Αρκάς: Η λαμπερή καλημέρα της Δευτέρας

Ο γνωστός σκιτσογράφος, Αρκάς, μας λέει για άλλη μια μέρα τη δική του «καλημέρα».

Στο σημερινό σκίτσο βλέπουμε ένα παιδί να μπαίνει σε ένα δωμάτιο που αλλάζει φωτισμό. Ο λόγος δεν είναι άλλος, φυσικά, από τα φωτάκια που στολίζουν ένα Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Σε μια στιγμή το παιδί λέει: «Μαμά, γιατί δεν έβαλεθ άλλο χρώμα στα φωτάκια;». Τότε η μητέρα του του απαντά: «Γιατί να βάλω άλλο χρώμα;». Το παιδί με τη σειρά του της λέει: «Γιατί έτσι είναι θαν να έχει παρκάρει παράνομα για λίγο!», ενώ δείχνει το δέντρο γεμάτο κόκκινα λαμπιόνια.

Ποιος ανακάλυψε τα εορταστικά λαμπιόνια;

Ήταν το μακρινό 1880, όταν ο Τόμας Έντισον, ο «ο πατέρας της καινοτομίας», κρέμασε σειρές από ηλεκτρικά φωτάκια έξω από το εργαστήριό του στο Μένλο Παρκ του Νιου Τζέρσεϊ.

Ένα άρθρο στους New York Times στις 21 Δεκεμβρίου 1880 περιέγραφε μια επίσκεψη αξιωματούχων της κυβέρνησης της Νέας Υόρκης στο εργαστήριο του Έντισον. Η βόλτα από τον σιδηροδρομικό σταθμό μέχρι το κτίριο του Έντισον ήταν γεμάτη με ηλεκτρικές λάμπες και φωτιζόταν με 290 λαμπτήρες «που έριχναν ένα απαλό φως από όλες τις πλευρές».

Από το άρθρο δεν φαίνεται ότι ο Έντισον ήθελε να συνδέσει τα φωτάκια με τα Χριστούγεννα. Ο λόγος φαίνεται να είναι πως έκανε ένα γιορτινό μεν δείπνο για την αντιπροσωπεία από τη Νέα Υόρκη, απλώς φαίνεται πως το θέαμα του ταίριαζε με τη θεματική των γιορτών.

Μέχρι εκείνη την εποχή συνηθιζόταν να φωτίζουν τα χριστουγεννιάτικα δέντρα με μικρά κεριά, αλλά κάτι τέτοιο ακούγεται αρκετά επικίνδυνο, αλλά και κοστοβόρο.

Δύο χρόνια αργότερα, οι New York Times έστειλαν έναν δημοσιογράφο στο σπίτι του Τζόνσον στην ανατολική πλευρά του Μανχάταν και μια εκπληκτικά λεπτομερής ιστορία εμφανίστηκε στην έκδοση της 27ης Δεκεμβρίου 1884, με τίτλο: «Ένα λαμπερό χριστουγεννιάτικο δέντρο: Πώς ένας ηλεκτρολόγος διασκέδασε τα παιδιά του». Το άρθρο δεν περιέγραφε μόνο την ομορφιά του δέντρου αλλά και στο πώς φωτιζόταν, παρέχοντας τεχνικές λεπτομέρειες.

Ενώ το δέντρο του Τζόνσον θεωρήθηκε θαύμα και η εταιρεία του Έντισον επιχείρησε να διαθέσει ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, ωστόσο, δεν έγιναν αμέσως δημοφιλή. Το κόστος τους και οι υπηρεσίες ηλεκτρολόγου για την τοποθέτηση ήταν απρόσιτο για τους περισσότερους πολίτες. Ωστόσο, τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα της εποχής έκαναν πάρτι με σκοπό να επιδείξουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο, αλλά και τον ηλεκτρικό φωτισμό.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Γκρόβερ Κλίβελαντ φέρεται να παρήγγειλε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο για τον Λευκό Οίκο, που φωτίστηκε το 1895. Μπορεί Έντισον και Τζόνσον να έκαναν την αρχή, ωστόσο, ο Άλμπερτ Σάντακα είναι ο άνθρωπος που είδε την επιχειρηματική ευκαιρία.

Ο θρύλος λέει ότι όταν ήταν έφηβος διάβασε για μια τραγική πυρκαγιά στη Νέα Υόρκη το 1917 που προκλήθηκε από κεριά που ανάβουν ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο, και έτσι παρότρυνε την οικογένειά του, που ασχολούνταν με τις καινοτομίες, να αρχίσει να κατασκευάζει φθηνές σειρές από φώτα. Η οικογένεια Σάντακα προσπάθησε να πουλήσει ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, αλλά οι πωλήσεις κινούνταν αργά στην αρχή.

Καθώς το ηλεκτρικό ρεύμα έμπαινε στις ζωές των ανθρώπων, τα φωτάκια συναντώταν συχνότερα στα χριστουγεννιάτικα δέντρα.

Ο Άλμπερτ  Σαντάκα έγινε επικεφαλής μιας εταιρείας φωτισμού αξίας εκατομμυρίων δολαρίων. Άλλες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της General Electric, εισήλθαν στον κλάδο των χριστουγεννιάτικων φώτων και μέχρι τη δεκαετία του 1930 τα ηλεκτρικά χριστουγεννιάτικα φώτα είχαν γίνει ένα τυπικό μέρος της διακόσμησης των διακοπών.

Στις αρχές του 20ου αιώνα άρχισε η παράδοση να υπάρχει δημόσιος φωτισμός δέντρων. Ένα από τα πιο διάσημα, ήταν το άναμμα του Εθνικού Χριστουγεννιάτικου Δέντρου στην Ουάσιγκτον, το οποίο ξεκίνησε το 1923.