Οι αντάρτες που συνέβαλαν στην ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία πριν από λιγότερο από μία εβδομάδα, συνέχισαν μια ξεχωριστή, λιγότερο προβεβλημένη επίθεση, όπως υπογραμμίζουν οι Finacial Times.

Ο Συριακός Εθνικός Στρατός – SNA, μια ομάδα ανταρτών που υποστηρίζεται από την Τουρκία, έχει τις τελευταίες ημέρες πολεμήσει τις υπό κουρδική ηγεσία Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, ένα υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ μαχητικό κίνημα που η Άγκυρα θεωρεί σοβαρή απειλή.

Οι Κούρδοι της Συρίας, οι οποίοι με 2 εκατ. άτομα αποτελούν περίπου το 10% του πληθυσμού της χώρας, διαμόρφωσαν το δικό τους έδαφος κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου και φοβούνται ότι μπορεί να βρεθούν σε χειρότερη θέση υπό την ηγεσία μιας κυβέρνησης υπό την ηγεσία των ανταρτών που υποστηρίζεται από την εχθρό τους Τουρκία.

Η Άγκυρα βλέπει τις SDF ως προέκταση του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος της Τουρκίας, του PKK, μιας ένοπλης ομάδας που πολεμά το τουρκικό κράτος εδώ και τέσσερις δεκαετίες.

Δυνάμεις των Κούρδων στη Μανμπίτζ.

Η εκλογή Τραμπ υποδηλώνει πως μπορεί η συμμαχία ΗΠΑ και Ροτζάβα να έχει ημερομηνία λήξης

Ενώ οι ΗΠΑ εξόπλισαν τις SDF για να πολεμήσουν το Ισλαμικό Κράτος, η επιστροφή του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχει θέσει υπό αμφισβήτηση το πόσο καιρό θα συνεχιστεί η υποστήριξη της Ουάσινγκτον.

Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες κουρδικές ομάδες ως στρατιώτες στο Ιράκ και τη Συρία, μόνο για να σταματήσουν την υποστήριξη μόλις τελειώσει η χρησιμότητά τους, ένα αποτέλεσμα που κάποιοι φοβούνται ότι θα μπορούσε να τους θέσει σε κίνδυνο και να δώσει χώρο στο Ισλαμικό Κράτος να ανασυνταχθεί.

«Οι Κούρδοι στη Συρία βρίσκονται σε πολύ επισφαλή κατάσταση αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Ρενάντ Μανσούρ, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής στο Chatham House. «Συνδέονται με το PKK, γεγονός που φέρνει τους Κούρδους της Συρίας σε σύγκρουση με την Τουρκία. Δεν έχουν πραγματικά συμμάχους όπου κι αν κοιτάξουν».

«Εξαρτώνται από τη σχέση τους με τις ΗΠΑ, αλλά οι ΗΠΑ τους βλέπουν ως πλεονέκτημα όταν τους βολεύει», δήλωσε ο Μανσούρ. «Η ανησυχία τους είναι ότι μπορεί να θεωρηθούν αναλώσιμοι».

Μια εθνότητα 40 εκατομμυρίων με μοναδικό κράτος το Ιρακινό Κουρδιστάν

Οι Κούρδοι αριθμούν περίπου 40 εκατομμύρια σε όλη τη Μέση Ανατολή, μοιρασμένοι μεταξύ του Ιράκ, του Ιράν, της Συρίας και της Τουρκίας. Οι ελπίδες για ανεξαρτησία έχουν μεταφραστεί σε μια σειρά από μαχητικά κινήματα, όπως το PKK στην Τουρκία. Τα ιρακινά κουρδικά κόμματα εξακολουθούν να τρέφουν την επιθυμία για ένα κουρδικό κράτος, αν και η ημιαυτόνομη κυβέρνησή τους είναι στενά συνδεδεμένη με τη Βαγδάτη.

