Ώρα μηδέν για την Ουκρανία;

Γράφει η Ινώ Αφεντούλη*

Αυτό που δεν κατάφεραν χίλιες μέρες πολέμου στην Ουκρανία το κατάφερε μία νύχτα, αυτή της 5ης Νοεμβρίου. Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών προσδιόρισε καταλυτικά τις εξελίξεις.

Η απερχόμενη αμερικανική διοίκηση σπεύδει στο κύκνειο άσμα της να προσφέρει στο Κίεβο ένα «δώρο» που θα μπορούσε σε άλλη φάση του πολέμου να είχε επηρεάσει την πορεία του. Είναι όμως πλέον αργά.

Ακόμη και αν η Ουκρανία επιφέρει, χάρις σ’ αυτά τα σημαντικά αμερικανικά όπλα, καίρια πλήγματα κατά της Ρωσίας, οι περισσότεροι στρατιωτικοί αναλυτές, ακόμη και εκείνοι που θα ήθελαν την ήττα της, συμφωνούν ότι δεν μπορούν να ανατραπούν τα δεδομένα επί του εδάφους. Για να αντιληφθούμε τι σημαίνει αυτό, η Ρωσία κατέχει σήμερα περίπου 110000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους.

Η έκταση της Ελλάδας είναι 131.957 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Τι να περιμένουμε μετά τις αμερικανικές εκλογές

Τι πρέπει να περιμένουμε λοιπόν από τώρα μέχρι τις 20 Ιανουαρίου, ημέρα ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ; Θα πρέπει να περιμένουμε σκλήρυνση των θέσεων και των δύο πλευρών ώστε να οδηγηθούν σε διαπραγματεύσεις από καλύτερη θέση.

Το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου είναι αν η Ρωσία θα προβεί, με βάση και το ανανεωμένο πυρηνικό δόγμα που παρουσίασε, έστω και σε μικρής εμβέλειας πυρηνικό πλήγμα κατά της Ουκρανίας σε απάντηση της χρήσης των αμερικανικών πυραύλων από την τελευταία. Το ενδεχόμενο αυτό χωρίς να αποκλείεται εντελώς είναι μάλλον απίθανο.

Η Μόσχα δεν κερδίζει πολύ περισσότερα αν το κάνει. Αυτά που έχει κερδίσει στο έδαφος δεν πρόκειται να τα χάσει. Η διεθνής κοινότητα μπορεί να μην αναγνωρίσει την κατοχή των ουκρανικών εδαφών αλλά de facto αυτά τελούν υπό ρωσική διοίκηση. Δεν έχουμε άλλωστε το τόσο κοντινό μας παράδειγμα της Κύπρου;

Ποια είναι η διεθνής κοινότητα;

Αλλά ποια είναι η διεθνής κοινότητα; Ποιος θα διαπραγματευθεί αποτελεσματικά με τη Μόσχα και το Κίεβο; Αυτό είναι ακριβώς το ερώτημα που προσδιορίζει και τη νέα κατάσταση στις διεθνείς σχέσεις. Ποιος μπορεί να επιβάλει στα εμπόλεμα μέρη έναν συμβιβασμό;

Οι ΗΠΑ, η Κίνα, ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ενωση; Από την απάντηση που θα δοθεί, θα προσδιορισθεί και η νέα παγκόσμια ισορροπία. Βλέπουμε πιθανό την ΕΕ να παίζει καθοριστικό ρόλο σε μια τέτοια διαπραγμάτευση;

Η οδεύουμε προς μια λύση που θα επιβληθεί με συμφωνία Ουάσιγκτον-Πεκίνου; Δυστυχώς, η επικράτηση Τραμπ ανοίγει το δρόμο για deals, για συμφωνίες βασισμένες σε ισορροπία ισχύος αντί για συμφωνίες βασιζόμενες στο διεθνές δίκαιο και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Η Ινώ Αφεντούλη είναι εκτελεστική διευθύντρια του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων.