Γερμανία: Ο «χορός» των υποψήφιων καγκελάριων και τα στραβοπατήματα του Όλαφ Σολτς

Δύσκολοι καιροί για υποψήφιους καγκελάριους στην πολιτικά, οικονομικά και γεωπολιτικά δοκιμαζόμενη Γερμανία, και δη για τον σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς.

Επικεφαλής πλέον μιας κυβέρνησης μειοψηφίας μαζί με τους Πράσινους -μετά την κατάρρευση της τρικομματικής κυβέρνησης συνασπισμού, με την αποχώρηση των Φιλελευθέρων- θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στην γερμανική ομοσπονδιακή Βουλή, τη Μπούντεσταγκ, στις 16 Δεκεμβρίου.

Θεωρείται τυπικότητα σε μια προδιαγεγραμμένη πορεία προς τις κάλπες των πρόωρων εκλογών. Αναμένεται να διεξαχθούν στις 23 Φεβρουαρίου.

Ενόσω όμως στα άλλα μεγάλα κόμματα εντός και εκτός «δημοκρατικού τόξου» έχει ήδη ξεκαθαρίσει το τοπίο ως προς τους υποψήφιους για την καγκελαρία, στους κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες (SPD) βγήκαν τα «μαχαίρια».

Μόλις τρεις μήνες πριν από τις εκλογές, ο αντιδημοφιλής Όλαφ Σολτς βρίσκεται αντιμέτωπος με εσωκομματική αμφισβήτηση, οδεύοντας στις κάλπες με ψαλιδισμένα κι άλλο τα «φτερά».

Αν και η εσωκομματική κρίση υπέβοσκε εδώ και καιρό, ήρθε στο προσκήνιο με ηχηρές παρεμβάσεις στις αρχές της εβδομμάδας στο Βερολίνο, την ώρα που ο Σολτς βρισκόταν στο εξωτερικό, στη σύνοδο των G20, στη μακρινή Βραζιλία.

Εν τη απουσία του, δύο βουλευτές των Σοσιαλδημοκρατών με μεγάλη επιρροή, η Βίμπκε Έσνταρ και ο Ντιρκ Βίζε -που ανήκουν στην αριστερή και στη συντηρητική πτέρυγα του κόμματος αντιστοίχως- τάχθηκαν κατά μιας νέας υποψηφιότητας του νυν καγκελαρίου, εκφράζοντας λίγο-πολύ ξεκάθαρα την υποστήριξή τους στο πρόσωπο αυτού που πολλοί στο δημοσκοπικά βυθιζόμενο SPD βλέπουν ως «σωτήρα».

Του νυν υπουργού Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, σταθερά εδώ και καιρό Νο1 δημοφιλή πολιτικού στη Γερμανία.

Ενώ η απήχηση του Πιστόριους αυξανόταν στους κόλπους του SPD, ο Όλαφ Σολτς είχε ευρεία στήριξη στελεχών και της κομματικής ηγεσίας, η οποία τώρα κατηγορείται ότι άφησε να εξελίσσεται μια συζήτηση, που μόνο κακό μπορεί να κάνει προεκλογικά στο κόμμα.

Τελικά, το θρίλερ έληξε αργά το βράδυ της Πέμπτης, με τον Πιστόριους να ανακοινώνει ότι δεν θα θέσει υποψηφιότητα για το κομματικό χρίσμα.

Η εσωκομματική φαγωμάρα, ωστόσο, παραμένει…

Ο καγκελάριος, Όλαφ Σολτς λοξοκοιτά τον υπουργό Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, ενώ παρευρίσκονται στην τελετή παραλαβής από τη Γερμανία του πρώτου επιχειρησιακού συστήματος αεράμυνας IRIS-T SLM, τον περασμένο Σεπτέμβριο (REUTERS/Fabian Bimmer/File Photo)

Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα…

«Τα θαύματα γίνονται μια φορά» είναι λίγο-πολύ το μήνυμα όσων υποστήριζαν την επιλογή του Μπόρις Πιστόριους ως επόμενου υποψήφιου καγκελάριου του SPD.

Πιστεύουν ότι υπό τον Όλαφ Σολτς -που το 2021 οδήγησε το κόμμα σε μια από τις πιο εντυπωσιακές εκλογικές νίκες του τα τελευταία χρόνια- οι Σοσιαλδημοκράτες απειλούνται αυτή τη φορά με συντριβή στις κάλπες.

Προς επίρρωση, νέα δημοσκόπηση του ινστιτούτου Forsa δείχνει το SPD στάσιμο στο 15% στην πρόθεση ψήφου, πολύ πίσω από το 25,7% που είχε στις προηγούμενες ομοσπονδιακές εκλογές.

Πρώτη παραμένει η κεντροδεξιά «Χριστιανική Ένωση» (Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές) στο 33%, δεύτερη η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με 18%, ενώ μοναδικό έτερο κόμμα που ξεπερνά το εκλογικό όριο του 5% είναι οι Πράσινοι με 11%.

