Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις μπαταρίες των EV

Παρά τη μακρά συστοιχία δυσοίωνων συμβάντων από την πανδημία έως τις δύο εμπόλεμες ζώνες σε απόσταση αναπνοής με τις παρεπόμενες αναταράξεις στους συνήθεις δρόμους του εμπορίου, τον πληθωρισμό, τις τάσεις προστατευτισμού και ταυτοτικής αναδίπλωσης σε όλα τα σημεία του πλανήτη, πλέον η ηλεκτροκίνηση και η υιοθέτησή της έχουν πάψει από καιρό να ανήκουν στη σφαίρα τού «αν και εφόσον», αποτελώντας ζήτημα χρόνου και έχοντας αποκτήσει το status μιας αναπόδραστης, προδιαγεγραμμένης επιλογής. Ιδίως σε ό,τι αφορά τα καθ’ ημάς, παρά την παραπάνω συνθήκη ιδανικής καταιγίδας σε παγκόσμια κλίμακα, η τρίτη και δη ενισχυμένη εκδοχή του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» αποτελεί μια αναμφισβήτητα ευνοϊκή συγκυρία για να περάσει κανείς στην… άλλη πλευρά – αυτή της ηλεκτροκίνησης (and may the force be with you).

Ηλεκτρική… χημεία

Για εκείνους που η ηλεκτροκίνηση και η επιλογή ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου εξακολουθεί να αποτελεί μια εξίσωση την επίλυση της οποίας προτιμούν να αναβάλλουν επ’ αόριστον, υπάρχουν ορισμένες γενικές κατευθυντήριες προκειμένου, εφόσον τελικώς πάρουν τη σχετική απόφαση, αυτή να είναι η σωστή.

Καλό θα ήταν αρχικά να αποσαφηνιστεί ότι όπως το σύνολο της αυτοκίνησης από καταβολής της, έτσι και η ηλεκτροκίνηση αποτελεί ένα συνεχές παιχνίδι αριθμών που υπόκειται στους νόμους της φυσικής.

Βέβαια, εκτός από τη φυσική, αυξημένη βαρύτητα στην περίπτωση των EV έχει και η χημεία, με δεδομένο ότι όπου ηλεκτροκίνητο, ανεξαρτήτως του είδους της τεχνολογίας που εκπροσωπεί, υπάρχει και μια μπαταρία η οποία βασίζεται εν πολλοίς στη χημεία.

Αν και ορισμένα σύγχρονα ηλεκτροκίνητα, ιδίως premium και niche, διαθέτουν όντως τεχνολογία που καταχρηστικά θα μπορούσε να ονομαστεί διαστημική, αυτή η διάσταση σε επίπεδο ηλεκτροκίνησης ή και μη αφορά κυρίως τα επιτεύγματα που άπτονται της AI, του λογισμικού και της προόδου συστημάτων όπως κάμερες, ραντάρ και αισθητήρες, καθώς και σε ορισμένες περιπτώσεις την εμμονή των μηχανικών στην αξιοποίηση όλων των παραπάνω προκειμένου να καταλήξουν σε περίτεχνες διατάξεις στην ανάρτηση όπως στην πρόσφατη περίπτωση της Porsche Panamera.

Ανεξαιρέτως αυτών, σε καμία περίπτωση η ηλεκτροκίνηση δεν αποτελεί κάτι το εντελώς καινούριο ή απόκοσμο, με δεδομένο ότι έχει ξαναϋπάρξει και μάλιστα στις απαρχές της ιστορίας της αυτοκίνησης.

Όπως και να έχει, με το πλήθος από επιλογές που έχει κανείς στη διάθεσή του σε ό,τι αφορά τα EV και τις εξοπλιστικές τους εκκεντρικότητες, αυτό που είναι καλό να έχει κανείς κατά νου – εξαιρώντας εκείνους που έχουν την πρόθεση και τη δυνατότητα να αποκτήσουν ένα EV του βεληνεκούς του Pininfarina Battista ή της Lotus Evija – είναι ότι ο κρισιμότερος παράγοντας της ηλεκτροκίνησης είναι η μπαταρία.

Ζήτημα αριθμών

Από τη χωρητικότητά της εξαρτάται η αυτονομία του αυτοκινήτου, δηλαδή το πόσα χιλιόμετρα μπορεί να διανύσει ένα ηλεκτρικό όχημα πριν αναζητήσει φορτιστή, αποτελεί το ακριβότερο εξάρτημα ενός ηλεκτρικού οχήματος και είναι και το βαρύτερο, εξ ου και συνήθως, μέχρι στιγμής, τοποθετείται κάτω από το δάπεδο ενός EV προς όφελος του κέντρου βάρους. Βέβαια υπάρχουν και εξαιρέσεις ως προς την τοποθέτηση με τη νεότερη τάση να τοποθετεί τις μπαταρίες ως δομικό μέρος του πλαισίου για μια πιο αποδοτική χωροταξικά όσο και ουσιαστικά διάταξη.

