40 χρόνια και κάτι μετά, ένα από τα έργα που φιλοτέχνησε ο Άντι Γουόρχολ για τον Ντόναλντ Τραμπ και έγιναν η αιτία για τη διαχρονική αντιπάθεια μεταξύ τους, έχουν πλέον νέο ιδιοκτήτη. Αυτό είναι η δικαίωση τους και η ολοκλήρωση μιας κόντρας που πλέον κλείνει στον κύκλο της τέχνης.

Ήταν 1981, έξι χρόνια πριν από το θάνατό του, ο «παπάς» της pop art Άντι Γουόρχολ πέρασε μια ολόκληρη άνοιξη φιλοτεχνώντας μια σειρά από έργα μετά από αίτημα του μεγιστάνα της κτηματομεσιτικής αγοράς στη Νέα Υόρκη, Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Αμερικανός επιχειρηματίας, 34 ετών τότε, ζήτησε από τον καλλιτέχνη να του φιλοτεχνήσει μια σειρά από πίνακες εμπνευσμένους από τον Πύργο Τραμπ, ο οποίος ήταν ακόμη υπό κατασκευή, για να κοσμήσει το αίθριο του πρώτου του αρχιτεκτονικού έργου, που βρίσκεται στην Πέμπτη Λεωφόρο 725 στο Μανχάταν.

«Το New York Skyscrapers αποτελεί απόδειξη της ικανότητας του Γουόρχολ να απαθανατίσει το πνεύμα μιας εποχής που χαρακτηρίζεται από υπερβολή και παραμένει ένα επίκαιρο σχόλιο για την κατάκτηση του αμερικανικού ονείρου όπως φαίνεται μέσα από τον βλέμμα ενός από τους πιο εμβληματικούς καλλιτέχνες του 20ου αιώνα», σχολίασε ο οίκος δημοπρασιών Phillips, ο οποίος πούλησε έναν από τους πίνακες για 952.500 δολάρια.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν συμφωνεί καθόλου.

«Ο Τραμπ ήταν πολύ εκνευρισμένος»

«Ο κ. Τραμπ ήταν πολύ εκνευρισμένος που τα έργα δεν είχαν ακολουθήσει τη χρωματική παλέτα του κτιρίου», έγραψε ο Γουόρχολ στο ημερολόγιό του στις 5 Αυγούστου 1981.

Ο Ντόναλντ Τραμπ όχι μόνο απέρριψε και τα οκτώ έργα του Γουόρχολ αλλά αρνήθηκε επιπλέον να τον πληρώσει. «Θα μου έρθουν με δείγματα από τα υλικά για να ταιριάζουν οι πίνακες με τα ροζ και τα πορτοκαλί. Είναι φτηνός», έγραψε ο καλλιτέχνης που έχει χαιρετηθεί και ως προφήτης των βιαστικών για φήμη καιρών μας.

Σήμερα, περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες αργότερα, το έργο του Γουόρχολ «New York Skyscrapers» έχει κατακτήσει την αναγνώριση που του αρνήθηκε ο εκλεγμένος πλέον πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και αποκτήθηκε σε δημοπρασία στη Νέα Υόρκη από έναν ανώνυμο αγοραστή για τιμή που είναι πάνω από 250.000 $ πάνω από την αρχική εκτίμηση.

«Το αγόρασε Δημοκρατικός! Το αγόρασε Τραμπικός! Το αγόρασε ο ΤΡΑΜΠ!»

«Κάποιοι στον κόσμο της τέχνης υπέθεσαν ότι ένας δυσαρεστημένος Δημοκρατικός μπορεί να θέλει να κάνει μια πολιτική δήλωση αγοράζοντάς την απλώς για να την καταστρέψει μετά τη νίκη του Τραμπ στις προεδρικές εκλογές. Άλλοι σκέφτηκαν ότι ένας υποστηρικτής του Τραμπ μπορεί να επιθυμεί να έχει ένα μοναδικό κομμάτι αναμνηστικών. Υπήρχε ακόμη και μια φήμη ότι ο ίδιος Τραμπ θέλει να ανακτήσει το έργο για να το κρεμάσει στον Λευκό Οίκο όταν επιστρέψει τον Ιανουάριο», ανέφεραν οι Times.

Ο αντιπρόεδρος του οίκου δημοπρασιών Phillips, Ρόμπερτ Μάνλεϊ, επιβεβαίωσε ότι το ενδιαφέρον για τον πίνακα είναι πολύπλευρο, αν όχι αμφιλεγόμενο. «Μερικοί άνθρωποι έχουν πολιτικά κίνητρα, αλλά κάποιοι είναι συλλέκτες του Γουόρχολ» είπε.