Τούτων λεχθέντων, στην πιο πρόσφατη μέτρηση δημοτικότητας του ινστιτούτου Insa για την εφημερίδα Bild, ο Σολτς είναι στην 20η και τελευταία θέση, ενώ ο Πιστόριους παρέμεινε σταθερά στην κορυφή, παρά το γεγονός ότι δεν έχει εμπειρία στα οικονομικά -τη μεγάλη «αχίλλειο πτέρνα» αυτή τη στιγμή της Γερμανίας.

Κατά τους υποστηρικτές του νυν καγκελάριου, αντίθετα, ο Σολτς έχει εξελιχθεί σε έναν έμπειρο διαχειριστή κρίσεων, ικανό «να κρατά τη χώρα ενωμένη».

Υπενθύμισαν με νόημα την περίπτωση του Μάρτιν Σουλτς, που είδε να εξασθενεί γρήγορα ο ούριος άνεμος που είχε αρχικά στις δημοσκοπήσεις για τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017.

Στο πίσω μέρος του μυαλού πολλών στο SPD ήταν εν τω μεταξύ η αποφυγή πάση θυσία μιας εσωκομματικής κρίσης όπως εκείνη του 2008.

Τότε είχε πρακτικά εκδιωχθεί από την κομματική ηγεσία ο Κουρτ Μπεκ, με τον δημοφιλή ΥΠΕΞ (νυν πρόεδρο της Γερμανίας) Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ να ανακοινώνει την υποψηφιότητά του για την καγκελαρία στις εκλογές του 2009, τις οποίες έχασε τελικά από την Άνγκελα Μέρκελ.

Οι Όλαφ Σολτς και Μπόρις Πιστόριους σε «πηγαδάκι» στα έδρανα της Μπούντεσταγκ, στις 13 Νοεμβρίου (REUTERS/Lisi Niesner)

Ένα δύσκολο «στοίχημα» για τον Όλαφ Σολτς

«Το μόνο πράγμα που μπορώ να αποκλείσω οριστικά είναι να γίνω Πάπας μια μέρα», αστειεύτηκε ο Μπόρις Πιστόριους το βράδυ της 18ης Νοεμβρίου.

Χρειάστηκε να περάσουν τέσσερις ημέρες μέχρι να ανακοινώσει ότι τελικά δεν θα είναι υποψήφιος για το χρίσμα, τονίζοντας «έχουμε έναν εξαιρετικό καγκελάριο», ενόσω οι φήμες ήδη οργίαζαν για πιέσεις στον Όλαφ Σολτς να αποσυρθεί αυτός από την κούρσα.

Παρά τη δημόσια στήριξή του από την ηγεσία του SPD, πολλοί στο κόμμα ακόμη αναρωτιούνται γιατί δεν υπήρξε άμεσα κάποια παρέμβαση για να κλείσει νωρίτερα το θέμα της υποψηφιότητας, βάζοντας έτσι τέλος σε μια σεναριολογία βλαπτική για την ήδη τρωτή θέση των Σοσιαλδημοκρατών.

Πολλώ μάλλον όταν οι εσωκομματικές δονήσεις αποδυνάμωναν την εικόνα του Γερμανού καγκελάριου και στο εξωτερικό, σε μια διεθνώς δύσκολη συγκυρία, εν μέσω δύο μεγάλων πολέμων στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή και εν αναμονή της επανόδου του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Ακόμη και τώρα, ωστόσο, ενώ ο δρόμος είναι πια ανοιχτός για τον Όλαφ Σολτς και την εκ νέου υποψηφιότητά του για την καγκελαρία, δείχνει στρωμένος με «αγκάθια».

Εκπεφρασμένη δημόσια, η εσωκομματική αμφισβήτησή του είναι δύσκολο να κρυφτεί «κάτω από χαλί» στο όνομα της κομματικής ενότητας.

Αυτή, δε, πιθανόν θα δοκιμαστεί εκ νέου μετεκλογικά, όταν οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες αναμένεται να βρεθούν μπροστά στο δίλημμα μιας νέας συγκυβέρνησης με τη Χριστιανική Ένωση, τον εκτός απροόπτου μεγάλο νικητή της κάλπης.

Η κεντροδεξιά έχει ανακοινώσει εδώ και ένα δίμηνο ως υποψήφιο καγκελάριο τον επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών, Φρίντριχ Μερτς.

Έναν αμφιλεγόμενο πολιτικό, κοινωνικά συντηρητικό και οικονομικά φιλελεύθερο -με θητεία στην BlackRock- με ακραία ρητορική, «άβγαλτο» στη διεθνή πολιτική σκηνή και χωρίς εμπειρία διακυβέρνησης, σε μια Γερμανία σε βαθιά πολυεπίπεδη κρίση.