Πούπι Αβάτι: «Μια ασπρόμαυρη ταινία δεν είναι απαραίτητα ένα αριστούργημα»
Με αφορμή την επίσκεψή του στην Αθήνα για το Cinema Made in Italy μπήκαμε για λίγο στο μυαλό του σπουδαίου Ιταλού σκηνοθέτη Πούπι Αβάτι, το οποίο είναι εξόχως φωτεινό κι ας τον ελκύει ο Μεσαίωνας.
«Ο καθένας μας βίωσε εκείνα τα χρόνια -το λεγόμενο ’68- καλλιτεχνικά με τον δικό του τρόπο» θα μας πει ο Πούπι Αβάτι σε ένα σύντομο τετ-α-τετ μιλώντας για το κινηματογραφικό παρελθόν, τόσο του ίδιου, όσο και άλλων, τρανών δημιουργών, των οποίων οι ταινίες ισορροπούν ανάμεσα στο πολιτικό έρμα και το δράμα.
«Θέλαμε όμως να σοκάρουμε και να προκαλέσουμε το κοινό με σουρεαλιστικές, ασυνάρτητες και γκροτέσκες ιστορίες. Δεν υπάρχει κανένα είδος που να μου ανήκει περισσότερο από άλλα, αλλά ίσως με ελκύει ακόμα πολύ ο Μεσαίωνας» δηλώνει ο Ιταλός σκηνοθέτης, περιχαρακώνοντας τη ζώνη της έμπνευσής του.
Την Κυριακή, 24 Νοεμβρίου, στις 6:30 μμ, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος θα υποδεχθεί τον σημαντικό σκηνοθέτη, σεναριογράφο και παραγωγό Πούπι Αβάτι για την τελευταία ταινία του «Η Αμερικανική Πίσω Αυλή», η οποία θα προβληθεί στα πλαίσια του φεστιβάλ Cinema Made in Italy, το οποίο θα ξεκινήσει στις 22/11 και θα διαρκέσει μέχρι τις 27/11.
«Η λέξη «για πάντα» είναι τόσο έξω από τα πλαίσια του σύγχρονου ρομαντισμού που με συγκινεί βαθιά»
Ο σπουδαίος κύριος Πούπι Αβάτι
Η Μπολόνια του Πούπι Αβάτι
Ο Τζιουζέπε Αβάτι, γνωστός ως Πούπι, γεννήθηκε στις 3 Νοεμβρίου του 1938 στην Μπολόνια και είναι γνωστός στους λάτρεις των ταινιών τρόμου για τα δύο αριστουργήματά του «Το σπίτι με τα γελαστά παράθυρα» του 1976) και το «Zeder» του 1983.
Στη Μπολόνια, το 1940, διαδραματίζεται η «Αμερικανική Πίσω Αυλή». Ένας νεαρός ερωτεύεται απεγνωσμένα μια νοσοκόμα του αμερικανικού στρατού.
Ένα χρόνο αργότερα, οι συνθήκες τον οδηγούν στις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής, δίπλα στην αυλή ενός δυσοίωνου σπιτιού, όπου ζει η ηλικιωμένη μητέρα της νοσοκόμας.
Η γυναίκα ψάχνει απεγνωσμένα την κόρη της, η οποία, μετά το τέλος τoυ πολέμου, έχει εξαφανιστεί. Ο νεαρός αναζητά το κορίτσι, βιώνοντας μια ιδιαίτερα δραματική κατάσταση, που, πίσω στην Ιταλία, οδηγεί σε μία απροσδόκητη κατάληξη.
«Ο ασπρόμαυρος κινηματογράφος είναι ο κινηματογράφος των αριστουργημάτων του Μπέργκμαν, του Ντράιερ, των καλύτερων του Φελίνι… είναι ο κινηματογράφος που με έκανε να επιλέξω αυτή την τέχνη»
Σκηνή από την «Αμερικανική Πίσω Αυλή»
Στην ίδια μπάντα με τον Λούτσιο Ντάλα
Ο Πούπι Αβάτι αφού πήγε σχολείο και σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, άρχισε να εργάζεται σε μια εταιρεία κατεψυγμένων τροφίμων. Παράλληλα, ανέπτυξε ένα πάθος για την τζαζ, είναι άλλωστε πολύ καλός κλαρινετίστας.
Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1950, δημιούργησε και έπαιξε στην Doctor Dixie Jazz Band, της οποίας μέλος ήταν και ο Λούτσιο Ντάλα.
Αν και αρχικά σκόπευε να γίνει επαγγελματίας μουσικός, ο Αβάτι ένιωθε ότι δεν είχε το απαραίτητο ταλέντο. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, αποφάσισε να αφιερωθεί στον κινηματογράφο αφού είδε το 8½ του Φεντερίκο Φελίνι, το οποίο θα προβληθεί κι αυτό στο Cinema Made in Italy.
Το τρέιλερ της «Αμερικανικής Πίσω Αυλής»
Πούπι Αβάτι, χτες, σήμερα, αύριο
Το πάθος του Αβάτι για τη μουσική, καθώς και η αγάπη του για τη γενέτειρά του, η οποία αποτέλεσε το σκηνικό πολλών ταινιών του, θα γίνονταν επαναλαμβανόμενα θέματα που συναντώνται στις παραγωγές του.
Η φιλμογραφία του ως σκηνοθέτης περιλαμβάνει σχεδόν σαράντα ταινίες και τηλεοπτικά έργα. Συνεργάστηκε στο σενάριο της ταινίας Salò, ή οι 120 μέρες στα Σόδομα του Πιερ Πάολο Παζολίνι κι έκανε παραγωγή σε αρκετές ταινίες για άλλους σκηνοθέτες.
Το 2008, ο Αβάτι δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του, Sotto le stelle di un film («Κάτω από τα αστέρια μιας ταινίας») κι ο Κλαούντιο Κόστα εμπνεόμενος από την αυτοβιογραφία του σκηνοθέτη γύρισε το 2010 ένα ντοκιμαντέρ από συνεντεύξεις και κινούμενα σχέδια, με τίτλο Pupi Avati, ieri oggi domani («Πούπι Αβάτι, χθες σήμερα αύριο»).
Είναι επίσης συγγραφέας των μυθιστορημάτων Il ragazzo in soffitta («Το αγόρι στη σοφίτα», 2015) και Il signor diavolo («Ο κύριος Διάβολος», 2018), βάσει του οποίου γύρισε ομώνυμη ταινία την επόμενη χρονιά.
Το in είχε την ευκαιρία να κάνει μια σύντομη κουβέντα μαζί του, λίγο πριν την προβολή της ταινίας του «Η Αμερικανική Πίσω Αυλή»
-Μπορείτε να μου πείτε την ιδέα πίσω από την ταινία «Η Αμερικανική Πίσω Αυλή»;
Η βασική ιδέα είναι να συνδυάσουμε μια σχεδόν γοτθική ιστορία τρόμου με ένα μεγάλο ερωτικό όνειρο του πρωταγωνιστή μας.
-Η ταινία διαδραματίζεται το 1940 και εσείς έχετε γεννηθεί το 1938. Πόσο σας έχει επηρεάσει αυτή η εποχή του πολέμου;
Η επιρροή της ιστορικής περιόδου καθορίζεται σίγουρα από τις αναμνήσεις όσων έζησα ως παιδί, αλλά κυρίως από τις πολλές ταινίες που είδα ως παιδί και αργότερα ως ενήλικας, γυρισμένες σε ασπρόμαυρο. Κυρίως τον αμερικανικό κινηματογράφο, αλλά και τα αριστουργήματα του ιταλικού νεορεαλισμού.
-Οι ταινίες σας «Το Σπίτι με τα Γελαστά Παράθυρα» και «Zeder» έχουν αγαπηθεί από το κοινό. Έχετε κι εσείς τα ίδια συναισθήματα γι’ αυτές;
Μπορεί να μην είναι οι αγαπημένες μου ταινίες αυτή τη στιγμή, αλλά τις εκτιμώ γιατί χαίρομαι πολύ που είναι τόσο αγαπητές.
-Γιατί αγαπάτε τις ασπρόμαυρες ταινίες;
Ο ασπρόμαυρος κινηματογράφος είναι ο κινηματογράφος των αριστουργημάτων του Μπέργκμαν, του Ντράιερ, των καλύτερων του Φελίνι... είναι ο κινηματογράφος που με έκανε να επιλέξω αυτή την τέχνη.
