Σε μια χρονιά γεμάτη από αναπάντεχες αποτυχίες των μεγάλων στούντιο, οι κριτικοί κινηματογράφου των New York Times επιλέγουν 10 + 10 ταινίες που δικαίωσαν την έβδομη τέχνη χωρίς λεονταρισμούς ή κοστοβόρα budget.

Aπό την ιστορία τριών νοσοκόμων στη σύγχρονη Βομβάη στην ιστορία δύο εφήβων που ζουν στην ρατσιστική Αμερική της δεκαετίας του 1960 και στέλνονται σε ένα διαβόητο αναμορφωτήριο -κινηματογραφική μεταφοράς ενός βραβευμένου με Πούλιτζεr μυθιστορήματος- οι κριτικοί κινηματογράφου των έγκριτων New York Times γυρνάνε την πλάτη στην φασαρία και επιλέγουν διαμάντια της τελευταίας κινηματογραφικής παραγωγής που αγγίζουν την καρδιά.

Αυτές είναι οι επιλογές τους.

Εκθαμβωτικές σε κοινή θέα

«Κάθε χρόνο, καθώς ξεκινώ τη δύσκολη (και παράλογη!) αποστολή να επιλέξω τις 10 κορυφαίες ταινίες της χρονιάς, εξετάζω τις πολλές ζοφερές αναφορές των μέσων ενημέρωσης στην τρομερή, φρικτή, πιθανώς αναστρέψιμη από την καταστροφή κατάσταση της βιομηχανίας του θεάματος» γράφει η Μανόλα Ντάργκις.

«Στον κόσμο του κινηματογράφου, τα πράγματα πάντα δείχνουν σαν να ακολουθούν έναν κύκλο άνθησης και κατάρρευσης που έχει κυριεύσει τη βιομηχανία και πάντα αυτός ο κύκλος πείθει κάποιον, κάπου, ότι οι ταινίες έχουν πεθάνει. Παρά τη συνεχιζόμενη παρακμή τους, τα μεγάλα στούντιο με έδρα την Αμερική εξακολουθούν να κυριαρχούν στην κάλυψη των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης και τη λίγη προσοχή που απομένει σε ένα όλο και πιο κατακερματισμένο, αποσπασμένο κοινό.

Για το σκοπό αυτό, σχεδόν κάθε εβδομάδα μια ακόμη μεγάλη παραγωγή εκατομμυρίων δολαρίων προκύπτει καταβροχθίζοντας όλο το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης, συγκεντρώντας έσοδα ή γίνεται απλώς μια ακόμη αποτυχία. Μερικές από αυτές τις ταινίες είναι εντάξει, άλλες είναι ναυάγια, λίγες είναι αξιομνημόνευτες. Ωστόσο, καθώς οι εργατικοί συνάδελφοί μου και εγώ μοιραζόμαστε ανυπόμονα τις κριτικές μας για τους New York Times, ο κόσμος του κινηματογράφου είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτό που προσφέρουν τα μεγάλα στούντιο και η καλή, υπέροχη και θαυματουργή δουλειά συχνά δεν βγαίνει στο φως. Παρακάτω είναι ένα δείγμα της γενναιοδωρίας τους».

Στην κορυφή των καλύτερων ταινιών του 2024 για την Ντάργκις είναι το All We Imagine as Light που απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής (Grand Prix) στις Κάννες, αλλά για πολλούς έπρεπε να κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα.

1. All We Imagine as Light / Όλα όσα φανταζόμαστε ως φως της Παιάλ Καπάντια

«Αυτή η τρυφερή, οδυνηρή ιστορία για την ενσυναίσθηση επικεντρώνεται σε δύο γυναίκες νοσοκόμες και μια μαγείρισσα, φίλες που εργάζονται στο ίδιο νοσοκομείο στη Βομβάη. Κατά τη διάρκεια της ταινίας, η Καπάντια μετατοπίζεται ανάμεσα σε αυτούς τους φροντιστές που μαζί και χωριστά βιώνουν συνηθισμένες απολαύσεις, αντιμετωπίζουν οδυνηρές δυσκολίες και βρίσκουν παρηγοριά, υποστήριξη και συντροφιά η μία στην άλλη.

Κάθε τόσο, η Καπάντια, η οποία έχει κάνει και ντοκιμαντέρ, ενσωματώνει εικόνες καθημερινών ανθρώπων που διασχίζουν την πόλη, εικόνες που συνδέουν τους χαρακτήρες της με μια θάλασσα ανθρωπιάς και, κατ’ επέκταση, με όσους από εμάς παρακολουθούμε».