Το έργο, στο οποίο ο Γουόρχολ απεικόνισε με τον δικό του τρόπο τον ουρανοξύστη που έχει συνδεθεί με την άνοδο του Τραμπ -αυτή την κυλιόμενη σκάλα κατέβηκε ο Τραμπ όταν ανακοίνωσε την πρώτη του υποψηφιότητα για τον Λευκό Οίκο το 2015- μέχρι σήμερα ανήκε στη συλλογή του Ελβετού γκαλερίστα και στενού φίλου του Γουόρχολ, Μπρούνο Μπίσοφμπέργκερ και παρουσιάστηκε σε περίοπτη θέση στο κοινό για πρώτη φορά στην έκθεση Gems and Skyscrapers του 2001 στη γκαλερί Bischofberger στη Ζυρίχη της Ελβετίας.

Σήμερα, δύο από τους οκτώ πίνακες της σειράς βρίσκονται στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Andy Warhol στο Πίτσμπουργκ. Κανένα από αυτά δεν είχε δημοπρατηθεί στο παρελθόν.

«Είναι βαρβάτος!»

Μετά από την απόρριψη και την άρνηση να πληρωθεί για το έργο του, ο Γουόρχολ κράτησε αποστάσεις από τον Ντόναλντ Τραμπ που είχε γνωρίσει μέσω του του καλλιτεχνικού διευθυντή του περιοδικού Interview, Mάρκ Μπάλετ.

Ο Μπάλετ εργαζόταν για τον Τραμπ ως ο άνθρωπος που θα επέλεγε τις μπράντες που «άξιζαν να ανοίξουν στο εσωτερικό του αιθρίου στο Trump Tower αναφέρει η EL PAIS.

H πρόταση να συνεργαστεούν ο μεγιστάνας Τραμπ με τον καλλιτέχνη Γουόρχολ ήρθε από την τότε σύζυγο του μεγιστάνα, Ιβάνα Τραμπ -ήταν παντρεμένοι από το 1977 έως το 1990-, που πρότεινε στον σύζυγό της να συναντηθεί με τον επιδραστικό καλλιτέχνη για να συζητήσουν το ενδεχόμενο να φιλοτεχνήσει τους πίνακες ώστε να εκτίθενται στο εσωτερικό του κτιρίου.

«Ήταν τόσο περίεργο, είναι τόσο πλούσιος. Μιλούσε μόλις χθες για την αγορά ενός κτιρίου για 500 εκατομμύρια δολάρια ή κάτι τέτοιο. Είναι βαρβάτος!», έγραψε ο καλλιτέχνης στο ημερολόγιό του μετά την πρώτη τους συνάντηση. «Τίποτα δεν διευθετήθηκε, αλλά θα κάνω μερικούς πίνακες και θα τους δείξω» πρόσθεσε.

Η εκδίκηση

Μετά την ολοκλήρωση του ουρανοξύστη τον Νοέμβριο του 1983 και την απόρριψη των έργω του, ο Γουόρχολ συνάντησε ξανά τους Τραμπ σε ένα πάρτι στη Νέα Υόρκη που διοργανώθηκε για τον Ρόι Κον, δικηγόρο και σύμβουλο του μεγιστάνα των επιχειρήσεων.

Στα ημερολόγιά του ο Γουόρχολ περιγράφει την άβολη συνάντηση που είχε με την Ιβάνα, η οποία πέθανε το 2022. «Η Ιβάνα Τραμπ ήταν εκεί και ήρθε και όταν με είδε ντράπηκε και είπε: ‘Ω, τι έγινε με αυτούς τους πίνακες;’. Έπρεπε να ανοίξω το στόμα μου…», έγραψε ο Γουόρχολ για τη συνάντηση. «Προσπαθούσε να κάνει την ανίδεη για να ξεφύγει -και το έκανε», έγραψε.

Χρόνια αργότερα, ο Γουόρχολ προσκλήθηκε στον Trump Tower ως κριτής σε έναν διαγωνισμό για μαζορέτες. Δέχτηκε, αλλά καθυστέρησε πολύ. Μόνο και μόνο για να εκνευρίσει τον Ντόναλντ Τραμπ.

Kεντρική φωτογραφία: Andy foresaw it all, έργο του Eric Wayne, 1/2017

Headlines