-Ο ασπρόμαυρος κινηματογράφος θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι συνώνυμο του καλού, ποιοτικού, κινηματογράφου;
Θα έπρεπε να είναι, αλλά σήμερα εξακολουθεί να εφαρμόζεται από πολύ λίγους δημιουργούς, οι οποίοι, όπως και στη δική μου περίπτωση, όταν πειραματίζονται με αυτό, το κάνουν με μεγάλη προσοχή. Μια ασπρόμαυρη ταινία δεν είναι απαραίτητα ένα αριστούργημα.
«Το ’68 θέλαμε να σοκάρουμε και να προκαλέσουμε το κοινό με σουρεαλιστικές, ασυνάρτητες και γκροτέσκες ιστορίες»
-Έχετε εξερευνήσει διάφορα είδη κινηματογράφου, από δράματα και κωμωδίες μέχρι πειραματικές/υπαρξιακές ταινίες. Ποιο σας ταιριάζει καλύτερα;
Δεν ξέρω τι εννοείτε με τον όρο πειραματικές ταινίες. Ακόμη και οι δύο πρώτες μου ταινίες (Balsamus και Thomas) δεν μπορούν να θεωρηθούν πειραματικές -ήταν ταινίες μέσου προϋπολογισμού για την εποχή που γυρίστηκαν, 1968-1969. Ο καθένας μας βίωσε εκείνα τα χρόνια -το λεγόμενο ’68- καλλιτεχνικά με τον δικό του τρόπο, οπότε αυτές οι δύο ταινίες δεν είναι καν πολιτικές, παρόλο που ανήκουν στη δεκαετία του ’60. Θέλαμε όμως να σοκάρουμε και να προκαλέσουμε το κοινό με σουρεαλιστικές, ασυνάρτητες και γκροτέσκες ιστορίες. Δεν υπάρχει κανένα είδος που να μου ανήκει περισσότερο από άλλα, αλλά ίσως με ελκύει ακόμα πολύ ο Μεσαίωνας.
-Ποια φράση από την «Η Αμερικανική Πίσω Αυλή» ξεχωρίζεται και γιατί;
Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη φράση, αλλά η λέξη «για πάντα» είναι τόσο έξω από τα πλαίσια του σύγχρονου ρομαντισμού που με συγκινεί βαθιά.
-Ποια χολιγουντιανή ταινία είδατε πρόσφατα και σας άρεσε;
Θα ήθελα να αναφέρω μια ταινία πριν από μερικά χρόνια, όχι λόγω της ιδιοφυΐας της ιστορίας, αλλά λόγω του σκηνικού και της τεχνικής κινηματογράφησης, την ταινία του φίλου μου Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο, τη «Μορφή του Νερού», ένα πραγματικό αριστούργημα. Πιο πρόσφατα απόλαυσα τις ταινίες «Οπενχάιμερ», «Η Ζώνη του Ενδιαφέροντος» και φέτος το «Battlefield» του φίλου μου, Τζιάνι Αμέλιο.
-Τι ονειρεύεστε να γυρίσετε στο μέλλον;
Ελπίζω να γυρίσω τουλάχιστον άλλες πέντε ταινίες και μια σειρά για τη δυναστεία της οικογένειας Rizzoli.
-Συμπληρώστε την πρόταση «Η ζωή χωρίς κινηματογράφο…».
Η ζωή χωρίς κινηματογράφο είναι σαν να ζεις το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, χωρίς να γνωρίζεις τίποτα για τον κόσμο, χωρίς όνειρα, χωρίς γλυκά συναισθήματα, χωρίς αδιανόητες ανακαλύψεις, χωρίς να μπορείς να εστιάσεις το μυαλό σου στο αλλού.
Η τελευταία αξιολόγηση για φέτος αναμένεται από τη Scope Ratings στις 6 Δεκεμβρίου και η πιο κρίσιμη αξιολόγηση αναμένεται στις αρχές του έτους από τη Moody’s
Με γκολ των Νέβες (35’), Μπεράλντο (84’) και Βιτίνια (90+1’), η Παρί Σεν Ζερμέν επικράτησε της Τουλούζ με 3-0 και βρίσκεται στο +6 από τη δεύτερη Μονακό.
Ο αποπεμφθείς δήμαρχος του Τούντζελι, ο Τσεβντέτ Κονάκ, είναι μέλος του Κόμματος Ισότητας των Λαών και της Δημοκρατίας (DEM, πρώην HDP), του κυριότερου φιλοκουρδικού κόμματος στην Τουρκία
