H επόμενη μέρα στη Δαμασκό: Αντικατάσταση ενός τυράννου από τρομοκράτες της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ

«Η μεγάλη συριακή επανάσταση έχει περάσει από το στάδιο του αγώνα για την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στον αγώνα για να οικοδομήσουμε μαζί μια Συρία που θα αρμόζει στις θυσίες του λαού της», ανακοίνωσαν μεταξύ άλλων οι Σύριοι μαχητές την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου. Πόση αισιοδοξία όμως μπορεί να προκαλεί η ανάληψη της εξουσίας στη Δαμασκό από τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, πρώην παρακλάδι της Αλ Κάιντα;

Έχοντας καταλάβει το Χαλέπι κα αποκτώντας τον πλήρη έλεγχο της επαρχίας Ιντλίμπ, οι αντάρτες υπό την ηγεσία της τζιχαντιστικής ομάδας Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, κατάφεραν να εκτοπίσουν τον πρόεδρο της Συρίας, Μπασάρ Αλ Άσαντ, μπαίνοντας στη Δαμασκό.

Ενώ φαινόταν ο Άσαντ να σταθεροποιεί την κατάσταση στη χώρα του, ο πόλεμος μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ συνέβαλε στο να αναδιοργανωθούν οι αντίπαλοί του, καθώς -ως γνωστόν- η πανίσχυρη Χεζμπολάχ ήταν βασικότατος πυλώνας στήριξης του Άσαντ.

Σημειώνεται πως μέχρι σήμερα, ο Σύριος ηγέτης, μπορούσε με τη βοήθεια Ρωσίας, Ιράν και Χεζμπολάχ να συντρίψει τους αντάρτες -που είχε υποκινήσει η Ουάσινγκτον επί Μπαράκ Ομπάμα- και να επιβιώσει. Η Ρωσία χρησιμοποίησε την τρομερή της αεροπορία, το Ιράν του στρατιωτικούς συμβούλους του και η Χεζμπολάχ, από το γειτονικό Λίβανο τους εξαιρετικά εκπαιδευμένους μαχητές της.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ την έχει συμπεριλάβει στη λίστα με τις τρομοκρατικές οργανώσεις

Αυτό όμως δεν συνέβη αυτή τη φορά. Οι σύμμαχοί του Άσαντ, απασχολημένοι με τις δικές τους πολέμους τους, ουσιαστικά τον εγκατέλειψαν. Χωρίς τη βοήθειά τους, τα στρατεύματά του δεν μπόρεσαν -και, σε ορισμένα μέρη, προφανώς απρόθυμα- να σταματήσουν τους τζιχαντιστές.

Δίχως να επεκταθούμε περισσότερο στο γιατί η Ρωσία «κατάφερε» να αφήσει έναν σύμμαχό της στη περιοχή να καταρρεύσει σε λίγα 24ωρα, είναι βασικό να σημειωθεί το τι έπεται.

Χαίρονται με τη νίκη τζιχαντιστών

Ενώ πολλοί, ακόμα και στην Ελλάδα -ακόμα και στον αριστερό χώρο- χαίρονται για την πτώση του «δικτάτορα» Άσαντ, την ίδια στιγμή υποβαθμίζεται το γεγονός ότι όδιος εκτοπίστηκε από μια τρομοκρατική και ακραία οργάνωση, αφήνοντας κερδισμένες δύο κατοχικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή: την επιθετική Τουρκία και το εγκληματικό Ισραήλ. Η πρώτη κατέχει εδάφη στη Συρία -και την Κύπρο- και η δεύτερη όχι μόνο κατέχει ακόμα τα συριακά υψώματα του Γκολάν, αλλά πραγματοποιεί εθνοκάθαρση στην κατεχόμενη Παλαιστίνη.

Η επιτυχία των τζιχαντιστών, σύμφωνα με τον αναλυτή στο Al Monitor, Αλί Ριζ, θέτει ένα σοβαρό δίλημμα για τις ΗΠΑ, δεδομένου ότι η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, ηγείται της ανταρτών, αν και εμπλέκονται επίσης ορισμένες ομάδες που υποστηρίζονται από την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένου του «Συριακού Εθνικού Στρατού». Εκτός αυτού το Στέιτ Ντιπάρτμεντ την έχει συμπεριλάβει στη λίστα με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.

«Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ προσδιορίζεται ως ομάδα σαλαφιστών-Τζιχαντιστών και ήταν παλαιότερα γνωστή ως «Μέτωπο Νούσρα» που συνδέεται με την Αλ Κάιντα και έχει χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες ως τρομοκρατική ομάδα» λέει ο Ριζ. «Φυσικά, ήταν η Αλ Κάιντα που πραγματοποίησε τη χειρότερη επίθεση στις ΗΠΑ στις 11 Σεπτεμβρίου 2001. Ενώ η ηγεσία της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ αποσχίστηκε επίσημα από την Αλ Κάιντα και φαίνεται επικεντρωμένη στην τοπική κατάσταση στη Συρία, παραμένει προσηλωμένη στη σαλαφική-τζιχαντιστική ιδεολογία της πρώην μητρικής της οργάνωσης».

Ακόμα και το δυτικό BBC, υπογραμμίζει ότι μπορεί να χαίρονται πολλοί για την πτώση του Άσαν, αλλά τι γίνεται μετά; «Οι Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ έχουν τις ρίζες τους στην Αλ Κάιντα και ένα βίαιο παρελθόν. Πέρασαν τα τελευταία χρόνια προσπαθώντας να επαναπροσδιοριστούν ως εθνικιστική δύναμη και τα πρόσφατα μηνύματά τους έχουν διπλωματικό και συμβιβαστικό τόνο. Αλλά πολλοί δεν είναι πεπεισμένοι και ανησυχούν για το ότι μπορεί να σχεδιάζουν να κάνουν μετά την ανατροπή του καθεστώτος».

Υπενθυμίζεται ότι ο ίδιος ο Τραμπ απεχθανόταν το 2016 τόσο τους Τζιχαντιστές που έδινε λευκή επιτακή ακόμα και στον Άσαντ και τον Πούτιν προκειμένου να νικηθούν. Μιλώντας στην προεκλογική εκστρατεία το 2016, ο Τραμπ φαινόταν να παρέχει την υποστήριξή του στη Συρία, τη Ρωσία και το Ιράν ενάντια στο ISIS, το οποίο μοιράζεται με το HTS το δόγμα Σαλαφί-Τζιχαντιστή, υπενθυμίζει ο Ριζ. «Δεν μου αρέσει καθόλου ο Άσαντ, αλλά ο Άσαντ σκοτώνει το ISIS. Η Ρωσία σκοτώνει το ISIS και το Ιράν σκοτώνει το ISIS», έλεγε τότε ο Τραμπ, θέλοντας μάλιστα να αποσύρει και τα αμερικανικά στρατεύματα από την περιοχή.

Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ και οι ΗΠΑ σε σύγχυση

Το πώς η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ σκοπεύει να αντιμετωπίσει την κατάσταση στη Συρία δεν είναι σίγουρο, αλλά ο Ρίζ τονίζει πως δεδομένου ότι επέλεξε ένθερμους φιλοϊσραηλινούς για τις ανώτερες θέσεις στο υπουργικό του συμβούλιο, φαίνεται να υπάρχει σοβαρός λόγος να πιστεύουμε ότι η πολιτική Trump 2.0 έναντι της Δαμασκού θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τις ισραηλινές προτιμήσεις.

Έτσι, ο Τραμπ αφήνει ευχαριστημένους δύο στενούς συμμάχου των ΗΠΑ, που μεταξύ τους όμως δεν μιλιούνται, Τουρκία και Ισραήλ, που έβλεπαν τον Άσαντ σαν τον υπ’ αριθμόν ένα δημόσιο εχθρό τους.

«Πιστεύω ότι το Ισραήλ βλέπει τον ρόλο της Τουρκίας ως «βασίλισσα» στη Συρία ως καλό πράγμα καθώς μειώνει τη σιιτική ημισέληνο στο μισό», δήλωσε ο Τζόσουα Λανντίς, διευθυντής Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα. Δεδομένου ότι η ομάδα του Τραμπ είναι σθεναρά υπέρ του Ισραήλ, ο Τραμπ μπορεί επομένως να ανεχθεί μια ισλαμιστική κατάληψη της Συρίας», πρόσθεσε.

Κάποτε ο Ντόναλντ Τραμπ έβλεπε τις σαλαφικές-τζιχαντιστικές δυνάμεις ως μεγαλύτερη απειλή για τα συμφέροντα των ΗΠΑ από τον Άσαντ ή το Ιράν. Τώρα θα αλλάξει κάτι υπό την επιρροπή φιλοϊσραηλινών συμβούλων του;