Στις αστικές και ημιαστικές περιοχές της Αττικής αναμένεται να μην μείνει ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο αδόμητο. Με την αστυφιλία να παραμένει κυρίαρχο ρεύμα και να εντείνεται διαρκώς, η κατάσταση στις περισσότερες πόλεις-δήμους της περιοχής γίνεται όλο και πιο ασφυκτική. Το φαινόμενο είναι πλέον εμφανές σε όλους: αδιαχώρητο στους δρόμους, αυτοκίνητα παρκαρισμένα το ένα πάνω στο άλλο, διπλοπαρκαρισμένα και τριπλοπαρκαρισμένα, που εξαλείφουν λωρίδες κυκλοφορίας και δημιουργούν χάος. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την αδυναμία ελέγχου από τους αρμόδιους φορείς, είτε λόγω έλλειψης πρόθεσης είτε δυνατοτήτων. Οι Δήμοι είναι αντιμέτωποι με ολοένα και μεγαλύτερες προκλήσεις.

Η στασιμότητα στο κυκλοφοριακό είναι αισθητή παντού. Ακόμα και τα φανάρια φαίνεται να είναι ρυθμισμένα με παρωχημένα δεδομένα. Για παράδειγμα, πολλά φανάρια για στροφή από κεντρικούς δρόμους έχουν τόσο μεγάλες ουρές, που τα αυτοκίνητα «βγαίνουν» και κλείνουν λωρίδες ευθείας κυκλοφορίας. Κανείς δεν φαίνεται να σκέφτεται την επέκταση των νησίδων για να χωρούν περισσότερα οχήματα. Για να μην αναφέρουμε την ηχορύπανση που προκαλούν κάποια αυτοκίνητα και μηχανές ανεξέλεγκτα με τις εξατμίσεις τους επιβαρύνοντας -σύμφωνα με έρευνες– πολύ την υγεία των πολιτών.

Ωστόσο, το κυριότερο θέμα του ρεπορτάζ μας είναι η δόμηση στις πόλεις της Αττικής, που οδηγεί σε αύξηση των απαιτήσεων για τους δήμους, δεδομένης της αύξησης του πληθυσμού.

Υποστελέχωση και αυξανόμενες απαιτήσεις στους δήμους

Οι Δήμοι της Αττικής αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις προσωπικού, λόγω της απαγόρευσης προσλήψεων που επιβλήθηκε κατά τη διάρκεια των μνημονίων. Έτσι, κάποιοι εκτός Ελλάδας αποφάσισαν οι δήμοι να μείνουν χωρίς επαρκές προσωπικό σε βασικές δραστηριότητες, όπως η καθαριότητα, οι κοινωνικές υπηρεσίες, η διοίκηση, οι τεχνικές υπηρεσίες και οι βρεφονηπιακοί σταθμοί. Είναι σαν να μην σκέφτηκαν ποτέ ότι οι εργαζόμενοι στους δήμους συνταξιοδοτούνται, ενώ η κινητικότητα μειώνει επιπλέον τις διαθέσιμες δυνάμεις.

Η αύξηση του πληθυσμού λόγω υπερδόμησης και η ταυτόχρονη μείωση προσωπικού δημιουργούν ένα αδιέξοδο: ακόμα και η πιο ικανή δημοτική αρχή αδυνατεί να διαχειριστεί τον όγκο των απαιτήσεων. Δήμαρχοι και στελέχη δήμων αναφέρουν πως ξενυχτούν στα γραφεία τους, ψάχνοντας λύσεις. Όμως, όταν οι προσλήψεις απαγορεύονται και οι πόροι μειώνονται, είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρουν διεξόδους.

Επιπλέον, η αύξηση του ενεργειακού κόστους, το τέλος ταφής και οι αυξήσεις μισθοδοσίας οδηγούν τους δήμους σε περιορισμό των εξόδων. Αυτό προκαλεί αλυσιδωτά προβλήματα: πώς θα μαζεύονται τα σκουπίδια, που συνεχώς αυξάνονται; Πώς θα χωρέσουν τα επιπλέον παιδιά στα σχολεία, που ήδη δεν επαρκούν; Για να δημιουργηθεί ένα νέο σχολείο χρειάζονται χρήματα (που δεν υπάρχουν), χώρος (που επίσης δεν υπάρχει), και τουλάχιστον 2-3 χρόνια για να ξεπεραστεί η γραφειοκρατία.

Οι νέες οικοδομές που χτίζονται, καθώς και η μετατροπή των μονοκατοικιών σε πολυκατοικίες, σημαίνουν ότι τελειώνει η «αθωότητα» ακόμα και για όσους μέχρι τώρα δεν ανησυχούσαν. Πού θα χωρέσουν όλα αυτά τα νέα αυτοκίνητα όταν οι δρόμοι παραμένουν ίδιοι; Πόσο θα επιβαρυνθεί το περιβάλλον; Πώς θα μαζεύονται τα σκουπίδια και θα επισκευάζονται οι φθορές στα δίκτυα;

Τα παιδιά θα κάνουν μάθημα σε τροχοβίλες, με τους γονείς να διαμαρτύρονται για την έλλειψη χώρων παιχνιδιού. Στις προσχολικές δομές, τα κενά προσωπικού είναι τόσο μεγάλα, που απειλούν τη λειτουργία τους. Αντίστοιχα, τα ΚΑΠΗ – τόσο σημαντικά για την κοινωνικοποίηση και φροντίδα των ηλικιωμένων – θα χρειαστούν ενίσχυση, όμως πώς θα ανταποκριθούν οι δήμοι χωρίς πόρους;