Σε μεγάλο μέρος του συριακού εμφυλίου πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε το 2011, οι κουρδικές πολιτοφυλακές έθεσαν ως προτεραιότητα τον έλεγχο της επικράτειάς τους έναντι της καταπολέμησης του Άσαντ. Οι ΗΠΑ τους αναγνώρισαν ως φυσικούς συμμάχους στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο κατέλαβε περιοχές στη Συρία και το Ιράκ το 2014.

Η Ουάσινγκτον εξόπλισε και εκπαίδευσε τις λεγόμενες Μονάδες Λαϊκής Άμυνας ή YPG, οι οποίες ενώθηκαν με άλλες παρατάξεις για να σχηματίσουν τις SDF και υπηρέτησαν ως χερσαία στρατεύματα στην αεροπορική εκστρατεία των ΗΠΑ κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Αφού εκμεταλλεύτηκαν το χάος του εμφυλίου πολέμου της Συρίας και τη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους, οι SDF αριθμούν σήμερα σχεδόν 100.000 μαχητές και εκτιμάται ότι ελέγχουν περίπου το 25-30% της Συρίας, μεγάλο μέρος της περιοχής βορειοανατολικά του ποταμού Ευφράτη.

Η επιστροφή του Τραμπ στο αξίωμα στις 20 Ιανουαρίου έθεσε υπό αμφισβήτηση τη συνέχιση της αμερικανικής υποστήριξης

Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, το 2017, ο Τραμπ διέταξε την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη βόρεια Συρία, αφήνοντας τις SDF εκτεθειμένες σε μια εισβολή της Τουρκίας, η οποία διατηρεί χιλιάδες στρατιώτες στη βόρεια Συρία και έχει εξαπολύσει αρκετές επιθέσεις κατά των Κούρδων μαχητών την τελευταία δεκαετία.

Ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του τότε υπουργού Άμυνας Τζιμ Μάτις, παραιτήθηκαν σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ενώ οι ΗΠΑ εξακολουθούν να διατηρούν περίπου 900 στρατιώτες των ειδικών δυνάμεων στην περιοχή και να παρέχουν αεροπορική κάλυψη και πληροφορίες στις SDF, ο Τραμπ έδειξε και πάλι την αποστροφή του για τη συνέχιση της παρουσίας της Ουάσινγκτον στη Συρία.

Ο Φερχάντ Σαμί, εκπρόσωπος των SDF στη Συρία, δήλωσε ότι ορισμένοι Κούρδοι είδαν μια πιθανή επανάληψη ενός παλιού μοτίβου.«Ειλικρινά, φοβόμαστε ότι θα ξανασυμβεί το ίδιο πράγμα, φοβόμαστε ότι (οι ΗΠΑ) θα φύγουν», είπε.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970 και κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου το 1991, η Ουάσινγκτον ενθάρρυνε τις κουρδικές εξεγέρσεις στο Ιράκ, μόνο για να σταματήσει την υποστήριξη όταν οι στόχοι της είχαν επιτευχθεί, αφήνοντας τους Κούρδους ως στόχους για αντίποινα.

Χθες πέθανε η Άννα Κάμπελ μέλος της Διεθνούς Ταξιαρχίας που υπερασπίζονταν το Αφρίν. Σε χωριά της περιοχής ο SNA απαγάγει πολίτες και ζητά λύτρα υπό την απειλή βασανιστηρίων.

Οι ΗΠΑ υπό τον Τραμπ θέλουν να στηρίξουν τους τζιχαντιστές και τον Ερντογάν

Οι ΗΠΑ εξετάζουν τώρα το ενδεχόμενο να εμπλακούν με τις νικηφόρες ομάδες ανταρτών υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής Χάγιατ Ταχρίρ Αλ Σαμ, η οποία συνεργάστηκε με τον SNA στην επίθεση κατά του Άσαντ και σχηματίζει προσωρινή κυβέρνηση. Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφή την προτίμησή του.

«Σε 40 ημέρες θα έχουμε έναν νέο πρόεδρο των ΗΠΑ ο οποίος επιθυμεί να φύγει από τη Συρία και στο παρελθόν ήταν πρόθυμος να δώσει πολλά περιθώρια στον (Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ) Ερντογάν. Θα είναι κάτι διαφορετικό αυτή τη φορά;», δήλωσε ο Τζον Άλτερμαν του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών στην Ουάσιγκτον.