Η υπόλοιπη δεκάδα της Ντάργκις, ολοκληρώνεται με τις παρακάτω:

2. Ernie Gehr: Mechanical Magic του Ερνι Γκερ

3. A Real Pain του Τζέσι Αϊζενμπεργκ

4. Do Not Expect Too Much From the End of the World του Ράντου Ζούντε

5. Δαχομέη της Μάτι Ντιόπ

6. Pictures of Ghosts του Κλέμπερ Μεντόντσα Φίλιου

7. Furiosa: A Mad Max Saga του Τζορτζ Μίλερ

8. Megalopolis του Φράνσις Φορντ Κόπολα

9. Green Border της Ανιέσκα Χόλαντ

10. Here του Μπας Ντεβός

Διακόπτες αλγόριθμου

Προλογίζοντας την δική της λίστα η Αλίσα Γουίλκινσον γράφει:

«Υπάρχουν χρονιές που είναι προφανές ποιες ταινίες θα είναι οι επικρατέστερες στις λίστες για το τέλος της χρονιάς και χρονιές που τα διαμάντια είναι διάσπαρτα — οι επιλογές είναι πιο ευρείες και ιδιότυπες. Φέτος είναι μια από αυτές. Θα μπορούσα να φτιάξω μια λίστα με υπέροχες ταινίες του 2024 που είναι πέντε φορές μεγαλύτερη από αυτήν που ακολουθεί, αλλά αυτές που κατέκτησαν για μένα την κορυφή  είχαν κάτι κοινό: Είναι αυτό που αποκαλώ ‘διακόπτες αλγόριθμων’. Διαφεύγουν την εύκολη κατηγοριοποίηση, κρατώντας μας μετέωρους.

Κοιτάζοντας τη λίστα μου, συνειδητοποίησα ότι τα περισσότερα από τα αγαπημένα μου έργα φέτος προέρχονταν από καλλιτέχνες που εργάστηκαν σε διαφορετικούς κλάδους – θεατρικούς συγγραφείς που σκηνοθέτησαν ταινίες, ντοκιμαντέρ που ασχολούνται με τη μυθοπλασία – ή που κάνουν ζιγκ όταν περιμένεις ένα ζαγκ, ταινίες που εμπιστεύονται στο κοινό να τις ακολουθήσει. Ενώ τα μεγάλα στούντιο ξόδευαν δισεκατομμύρια για να προβλέψουν καλύτερα το γούστο σας, οι καλύτερες ταινίες του 2024 σάς ζητούν να κρατήσετε τους αλγόριθμους μακριά από το μυαλό σας».

1. Nickel Boys του Ραμέλ Ρος

«Ο Ρος αναδείχθηκε ως όνομα υπογράφοντας ένα ντοκιμαντέρ -το τολμηρό Hale County This Morning, This Evening που προτάθηκε για Όσκαρ το 2019- αλλά με το Nickel Boys, στρέφεται στη μυθοπλασία ως είδος. Η διασκευή του στο μυθιστόρημα του Κόλσον Γουάιτχεντ είναι τολμηρά ριζοσπαστική, μετατρέποντας το κείμενο σε μια ταινία κυρίως πρώτου προσώπου που αποτυπώνει το πνεύμα του υλικού ως έναν διαλογισμό για το πώς το τραύμα διαμορφώνει την αίσθηση του εαυτού ενός ατόμου, αξιοποιώντας τα οπτικά και ακουστικά εργαλεία που του παρέχει ο κινηματογράφος.

Βάζοντας αρχειακά πλάνα μη μυθοπλασίας στην ταινία ο Ρος συχνά αμφισβητεί τους τρόπους με τους οποίους έχουμε εκπαιδευτεί να πιστεύουμε ότι πρέπει να αφηγείται μια ιστορία σαν αυτή, με αποτελέσματα που είναι τόσο απλά όσο και εξαιρετικά. Είμαι έκπληκτη που υπάρχει αυτή η ταινία. Είμαι τόσο χαρούμενη που υπάρχει».

Η υπόλοιπη δεκάδα της Γουίλκινσον, ολοκληρώνεται με τις παρακάτω:

2. Eno του Γκάρι Χούστγουιτ

3. Anora του Σον Μπέικερ

4. Soundtrack to a Coup d’Etat του Τζόνα Γκριμονπρέζ

5. Ο Διάβολος Δεν Υπάρχει του Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι

6. Janet Planet της Ανι Μπέικερ

7. Green Border της Ανιέσκα Χόλαντ

8. Good One της Ιντια Ντόναλντσον

9.  The Remarkable Life of Ibelin του Μπέντζαμιν Ρι

10. Union των Μπρετ Στόρι και Στίβεν Μένγκ

Headlines