Ο χάρτης στη Μέση Ανατολή ίσως αλλάξει ξανά – Πολύπλοκο το τοπίο στη Συρία

Εξαιρετικά πολύπλοκο είναι το τοπίο στη Συρία, στη μετά Άσαντ εποχή. Ο Μοχάμεντ αλ Μπασίρ διορίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός της μεταβατικής κυβέρνησης, την ώρα, που Ισραήλ, ΗΠΑ και Τουρκία, προσπαθούν να πετύχουν τους στόχους τους στην περιοχή.

Αναλυτής υποστηρίζει ότι οι πιθανότητες να κατακερματιστεί η Συρία είναι μεγάλες

Τα κράτη του Κόλπου από την άλλη, που πέρασαν χρόνια προσπαθώντας να συντρίψουν τα ισλαμικά πολιτικά κινήματα που θεωρούνταν απειλή για την κυριαρχία τους, συμφιλιώνονται τώρα, με τη νέα κατάσταση, ενδεχομένως, συνεργαζόμενα με την νέα κυβέρνηση,  προσκείμενη στην Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), πρώην κλάδου της αλ-Κάιντα στη Συρία.

Το φάντασμα της αραβικής άνοιξης στοιχειώνει τις χώρες του Κόλπου

Στη Συρία, από το 2011 η επιρροή συχνά μετριόταν με πετροδολάρια, που μοιράζονταν στις διάφορες παρατάξεις αντικαθεστωτικών. Ώσπου οι χώρες του Κόλπου —ως ακόμη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα— αναγκάστηκαν από τα πράγματα να συζητήσουν ξανά με τον άλλοτε παρία Άσαντ, σύμμαχο του μαύρου προβάτου τους, του Ιράν.

Πλέον, βρίσκονται αντιμέτωπες με κάτι ακόμα χειρότερο: «αυτοί που πανικοβάλλονταν από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους βλέπουν στη Δαμασκό τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στη χιλιοστή δύναμη, πολύ πιο μαχητικούς κι εχθρικούς απέναντι τους», κατά την άποψη του Άρον Λουντ του κέντρου μελετών Century International.

Τα αραβικά καθεστώτα της περιοχής φοβούνται ότι η πτώση του Άσαντ μπορεί να ανοίξει χαραμάδες για να κάνει την εμφάνισή του ξανά το αραβικό πεζοδρόμιο την ώρα που η δυσαρέσκεια στις περισσότερες χώρες συσσωρεύεται και εξαιτίας της παθητικής στάσης τους απέναντι στην Παλαιστίνη.

Κρίσιμο είναι επίσης και το πώς θα αντιδράσει ο λαός της Συρίας που τώρα πανηγυρίζει για την απελευθέρωσή του από τη δικτατορία και εάν θα καταφέρει να οικοδομήσει μία πραγματική δημοκρατία βάζοντας φρένο στους πολέμαρχους που επιδιώκουν την εξουσία.

Πόσο μάλλον που η Μέση Ανατολή βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο γενικευμένου πολέμου.

Θέσεις «μάχης» από Ισραήλ και Τουρκία

Μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, και ενόψει της επανόδου του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο- έχουν ήδη πάρει θέση συνδιαμορφωτή της επόμενης ημέρας στη Συρία, η Τουρκία του νεοθωματικού δόγματος του Ταγίπ Ερντογάν και η ακροδεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Το Ισραήλ ενώ συνεχίζει το αιματοκύλισμα στη Λωρίδα της Γάζας επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα ακόμη και πέραν της ουδέτερης ζώνης ανατολικά των -κατεχόμενων από το 1967- Υψιπέδων του Γκολάν, καταλαμβάνοντας «προσωρινά» νέα συριακά εδάφη.

Μέσα σε λίγα 24ωρα, εξαπέλυσε εκατοντάδες αεροπορικές επιδρομές σε όλη τη Συρία, προόωθησε τα  στρατεύματά του στα κατεχόμενα Υψίπεδα του Γκολάν και έφτασε μέχρι και λίγες δεκάδες χιλιόμετρα έξω από τη Δαμασκό,

Οι τουρκόφιλες δυνάμεις επιχειρούν στη βορειοανατολική Συρία εναντίον κουρδικών θέσεων, με στόχο την εγκαθίδρυση μιας ενιαίας, τουρκικού ελέγχου ζώνης ασφαλείας κατά μήκος της μεθορίου, ενόσω η Άγκυρα μιλά για την ανάγκη διαφύλαξης της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Ήτοι να μην προκύψει, μέσω διαμελισμού, κουρδικό κράτος.

Επαναχάραξη συνόρων;

«Θα δούμε περιφερειακές συνέπειες κάθε λογής», προειδοποίησε ο Άρον Λουντ του κέντρου μελετών Century International.

Σύμφωνα με τον Αντρέας Κριγκ του King’s College του Λονδίνου η Τουρκία, προστάτιδα δύναμη οργανώσεων που συμμετείχαν στην επίθεση κατά του Άσαντ, είναι «ο μεγάλος κερδισμένος», ωστόσο, μπορεί να «έχει επιρροή», αλλά όχι «τον έλεγχο», επισημαίνει.

Σύμφωνα με τον Ρώσο πολιτικό αναλυτή και ειδικό στη Μέση Ανατολή και την περιοχή του Καυκάσου, Στάνισλαβ Ταράσοφ,  το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται να βαλκανοποιήσουν τη Συρία, δηλαδή να την διαλύσουν, όπως συνέβη τη δεκαετία του 1990.

Σύμφωνα με τον ίδιο οι πιθανότητες να κατακερματιστεί η Συρία είναι μεγάλες με πιθανά σενάρια όπως:

• Η Τουρκία να πάρει τον έλεγχο του Χαλεπίου και της Ιντλίμπ
• Οι Κούρδοι να ιδρύουν το δικό τους κράτος με την υποστήριξη του Ισραήλ και των ΗΠΑ
• Η υπόλοιπη χώρα να διασπαστεί σε διάφορους θύλακες

Σύμφωνα με τον Ταράσοφ, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν το σχέδιό τους για τον κατακερματισμό της Συρίας. Ο ίδιος αναφέρει δε ότι το Ισραήλ μπορεί να σχεδιάζει να προσαρτήσει τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη και να κατακερματίσει τον Λίβανο προκειμένου να αποδυναμώσει τη Χεζμπολάχ.