Χοντρό μακαρόνι Νο2 για το παστίτσιο, λεπτό σπαγκετίνι Νο10 για ανάλαφρες σάλτσες με θαλασσινά.

Τι νούμερο θα ήταν άραγε το λεπτότερο μακαρόνι του κόσμου, για το οποίο καμαρώνουν ερευνητές στο University College (UCL) στο Λονδίνο;

Το νανοζυμαρικό που παρουσιάζουν στην επιθεώρηση Nanoscale Advances έχει πάχος 372 νανόμετρα (δισεκατομμυριοστά του μέτρου) και είναι αόρατο με γυμνό μάτι, μικρότερο κι από κάποια μήκη κύματος του ορατού φωτός.

Δεδομένου ότι είναι υπερβολικά λεπτό για να γίνει ορατό με οπτικό μικροσκόπιο, οι ερευνητές χρειάστηκαν ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης για να μετρήσουν το πάχος του.

Το νανομακαρόνι, το οποίο φτιάχτηκε από απλό αλεύρι, δεν προορίζεται για την κουζίνα αλλά για εφαρμογές όπου σήμερα χρησιμοποιούνται νανοΐνες αμύλου, βασικού συστατικού όλων των αλεύρων.

Τέτοιες νανοΐνες, λένε οι ερευνητές, θα μπορούσαν μεταξύ άλλων να χρησιμοποιηθούν σε επιδέσμους, καθώς αφήνουν τον αέρα και την υγρασία να περάσει αλλά κρατούν μακριά τα μικρόβια.

Η νέα τεχνική απλοποιεί την παραγωγή τους σε μεγάλη κλίμακα, καθώς δεν απαιτεί χημική απομόνωση του αμύλου από το αλεύρι.

Οι νανοΐνες αμύλου είναι περίπου χίλιες φορές λεπτότερες από το λεπτότερο ζυμαρικό του κόσμου (Beatrice Britton / Adam Clancy)

Το λεπτότερο μακαρόνι του κόσμου φτιάχτηκε όπως όλα τα μακαρόνια, σπρώχνοντας το ζυμάρι μέσα από μεταλλικές τρύπες. Στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση το ζυμάρι φτιάχτηκε όχι με νερό αλλά με μυρμηγκικό οξύ, το οποίο χαλαρώνει τις ίνες αμύλου και τις κάνει έτσι πιο ελαστικές.

Για να περάσουν τη ζύμη μέσα από τη μικροσκοπική τρύπα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την τεχνική της «ηλεκτροϊνοποίησης», στην οποία η μεταλλική τρύπα συνδέεται με τον ένα πόλο μιας μπαταρίας και τοποθετείται σε μικρή απόσταση από μια μεταλλική πλάκα, συνδεδεμένη με τον άλλο πόλο.

Το ηλεκτρικό φορτίο που συσσωρεύετα έλκει το ζυμάρι, το αναγκάζει να περάσει από την τρύπα και να πέσει στην μεταλλική πλάκα, οπότε το ηλεκτρικό κύκλωμα κλείνει.

«Για να φτιάξει κανείς σπαγγέτι, σπρώχνει ένα μείγμα νερού και αλευριού μέσα από μεταλλικές τρύπες. Στη μελέτη μας κάναμε το ίδιο, μόνο που τραβήξαμε το μείγμα αλευριού με ένα ηλεκτρικό φορτίο. Πρόκειται κυριολεκτικά για μακαρόνι αλλά σε πολύ μικρότερο μέγεθος» σχολίασε σε δελτίο Τύπου ο Άνταμ Κλάνσι, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Λονδίνο.

Το νανομακαρόνι καταρρίπτει το ρεκόρ πάχους κατά πολλές τάξεις μεγέθους: το απλό σπαγγέτι έχει πάχος 1-2 χιλιοστά, ο φιδές περίπου 0,9 χιλιοστά, ενώ το λεπτότερο ζυμαρικό του κόσμου, το οποίο ονομάζεται su filindeu («κλωστές του Θεού») και παρασκευάζεται με το χέρι στο χωριό Νουόρο της Σαρδηνίας, έχει πάχος 400 μικρόμετρα, χίλιες φορές μεγαλύτερο από τη νέα ίνα αμύλου.

Εκτός του ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε επιδέσμους για την επούλωση τραυμάτων, επισήμανε ο καθηγητής του UCL Γκάρεθ Ουίλιαμς, οι νανοΐνες αμύλου «δοκιμάζονται ως σκαλωσιές πάνω στις οποίες αναγγενώνται ιστοί, καθώς μιμούνται την εξωκυττάρια μήτρα –ένα δίκτυο πρωτεϊνών και άλλων μορίων που παράγουν τα κύτταρα για τη στήριξή τους».

Για όσους σκέφτονται ότι το μακαρόνι θα μπορούσε να γίνει τάση στη γαστρονομία, ο καθηγητής ξεκαθάρισε ότι οι νανοΐνες δεν φτιάχτηκαν για την κουζίνα.

Όπως είπε, «θα παράβραζαν σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, πριν καν προλάβεις να το βγάλεις από την κατσαρόλα».