Μέχρι να υπάρξει κάποια συνταρακτική εξέλιξη σε επίπεδο τεχνολογίας μπαταριών όπως φέρ’ ειπείν η αποκωδικοποίηση της τεχνολογίας των μπαταριών στερεού τύπου, η πλειονότητα των ηλεκτροκίνητων που βρίσκονται γύρω μας εφοδιάζονται με μπαταρίες που βασίζονται στο λίθιο.

Αν και υπάρχουν παραλλαγές που αφορούν τη χημική σύσταση των μπαταριών, όπως για παράδειγμα οι λιθίου φωσφορικού σιδήρου οι οποίες εξασφαλίζουν μικρότερη αυτονομία, αλλά είναι φθηνότερες στην παραγωγή, συμπαρασύροντας προς τα κάτω και την τιμή των αυτοκινήτων τα οποία εφοδιάζουν, η κύρια διαφοροποίηση ανάμεσα στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τις αυτονομίες τους έγκειται στη χωρητικότητα των μπαταριών με τις οποίες εφοδιάζονται σε συνάρτηση φυσικά με τον όγκο/βάρος του αυτοκινήτου, αλλά και το πόσα και πόσης ισχύος μοτέρ αναλαμβάνουν να τροφοδοτούν.

Αυτονόητα ωστόσο όσο μεγαλύτερο είναι ένα αυτοκίνητο τόσο περισσότερες συστοιχίες έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί, με αποτέλεσμα τα μεγάλου μεγέθους ηλεκτρικά τετράτροχα συνήθως να εμφανίζουν και μεγαλύτερης χωρητικότητας μπαταρίες. Φυσικά, αναλόγως με την εξέλιξη της τεχνολογίας κάθε προμηθευτή μπαταριών που η εκάστοτε εταιρεία χρησιμοποιεί υπάρχουν επίσης διαφοροποιήσεις σε ό,τι αφορά την ενεργειακή απόδοση μιας μπαταρίας σε συνάρτηση με τον όγκο που αυτή καταλαμβάνει.

Ακριβή μου μπαταρία

Η μπαταρία ενός ηλεκτρικού οχήματος αποτελεί το ακριβότερο εξάρτημα μιας αντίστοιχης κατασκευής καθώς αντιπροσωπεύει συνήθως το 45% της αξίας του. Με αυτό δεδομένο, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, αποτελεί το κρισιμότερο εξάρτημα ενός EV.

O κύκλος ζωής τους συγκλίνει με τον κύκλο ζωής ενός αυτοκινήτου, εξ ου και οι εγγυήσεις που δίνουν οι κατασκευαστές διαμορφώνονται σε οκτώ έτη ή 160.000 χλμ. Αυτό που είναι καλό να γνωρίζει κανείς πάντως είναι ότι δεν υπάρχει σταθερά ως προς τη διάρκεια ζωής των μπαταριών, καθώς αυτή εξαρτάται από τα διανυθέντα χιλιόμετρα, τον τρόπο οδήγησης, τον αριθμό φορτίσεων, την ταχύτητα φόρτισης αλλά και τα χαρακτηριστικά της ίδιας της μπαταρίας.

Παρ’ όλα αυτά, η συντηρητική συμβατική χρήση ενός ηλεκτρικού οχήματος μπορεί να παρατείνει την αντοχή των μπαταριών στη φθορά του χρόνου σε βαθμό τα αντίστοιχης τεχνολογίας οχήματα να μη διαφέρουν ως προς τη διάρκεια ζωής τους σε σχέση με τα συμβατικά.

Φυσικά οι κατασκευαστές έχουν προβλέψει στις εγγυήσεις που δίνουν για τις μπαταρίες μια συν τω χρόνω φυσιολογική φθορά, η οποία εκτιμάται σε έως 30% μείωση της απόδοσής τους, και την παρεπόμενη αντίστοιχη μείωση της συνολικής αυτονομίας τους σε διάρκεια οκτώ ετών. Αυτό σημαίνει ότι οτιδήποτε κάτω από το συγκεκριμένο ποσοστό απώλειας δεν λογίζεται ως βλάβη ευθύνης του κατασκευαστή και δεν καλύπτεται από τη σχετική εγγύηση.