Οι ΗΠΑ έχουν προσπαθήσει να αποτρέψουν την Άγκυρα από το να επιτεθεί στις SDF, αλλά η Τουρκία βλέπει την παρουσία των Κούρδων ως απειλή. Την περασμένη εβδομάδα ο SNA προχώρησε στην κατάληψη της πόλης Μανμπιτζ που κατέχουν οι SDF, πυροδοτώντας άγριες μάχες. Υποστηρίχθηκε από τουρκικά επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, δήλωσε ο εκπρόσωπος των SDF Σάμι.

Οι SDF είχαν καταρρίψει ένα τουρκικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος την Τετάρτη. Η Τουρκία δήλωσε ότι ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος είχε συντριβεί σε ένα χωράφι κοντά στα σύνορα με τη Συρία.

Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις αποσύρθηκαν από τη Μανμπίτζ και κηρύχθηκε εκεχειρία

Την Τετάρτη, οι μάχες στη Μανμπίτζ τερματίστηκαν, καθώς οι SDF αποσύρθηκαν μετά την εκεχειρία που μεσολάβησε από τις ΗΠΑ με τον SNA. Ο Σαμί δήλωσε ότι οι σφοδρές μάχες συνεχίστηκαν κοντά στο φράγμα Τισρίν στον ποταμό Ευφράτη και ότι οι δυνάμεις του στην πόλη Κομπάνι δέχονταν βομβαρδισμούς από πυροβολικό και επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Στα ανατολικά, οι SDF εκκένωσαν την κρίσιμη πόλη Ντέιρ Εζ Εζόρ, κοντά στα ιρακινά σύνορα, την οποία είχαν καταλάβει τις τελευταίες ημέρες, μετά την άφιξη των δυνάμεων του HTS.

«Μπορεί να υπήρξε κάποια συμφωνία στο παρασκήνιο», δήλωσε ένας αξιωματούχος των SDF, ο οποίος πρόσθεσε ότι δεν είχαν λάβει χώρα μάχες μεταξύ των ομάδων στη Ντέιρ Εζ Εζόρ. Οι αντάρτες έχουν προσφέρει στο παρελθόν ασφαλή διέλευση από την πόλη του Χαλεπιού σε Κούρδους μαχητές.

Το διακύβευμα είναι η μελλοντική μορφή της Συρίας, η οποία κυβερνιόταν από την αλαουιτική μειονότητα υπό τον Άσαντ, αλλά έχει δώσει τη θέση της στους σουνίτες Άραβες ισλαμιστές.

Κούρδοι αντάρτες στην Ντέιρ Εζ Ζορ πριν την εκκένωσή της.

Το παρελθόν της Χάγιατ Ταχρίρ Αλ Σαμ τρομάζει τις μειονότητες της Συρίας

Ενώ οι εκπρόσωποι των Κούρδων της Συρίας λένε ότι ελπίζουν σε αυτονομία σε μια ομοσπονδιακού τύπου ρύθμιση, οι ρίζες της νικήτριας HTS, ως σουνιτικής ισλαμιστικής πρώην θυγατρικής της Αλ Κάιντα, έχουν προκαλέσει βαθιές ανησυχίες μεταξύ των μειονοτήτων της Συρίας για το πώς σκοπεύουν να κυβερνήσουν.

Οι συζητήσεις για τη νέα μορφή της Συρίας μπορεί να επιδεινώσουν τις παρατεταμένες δυσαρέσκειες στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και τις διαφωνίες μεταξύ των ΗΠΑ και της συμμάχου τους Τουρκίας.«

Μπορείς να συμφωνήσεις να διαφωνήσεις όταν η Συρία είναι διασπασμένη, αλλά όταν ξεκινάς τη διαδικασία της ενσωμάτωσης χρειάζεται να έχεις λίγο περισσότερες εξηγήσεις για το πώς λειτουργεί στην πραγματικότητα η αυτονομία», δήλωσε ο Άλτερμαν. «Αυτό θα είναι όταν τα πράγματα θα κορυφωθούν».