Η ανάγκη για πράσινες πόλεις – και η ουτοπία των σχεδίων

Δήμαρχοι αναφέρουν ότι για να σωθούν οι πόλεις και να βελτιώσουν το ισοζύγιο πρασίνου, χρειάζονται βοήθεια. Χωρίς πόρους για απαλλοτριώσεις ή αγορές ακινήτων που θα μπορούσαν να γίνουν πάρκα ή παιδικές χαρές, κάθε συζήτηση για «πράσινες πόλεις» είναι απλώς ουτοπική. Το Πράσινο Ταμείο, αν και έχει συνεισφέρει σε κάποιο βαθμό, δεν εξαντλεί τις δυνατότητές του για να χρηματοδοτήσει τις δημοτικές πρωτοβουλίες.

Χωρίς αποκέντρωση και χωρίς ενίσχυση των δήμων, το μέλλον μοιάζει ζοφερό: αυτοκίνητα ακινητοποιημένα στους δρόμους, σκουπίδια που συσσωρεύονται, προκάτ αίθουσες σε σχολεία χωρίς προαύλια, και πολίτες να παρκάρουν χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους μετά από πολύωρη αναζήτηση θέσης.

Οι άδειες νέων οικοδομών για το 2024 σε δήμους της Αττικής αυξάνονται, σύμφωνα με στοιχεία που δεν είναι απολύτως επιβεβαιωμένα αλλά είναι ενδεικτικά της κατάστασης. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη πίεση σε όλες τις υποδομές. Κάθε νέα οικοδομή σημαίνει φυσικά και πολλές θέσεις εργασίας με πολλά επαγγέλματα να εμπλέκονται στη διαδικασία και να δημιουργούν μεροκάματο, κάτι απόλυτα θετικό, Ωστόσο, αναζητείται η ισορροπία διότι έχει αξία και η ικανοποίηση του κάθε πολίτη από τις συνθήκες διαβίωσης στην πόλη του.

Η αύξηση των κατοικιών με τα σημερινά δεδομένα στις αστικές περιοχές της Αττικής με τον ελάχιστο ελεύθερο δημόσιο χώρα, σημαίνει περισσότεροι κάτοικοι, περισσότερα αυτοκίνητα, περισσότερα απορρίμματα, περισσότερες απαιτήσεις για κοινωνικές υπηρεσίες, αυξημένες ανάγκες σε προσχολική και σχολική στέγη, μείωση ισοζυγίου πρασίνου και πολλά ακόμη που μόνο οι Δημοτικές Αρχές γνωρίζουν καλά.

Περισσότεροι κάτοικοι σημαίνει βέβαια και αυξημένα έσοδα από δημοτικά τέλη. Ωστόσο τα δημοτικά τέλη από μόνα τους δεν αρκούν να καλύψουν τις ανάγκες που θα προκύψουν. Άλλωστε οι προβλέψεις της επιτροπής οικονομικών της ΚΕΔΕ σύμφωνα με πληροφορίες τοποθετεί το ταμειακό έλλειμα των δήμων για το 2025 στο υπέρογκο ποσό των 300 εκατ. Ευρώ, όπως αποκάλυψε το in προ ημερών.

Οι Δήμοι, χωρίς επιπλέον προσωπικό και χρηματοδότηση, βρίσκονται σε δεινή θέση. Το κεντρικό κράτος καλείται να αναλάβει δράση, αλλιώς οι συνέπειες θα είναι μη αναστρέψιμες. Αν δεν επενδυθούν πόροι στην αύξηση των δημόσιων χώρων, στην ενίσχυση των κοινωνικών δομών και στην ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού των δήμων, η Αττική θα συνεχίσει να οδηγείται προς την ασφυξία.

Οι λύσεις είναι γνωστές: περισσότερες προσλήψεις, μεγαλύτερη χρηματοδότηση, αποκέντρωση και στρατηγικός σχεδιασμός. Το ερώτημα είναι αν θα υλοποιηθούν έγκαιρα, πριν οι πόλεις της Αττικής καταρρεύσουν υπό το βάρος των ίδιων τους των αναγκών.

Πόσες άδειες νέων οικοδομών έχουν εκδοθεί

Στο in πληροφορηθήκαμε τι συμβαίνει σε κάποιους δήμους της Αττικής με νέα οικήματα που είτε κατασκευάζονται ήδη είτε έχουν εκδοθεί άδειες.

  • Δήμος Καλλιθέας: περίπου 50 άδειες
  • Δήμος Παλαιού Φαλήρου: προβλέπονται περίπου 140 νέες πολυκατοικίες
  • Δήμος Νέας Σμύρνης; προβλέπονται περίπου 80 νέες πολυκατοικίες
  • Δήμος Αλίμου: Έχουν εκδοθεί για το 2024 γύρω στις 85 άδειες οικοδομής

Ακολουθεί ο πίνακας με το τι συμβαίνει στο Δήμο Παλλήνης με στοιχεία και από προηγούμενες χρονιές:

*φωτογραφίες αρχείου

Headlines