Πώς η τεχνητή νοημοσύνη απειλεί να καθυστερήσει τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια

Η απότομη αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια καθώς οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης χτίζουν νέα κέντρα δεδομένων δημιουργεί ανησυχίες για αύξηση της χρήσης ορυκτών καυσίμων.

Πάροχοι ενέργειας, ρυθμιστικές αρχές και ειδικοί σε έξι χώρες είπαν στο Reuters ότι οι ενεργειακές απαιτήσεις της ΑΙ και των υπηρεσιών cloud καλύπτονται για την ώρα από φυσικό αέριο ή ακόμα και ορυκτό κάρβουνο, καθώς η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν εξελίσσεται με επαρκή ταχύτητα.

Στις ΗΠΑ, όπου φιλοξενείται το ένα τρίτο των data center σε παγκόσμιο επίπεδο, βάζουν σε λειτουργία νέες μονάδες φυσικού αερίου και αναβάλλουν τον παροπλισμό παλιών μονάδων ορυκτών  καυσίμων καθώς τα νέα κέντρα δεδομένων μπαίνουν στην πρίζα.

Σε χώρες όπως η Γερμανία, η Πολωνία και Μαλαισία, μέρος των ενεργειακών αναγκών της ΑΙ και του cloud μπορεί να καλύπτεται ακόμα και από άκρως ρυπογόνο λιθάνθρακα, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, ρυθμιστικές αρχές και αναλυτές.

Η Morgan Stanley υπολογίζει ότι η βιομηχανία των data center θα παραγάγει 2,5 δισ. τόνους ισοδυνάμου CO2 έως το τέλος της δεκαετίας

Στην Ιρλανδία, στο μεταξύ, τα data center ήδη αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 20% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, και το κλείσιμο του μοναδικού σταθμού λιθάνθρακα στη χώρα αναβλήθηκε από το 2025 για το 2029.

Στην COP29, τη σύνοδο για το κλίμα που ολοκληρώθηκε αυτό τον μήνα, η οικοδέσποινα χώρα του Αζερμπαϊτζάν παρουσίασε διακήρυξη, η οποία έχει υπογραφεί μέχρι στιγμής από 68 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες.

Τα κέντα δεδομένων στέκονται έτσι εμπόδιο στα σχέδια των κυβερνήσεων να περιορίσουν τις εκπομπές άνθρακα που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή.

Η ΑΙ φέρνει παράταση ζωής για παλιές μονάδες ορυκτών καυσίμων (Reuters)

Θέτουν επίσης υπό αμφισβήτηση τις υποσχέσεις των εταιρειών τεχνολογίας για πράσινη μετάβαση. Γίγαντες όπως η Meta Platforms, η Microsoft, η Amazon και η Google έχουν δεσμευτεί να χρησιμοποιούν ΑΠΕ και να αντισταθμίζουν τις εκπομπές τους με πιστώσεις άνθρακα. Συχνά, όμως, αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες ρουφούν από το δίκτυο πράσινη ενέργεια που θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί κάπου αλλού.

Ορισμένες εταιρείες όπως η Microsoft και η OpenAI ποντάρουν στην πυρηνική ενέργεια, όμως τα σχέδια για πυρηνοκίνητα data center και αναβίωση παλιών πυρηνικών σταθμών παραμένουν αβέβαια και απέχουν ακόμα πολλά χρόνια.

Απαντώντας σε ερώτηση του Reuters, η Meta Platforms επιχείρησε να νίψει τας χείρας της: «Πιστεύω πως όλοι συμφωνούν ότι χρειαζόμαστε περισσότερη ανανεώσιμη ενέργεια για να καλυφθεί η αυξανόμενη ζήτηση» απάντησε εκπρόσωπος της εταιρείας. «Πιστεύω πως εναπόκειται στις εταιρείες ενέργειας να σχολιάσουν το πώς σχεδιάζουν να αυξήσουν την προσφορά».

Κι όμως, η επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley υπολογίζει ότι η βιομηχανία των data center θα παραγάγει περίπου 2,5 δισεκατομμύρια τόνους ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα έως το τέλος της δεκαετίας, ποσό που αντιστοιχεί στις ετήσιες εκπομπές της Ρωσίας.

Φυσικό αέριο

Η Βόρεια Βιρτζίνια των ΗΠΑ έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα κέντρων δεδομένων στον κόσμ, και η εταιρεία ενέργειας Dominion που εξυπηρετεί την περιοχή θεωρεί πως το φυσικό αέριο είναι η απάντηση.

Τα data center στις ΗΠΑ θα αυξήσουν τη ζήτηση για φυσικό αέριο έως το τέλος της δεκαετίας κατά 3-6 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια την ημέρα.

Η εταιρεία χτίζει έναν σταθμό αερίου των 1.000 megawatt στην κομητεία του Τσέστερφιλντ και μείωσε το στόχο για το μερίδιο των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της από το 95 στο 80 τοις εκατό.

«Η ζήτηση στην περιοχή λειτουργίας μας αυξάνεται με πρωτοφανή ρυθμό» δήλωσε εκπρόσωπος της Dominion.

Κέντρο δεδομένων του TikTok στη Νορβηγία (Reuters)

Αρκετές άλλες εταιρείες ενέργειας στις ΗΠΑ παραδέχονται ότι παρατείνουν τη λειτουργία μονάδων ορυκτών καυσίμων και χτίζουν νέες,.

Η Entergy, για παράδειγμα, άρχισε να κατασκευάζει την πρώτη της μονάδα φυσικού αερίου στο Μισισιπί εδώ και μισό αιώνα, μια εγκατάσταση των 754 MW που θα τροφοδοτεί δύο συγκροτήματα data center της Amazon.

Στην περίπτωση της εταιρείας ενέργειας NiSource’s, η οποία τροφοδοτεί κέντρα δεδομένων σε Ιντιάνα, Οχάιο και Βιρτζίνια, οι επενδύσεις των 19,3 δισ. δολαρίων που σχεδιάζονται έως το 2029 αφορούν βελτιώσεις σε σταθμούς φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της S&P, τα data center στις ΗΠΑ θα αυξήσουν τη ζήτηση για φυσικό αέριο έως το τέλος της δεκαετίας κατά 3-6 δισεκατομμύρια κυβικά πόδια την ημέρα,

Μια τέτοια εξέλιξη θα επηρέαζε για δεκαετίες τις αμερικανικές προσπάθειες για πράσινη μετάβαση, προειδοποιεί η συμβουλευτική εταιρεία καθαρής ενέργειας RMI.

«Τα κέντρα δεδομένων είναι απλά μια προθέρμανση συγκριτικά με την έκταση του εξηλεκτρισμού που έχουμε μπροστά μας. Αν το πρώτο μας ένστικτο είναι να αρχίσουμε να χτίζουμε μονάδες αερίου και πυρηνικά εργοστάσια, απλά θα δημιουργήσουμε ένα σύστημα ενέργειας που δεν έχουμε την πολυτέλεια να διατηρήσουμε» είπε ο διευθύνων σύμβουλος της RMI Τζον Κρέιτς.