Η Τουρκία φοβάται ότι η αυτοδιοίκηση των Κούρδων στη Συρία θα μπορούσε να υποδαυλίσει τις αποσχιστικές φιλοδοξίες του δικού της, πολύ μεγαλύτερου κουρδικού πληθυσμού. Για αυτό και στον SNA συμπεριλαμβάνονται μαχητές του Ισλαμικού Κράτους, κάτι που η Δύση αφήνει να περνά χωρίς σχολιασμό.

Η Τουρκία φοβάται ένα Κουρδιστάν μέσα στα σύνορά της

Οι στενοί δεσμοί του SDF με το PKK, το οποίο έχει διεξάγει ένοπλη εκστρατεία για αυτονομία στο εσωτερικό της Τουρκίας, το καθιστούν «τον αντίποδα της κοσμοθεωρίας του τουρκικού κράτους», δήλωσε ο Μεσούτ Γιεγκέν της δεξαμενής σκέψης Reform Institute με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

«Η Τουρκία δεν μπορεί να ανεχθεί ένα παρακλάδι μιας ομάδας που πολεμά εδώ και 40 χρόνια να γίνει η κυρίαρχη αρχή» στα σύνορά της, είπε. «Οι SDF δεν αποτελούν στρατιωτική απειλή για την Τουρκία, αλλά η επιτυχία τους θα σημάνει ήττα για την Τουρκία».

Η Τουρκία, η οποία μετά την πτώση του Άσαντ είναι πιθανό να είναι ο πιο ισχυρός ξένος παράγοντας στη Συρία, επιμένει εδώ και καιρό να παραμείνουν οι SDF ανατολικά του ποταμού Ευφράτη, όπου οι ειδικές δυνάμεις των ΗΠΑ διατηρούν παρουσία.

Η Μανμπίτζ πλέον έχει καταληφθεί από το Ισλαμικό Κράτος.

Η διάχυση μαχητών του Ισλαμικού κράτους σε όλη την περιοχή, περνά μέσα από την ασφάλεια των Κούρδων

Οι Αμερικανοί πολιτικοί ανησυχούν ότι αυτό που θα συμβεί στις SDF θα μπορούσε να είναι κρίσιμο για το τι θα συμβεί στις προσπάθειες περιορισμού του Ισλαμικού Κράτους: οι SDF εξακολουθούν να λειτουργούν κέντρα κράτησης με κρατούμενους του Ισλαμικού Κράτος  και το στρατόπεδο Αλ Χολ για τις οικογένειες των μελών του.

«Θα πρέπει να διατηρήσουμε μια καθαρή εστίαση στα συμφέροντα της εθνικής μας ασφάλειας, και στην κορυφή αυτής της λίστας είναι η αποτροπή της αναζωπύρωσης του Ισλαμικού Κράτος», δήλωσε στους Financial Times την Τετάρτη ο Κρις Βαν Χόλεν, γερουσιαστής του Δημοκρατικού Κόμματος.

«Θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τους εταίρους μας, τους Κούρδους της Συρίας, και να καταστήσουμε σαφές ότι δεν θα τους εγκαταλείψουμε σε αυτό το θέμα».

Τα πράγματα είναι ακόμα πιο περίπλοκα: Μαχητές του Ισλαμικού Κράτους συνεργάζονται με τον SNA

Όπως κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους πωλούσαν πετρέλαιο στην Τουρκία με αντάλλαγμα οπλισμό και μετρητά, έτσι υπάρχει ακόμα συνεργασία με μέλη του Ισλαμικού Κράτους, όπου εργαλειοποιείται το μίσος τους για τους Κούρδους.

Πολλά βίντεο και φωτογραφίες δείχνουν τζιχαντιστές με patches (επιθέματα) στις στολές τους του Ισλαμικού Κράτους σε διάφορες περιοχές της Συρίας. Μαχητές του Ισλαμικού Κράτους έχουν ενταχθεί στον SNA με τους Κούρδους να καταγγέλουν πως πρόκειται για μισθοφόρους της Τουρκίας.

Headlines