβριο του 2022 είχε προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις στον καλλιτεχνικό –αλλά και όχι μόνο- χώρο.

Οι σπουδαστές και απόφοιτοι αντιτάχθηκαν στην διάταξη με την οποία τα πτυχία των ανώτερων δραματικών σχολών και των σχολών χορού και κινηματογράφου εξισώνονται με απολυτήρια λυκείου.

Μάλιστα οι σπουδαστές και σπουδάστριες της σχολής του Εθνικού Θεάτρου προχώρησαν στις 22 Δεκεμβρίου σε κατάληψη της σχολής Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου. Στην συνέχεια πραγματοποιήθηκαν και άλλες καταλήψεις από φοιτητές καλλιτεχνικών και δραματικών σχολών όπως η καταλήψεις στο Θέατρο ΡΕΞ, στο κτίριο Τσίλλερ και στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.

Π.Δ. για τις καλλιτεχνικές σχολές: Η απόφαση του ΣτΕ

Σύμφωνα με τους δικαστές του ΣτΕ, «οι σχολές καλλιτεχνικής εκπαιδεύσεως είναι από το Σύνταγμα ανώτερες και παραμένουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο νομοθέτης, σύμφωνα με το άρθρο 16 παρ. 7 του Συντάγματος υποχρεούται να διακρίνει τους αποφοίτους των ανώτερων καλλιτεχνικών σχολών από τους αποφοίτους σχολών δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. «Σε αντίθετη περίπτωση, η εξομοίωση των αποφοίτων καλλιτεχνικών σχολών, θα καθιστούσε τους τίτλους που χορηγούν οι σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ισοδύναμους με τους τίτλους που χορηγούν φορείς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και θα παραβίαζε την οριζόμενη στην παρ. 7 του άρθρου 16 του Συντάγματος κατοχύρωση της εκπαίδευσης ανώτερης βαθμίδας».

Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε περαιτέρω ότι το προσβαλλόμενο προεδρικό διάταγμα αντίκειται στην αρχή της ισότητας.

«Η κατάταξη των επίμαχων καλλιτεχνικών σχολών στον ίδιο κλάδο και στην ίδια ειδικότητα με τους αποφοίτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προκειμένου να διοριστούν σε φορείς του δημοσίου τομέα, αντίκειται και στο άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος, δεδομένου ότι τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των ως άνω σχολών, από τα οποία δεν εξαιρείται το δικαίωμα πρόσβασης σε δημόσιες θέσεις, ως επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων επαγγελματικών σχολών ανώτερης βαθμίδας κατοχυρώνονται ρητώς με την ειδική διάταξη του άρθρου 16 του Συντάγματος ».

Η νομική υπεράσπιση

Σύμφωνα με τον καθηγητή Διοικητικού Δικαίου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Πάνο Λαζαράτο, που εκπροσωπεί τους καλλιτέχνες: «Πρόκειται για απόφαση ιστορικής σημασίας για τον κλάδο των καλλιτεχνών και μείζονος σημασίας για τον νομικό μας πολιτισμό.»

«Με την απόφαση αυτή, αίρονται κρατικές στρεβλώσεις και παρανοήσεις δεκαετιών. Ανάγεται, δε, με δικαστική απόφαση, η ανώτερη καλλιτεχνική εκπαίδευση, στο αρμόζον συνταγματικό επίπεδο. Η απόφαση αυτή επιφέρει καταλυτικές έννομες συνέπειες τόσο ως προς το επαγγελματικό, όσο και ως προς το ακαδημαϊκό καθεστώς των καλλιτεχνώ».

Ο κύριος Λαζαράτος προσθέτει: «Οποιαδήποτε μελλοντική κρατική ρύθμιση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τις κρίσιμες αυτές νομικές σκέψεις, εφόσον μάλιστα αυτές επικυρωθούν και από την Ολομέλεια του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου, πράγμα το οποίο εκτιμώ ότι είναι άκρως πιθανό».